Bijlagen bij COM(2020)252 - Verslag over de verkiezingen voor het Europees Parlement in 2019 - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2020)252 - Verslag over de verkiezingen voor het Europees Parlement in 2019. |
|---|---|
| document | COM(2020)252   |
| datum | 19 juni 2020 |
(16)
Als we het Verenigd Koninkrijk buiten beschouwing laten zelfs 52,4 %.
(17)
Polen, Roemenië, Spanje, Oostenrijk, Hongarije, Duitsland, Tsjechië, Denemarken en Slowakije (van de grootste toename in procentpunten tot de kleinste).
(18)
Bulgarije, Portugal, België, Ierland, Italië, Luxemburg, Malta en Griekenland (van de grootste afname in procentpunten tot de kleinste).
(19)
Van 88 % in België (waar stemmen verplicht is) tot 23 % in Slowakije.
(20)
De opkomst onder jongeren onder de 25 jaar is 42 % (+14 procentpunten) en in de leeftijdsgroep 25-39 jaar 47 % (+12 procentpunten). Dat is nog altijd lager dan de opkomst onder de 55+-groep (54 %, +3 procentpunten).
(21)
De groep van 18-24 jaar in alle lidstaten behalve Griekenland, waar de kiesgerechtigde leeftijd 17 jaar is, en Oostenrijk en Malta, waar burgers al vanaf hun 16e mogen stemmen.
(22)
E uropees Parlement, The 2019 post-electoral survey , blz. 22.
(23)
Idem, blz. 49.
(24)
Idem, blz. 57.
(25)
Circa 5,5 miljoen vergeleken met 1,3 miljoen, op basis van de ontvangen gegevens. Zie voor nadere bijzonderheden sectie 2.2.1 van het werkdocument van de diensten van de Commissie dat bij deze mededeling is gevoegd.
(26)
Sommige lidstaten hebben het stemrecht beperkt van hun onderdanen die buiten hun grondgebied verblijven, zelfs als ze in een andere EU-lidstaat verblijven. Dit verlies van stemrecht - dat bij verkiezingen die niet door het EU-recht worden gedekt, zoals landelijke parlementsverkiezingen, kan neerkomen op het ontnemen van rechten - wordt nader in beschouwing genomen in het verslag van de Commissie van 2020 over het EU-burgerschap, dat naar verwachting dit jaar wordt uitgebracht.
(27)
152 als kandidaten in het Verenigd Koninkrijk buiten beschouwing worden gelaten.
(28)
Zie het onderzoek naar het gebruik van stemmen op afstand ter bevordering van de opkomst in vele groepen, 2017-18 https://ec.europa.eu/info/policies/justice-and-fundamental-rights/eu-citizenship/electoral-rights/studies_en .
(29)
In sommige lidstaten is de opkomst onder vrouwen sterk gestegen. In Finland bijvoorbeeld, van 38 % naar 43,4 %.
(30)
Verkiezingsanalyse van het ENAR - andere minderheden in het nieuwe Europees Parlement 2019-2025, , https://www.enar-eu.org/ENAR-s-Election-Analysis-Ethnic-minorities-in-the-new-European-Parliament-2019 .
(31)
15,1 % van de vrouwen en 12,9 % van de mannen tussen 15 en 64 jaar hebben moeilijkheden met een basale activiteit. Zie Eurostat https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/images/8/8c/Infographic_Disability_statistics_final.png .
(32)
Onder het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap genieten personen met een handicap dezelfde politieke rechten en dezelfde kansen om die te benutten als anderen https://www.un.org/development/desa/disabilities/convention-on-the-rights-of-persons-with-disabilities/article-29-participation-in-political-and-public-life.html
(33)
Werkelijk stemrecht van personen met een handicap bij de EP-verkiezingen – maart 2019, https://www.eesc.europa.eu/sites/default/files/files/qe-02-19-153-nl-n.pdf .
(34)
Dit betrof onder meer de groep op hoog niveau gehandicaptenbeleid, het werkforum voor de uitvoering van het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap en de jaarlijkse Europese conferentie op de Europese Dag van Mensen met een Handicap.
(35)
Zie de kaders hierboven voor enkele voorbeelden. Zie voor nadere gegevens over de uitgewisselde praktijken het werkdocument van de diensten van de Commissie bij deze mededeling.
(36)
https://ec.europa.eu/info/files/conclusions-colloquium-2018_en
(37)
Zie het bij deze mededeling behorende werkdocument van de diensten van de Commissie voor links naar voorbeelden van gefinancierde projecten.
(38)
Zie bijvoorbeeld http://www.spaceu2019.eu/ .
(39)
Zie bijvoorbeeld https://smp.eelga.gov.uk/migrant-workers/act-project/ .
(40)
Zie bijvoorbeeld https://euandi2019.eui.eu/ en https://yourvotematters.eu/en/
(41)
Zie bijvoorbeeld http://www.diversitygroup.lt/fwp_portfolio/migrant-political-participation/ en https://www.lawcentres.org.uk/lcn-s-work/living-rights-project
(42)
Zie onder meer https://europa.eu/youreurope/citizens/residence/elections-abroad/european-elections/index_nl.htm ; https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/ATAG/2018/623556/EPRS_ATA(2018)623556_EN.pdf
(43)
Gezien de vele verschillende landelijke registratiedeadlines en stemmethoden was het essentieel om mobiele EU-burgers te informeren over hun rechten om te stemmen of zich verkiesbaar te stellen.
(44)
De Commissie zelf heeft in dit verband een initiatief gelanceerd onder de naam “Terug naar school”, waarbij meerdere EU-functionarissen scholen hebben bezocht in verschillende lidstaten om de leerlingen te vertellen over hun werk en ervaringen en naar hen te luisteren. Als vervolg daarop is inmiddels een soortgelijk “Terug naar de universiteit”-initiatief gelanceerd.
(45)
https://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/flash/fl_375_en.pdf
(46)
Dit omvat ook de komende financiering voor het programma "Burgerschap, gelijkheid, rechten en waarden”.
(47)
Europese pijler van sociale rechten, beginsel 1: “Iedereen heeft recht op hoogwaardige en inclusieve voorzieningen voor onderwijs, opleiding en een leven lang leren om de vaardigheden te verwerven en te onderhouden die nodig zijn om ten volle aan het maatschappelijk leven te kunnen deelnemen (...).”
(48)
https://ec.europa.eu/info/policies/justice-and-fundamental-rights/gender-equality/gender-equality-strategy_en
(49)
Zie het onderzoek van de Commissie naar het gebruik van stemmen op afstand ter bevordering van de opkomst, 2017-18 https://ec.europa.eu/info/policies/justice-and-fundamental-rights/eu-citizenship/electoral-rights/studies_en .
(50)
Door de Commissie gestimuleerde initiatieven zoals “Terug naar school” of “Terug naar de universiteit” zijn in dit verband relevant.
(51)
Waaronder de regels die mobiele EU-burgers het recht verlenen om tijdens de Europese verkiezingen in hun land van verblijf te stemmen en zich daar verkiesbaar te stellen, de voorschriften voor Europese politieke partijen en stichtingen en de Verkiezingsakte van de EU uit 1976. Zie voor een overzicht van de desbetreffende EU-wetten en overige instrumenten https://ec.europa.eu/info/policies/justice-and-fundamental-rights/eu-citizenship/electoral-rights_en#europeanparliamentelections
(52)
Artikel 10, lid 2, van de Verkiezingsakte van 1976.
(53)
Resolutie van het Europees Parlement van 11 november 2015 over de hervorming van de kieswet van de Europese Unie (2015/2035(INL)), PB C 366, 27.10.2017, blz. 7.
(54)
Het verklaarde doel daarvan was “het versterken van de democratische en transnationale dimensie van de Europese verkiezingen en de democratische legitimiteit van het besluitvormingsproces van de Unie, het bevorderen van het concept burgerschap van de Unie, het verbeteren van de werking van het Europees Parlement en het bestuur van de Unie, het legitiemer maken van de werkzaamheden van het Europees Parlement, het versterken van de beginselen van electorale gelijkheid en gelijke kansen, het vergroten van de doeltreffendheid van het systeem voor de organisatie van Europese verkiezingen, alsook het voorzien in een grotere nabijheid van de leden van het Europees Parlement bij hun kiezers, met name de jongeren”.
(55)
Europese Commissie, Voorstel voor een verordening tot wijziging van Verordening (EU, Euratom) nr. 1141/2014 van 22 oktober 2014 betreffende het statuut en de financiering van Europese politieke partijen en Europese politieke stichtingen, COM(2017)481.
(56)
Het voorstel van de Commissie voorziet ook in de plaatsing, op de website van de bij een Europese politieke partij aangesloten partijen, van informatie over de genderverdeling van de kandidaten bij de meest recente Europese verkiezingen.
(57)
Verordening (EU, Euratom) nr. 1141/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 22 oktober 2014 betreffende het statuut en de financiering van Europese politieke partijen en Europese politieke stichtingen (PB L 317 van 4.11.2014, blz. 1).
(58)
Aanbeveling (EU) 2018/234 van de Commissie van 14 februari 2018 over het bevorderen van het Europese karakter en het efficiënte verloop van de verkiezingen voor het Europees Parlement in 2019 (PB L 45 van 17.2.2018, blz. 40).
(59)
Bulgarije, Tsjechië, Denemarken, Duitsland, Estland, Spanje, Kroatië, Letland, Litouwen, Hongarije, Malta, Polen, Portugal, Roemenië, Slowakije, Finland en Zweden.
(60)
Zie voor meer gegevens hieromtrent hoofdstuk 3 van het werkdocument van de diensten van de Commissie bij deze mededeling.
(61)
Volt en DiEM25.
(62)
For Volt Deutschland. DiEM25 had weinig succes bij de Europese verkiezingen, maar had ook kandidaten bij de nationale verkiezingen in Denemarken, Duitsland, Griekenland, Spanje, Frankrijk, Oostenrijk, Polen en Portugal en is nu vertegenwoordigd in het Deense, Griekse, Poolse en Portugese parlement.
(63)
Deze thema's figureerden ook in de meer dan in 1700 dialogen met de burgers die in de hele Unie sinds de afgelopen verkiezingen zijn gehouden.
Johansson, Bengt en Novelli, Edoardo, “2019 European elections campaign – Images, topics, media in the 28 Member States”, 9 juli 2019, https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/e6767a95-a386-11e9-9d01-01aa75ed71a1/language-en .
(64)
Uit hoofde van Richtlijn 93/109/EG tot vaststelling van de wijze van uitoefening van het actief en passief kiesrecht bij de verkiezingen voor het Europees Parlement ten behoeve van de burgers van de Unie die verblijven in een Lid-Staat waarvan zij geen onderdaan zijn.
(65)
Dit gold voor burgers van de Europese Unie bij het vervullen van de door hun land van oorsprong opgestelde formaliteiten, onder meer bij het stemmen buiten dat land, en van de door hun land van verblijf ingestelde formaliteiten.
(66)
https://ec.europa.eu/transparency/regexpert/index.cfm?do=groupDetail.groupDetail&groupID=617 .
(67)
Zie sectie 3.2 van het werkdocument van de diensten van de Commissie bij deze mededeling.
(68)
Mobiele EU-burgers kunnen in grensoverschrijdende gevallen immers alleen worden herkend als de desbetreffende kenmerken in de nationale administratieve systemen compatibel zijn. https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/soteu2018-data-protection-law-electoral-guidance-638_en.pdf
(69)
Onder meer ter voorkoming van onwettige en frauduleuze activiteiten tijdens verkiezingen. Zie de speciale Eurobarometer 477, Democratie en verkiezingen – blz. 14.
(70)
Dit omvat interventies door het Bureau voor Democratische Instellingen en Mensenrechten en Election-Watch.EU, dat zijn eigen initiatiefverslag over de verkiezingen heeft gepresenteerd; zie https://www.wahlbeobachtung.org/en/european-parliament-elections-2019-election-watch-eu-eam-final-report-with-16-recommendations
(71)
Zie de Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad, vorm geven aan de toekomst van Europa, 22.1.2020, COM(2020) 27 final. Op de conferentie wordt onder meer gesproken over verbetering van het systeem van lijsttrekkers en de kwestie van transnationale lijsten.
(72)
Standaard Eurobarometer 90 — Mediagebruik in de Europese Unie, december 2018.
(73)
Zie bijvoorbeeld A. Dawson en M. Innes, “How Russia’s Internet Research Agency Built its Disinformation Campaign", The Political Quarterly, Vol. 90, No. 2, April–June 2019. Zie voor een overzicht van de manier waarop technologie wordt ingezet voor manipulatieve doeleinden https://comprop.oii.ox.ac.uk/research/cybertroops2019/
(74)
Zie voor een overzicht van dergelijke verhaallijnen bijvoorbeeld https://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docgener/work/2018_02_geog_discontent.pdf . Zie voor een gedragskundige benadering van de invloed van informatie op de politieke besluitvorming http://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/bitstream/JRC117161/understanding-our-political-nature.pdf
(75)
Zie bijvoorbeeld het onderzoek van het European Centre of Excellence for Countering Hybrid Threats naar het gebruik van cyberinmenging om verkiezingen te manipuleren, op https://www.hybridcoe.fi/wp-content/uploads/2018/10/Strategic-Analysis-2018-8-Past.pdf
(76)
En zijn ook gericht tegen journalisten die tot bepaalde groepen behoren.
(77)
Met het actieplan bouwt de Commissie voort op haar mededeling van april 2018 inzake de bestrijding van online-desinformatie. https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/communication-tackling-online-disinformation-european-approach
(78)
Aangenomen op 12 september 2018, Staat van de Unie 2018. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/IP_18_5681 .
(79)
Zie bijvoorbeeld de updates van de East Stratcom Task Force voor de Europese verkiezingen: https://euvsdisinfo.eu/eu-elections-update-the-long-game/ en https://euvsdisinfo.eu/eu-elections-update-reaping-what-was-sown/ .
(80)
Twee lidstaten meldden beperkte DoS-aanvallen tegen websites van nationale overheden, die evenwel snel werden gedetecteerd en afgeweerd. Meer details zijn te vinden in sectie 4 van het werkdocument van de diensten van de Commissie dat bij deze mededeling is gevoegd.
(81)
De lidstaten hebben nationale veiligheidsinstanties en inlichtingendiensten in het netwerk opgenomen, het kabinet van de premier en verschillende ministeries, waaronder Buitenlandse Zaken, Justitie, Binnenlandse Zaken, Digitalisering en Openbaar Bestuur.
(82)
Van de 14 nationale gegevensbeschermingsautoriteiten die de vragenlijst van de Commissie hebben ingevuld.
(83)
Een permanente structuur voor uitwisseling van informatie en analyse tussen de instellingen en de lidstaten van de EU: https://eeas.europa.eu/headquarters/headquarters-homepage_en/59644/Factsheet:%20Rapid%20Alert%20System .
(84)
Zie sectie 4.1.1 van het werkdocument van de diensten van de Commissie dat bij deze mededeling is gevoegd.
(85)
https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/opportunities/topic-details/rec-rcit-citi-ag-2020
(86)
https://www.consilium.europa.eu/de/press/press-releases/2019/12/11/joint-eu-us-statement-following-the-eu-us-justice-and-home-affairs-ministerial-meeting/ .
(87)
Zie sectie 4.1.2 van het werkdocument van de diensten van de Commissie dat bij deze mededeling is gevoegd.
(88)
In sommige gevallen wordt hierin niet door de bestaande wetgeving voorzien, of ontstaan er moeilijkheden door bijvoorbeeld gebrekkige toegang tot onlinegegevens of afhankelijkheid van passieve monitoring op basis van schriftelijke openbaarmaking door de betrokken politieke actoren.
(89)
https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/letter_political_parties_final_en.pdf .
(90)
Aanbeveling van de Commissie van 12.9.2018 betreffende electorale samenwerkingsnetwerken, onlinetransparantie, bescherming tegen cyberincidenten en bestrijding van desinformatiecampagnes in het kader van de verkiezingen voor het Europees Parlement (C(2018) 5949 final.
(91)
De praktijkcode is onder meer ondertekend door grote onlineplatforms als Facebook, Google, Twitter en Microsoft, alsmede door Mozilla en vakverenigingen die de onlinereclamesector vertegenwoordigen.
(92)
De met deze taak belaste subgroep van de ERGA heeft in juni 2019 verslag uitgebracht over de eerste fase van deze monitoringinspanning, die gericht was op de implementatie van de toezeggingen uit de praktijkcode die verband houden met de transparantie van politieke reclame. http://erga-online.eu/wp-content/uploads/2019/06/ERGA-2019-06_Report-intermediate-monitoring-Code-of-Practice-on-disinformation.pdf
(93)
https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/code-practice-disinformation
(94)
De ondertekenaars van de praktijkcode hebben jaarlijks een zelfbeoordelingsverslag uitgebracht over hun implementatie van de code. https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/annual-self-assessment-reports-signatories-code-practice-disinformation-2019 . Bij het beoordelen van de praktijkcode wordt de Commissie niet alleen ondersteund door de ERGA, maar ook door een onafhankelijk adviseur.
(95)
Met name door ze van een label te voorzien en ze via doorzoekbare advertentie-databases openbaar toegankelijk te maken.
(96)
De authenticiteit van content is onderwerp van discussie met betrekking tot onlinepublicaties. Onderzocht wordt wat de beste manier is om aan gebruikers duidelijk te maken waar bepaalde content vandaan komt en om, wanneer het bepaalde onderwerpen betreft, informatie uit gezaghebbende bronnen voorrang te geven, zodat gebruikers bijvoorbeeld hun informatie over de verkiezingsformaliteiten van de nationale verkiezingscommissie ontvangen.
(97)
Zo verlangde Facebook van adviseurs dat zij zich lieten inschrijven in het land waar zij uitgaven voor politieke reclame wilden doen. Dat zou betekenen dat Europese politieke partijen zich in elke EU-lidstaten zouden moeten laten inschrijven om een EU-brede informatiecampagne te kunnen voeren.
(98)
Zie electoraal pakket, aanbeveling, punt 9.
(99)
Zo heeft Facebook samen met het Duitse Bundesamt für Sicherheit in der Informationstechnik een initiatief gelanceerd om beter en breder inzicht te verwerven in inmenging in verkiezingen, inclusief richtsnoeren omtrent de beste manier om inmenging te bestrijden. Twitter heeft functionarissen en onderzoekers van specifieke lidstaten opgenomen in een portal waarin partners worden ondersteund bij het onderzoek naar desinformatie. Google biedt ondersteuning aan journalisten en onafhankelijke netwerken van factcheckers. Meer details over deze activiteiten zijn te vinden in sectie 4.2.3 van het werkdocument van de diensten van de Commissie dat bij deze mededeling is gevoegd.
(100)
Zie de verslagen van het Europees Netwerk voor electorale samenwerking en nadere gegevens in het werkdocument van de diensten van de Commissie dat bij deze mededeling is gevoegd.
(101)
Dit betreft bijvoorbeeld naleving van nationale voorschriften met betrekking tot onder meer de onlinemonitoring van campagne-uitgaven en stilteperioden
(102)
Zoals nationale voorschriften voor donaties ten behoeve van politieke campagnes.
(103)
Gedragscode voor de bestrijding van illegale haatzaaiende uitlatingen op het internet: https://ec.europa.eu/info/policies/justice-and-fundamental-rights/combatting-discrimination/racism-and-xenophobia/countering-illegal-hate-speech-online_en
(104)
Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (algemene verordening gegevensbescherming (“AVG”)).
(105)
Dit specifieke geval betrof misbruik van persoonsgegevens die rechtstreeks van de betrokkenen waren verkregen, en gegevens ontleend aan hun gedrag en sociale netwerk, met als oogmerk specifieke politieke content op hen te richten.
(106)
Ingevolge de AVG beschikken de autoriteiten over versterkte bevoegdheden voor de monitoring en handhaving van deze voorschriften.
(107)
Zo heeft Frankrijk een speciaal formulier ontwikkeld waarmee in totaal 697 klachten werden verzameld in verband met de verkiezingen, waaronder 11 klachten tegen politieke partijen. In Spanje werden 102 klachten gemeld. Zie voor nadere bijzonderheden sectie 4.3.2 van het werkdocument van de diensten van de Commissie dat bij deze mededeling is gevoegd.
(108)
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex:32019R0493
(109)
Electoraal pakket, aanbeveling, punten 12-18.
(110)
https://ec.europa.eu/information_society/newsroom/image/document/2018-30/election_security_compendium_00BE09F9-D2BE-5D69-9E39C5A9C81C290F_53645.pdf
(111)
https://wayback.archive-it.org/12090/20191129081252/https://ec.europa.eu/epsc/events/election-interference-digital-age-building-resilience-cyber-enabled-threats_en
(112)
De resultaten van die workshop dienden ook als input voor het Colloquium "Grondrechten” van eind november 2018, dat gericht was op “Democratie in de Europese Unie”.
(113)
Enisa had eerder al advies uitgebracht omtrent cyberbeveiliging tijdens verkiezingen, dat als input voor de oefening werd gebruikt, en heeft in de aanloop naar de verkiezingen ook nationale oefeningen in cyberbeveiliging ondersteund. https://www.enisa.europa.eu/news/enisa-news/enisa-makes-recommendations-on-eu-wide-election-cybersecurity
(114)
Zie voor meer bijzonderheden sectie 4.4 van het werkdocument van de diensten van de Commissie dat bij deze mededeling is gevoegd.
(115)
Dit omvatte ook samenwerking tussen verkiezingsdeskundigen en deskundigen op het gebied van strategische communicatie met betrekking tot desinformatie.
(116)
Vergeleken met de Speciale Eurobarometer 477— Democratie en verkiezingen, november 2018, en Europees Parlement, The 2019 post-electoral survey.
(117)
Zie voor gedetailleerde bevindingen sectie 4.2.4 van het werkdocument van de diensten van de Commissie dat bij deze mededeling is gevoegd. Die bevindingen komen ook terug in de aanbevelingen van het verslag van het NATO Stratcom Centre of Excellence over de rol van de socialemediaplatforms bij de bestrijding van niet-authentiek gedrag https://www.stratcomcoe.org/how-social-media-companies-are-failing-combat-inauthentic-behaviour-online .
(118)
Deze bevinding komt terug in de betrokkenheid van de Commissie met het maatschappelijk middenveld en een brede groep van stakeholders, bijvoorbeeld in de conclusies van opeenvolgende colloquia van de Commissie over grondrechten (in 2016 over "pluriformiteit in de media en democratie", in 2017 over "Vrouwenrechten in woelige tijden" en in 2018 over “Democratie in Europa”). Zie bijvoorbeeld ook de bevindingen inzake de impact van onlinebedreigingen van media-actoren op vrije verkiezingen, in “Elections and Media in Digital Times” van Unesco https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000371486.locale=en
(119)
https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/opportunities/topic-details/rec-rcit-citi-ag-2020
(120)
Met als doel de uitwisseling van expertise omtrent cyberbeveiliging te operationaliseren en de desbetreffende technische middelen te versterken.
(121)
Zie het werkprogramma van de Europese Commissie voor 2020 https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/cwp-2020-publication_en.pdf
(122)
Er zijn 751 leden van het Europees Parlement gekozen uit 190 politieke partijen en 28 lidstaten. Van hen is 61% nieuw in het Parlement en is 60% man en 40% vrouw (een toename van drie procentpunt vergeleken met 2014).
(123)
Ingevolge artikel 31 van Verordening (EU, Euratom) 1141/2014 van 22 oktober 2014 betreffende het statuut en de financiering van Europese politieke partijen en Europese politieke stichtingen kunnen Europese politieke partijen alle passende maatregelen nemen om voor de verkiezingen voor het Europees Parlement de burgers van de Unie in te lichten over de banden tussen de nationale politieke partijen en kandidaten en de betrokken Europese politieke partijen.
(124)
Zie voetnoot 11. Het vertrouwen in vrije en eerlijke verkiezingen is tussen september 2018 en juni 2019 in 21 lidstaten toegenomen.