Besluit 2009/78 - Instelling van het Comité van Europese bankentoezichthouders - Hoofdinhoud

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 25/23

In het kader van de zogeheten Lamfalussy-procedure heeft de Commissie haar goedkeuring gehecht aan Besluit 2004/5/EG van 5 november 2003 tot instelling van het Comité van Europese bankentoezichthouders (1) (hierna „het comité” genoemd). Het comité heeft op 1 januari 2004 zijn taak opgenomen en fungeert als een onafhankelijk bezinnings-, overleg- en adviesorgaan voor de Commissie op het gebied van bankregelgeving en bankentoezicht.

Gevolg gevend aan het bepaalde in Richtlijn 2005/1/EG van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2005 tot wijziging van de Richtlijnen 73/239/EEG, 85/611/EEG, 91/675/EEG, 92/49/EEG en 93/6/EEG van de Raad en de Richtlijnen 94/19/EG, 98/78/EG, 2000/12/EG, 2001/34/EG, 2002/83/EG en 2002/87/EG met het oog op de instelling van een nieuwe comitéstructuur voor financiële diensten (2) heeft de Commissie in 2007 de Lamfalussy-procedure geëvalueerd en op 20 november 2007 haar evaluatie gepresenteerd in een mededeling met als titel „Evaluatie van de Lamfalussy-procedure — Bevorderen van de toezichtconvergentie” (3).

In de mededeling heeft de Commissie gewezen op het belang van het Comité van Europese effectenregelgevers, het Comité van Europese bankentoezichthouders en het Comité van Europese toezichthouders op verzekeringen en bedrijfspensioenen (hierna „de comités van toezichthouders” genoemd) in een steeds sterker geïntegreerde Europese financiële markt. Het werd noodzakelijk geacht een duidelijk kader voor de werkzaamheden van deze comités op het gebied van toezichtconvergentie en samenwerking tussen toezichthouders tot stand te brengen.

Bij de evaluatie van de werking van de Lamfalussy-procedure heeft de Raad de Commissie verzocht de rol van de comités van toezichthouders te verduidelijken en zich te beraden op alle verschillende opties om de werking van deze comités te versterken, zonder het evenwicht in de huidige institutionele structuur te verstoren en zonder dat de toezichthouders minder verantwoording moeten afleggen (4).

Tijdens zijn bijeenkomst van 13 en 14 maart 2008 heeft de Europese Raad aangedrongen op spoedige verbeteringen in de werking van de comités van toezichthouders (5).

Op 14 mei 2008 (6) heeft de Raad de Commissie verzocht de Commissiebesluiten tot instelling van de comités van toezichthouders te herzien teneinde hun mandaten en taken coherent en consistent te maken en hun bijdrage aan samenwerking en convergentie inzake het toezicht te versterken. De Raad merkte op dat de comités uitdrukkelijk specifieke taken dienen te krijgen om de samenwerking en de convergentie inzake het toezicht, alsmede hun rol bij het beoordelen van risico’s voor de financiële stabiliteit te versterken. Daarom dient in een versterkt wettelijk kader met betrekking tot de rol en taken van het comité op dit gebied te worden voorzien.

De samenstelling van het comité dient de organisatie van het bankentoezicht te weerspiegelen en tevens rekening te houden met de rol van centrale banken als hoedsters van de algemene stabiliteit van het bankwezen op nationaal en communautair niveau. De respectieve rechten van de verschillende categorieën deelnemers dienen duidelijk te worden omschreven. In het bijzonder het voorzitterschap en het stemrecht moeten worden voorbehouden aan de bevoegde toezichthoudende autoriteiten van elke lidstaat. Wanneer zulks aangewezen is, dient de deelneming aan vertrouwelijke discussies over individuele onder toezicht staande instellingen te worden beperkt tot de bevoegde toezichthoudende autoriteiten en de centrale banken die specifieke operationele verantwoordelijkheden dragen met betrekking tot het toezicht op de betrokken onder toezicht staande instellingen.

Het comité dient als een onafhankelijke adviesgroep van de Commissie op het gebied van bankentoezicht te fungeren.

Het mandaat van het comité dient het toezicht op financiële conglomeraten te bestrijken. Om dubbel werk te vermijden, eventuele inconsistenties te voorkomen, op de hoogte te blijven van de vooruitgang en de kans te krijgen informatie uit te wisselen, dient de samenwerking met het Comité van Europese toezichthouders op verzekeringen en bedrijfspensioenen wat het toezicht op financiële conglomeraten betreft, plaats te vinden binnen het Gemengd Comité voor financiële conglomeraten.

Het comité dient tevens bij te dragen tot de gemeenschappelijke en uniforme dagelijkse implementatie van de communautaire wetgeving en tot de consequente toepassing ervan door de toezichthoudende autoriteiten.

Het comité heeft geen regelgevende bevoegdheden op communautair niveau. Het dient collegiale toetsingen uit te voeren, beste praktijken te bevorderen en niet-bindende richtsnoeren, aanbevelingen en standaarden aan te reiken teneinde de convergentie in de gehele Gemeenschap te versterken.

Een betere bilaterale en multilaterale samenwerking tussen toezichthouders vereist wederzijds begrip en vertrouwen tussen toezichthoudende autoriteiten. Het comité dient tot de verbetering van de samenwerking bij te dragen.

Het comité dient voorts de toezichtconvergentie in de Gemeenschap te bevorderen. Teneinde nadere invulling aan deze doelstelling te geven, dient een indicatieve en niet-limitatieve lijst te worden opgesteld van de door het comité te vervullen taken.

Om een oplossing te bieden voor geschillen van grensoverschrijdende aard tussen toezichthoudende autoriteiten, met name binnen colleges van toezichthouders, dient het comité een mechanisme voor niet-bindende bemiddeling op vrijwillige basis in te stellen.

Om profijt te trekken van de deskundigheid die het comité heeft opgebouwd, dienen de toezichthoudende autoriteiten in staat te zijn vraagstukken voor niet-bindend advies aan het comité voor te leggen zonder dat zulks afbreuk doet aan hun bevoegdheden.

De uitwisseling van informatie tussen toezichthoudende autoriteiten is van fundamenteel belang voor de uitoefening van hun taken. Een dergelijke informatie-uitwisseling is tevens van wezenlijk belang voor een doeltreffend toezicht op bankgroepen en voor de financiële stabiliteit. De bankwetgeving legt de toezichthoudende autoriteiten weliswaar een duidelijke juridische verplichting op om samen te werken en informatie uit te wisselen, maar het comité dient de praktische dagelijkse onderlinge informatie-uitwisseling te vergemakkelijken, met inachtneming van de in de toepasselijke wetgeving vervatte geheimhoudingsvoorschriften.

Om zowel doublures van toezichthoudende taken te vermijden en op die manier het toezichtproces te stroomlijnen, als de administratieve lasten voor bankgroepen te beperken, dient het comité de delegatie van taken tussen toezichthoudende autoriteiten te faciliteren, met name in de gevallen die in de relevante wetgeving zijn gespecificeerd.

Teneinde de convergentie en consistentie tussen colleges van toezichthouders te bevorderen en aldus gelijke mededingingsvoorwaarden te garanderen, dient het comité de werking van deze colleges te controleren zonder de onafhankelijkheid van de leden ervan te beperken.

Kwaliteit, vergelijkbaarheid en consistentie van toezichtrapportage zijn van wezenlijk belang voor de kosteneffectiviteit van de communautaire toezichtregelingen en voor de nalevingslasten voor instellingen die op grensoverschrijdend niveau actief zijn. Het comité dient overlappingen en doublures te helpen vermijden en ertoe bij te dragen dat rapportagegegevens vergelijkbaar en van voldoende kwaliteit zijn.

De financiële systemen in de Gemeenschap zijn nauw met elkaar verweven. Gebeurtenissen in één van de lidstaten kunnen dan ook aanzienlijke gevolgen hebben voor de financiële instellingen en markten in andere lidstaten. Het voortdurend ontstaan van nieuwe financiële conglomeraten en de branchevervaging in de bank-, effecten- en verzekeringssector brengen nieuwe uitdagingen voor het toezicht op nationaal en communautair niveau met zich mee. Teneinde de financiële stabiliteit te vrijwaren, is een systeem op het niveau van het comité, het Comité van Europese effectenregelgevers en het Comité van Europese toezichthouders op verzekeringen en bedrijfspensioenen vereist om potentiële grens- en sectoroverschrijdende risico’s in een vroeg stadium te onderkennen en, indien nodig, de Commissie en de overige comités in te lichten. Voorts is het van essentieel belang dat het comité ervoor zorgt dat ook de ministeries van Financiën en de nationale centrale banken van de lidstaten op de hoogte worden gebracht. In deze context bestaat de rol van het comité erin de risico’s in het bankbedrijf op te sporen en regelmatig verslag over het resultaat van deze werkzaamheden uit te brengen aan de Commissie. Ook de Raad dient van deze evaluaties in kennis te worden gesteld. Het comité dient tevens samen te werken met het Europees Parlement, waaraan het periodiek informatie over de toestand in de banksector dient te verschaffen. In deze context mag het comité geen informatie over individuele onder toezicht staande entiteiten openbaar maken.

Om sectoroverschrijdende aangelegenheden op adequate wijze te kunnen aanpakken, dienen de werkzaamheden van het comité te worden gecoördineerd met die van het Comité van Europese effectenregelgevers, het Comité van Europese toezichthouders op verzekeringen en bedrijfspensioenen en het Comité voor het bankentoezicht van het Europees Stelsel van centrale banken. Dit is van bijzonder belang voor het aanpakken van mogelijke sectoroverschrijdende risico’s voor de financiële stabiliteit.

Gezien de mondialisering van de financiële diensten en het toegenomen belang van internationale standaarden, dient het comité ook de dialoog en de samenwerking met toezichthouders buiten de Gemeenschap te bevorderen.

De verantwoordingsplicht van het comité jegens de instellingen van de Gemeenschap is van groot belang en dient vaste praktijk te zijn, waarbij tegelijkertijd de onafhankelijkheid van de toezichthouders dient te worden gerespecteerd.

Het comité dient zijn reglement van orde vast te stellen en te handelen met volledige inachtneming van de Verdragsbepalingen, de prerogatieven van de betrokken instellingen en het huidige institutionele evenwicht. Het versterkte kader voor de werkzaamheden van het comité dient van betere werkprocedures vergezeld te gaan. Te dien einde dienen besluiten bij gekwalificeerde meerderheid overeenkomstig de Verdragsbepalingen te worden genomen indien geen consensus kan worden bereikt.

Ter wille van de rechtszekerheid en de duidelijkheid dient Besluit 2004/5/EG te worden ingetrokken,

bemiddelen of faciliteren van het bemiddelingsproces tussen toezichthoudende autoriteiten in de in de relevante wetgeving gespecificeerde gevallen of op verzoek van een toezichthoudende autoriteit;

uitbrengen van adviezen aan toezichthoudende autoriteiten in de in de relevante wetgeving gespecificeerde gevallen of op hun verzoek;

bevorderen van een efficiënte bilaterale en multilaterale uitwisseling van informatie tussen toezichthoudende autoriteiten met inachtneming van de toepasselijke geheimhoudingsvoorschriften;

vergemakkelijken van de delegatie van taken tussen toezichthoudende autoriteiten, met name door aan te geven welke taken kunnen worden gedelegeerd en door beste praktijken te bevorderen;

bijdragen tot een doeltreffende en consistente werking van colleges van toezichthouders, met name door de vaststelling van richtsnoeren voor de operationele werking van de colleges, de controle van de samenhang van de praktijk in de verschillende colleges en de uitwisseling van beste praktijken;

meewerken aan de ontwikkeling van kwaliteitsvolle, gemeenschappelijke standaarden voor toezichtrapportage;

toetsen van de praktische toepassing van de niet-bindende richtsnoeren, aanbevelingen en standaarden die door het comité zijn verstrekt.

de nationale overheidsinstanties die bevoegd zijn voor de uitoefening van het toezicht op kredietinstellingen, hierna „de bevoegde toezichthoudende autoriteiten” genoemd;

de nationale centrale banken die samen met een bevoegde toezichthoudende autoriteit specifieke operationele verantwoordelijkheden dragen met betrekking tot het toezicht op individuele kredietinstellingen;

de centrale banken die niet rechtstreeks bij het toezicht op individuele kredietinstellingen betrokken zijn, met inbegrip van de Europese Centrale Bank.