Bijlagen bij COM(2021)70 - Actieplan voor synergieën tussen de civiele, defensie- en ruimtevaartindustrieën

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

Bijlage IV van de verordening tot vaststelling van Horizon Europa – het kaderprogramma voor onderzoek en innovatie, en tot vaststelling van de regels voor deelname en verspreiding bevat specifieke bepalingen inzake synergieën met andere programma’s.
(6) Zie bijvoorbeeld het verslag ‘Horizon 2020-funded security research projects with dual-use potential: An overview (2014-2018) ’, EUR 30210 EN, van het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek.
(7) Alle acties moeten volledig in overeenstemming zijn met het toepasselijke nationale, internationale en EU-recht, met inbegrip van de mededingingsregels.
(8) De financiering door de EU moet volledig in overeenstemming zijn met het toepasselijke recht, waaronder de Verdragen, het Financieel Reglement en de specifieke regels die zijn vastgesteld in de betrokken basishandeling voor een financieringsprogramma of -instrument.
(9) Ontwikkeld in het kader van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB)/het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid (GVDB).
(10) Het onlangs vastgestelde cluster van nationale uitvoeringsplannen inzake veiligheid, technologie en RDI (onderzoek, ontwikkeling en innovatie) voor de ontwikkeling van het nationale vermogen op het gebied van het civiele GVDB is gericht op het identificeren en gebruiken van relevante EU-programma’s.
(11) Dit is in overeenstemming met de verplichting van de Commissie en de Raad om, hierin bijgestaan door de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, zorg te dragen voor samenhang tussen het externe optreden en het interne beleid (artikel 21, lid 3, VEU).
(12) Mededeling “De digitale toekomst van Europa vormgeven”, COM(2020) 67 van 19.2.2020.
(13) Conclusies van de Europese Raad, EUCO 13/20, van 2 oktober 2020.
(14) COM(2020) 605 van 24.7.2020.
(15) Berekeningen op basis van de structurele bedrijfsstatistieken en het totaal van de nationale rekeningen per bedrijfstak van Eurostat. De meeste waarden hebben betrekking op de EU-27, 2017. Ontbrekende waarden zijn vervangen door de meest recente beschikbare gegevens.
(16) Zie hier het verslag uit 2015 . Deze gegevens zijn misschien niet geheel juist, omdat de meeste industriële organisaties op zowel defensie- als veiligheidsgebied actief zijn. De Commissie is onlangs een nieuwe studie gestart.
(17) Conform de verordening van de Raad over de handel in producten voor tweeërlei gebruik , worden in dit actieplan onder producten voor tweeërlei gebruik goederen, software en technologie verstaan die voor zowel civiele als defensietoepassingen kunnen worden gebruikt.
(18) Verordening 2019/452 van 19.3.2019. De uitvoering en handhaving van de verordening kan bijdragen tot de beveiliging van kritieke technologieën en infrastructuur op een wijze die ook ten goede komt aan EU-actoren die daarop zijn aangewezen.
(19) De voorbereidende actie inzake defensieonderzoek (Preparatory Action on Defence Research) en een industrieel ontwikkelingsprogramma voor de Europese defensie (European Defence Industrial Development Programme). 
(20) Met name het vermogensontwikkelingsplan (en de daarmee samenhangende “strategic context cases”) en de gecoördineerde jaarlijkse evaluatie inzake defensie.
(21) Krachtens artikel 9 van Verordening (EU) 2019/1896 betreffende de Europese grens- en kustwacht is een specifiek proces inzake vermogensontwikkelingsplanning opgezet voor het geïntegreerde grensbeheer van de EU. Dit zal zorgen voor coördinatie tussen de nationale vermogensontwikkelingsplannen inzake grensbeheer van de lidstaten en de vermogensplannen van Frontex zelf. Dit proces inzake vermogensontwikkelingsplanning zal de inzet van het permanente korps van de Europese grens- en kustwacht ondersteunen en de programmering van relevante EU-instrumenten sturen.
(22) Rechtstreekse aanbesteding door de EU of ondersteuning van aanbesteding door lidstaten.
(23) Het programma Horizon Europa beoogt ervoor te zorgen dat synergieën met het Europees Defensiefonds ten goede zullen komen aan civiel en defensieonderzoek, ofschoon de activiteiten uit hoofde van het kaderprogramma uitsluitend op civiele toepassingen gericht zullen zijn.
(24) rescEU maakt deel uit van het EU-mechanisme voor civiele bescherming.
(25) COM(2016) 950 van 30.11.2016.
(26) In de conclusies van de Europese Raad van 15 december 2016 is de EIB verzocht om “zich te beraden op stappen ter ondersteuning van investeringen in onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten op defensiegebied”.
(27)

Destination Earth is een EU-initiatief dat ten doel heeft een zeer nauwkeurig digitaal model van de aarde te ontwikkelen voor het monitoren en simuleren van natuurlijke en menselijke activiteiten en voor het ontwikkelen en testen van scenario’s die duurzamer ontwikkeling mogelijk zouden maken en Europese milieumaatregelen zouden ondersteunen.

(28) https://www.endr.eu/ , https://www.edrin.org/ , https://een.ec.europa.eu/ , https://www.clustercollaboration.eu
(29)

Industriële allianties dienen om een breed scala van belanghebbenden in een gegeven ecosysteem/waardeketen bijeen te brengen wanneer: i) er een dringende reden is om van bedrijfsmodel te veranderen; ii) het risico bestaat te worden verdrongen van markten die van cruciaal belang zijn voor de toekomst van de industrie/economie van de EU; of iii) er een kans bestaat om een veelbelovende toekomstbestendige markt te veroveren, en gebruik te maken van de overloopeffecten.

(30)

 Europese Commissie, Veerkracht op het gebied van kritieke grondstoffen: de weg naar een grotere voorzieningszekerheid en duurzaamheid uitstippelen, COM(2020) 474 final.

(31) JRC, 2019, Materials dependencies for dual-use technologies relevant to Europe's defence sector , JRC117729
(32) Europese Commissie, 2020, Critical raw materials for strategic technologies and sectors in the EU – a Foresight study
(33) Met inbegrip, in voorkomend geval, van cruciale ontsluitende technologieën , die een afzonderlijke aanvullende categorie vormen.
(34) De lijst bouwt voort op kritieke technologieën die zijn opgenomen in de mededeling over de industriestrategie van 2020 en de verordening betreffende de controle op de uitvoer van producten voor tweeërlei gebruik. In lijst houdt rekening met de EU-lijst van cruciale ontsluitende technologieën en de benadering ervan is in overeenstemming met de recente sectoranalyse van de EU.
(35) Bepaalde technologieën kunnen betrekking hebben op meer dan één sector
(36) Om bijvoorbeeld te worden gebruikt bij preventieve of behandelende gezondheidsoplossingen, forensisch onderzoek enz.
(37) Dat in voorkomend geval zal werken met bestaande EU-instrumenten voor toezicht op technologie zoals die van de Commissie ( https://ati.ec.europa.eu/ ) of het Europees Defensieagentschap
(38)

Kritieke afhankelijkheden in de wisselwerking tussen civiele, defensie- en ruimtetechnologieën zijn een specifieke subgroep van (en dus volledig afgestemd op) de volledige reeks industriële kritieke afhankelijkheden die aan de orde worden gesteld in de industriestrategie van de EU, die een veel breder toepassingsgebied heeft.

(39)

Waar passend zal rekening worden gehouden met de werkzaamheden van het Europees Defensieagentschap op het gebied van kritieke technologieën, onder meer via de overkoepelende strategische onderzoeksagenda (OSRA) en de daarmee verband houdende technologische bouwstenen (TBB).

(40)

Zie ook Mededeling COM(2020) 628 van 30.9.2020, “Een nieuwe EOR voor onderzoek en innovatie”.

(41)

Het voornemen om hybride normen uit te vaardigen (bv. voor softwaregedefinieerde radio) werd voor het eerst bekendgemaakt in COM(2012) 417 en SWD(2012) 233 van 26.7.2012, “Actieplan voor een innovatieve en concurrerende veiligheidsindustrie”.

(42)

De EU-innovatiehub voor interne veiligheid en justitie, die recentelijk door de Raad is aangekondigd (6158/20 van 19.02.2020), heeft ook tot doel mogelijkheden voor synergieën in kaart te brengen.

(43)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/ip_20_2384  

(44)

Zie COM(2020) 18 van 16.12.2020 “De EU-strategie inzake cyberbeveiliging voor het digitale tijdperk”, blz. 13-19: Opbouw van operationele vermogens om dreiging te voorkomen, te ontmoedigen en te reageren

(45)

KI moet in de hele EU open ontwikkeld worden en moet de veiligheid en de maatschappelijke en ecologische soliditeit van de op KI gebaseerde toepassingen waarborgen, waarbij de ethische aspecten van meet af aan in overweging moeten worden genomen, de risico's moeten worden ingeschat en de mogelijkheden voor kwaadwillig gebruik en onbedoelde discriminatie, zoals vooroordelen op basis van gender, ras of handicap, moeten worden beperkt. De ontwikkeling van KI zal plaatsvinden in een goed gecoördineerd kader waarbinnen de waarden en ethische beginselen van de EU en het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie in acht worden genomen. De financiële bijdrage van de Unie zal een mensgeoriënteerde en inclusieve benadering garanderen, die de waarden van de Unie eerbiedigt en in overeenstemming is met het “Witboek over kunstmatige intelligentie – een Europese benadering”, COM(2020) 65 van 19.2.2020, waarvoor de Commissie in 2021 een vervolgvoorstel zal indienen.

(46)

Overeenkomstig de EDF-verordening kan de Commissie financiële steun bieden aan acties die bijdragen tot de ontwikkeling van disruptieve technologieën voor defensie. Om ervoor te zorgen dat de internationale verplichtingen van de Unie en haar lidstaten worden nagekomen, mag het fonds geen financiële steun verlenen voor acties met betrekking tot producten of technologieën waarvan het gebruik, de ontwikkeling of de productie krachtens internationaal recht verboden is. Aanvragers die voorstellen doen voor nieuwe defensieproducten of -technologieën of voor de modernisering van bestaande defensieproducten of -technologieën, moeten zich ertoe verbinden ethische beginselen na te leven, bijvoorbeeld in verband met het welzijn van de mens en de bescherming van het menselijk genoom, zoals ook wordt weerspiegeld in het toepasselijk nationaal, uniaal en internationaal recht, met inbegrip van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie en het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens, en, waar relevant, de protocollen daarbij.

(47) Mededeling “Een Unie van gelijkheid: strategie voor gendergelijkheid 2020-2025”, COM(2020) 152 final
(48)

https://cordis.europa.eu/project/id/882171

(49)

 COM(2020) 741 final, EU-strategie over de benutting van het potentieel van hernieuwbare offshore-energie met het oog op een klimaatneutrale toekomst

(50)

Zie ook COM(2020) 724 van 11.11.2020 “Bouwen aan een Europese gezondheidsunie: de veerkracht van de EU bij grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid versterken”

(51)

In overeenstemming met het in het “Eerste voortgangsverslag over de EU-strategie voor de veiligheidsunie” (COM(2020) 797) vermelde doel de digitale infrastructuren veerkrachtiger te maken en de paraatheid op nationaal en EU-niveau te vergroten door robuuste vermogens voor het voorkomen en opsporen van, het reageren op en het beperken van bedreigingen op te bouwen.

(52) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52014JC0009&from=NL
(53) https://ec.europa.eu/maritimeaffairs/sites/maritimeaffairs/files/2018-06-26-eumss-revised-action-plan_en.pdf
(54) http://emsa.europa.eu/cise.html
(55)

Zie blz. 15 van COM(2020) 789 van 9.12.2020, “Strategie voor duurzame en slimme mobiliteit — Het Europees vervoer op het juiste spoor naar de toekomst”.