Bijlagen bij COM(2018)489 - Handels- en investeringsbelemmeringen 1 januari 2017 - 31 december 2017 - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2018)489 - Handels- en investeringsbelemmeringen 1 januari 2017 - 31 december 2017. |
|---|---|
| document | COM(2018)489   |
| datum | 26 juni 2018 |
Voorts heeft de EU in 2017 een overkoepelend initiatief voor Europese economische diplomatie gelanceerd, waarbij alle onderdelen van ons beleid (van milieu tot vervoer, van energie tot concurrentievermogen, van ontwikkeling tot industrie) worden samengebracht om onze belangrijkste economische prioriteiten met elk van onze handelspartners te ondersteunen. Markttoegang is een van deze hoofdprioriteiten, en wordt met dit initiatief dus ook bevorderd.
B. OVERZICHT VAN DE IN 2017 OPGELOSTE BELEMMERINGEN
1. In 2017 opgeloste belemmeringen naar derde land
Dankzij de toegenomen en gecombineerde inspanningen van alle actoren in verband met markttoegang zijn in 2017 in totaal 45 belemmeringen geheel of gedeeltelijk opgelost, een duidelijke stijging tegenover 2016.
Tabel 7 toont de derde landen waar belemmeringen het meest succesvol zijn aangepakt. China voert de lijst aan met zeven opgeloste belemmeringen in 2017. Daarna volgen Brazilië, Turkije en Canada (elk drie). In Argentinië, India, Saudi-Arabië, Taiwan en de Verenigde Arabische Emiraten werden telkens twee belemmeringen opgelost.
Tabel 7: geografische uitsplitsing van de in 2017 opgeloste belemmeringen (* - G20-landen)
2. In 2017 opgeloste belemmeringen naar type maatregel
Het is nuttig te analyseren hoe doeltreffend de EU vorig jaar is geweest in haar aanpak van verschillende soorten maatregelen. Tabel 8 toont dat onze strategie heeft bijgedragen tot het oplossen van tientallen belemmeringen aan en achter de grens, wat bewijst dat onze instrumenten efficiënt zijn om verschillende soorten belemmeringen aan te pakken. Anders dan in 2016 werden in 2017 aanzienlijk meer belemmeringen aan de grens (34) opgelost dan belemmeringen achter de grens (11). De meeste maatregelen aan de grens hadden te maken met SPS-kwesties, en werden opgelost dankzij gezamenlijke gerichte maatregelen (Commissie, EU-lidstaten, EU-delegaties, EU-exporteurs) in 20 prioritaire landen. Andere belemmeringen hadden betrekking op invoerverboden of douanekwesties.
Wat de elf maatregelen achter de grens betreft, werden de meeste positieve resultaten geboekt op het gebied van wettelijke of fiscale maatregelen voor het goederenverkeer (tien), terwijl ook één dienstenkwestie werd opgelost.
Tabel 8: sectorale uitsplitsing van de in 2017 opgeloste belemmeringen op basis van de markttoegangsdatabank (aantal maatregelen)
3. In 2017 opgeloste belemmeringen naar sector
Tabel 9 geeft een overzicht van de belangrijkste economische sectoren waarin in 2017 belemmeringen werden opgelost. Bovenaan de lijst staat landbouw en visserij: in die sector werden 27 belemmeringen (geheel of gedeeltelijk) opgelost 14 . Daarna volgde de sector wijn en sterkedrank, waarin in dezelfde periode drie belemmeringen werden opgelost. In de sector ijzer, staal en non-ferrometalen en de sector hout, papier en pulp werden telkens twee belemmeringen opgelost. Voorts werd telkens één belemmering opgelost in de volgende sectoren: luchtvaartuigen, auto's, keramiek en glas, ICT en elektronica, machines, medische hulpmiddelen, farmaceutica, diensten, en textiel en leder. Tot slot werden ook twee horizontale belemmeringen opgelost: de dekking van stedelijke entiteiten in Colombia, en investeringsdrempels in Canada.
Tabel 9: sectorale uitsplitsing van de in 2017 opgeloste belemmeringen op basis van de markttoegangsdatabank
C. KWALITATIEVE ANALYSE VAN DE IN 2017 OPGELOSTE BELEMMERINGEN
Dit deel bevat een meer diepgaande analyse van de opgeloste belemmeringen in de negen partnerlanden die in 2017 het grootste aantal opgeloste belemmeringen (ten minste 2) lieten optekenen: China, Brazilië, Canada, Turkije, Argentinië, India, Saudi-Arabië, Taiwan en de Verenigde Arabische Emiraten.
1. China
China is nog steeds een van de landen die het vaakst belemmeringen voor markttoegang toepast. In 2017 werden er tien nieuwe geregistreerd, wat het totaal op 25 brengt. Toch werden in 2017 geleidelijk ook een aantal positieve stappen gezet, wat aantoont dat de EU-strategie om belemmeringen weg te nemen resultaten oplevert, zelfs in de meest uitdagende contexten.
Op het gebied van SPS is vooruitgang geboekt. Met betrekking tot voedingsmiddelen en dranken waarvoor momenteel geen officieel certificaat nodig is, heeft de EU twee jaar uitstel gekregen voor de uitvoering van een wet die de certificering van voedingsmiddelen met een laag risico noodzakelijk zou maken. Het uitstel wordt verwelkomd, maar de Commissie zal de situatie verder volgen, want de maatregel blijft zorgen baren.
Binnen dezelfde sector hanteert de bevoegde autoriteit van China sinds het jaar 2000 een invoerverbod voor runderen/producten van runderen/rundvlees vanwege de gekkekoeienziekte (BSE) en besmettelijke spongiforme encephalopathie (TSE). De EU heeft er echter toe bijgedragen dat het BSE-verbod voor sommige lidstaten werd opgeheven.
In september 2017 werden diverse soorten schimmelkaas tegengehouden door Chinese inspectie- en quarantainebeambten. Na bilaterale gesprekken met de Chinese autoriteiten werd het verbod opgeheven.
Ook in de sector medische hulpmiddelen viel positief nieuws op te tekenen. In oktober 2017 breidde China het aantal hulpmiddelen die worden vrijgesteld van klinische proeven in China uit. Fabrikanten dienen krachtens Order 650 in China klinische proeven uit te voeren voor de registratie van bepaalde categorieën medische hulpmiddelen in het land, maar met dit besluit zullen de registratietijd en -kosten voor de nieuwe hulpmiddelen op de lijst fors afnemen en zullen zij gemakkelijker toegang tot de Chinese markt krijgen.
In de farmaceutische sector heeft China zijn nationale lijst voor de terugbetaling van medicijnen in februari 2017 bijgewerkt, voor het eerst in acht jaar tijd. Op de nieuwe lijst staan 15 % meer medicijnen dan op de vorige uit 2009. De nieuwe lijst is een concrete verbetering: de toegang van nieuwe medicijnen tot de Chinese markten wordt bevorderd.
Wat de automobielsector betreft, is enige vooruitgang geboekt: in september 2017 kondigde China aan dat de inwerkingtreding van het nieuwe quotumbeleid voor voertuigen op nieuwe energiebronnen (New Energy Vehicles - NEV) met een jaar wordt uitgesteld, tot 2019. Het uitstel zal Europese autofabrikanten in China wat meer ademruimte geven.
Tot slot waren er ook in de sector luchtvaartuigen positieve ontwikkelingen. De voorbije jaren gaf het Chinees bestuur voor civiele luchtvaart (Civil Aviation Administration of China - CAAC) geen vergunningen meer uit voor de invoer van kleine luchtvaartuigen naar China. In 2017 besloten de Europese Unie en China echter hun samenwerking inzake luchtvaart op te voeren door de onderhandelingen af te ronden over een bilaterale overeenkomst inzake de veiligheid van civiele luchtvaart (Bilateral Civil Aviation Safety Agreement - BASA). Met deze overeenkomst wordt voorkomen dat de evaluatie- en certificeringswerkzaamheden van civieleluchtvaartautoriteiten met betrekking tot luchtvaartproducten elkaar overlappen. De kosten van de luchtvaartsector zullen daardoor dalen. De overeenkomst is nog niet in werking getreden, maar China heeft al de kennisgevingen gedaan voor de aanvaarding van aanvragen voor bepaalde EU-luchtvaartuigen. De EU kijkt ernaar uit om in nauwe samenwerking met de Chinese autoriteiten zo spoedig mogelijk de weg vrij te maken voor goedkeuringen.
2. Brazilië
Brazilië maakt deel uit van het Mercosur-blok waarmee de EU onderhandelt over een FTA in het kader van een associatieovereenkomst.
Als grootste economie van Latijns-Amerika, met de EU als voornaamste handelspartner, zijn kwesties inzake markttoegang van groot belang in de regio. De tendens inzake markttoegang is door de bank genomen positief: drie belemmeringen werden (geheel of gedeeltelijk) opgelost.
In de sector landbouw en visserij werd nieuwe wetgeving uitgevaardigd, en de uitvoering ervan loopt. De belemmering is nog niet helemaal van de baan, maar de toegang van Europa tot de markt is al verbeterd. De wetgeving omvat bepalingen waardoor alle reeds exporterende EU-lidstaten nieuwe bedrijven kunnen toevoegen aan de lijst van goedgekeurde exporteurs naar Brazilië (zonder controles), de goedkeuring kan worden uitgebreid naar andere terreinen/diersoorten (indien het systeem deze reeds als gelijkwaardig heeft aangemerkt), en een (nog door Brazilië te bepalen) lijst van producten met een laag risico kan worden verstrekt. Dankzij deze maatregelen wordt de achterstand met controles, een terugkerend systemisch probleem, verminderd. Voorts hebben de Braziliaanse autoriteiten een aantal stappen gezet om 17 lopende aanvragen voor groenten en fruit goed te keuren, een krachtig signaal in het licht van de Mercosur-onderhandelingen.
Er werd ook enige vooruitgang geboekt in de sector wijn en sterkedrank. Het Braziliaans agentschap voor sanitaire controle (ANVISA) nam nieuwe regels aan voor de etikettering van allergenen in levensmiddelen. Daardoor zou een allergenenwaarschuwing moeten worden aangebracht op het etiket van in de levensmiddelenverwerking gebruikte voedingsmiddelen, dranken, additieven en ingrediënten, en op het etiket van alcoholhoudende dranken met vezels (tarwe, rogge, gerst, haver en hybride vezels). Na diverse demarches van de Commissie begin 2017 bevestigde ANVISA uiteindelijk dat gedistilleerde dranken op basis van vezels worden vrijgesteld van de allergenenaanduiding.
Tot slot is ook een belemmering aangepakt in de sector machines. Wettelijke norm (Norma regulamentadora) nr. 12 omvat verreikende veiligheidsvoorschriften voor verschillende arbeidssegmenten – ze gelden voor exporteurs, producenten én gebruikers van machines en industriële uitrusting. Het Ministerie van Arbeid nam uiteindelijk een technische nota aan waarin geconcludeerd wordt dat ingevoerde machines die gebouwd zijn overeenkomstig ISO13849 niet als niet-conform met Wettelijke norm nr. 12 dienen te worden beschouwd. EU-bedrijven die machines bouwen overeenkomstig ISO13849 hebben dus toegang tot de Braziliaanse markt.
3. Canada
De CETA tussen de EU en Canada trad voorlopig in werking op 21 september 2017. De overeenkomst heeft tot een verdere verbetering van de handelsbetrekkingen geleid, aangezien zij ook een kader biedt om markttoegangsproblemen te helpen oplossen. In 2017 werden al meteen drie belemmeringen opgelost.
Op het gebied van horizontale belemmeringen staat de wet op buitenlandse investeringen in Canada (Investment Canada Act) de Canadese overheid toe buitenlandse investeringen boven een bepaalde drempel te onderzoeken. Sinds de inwerkingtreding van de CETA houdt dit in dat investeringen van ten minste 1,5 miljard Canadese dollar door niet-statelijke investeerders die een Canadees bedrijf willen overnemen, kunnen worden onderzocht. Deze drempel zal jaarlijks worden aangepast op basis van de groei van het nominale bbp, dankzij de bepalingen in de CETA.
Wat landbouw en visserij betreft, is ook een belemmering opgelost – de lidstaten konden niet exporteren vanuit opslagplaatsen in andere lokale controle-eenheden dan die waar de productie plaatsvond. Toch besloten de EU en Canada het geharmoniseerde uitvoercertificaat te wijzigen. Nog in verband met landbouw en visserij is het vroegere invoersysteem voor tarwe en gerst, dat beheerd werd door de Canadese tarweraad aan de hand van vier tariefquota, afgeschaft na de inwerkingtreding van de CETA.
Voorts heeft Canada in het kader van de CETA toegezegd alle kwesties in verband met wijn en sterkedrank met de EU te bespreken om samen tot oplossingen te komen. Dit omvat lokale toeslagen op binnenlandse wijnen en wijn die in Canada in particuliere wijnbedrijven is gebotteld.
4. Turkije
De handelsbetrekkingen tussen de EU en Turkije zijn gebaseerd op een in 1995 in werking getreden overeenkomst betreffende een douane-unie. Turkije is een land met een uitgebreide lijst van belemmeringen: in totaal staan er 20 in de databank. Toch zijn twee belemmeringen met succes aangepakt.
Wat mijnbouw betreft, hebben de Turkse autoriteiten de beperkingen voor koperschroot en aluminiumschroot opgeheven, en zij hebben deze goederen geschrapt van de lijst waarvoor een exportregistratie geldt.
Ook in de sector hout, papier en pulp is een belemmering gedeeltelijk opgelost. Via communiqués voegen de Turkse autoriteiten regelmatig producten toe aan de Turkse regeling voor toezicht op invoer, die inhoudt dat een toezichtvergunning moet worden verkregen voordat bepaalde producten onder een door de autoriteiten bepaalde prijsdrempel mogen worden ingevoerd. Na een onderzoek van de Commissie in het kader van de verordening inzake handelsbelemmeringen naar het toezicht op de invoer van ongecoat houtvrij papier heeft Turkije deze categorie papierproducten vanaf 7 december 2017 geschrapt uit het toepassingsgebied van de regeling voor toezicht op invoer. (Er moet wel worden opgemerkt dat verschillende producten in andere sectoren onder die regeling blijven vallen.)
5. Argentinië
Ook Argentinië maakt deel uit van het Mercosur-blok waarmee de EU onderhandelt over een FTA in het kader van een associatieovereenkomst. In 2017 werden twee belemmeringen opgelost, zodat de markttoegang erop verbeterd is.
Met betrekking tot SPS-maatregelen heeft Argentinië de bepaling dat in het land van oorsprong geen abortus blauw (PRRS) mag voorkomen geschrapt van zijn certificaat, wat de toegang van vleesproducenten tot de Argentijnse markt vergemakkelijkt. Wat diensten betreft, heeft Argentinië zijn verklaring op erewoord voor importeurs inzake diensten afgeschaft. Die eis was vastgesteld bij algemene resoluties in 2012 en 2013.
6. India
Zoals eerder aangegeven blijft India een protectionistische tendens volgen: het stelde in 2017 drie nieuwe belemmeringen in. Desondanks is de EU er in 2017 in geslaagd twee belemmeringen (gedeeltelijk) op te lossen - allebei in de SPS-sector.
Wat varkensvleesproducten betreft, is met diverse lidstaten een akkoord bereikt over een gezondheidscertificaat. Dat vergemakkelijkt hun toegang, aangezien de Indiase autoriteiten niet langer zullen eisen dat varkensvleesproducten (bijv. ham) alleen naar India mogen worden uitgevoerd indien het vlees vóór het roken/drogen ontbeend werd. India had ook beperkingen ingesteld op de invoer van planten en plantaardige producten die een fumigatiebehandeling ondergingen. India heeft nu de invoer van fruit en hout met alternatieve behandelingen (resp. koude en warme behandelingen) goedgekeurd, en heeft verklaard dat het hiervan kennisgeving zou doen aan het SPS-comité van de WTO. Dat is nog niet voor alle goederen gebeurd.
Voorts moet met betrekking tot ijzer- en staalproducten worden opgemerkt dat de Indiase functionaris voor staal in februari 2017 aankondigde dat de bestaande minimuminvoerprijzen voor ijzer en staal niet zouden worden verlengd voor 19 producten.
7. Saudi-Arabië
Saudi-Arabië en de andere vijf landen van de Samenwerkingsraad van de Golf (Bahrein, Koeweit, Oman, Qatar en de VAE) vormen een belangrijke handelsregio. In 2017 zijn in Saudi-Arabië twee belemmeringen opgelost, allebei in de sector landbouw en visserij.
Het land had invoerbeperkingen voor rundvlees en schapenvlees opgelegd vanwege de gekkekoeienziekte (BSE). Voor bepaalde lidstaten werd dit verbod in 2017 opgeheven. Een gelijkaardig verbod bestond ook voor de invoer van pluimvee en pluimveeproducten, vanwege de vogelpest (HPAI). Ook dit verbod werd in 2017 opgeheven voor bepaalde lidstaten.
8. Taiwan
De EU heeft in 2017 twee belemmeringen kunnen aanpakken, wat de EU-ondernemingen in Taiwan ten goede zal komen.
Beide belemmeringen hadden betrekking op de sector landbouw en visserij. Het was zo dat Taiwan veel aanvragen van de EU voor de uitvoer van dieren/planten en afgeleide producten jarenlang liet aanslepen, zonder enige indicatie over het einde van de procedure. Gelukkig heeft Taiwan in 2017 de procedure versneld, en bepaalde lidstaten toegang tot de markt gegeven. Ook heeft Taiwan zijn verbod, vanwege BSE, op producten van runderen uit bepaalde lidstaten opgeheven nadat de regeringen van de betrokken lidstaten en de Europese Commissie gezamenlijk de dialoog waren aangegaan met de Taiwanese autoriteiten, de academische wereld en de bevolking. Tijdens die dialoog, die verschillende jaren in beslag nam, werd toelichting gegeven bij de alomvattende, meerlagige controlesystemen van de EU die aan zeer hoge normen voldoen.
9. Verenigde Arabische Emiraten (VAE)
De VAE vormen een belangrijke handelsregio. De Commissie heeft zich dan ook grote inspanningen getroost om belemmeringen voor de markttoegang aan te pakken. In 2017 zijn twee belemmeringen opgelost.
In de sector landbouw en visserij werd een tijdelijk verbod, vanwege HPAI, op de invoer van pluimvee en pluimveeproducten opgeheven voor bepaalde lidstaten.
Wat elektronica betreft, verstrekten de VAE richtsnoeren en een presentatie waarin elf producten van algemene verlichtingsapparatuur die momenteel vallen onder een kabinetsbesluit van 2012 dat het gebruik van bepaalde gevaarlijke materialen in elektronische apparatuur aan banden legt (vergelijkbaar met EU-richtlijn 2011/65/EU inzake BGGS), worden vrijgesteld van het toepassingsgebied.
D. EFFECT VAN DE OPGELOSTE BELEMMERINGEN
In dit deel komen we eerst terug op de analyse hierboven door de handelsstromen rond de in 2017 opgeloste belemmeringen in kaart te brengen. De handelsstromen die potentieel te lijden hadden onder de opgeloste handelsbelemmeringen vertegenwoordigden een bedrag van 8,2 miljard EUR, bijna dubbel zoveel als het jaar daarvoor (4,2 miljard EUR). 45 % daarvan betrof uitvoer van de EU naar China, bijna 13 % uitvoer naar Brazilië, en bijna 6 % uitvoer naar India. De overgrote meerderheid van deze stromen had betrekking op industriële sectoren. De sector medische hulpmiddelen en de sector machines waren goed voor 34 % van de potentieel getroffen handel (wat respectievelijk overeenkomt met 3,6 miljard EUR en 2,1 miljard EUR). In de agrovoedingssector bedroegen de opgeloste belemmeringen 1 miljard EUR.
Sinds dit jaar bevat dit verslag een gedetailleerde analyse op basis van een econometrisch model dat kan bepalen in welke mate de handelsstromen met de partnerlanden zijn veranderd na het wegnemen van een of meer belemmeringen. Aan de hand van een regressie-analyse is het effect van het wegnemen van belemmeringen voor de EU-uitvoer gekwantificeerd 15 .
De gehanteerde methode is eerder conservatief en onderschat mogelijk het handelseffect, maar wij hebben ons beperkt tot de volledige opgeloste belemmeringen, en meer complexe diensten en horizontale belemmeringen buiten beschouwing gelaten. Van dit selecte aantal belemmeringen dat tussen 2014 en 2016 is opgelost hebben wij de effecten geanalyseerd 16 . Zo kan de vergelijking worden gemaakt met de vorige analyse ter zake, die door de Commissie in 2015 werd verricht en de periode tot 2013 besloeg. Dit betekent dus dat geen rekening wordt gehouden met het positieve handelseffect van het wegnemen van de belemmeringen die vóór 2014 zijn opgelost dankzij de strategie voor markttoegang.
Uit de resultaten blijkt dat het wegnemen van deze reeks belemmeringen tot een aanzienlijke stijging van de EU-uitvoer leidt. De gemiddelde stijging van de handel na het wegnemen van de belemmeringen wordt op ongeveer 56 % geraamd. Dat komt neer op 4,8 miljard EUR aan extra uitvoer per jaar. Dit is ongeveer evenveel als wat veel van onze FTA's opleveren, enbijvoorbeeld meer dan het gecumuleerde effect van onze FTA's met Colombia en Peru.
De analyse van 2015, waarvoor dezelfde methode gebruikt werd, resulteerde in een cijfer van 2,4 miljard EUR aan extra uitvoer. Dit geeft aan dat, naarmate de belemmeringen toenemen, ook onze inspanningen voor een betere marktopening worden opgevoerd.
IV. CONCLUSIE
Dit verslag geeft een algemeen overzicht van de handels- en investeringsbelemmeringen met een rechtstreekse invloed op EU-marktdeelnemers, zoals zij werden gemeld aan en aangepakt door het markttoegangspartnerschap tussen de Commissie, de lidstaten en de ondernemingen.
In 2017 werden 67 nieuwe belemmeringen gemeld en er werden er 45 opgelost. De markttoegangsdatabank telt momenteel een recordaantal van 396 belemmeringen in derde landen. Rusland voert nog steeds de lijst aan van landen met de meeste handelsbeperkingen. China, Indonesië en India volgen op korte afstand.
Dit bevestigt de al in het voorgaande jaar vastgestelde tendens: protectionisme zit in de lift. China is het partnerland dat het meest aan die trend bijdraagt (10 nieuwe belemmeringen), wat de complexiteit van de bilaterale handelsbetrekkingen onderstreept. Daarna volgen Rusland (zes nieuwe belemmeringen), Zuid-Afrika (vier), India en Turkije (beide drie). Er was ook een duidelijke regionale trend merkbaar: zeven nieuwe belemmeringen situeren zich in de Euromed-regio.
In totaal werden in derde landen in twaalf verschillende economische sectoren nieuwe belemmeringen ingevoerd. Daarbij ging het vooral om landbouw en visserij, horizontale maatregelen, en wijn en sterkedrank. De in 2017 geregistreerde nieuwe belemmeringen hadden samen een potentiële impact op de handelsstromen van 23,1 miljard EUR, wat overeenkomt met 1,2 % van de mondiale EU-uitvoer dat jaar.
Vanwege het toenemende protectionisme heeft de EU haar inspanningen voor markttoegang opgevoerd door het verbeteren van de coördinatie tussen EU-instanties en belanghebbenden, van de prioriteiten op het gebied van belemmeringen, en van de communicatie. De EU is gebruik blijven maken van alle beschikbare instrumenten om belemmeringen op te lossen, gaande van geschillenbeslechting, de verordening inzake handelsbelemmeringen, een ambitieuze agenda voor handelsbesprekingen, diplomatieke stappen, en de invoering van een overkoepelend initiatief voor Europese economische diplomatie. Het initiatief van de "markttoegangdagen" in de lidstaten heeft de Commissie ook in staat gesteld lokale bedrijven bewust te maken van de kansen die de EU-inspanningen voor markttoegang bieden, teneinde voor steeds meer EU-actoren belemmeringen in derde landen aan te pakken.
Dankzij deze inspanningen heeft het werk van de EU inzake markttoegang gerendeerd. 45 belemmeringen werden geheel of gedeeltelijk opgelost in 13 verschillende sectoren, waaronder luchtvaartuigen, auto's, ICT en elektronica, machines, farmaceutica, medische hulpmiddelen, textiel en leder, agrovoeding, ijzer en staal, hout, papier en diensten, en op horizontaal niveau. 27 van de opgeloste maatregelen situeerden zich in de sector landbouw en visserij. De meeste belemmeringen werden opgelost in China, Brazilië, Canada en Turkije.De handelsstromen die potentieel te lijden hadden onder de opgeloste handelsbelemmeringen vertegenwoordigden een bedrag van 8,2 miljard EUR, waarvan 45 % uitvoer van de EU naar China betrof, en bijna 13 % uitvoer van de EU naar Brazilië. De grote meerderheid van deze stromen had betrekking op de productie van goederen.
Vanaf dit jaar omvat het verslag een gedetailleerde regressie-analyse om het effect van het wegnemen van belemmeringen voor de EU-uitvoer te kwantificeren.Op basis van voorzichtige schattingen zou het wegnemen van belemmeringen op jaarbasis 4,8 miljard EUR aan extra uitvoer opleveren. Dit is ongeveer evenveel als wat veel van onze FTA's opleveren, en dubbel zoveel als in 2015, toen de vorige soortgelijke analyse plaatsvond.
Dit geeft aan dat, naarmate de belemmeringen toenemen, ook onze inspanningen voor een betere marktopening worden opgevoerd. De Europese Commissie zet zeer sterk in op uitvoering en naleving. Meer dan ooit zijn deze elementen cruciaal om groei en banen te creëren en het concurrentievermogen veilig te stellen, ten bate van onze bedrijven en burgers.
De Commissie is vastbesloten om in nauwe samenwerking met de lidstaten en de belanghebbenden het markttoegangspartnerschap te versterken, en de instrumenten ervan aan te passen aan het steeds complexere klimaat waarin onze bedrijven actief zijn. Meer transactiemogelijkheden en creatieve manieren in kaart brengen om belemmeringen effectief aan te pakken wordt cruciaal voor het openen van markten en kansen voor EU-actoren wereldwijd.
(1) Het markttoegangspartnerschap werd in 2007 opgericht om de samenwerking tussen de Commissie, de lidstaten en het bedrijfsleven in de EU, zowel in Brussel als op lokaal niveau, te verdiepen. Het partnerschap steunt op de maandelijkse bijeenkomsten van het Raadgevend Comité markttoegang en sectorale Werkgroepen markttoegang in Brussel en regelmatige bijeenkomsten van de markttoegangsteams of bijeenkomsten van handelsadviseurs in derde landen.
(2) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2016/january/tradoc_154137.pdf
(3) In dit verband werd in 2017 een nieuw verslag over de uitvoering van de vrijhandelsovereenkomsten goedgekeurd. Het volgende verslag zal later in 2018 verschijnen.
(4) Met deze benadering wordt afgestapt van het analyseren van algemene protectionistische tendensen, zoals in edities tot en met 2016 werd gedaan.
(5) Algerije, Angola, Argentinië, Armenië, Australië, Bangladesh, Belarus, Bolivia, Bosnië en Herzegovina, Brazilië, Canada, Chili, China, Colombia, de Dominicaanse Republiek, Ecuador, Egypte, Filipijnen, Hong Kong, India, Indonesië, Iran, Israël, Japan, Kameroen, Kazachstan, Libanon, Maleisië, Marokko, Mexico, Moldavië, Mozambique, Nieuw-Zeeland, Nigeria, Noorwegen, Oekraïne, Oman, Pakistan, Paraguay, Peru, de Russische Federatie, Saudi-Arabië, Servië, Singapore, Taiwan, Thailand, Tunesië, Turkije, Uganda, Uruguay, Venezuela, de Verenigde Arabische Emiraten, de Verenigde Staten, Vietnam, Zuid-Afrika, Zuid-Korea en Zwitserland.
(6) De databank markttoegang ( http://madb.europa.eu/madb/indexPubli.htm ) biedt ondernemingen die vanuit de EU willen exporteren informatie over de invoervoorwaarden van derde landen, zoals informatie over handelsbelemmeringen, maar ook over tarieven en oorsprongsregels, procedures en formaliteiten bij de invoer in derde landen, sanitaire en fytosanitaire ("SPS") maatregelen, statistieken en specifieke exportdiensten die worden verleend aan kleine en middelgrote ondernemingen. Omgekeerd wordt op de EU-exporthelpdesk ( http://exporthelp.europa.eu/thdapp/index.htm ) informatie verstrekt over de voorwaarden voor invoer uit partnerlanden in de EU (met inbegrip van de toepasselijke tarieven en vereisten, preferentiële regelingen, en quota en statistieken).
(7) "Actieve" belemmeringen betekenen dat de belemmeringen in het markttoegangspartnerschap actief worden gevolgd (in tegenstelling tot belemmeringen die reeds zijn opgelost).
(8) Zie bijvoorbeeld het recente gezamenlijke verslag van het Internationaal Handelscentrum (ITC) en de Commissie, "Navigating Non-tariff Measures: Insights From A Business Survey in the European Union", december 2016 ( http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2016/december/tradoc_155181.pdf ), het overzicht van potentieel handelsbeperkende maatregelen die in de context van de eerdere VHIB zijn beschreven ( http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2016/may/tradoc_154568.pdf ; http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52016DC0406 ) of eerdere verslagen over protectionisme.
(9) Worden het aantal belemmeringen van vorig jaar (372) en het saldo voor 2017 (67 nieuwe minus 45 opgeloste belemmeringen) bij elkaar geteld, dan komt men uit op 394. Het verschil (394 in plaats van 396) vloeit voort uit het feit dat twee belemmeringen in tweeën zijn gesplitst om verschillende aspecten van de belemmeringen afzonderlijk te kunnen coderen. Vanaf 2018 zal de Commissie belemmeringen op deze gedetailleerdere wijze registreren. Elk aspect van belemmeringen zal afzonderlijk geregistreerd worden, waardoor elk obstakel doeltreffender gemonitord kan worden. Het nominale aantal “belemmeringen” zal hierdoor toenemen, maar de tendensen zullen niet anders uitvallen.
(10) G20 Leaders’ Declaration: Shaping an Interconnected World: http://www.g20.utoronto.ca/2017/2017-G20-leaders-declaration.html
(11) Algerije, Argentinië, Australië, Bolivia, Brazilië, Canada, China, Colombia, Congo, de Dominicaanse Republiek, Ecuador, Egypte, Filipijnen, Hong Kong, India, Indonesië, Irak, Iran, Israël, Japan, Libanon, Mexico, Mozambique, Nicaragua, Oekraïne, Pakistan, de Russische Federatie, Saudi-Arabië, Servië, Singapore, Thailand, Tunesië, Turkije, Uruguay, de Verenigde Arabische Emiraten, Venezuela, Vietnam, Zuid-Afrika en Zuid-Korea.* G20-landen** Euromed-landen.
(12) Verordening (EU) 2015/1843 van het Europees Parlement en de Raad van 6 oktober 2015 tot vaststelling van procedures van de Unie op het gebied van de gemeenschappelijke handelspolitiek met het oog op de handhaving van de rechten die de Unie ontleent aan internationale regelingen voor het handelsverkeer, in het bijzonder die welke onder auspiciën van de Wereldhandelsorganisatie werden vastgesteld (PB L 272 van 16.10.2015, blz. 1).
(13) Zie hieronder, blz. 30.
(14) Een van de eigenheden van SPS-belemmeringen is dat derde landen ze per lidstaat kunnen opheffen, aangezien de EU voor SPS-kwesties niet altijd als één enkele entiteit wordt gezien. De vooruitgang is dus niet algemeen, maar wel belangrijk.
(15) Wij hebben meer bepaald de "methode van het dubbele verschil" toegepast en alleen het effect onderzocht op de handelsstromen tussen de EU en de landen die de belemmering op de specifieke producten in kwestie hanteerden.
(16) De analyse laat het (record)aantal belemmeringen die in 2017 zijn opgelost buiten beschouwing, aangezien wij ten minste gegevens van één volledig jaar na het wegnemen van de belemmeringen nodig hebben om het effect op de handel te kunnen meten.