Bijlagen bij COM(2023)534 - Eerste uitvoeringsverslag over de digitale toegangspoort - Hoofdinhoud

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

dossier	COM(2023)534 - Eerste uitvoeringsverslag over de digitale toegangspoort.
document	COM(2023)534
datum	12 september 2023

bijlage I bij de SDG-verordening vereist zijn¹⁶. Figuur 3 laat de dekking per lidstaat zien¹⁷. Momenteel wordt in een soortgelijk overzicht de dekking in kaart gebracht van lokale informatie, die de lidstaten sinds december 2022 ook moeten melden¹⁸.

Figuur 3. Hoeveelheid gedekte informatie over de SDG per land

Uit een onderzoek in 2023 op Your Europe¹⁹ bleek dat 92,5 % van de reagerende burgers en 90,3 % van de bedrijven het portaal bevredigend of beter vonden. 77 % van de bedrijven en 76 % van de burgers bevestigden dat ze de informatie hadden gevonden die ze zochten. 88,4 % van de bedrijven en 90,6 % van de burgers zou Your Europe aanbevelen aan vrienden, familie of collega’s.

De toegangspoort is steeds toegankelijker en zichtbaarder geworden. “Reizen” en “Werk & pensioen” zijn voor burgers de populairste onderwerpen op Your Europe. “Bedrijfsvoering” en “Belastingen” zijn de meest gezochte onderwerpen voor bedrijven. Voorlopige bevindingen laten vergelijkbare resultaten zien voor nationale webpagina’s²⁰, ook al worden de bezoeken aan de nationale inhoud van Your Europe per onderwerp pas bijgehouden sinds de introductie van de begeleide zoekopdracht in augustus 2022.

Om de zichtbaarheid te vergroten heeft de Commissie in 21 lidstaten digitale roadshows gehouden en een campagne met 79 influencers heeft meer dan 9,5 miljoen mensen bereikt²¹.

Figuur 4. Bezoeken per onderwerp wat betreft burgergerelateerde (linkerzijde) en bedrijfsgerelateerde (rechterzijde) onderwerpen

Bij onvoorziene gebeurtenissen of crises gebruikt de Commissie de zichtbaarheid van Your Europe als multiplicator om bedrijven en burgers van informatie te voorzien door nieuwe inhoud te hosten (bv. Brexit) of door links naar andere websites van de Commissie te plaatsen (bv. Oekraïne met informatie voor vluchtelingen, donoren en bedrijven).

Verbeterpunten en volgende stappen

De Commissie en de lidstaten moeten doorgaan met het verbeteren van Your Europe en het netwerk van nationale portalen als de primaire bron voor praktische, begrijpelijke, betrouwbare en toegankelijke informatie over regels, procedures en zakelijke mogelijkheden op alle bestuursniveaus.

De Commissie zal doorgaan met het verbeteren van de dekking, vindbaarheid en toegang tot informatie voor bedrijven, met name kmo’s, en burgers op gebieden die cruciaal zijn om hen te helpen optimaal te profiteren van de eengemaakte markt:

- Zij zal de vindbaarheid van informatie over productvereisten voor fabrikanten en detailhandelaren verbeteren. Dit onderwerp is al een van de populairste zoekonderwerpen voor bedrijven. Gezien het aantal productspecifieke en horizontale regels op zowel EU- als nationaal niveau dat van toepassing is op één specifiek product, wordt Your Europe één toegangspunt voor deze vereisten. Tegelijkertijd moeten de lidstaten overeenkomstig de SDG-verordening meer gerelateerde nationale voorschriften aanmelden.

- Ook zal zij informatie over belastingen op een gebruiksvriendelijke manier presenteren. De lidstaten moeten ervoor zorgen dat de informatie in en de technische infrastructuur van de “Taxes in Europe”-databank²² up-to-date zijn om kmo’s de juiste informatie te kunnen bieden.

- De Commissie zal de informatie die de lidstaten (ook op gemeentelijk niveau) verder toevoegen, ook in de toekomst op een steeds meer gestructureerde en gebruiksvriendelijke manier presenteren. Dit omvat bijvoorbeeld informatie over voorschriften inzake de toegang van voertuigen tot stedelijke zones (Urban Vehicle Access Regulations, UVAR’s) zoals lage-emissiezones of tolstickers.

- De Commissie en de lidstaten moeten doorgaan met het verbeteren van de vindbaarheid van informatie over sociale zekerheid, die essentieel is voor mobiele burgers, werknemers en werkgevers en een essentiële voorwaarde voor het vrije verkeer van werknemers.

- De Commissie zal de nieuwe zoekmachine voor begeleide zoekopdrachten blijven verbeteren en upgraden. Het succes ervan hangt ook af van de informatie die de lidstaten verstrekken.

Daarnaast zal de Commissie Your Europe blijven ontwikkelen als een belangrijk instrument om toegang te krijgen tot essentiële basisinformatie. In dat verband worden bestaande functies al op grote schaal gebruikt. Een burger of kmo kan bijvoorbeeld via Your Europe al btw-nummers controleren om te weten of een bedrijf is geregistreerd voor grensoverschrijdende handel binnen de EU, wat nodig is voor veel procedures. Dit geldt ook voor de Europese beroepskaart. Ook de nationale verkeersregels, die nu nog op een aparte EU-website staan, zullen eind 2023 op Your Europe worden gepubliceerd. De Commissie zal ook nieuwe methoden onderzoeken om de inhoud te controleren, zoals geautomatiseerde kwaliteitssystemen²³.

Tot slot zal de Commissie het gebruik van geavanceerde AI-gestuurde grote taalmodellen beoordelen, waaronder technologieën voor de herkenning van natuurlijke taal. Met deze modellen kunnen meer dynamische, contextbewuste en gepersonaliseerde systemen voor informatieverstrekking worden gecreëerd die een revolutie teweeg kunnen brengen in de manier waarop gebruikers toegang krijgen tot en omgaan met regelgevende inhoud. Uiteindelijk zouden deze tools in staat kunnen zijn om grote hoeveelheden informatie uit verschillende bronnen, waaronder EU- en nationale regels en procedures, te analyseren en te presenteren in een formaat dat is afgestemd op de specifieke behoeften van de gebruiker.

In reactie op grote crises zal Your Europe zijn rol als multiplicator van officiële informatie bevestigen, zoals het die heeft gespeeld in reactie op de pandemie of de oorlog in Oekraïne. In het algemeen zullen de diensten van de Commissie ervoor zorgen dat systematischer naar de website Your Europe wordt verwezen wanneer in nieuwe EU-wetgeving nieuwe informatievereisten worden vastgelegd.

- De lidstaten wordt verzocht de dekking en de kwaliteit van de informatie die aan het portaal wordt verstrekt, te blijven verbeteren en de krachtens de SDG-verordening vereiste informatie mee te delen.

- De Commissie zal de vindbaarheid van informatie verbeteren en daarbij speciale nadruk leggen op gebieden die belangrijk zijn voor kmo’s, zoals productvereisten en belastingen. Zij zal de rol van de website als tijdige multiplicator van officiële informatie bevestigen en versterken, vooral in het geval van grote gebeurtenissen en crises. Tot slot zal de Commissie het gebruik van geavanceerde AI-gestuurde grote taalmodellen beoordelen om de manier waarop regelgevingsinformatie wordt gedeeld met gebruikers, met name kmo’s, verder te verbeteren.

B. Kwalitatieve ondersteuning bieden aan bedrijven en burgers

Wanneer de SDG-informatiepagina’s ontoereikend blijken en/of wanneer burgers of bedrijven problemen ondervinden bij het uitoefenen van hun rechten in de eengemaakte markt²⁴ biedt de SDG aanvullende ondersteuning door middel van geïndividualiseerde diensten voor ondersteuning en probleemoplossing.

Resultaten

Het dienstenaanbod wordt steeds uitgebreider. In december 2020 werden zeven belangrijke ondersteunende diensten²⁵ beschikbaar op Your Europe, samen met een zoekfunctie voor ondersteunende diensten²⁶ die de toegang tot deze diensten vergemakkelijkt. Hierbij gaat het onder meer om: 1) unieke aanspreekpunten (één‑loketten); 2) productcontactpunten; 3) productcontactpunten voor de bouw; 4) nationale assistentiecentra voor beroepskwalificaties; 5) nationale contactpunten voor grensoverschrijdende gezondheidszorg; 6) Europees netwerk van diensten voor arbeidsvoorziening (Eures); 7) onlinegeschillenbeslechting.

De SDG-verordening laat ruimte voor bijkomende ondersteunende diensten als hun aanbod een aanvulling vormt op bestaande diensten, als ze voldoen aan de kwaliteitscriteria en als ze kosteloos of tegen een kleine vergoeding worden aangeboden²⁷. Op basis hiervan hebben drie diensten zich bij het dienstenaanbod van de SDG aangesloten en dit aanbod uitgebreid: Your Europe — Advies (UEA), het Solvit-netwerk en het netwerk van Europese consumentencentra²⁸. Bijna 100 % van deze diensten zijn nu beschikbaar via de zoekfunctie voor ondersteunende diensten.

De dienst wordt op grote schaal gebruikt. In 2021 en 2022 samen hebben de ondersteunende diensten ondersteuning verleend in 6,5 miljoen gevallen²⁹, waarvan 5,3 miljoen burgers en 1,2 miljoen bedrijven. De meest ondersteunde gebruikersgroepen zijn werkgevers en werkzoekenden (6 miljoen), dienstverlenende bedrijven (157 000 gevallen), consumenten met vragen over hun rechten (120 000) of in geschillen met onlinehandelaren (80 000 gevallen³⁰) en mensen die gezondheidszorg zoeken in een ander land (63 000 gevallen)³¹.

Figuur 5. Aantal gevallen per type dienst (boven) en per onderwerp (onder)

Bedrijven en burgers kunnen binnen twee tot drie kalenderdagen een reactie verwachten. De responstijd van de twee soorten contactpunten voor producten bedraagt echter gemiddeld acht tot negen dagen. Dit kan te maken hebben met de complexiteit van productvereisten, die vaak voortvloeien uit een mix van EU- en nationale wetgeving. Beperkte middelen en de workflows van netwerken kunnen ook een rol spelen. Zij vormen echter slechts ongeveer 1 % van alle gevallen.

De gebruikersreacties zijn positief. Tot nu toe zijn er via een specifieke feedbackloop³² meer dan 3 200 gebruikersreacties verzameld met een gemiddelde waardering van 4,3 sterren uit 5. Dit is een positieve waardering gezien het feit dat ontevreden gebruikers in dit soort systemen oververtegenwoordigd zijn³³.

Verbeterpunten en volgende stappen

Tot nu toe worden de feedback van de gebruikers en de casusstatistieken nog niet systematisch gebruikt als hulpmiddel om het algehele dienstenaanbod te verbeteren. De Commissie zal samenwerken met de lidstaten en de betrokken ondersteunende diensten om hierin verandering te brengen. Concreet betekent dit dat stijgingen en dalingen in soorten verzoeken en gebruikersreacties nauwlettend in de gaten worden gehouden om ervoor te zorgen dat burgers en bedrijven optimaal kunnen worden bediend. Als bijvoorbeeld bij een één-loket het aantal verzoeken van bouwbedrijven uit een andere lidstaat toeneemt, en uit de gebruikersreacties blijkt dat deze bedrijven niet de informatie vinden die ze zoeken, moet dit de betrokken autoriteiten ertoe aanzetten actie te ondernemen. Zij zouden de informatie op nationale SDG-pagina’s kunnen verbeteren en/of de Commissie kunnen verzoeken om pagina’s op Your Europe te verbeteren en/of andere stappen te nemen om het zakendoen in hun lidstaat te vergemakkelijken.

De Commissie zal gaan bijhouden hoe de zoekfunctie voor ondersteunende diensten wordt gebruikt zodat zij zich erop kan toeleggen de meest gebruikte diensten te verbeteren en aan kmo’s en burgers betere diensten kan aanbieden die toegankelijker zijn voor grensoverschrijdende gebruikers.

Om het dienstenaanbod van de SDG te verbeteren, worden de Europe Direct-centra, de nationale handhavingsinstanties voor vervoer en de helpdesk intellectuele-eigendomsrechten aangemoedigd om mee te doen. De SDG zou een echt éénloketsysteem worden van ondersteunende diensten op EU-niveau voor alle vraagstukken betreffende de eengemaakte markt.

Ten slotte zal de Commissie gebruikers op SDG-webpagina’s beter de weg wijzen naar de meest geschikte ondersteunende diensten door een uniforme zoekfunctie voor online-informatie en ‑ondersteuning te ontwikkelen. Om dat doel beter te bereiken kunnen ook door AI aangedreven oplossingen worden onderzocht.

- De lidstaten worden aangemoedigd om de tot nu toe onvolledige verzameling van gebruikersreacties en casusstatistieken te verbeteren, zodat deze gebruikersreacties kunnen worden gebruikt om de algemene dienstverlening aan burgers en bedrijven te verbeteren.

- De Commissie zal de verdere uitbreiding van het aanbod van diensten voor probleemoplossing aanmoedigen. Ook zal zij de bewegwijzering naar SDG-ondersteunende diensten verbeteren.

C. Melding van belemmeringen om de werking van de eengemaakte markt te verbeteren

Bedrijven en burgers die belemmeringen op de eengemaakte markt ondervinden, kunnen deze rechtstreeks melden via Your Europe, door in het menu bovenaan te klikken op “belemmering melden”. Hiermee wordt een webformulier geopend om een belemmering op de eengemaakte markt te melden³⁴, die de lidstaten dan moeten aanpakken. Het hulpmiddel inzake belemmeringen op de eengemaakte markt (de Single Market Obstacle Tool, hierna: “SMOT”) verzamelt en analyseert deze gegevens. Het belangrijkste doel van de SMOT is om inzicht te verschaffen in de meest urgente uitdagingen van de interne markt vanuit het perspectief van bedrijven en burgers³⁵, en om bij te dragen aan een meer gegevensgestuurd beleid.

Resultaten

Sinds december 2020 werden via de SMOT al 1 511 belemmeringen gemeld. De gemelde belemmeringen en een samenvattend dashboard zijn in realtime beschikbaar voor de lidstaten en de Commissie en eenmaal per jaar worden op het opendataportaal van de EU geanonimiseerde datasets gepubliceerd.

80 % van de gemelde belemmeringen heeft betrekking op burgers. De kwesties die wat burgers betreft in de meeste gevallen voorkomen, hebben voornamelijk betrekking op consumentenrechten (23 % van de gevallen van burgers), werk en pensioen (16 %) en burger- en familierechten (15 %).

Figuur 6. Via Your Europe gemelde belemmeringen per onderwerp, burgers

20 % van de gemelde belemmeringen heeft betrekking op bedrijven. Het grootste aantal gemelde belemmeringen voor bedrijven heeft betrekking op belastingen (25 %), gevolgd door dienstverlening (24 %), het starten, exploiteren en sluiten van een bedrijf (15 %), financiering (10 %) en de tewerkstelling van werknemers (10 %).

Figuur 7. Via Your Europe gemelde belemmeringen per onderwerp, bedrijven

Verbeterpunten en volgende stappen

Voor gebruikers van Your Europe is het niet altijd duidelijk dat de SMOT niet bedoeld is om individuele gevallen op te lossen. Voor dit specifieke gebruik worden gebruikers doorverwezen naar nationale ondersteunende diensten of door de EU beheerde diensten zoals Solvit³⁶ en Your Europe — Advies (UEA). Het is daarom noodzakelijk om de begeleiding voor gebruikers en de volgorde van het gebruikerstraject op dit punt te verduidelijken.

Het is de bedoeling dat deze tool in de nabije toekomst de gegevens die via Your Europe zijn verzameld, samenvoegt met de overvloed aan bestaande gegevens over belemmeringen uit verschillende bronnen³⁷, waaronder UEA, Solvit, Enterprise Europe Network (EEN)^³⁸ en Europese consumentencentra (ECC). Het is ook de bedoeling om in de SMOT gegevens op te nemen die worden verstrekt door vrijwillige bedrijfsorganisaties, zoals Eurochambres, en het kmo-feedbackmechanisme, een EU-enquête die wordt beheerd door het Enterprise Europe Network³⁹. Zoals hieronder wordt getoond, vereist dit slimme gegevensintegratie, standaardisatie en visualisatie⁴⁰.

Figuur 8. Onderdelen van de SMOT

Om het potentieel van ruwe gegevens die het resultaat zijn van de integratie van verschillende bronnen te benutten, zijn geavanceerde analyses nodig. Daartoe zal de Commissie de mogelijkheid onderzoeken om technologieën zoals artificiële intelligentie (AI), machinaal leren en natuurlijke-taalverwerking te gebruiken om de bron van de gemelde belemmeringen (bv. gebrek aan informatie, juridische, handhavings- of procedurele kwesties enz.) en relevante patronen vast te stellen en te bepalen welke maatregelen moeten worden genomen.

De Commissie zal samen met de lidstaten ook advies verstrekken over hoe alle bestaande instrumenten kunnen worden gebruikt om de gemelde belemmeringen aan te pakken, met inbegrip van de verantwoordelijkheden van de Commissie en de lidstaten bij de aanpak van de belemmeringen en de rol van de SMOT. Beschikbare instrumenten zijn bijvoorbeeld acties op regionaal of nationaal niveau, samenwerking tussen de lidstaten en de Commissie, inbreukprocedures, nieuwe voorstellen van de Commissie enz. De gegevens kunnen ook helpen bij het identificeren van de meest urgente belemmeringen die moeten worden besproken en opgelost binnen de taskforce voor de handhaving van de interne markt (Single Market Enforcement Taskforce, hierna: “SMET”), een forum op hoog niveau waar de Commissie en de lidstaten samenwerken om de goede werking van de eengemaakte markt te waarborgen.

- In 2023 zal de Commissie de via Your Europe verzamelde gegevens over belemmeringen volledig integreren met verschillende bronnen, met name UEA, Solvit, EEN en ECC, en met gegevens van vrijwillige bedrijfsorganisaties (namelijk Eurochambres en het kmo-feedbackmechanisme). De Commissie zal ook de mogelijkheid onderzoeken om technologieën zoals artificiële intelligentie (AI) te gebruiken.

- De nationale vertegenwoordigers van de lidstaten en de Commissie zullen advies verstrekken over de wijze waarop met de gemelde belemmeringen moet worden omgegaan. Betere gegevens kunnen ook helpen bij het identificeren van de meest urgente belemmeringen die door de SMET moeten worden aangepakt.

II. IN DE TOEKOMST – Online procedures & het OOTS

Administratieve vereenvoudiging voor bedrijven en burgers binnen de eengemaakte markt is een essentiële doelstelling van de digitale toegangspoort (SDG). Het doel is om het gebruikerstraject drastisch te vereenvoudigen en onnodige bureaucratie en administratieve lasten te verminderen voor bedrijven en burgers. Het eenmaligheidsbeginsel zal naar verwachting ook een positief economisch effect hebben op de begrotingen van de lidstaten⁴¹.

Uiterlijk in december 2023 moeten de lidstaten:

a. ervoor zorgen dat, wanneer nationale procedures voor nationale gebruikers online toegankelijk zijn en door hen kunnen worden afgewikkeld, dit ook op niet-discriminerende wijze mogelijk is voor grensoverschrijdende gebruikers;

b. nationale en grensoverschrijdende gebruikers online toegang bieden tot 21 soorten procedures^⁴² voor bedrijven en burgers (tabel 1).

Alle procedures in bijlage II bij de SDG-verordening zullen volledig online worden aangeboden ⁴³, wat betekent dat gebruikers zich online kunnen identificeren en authenticeren, de aanvraag kunnen invullen en ondertekenen, elektronisch op de hoogte kunnen worden gebracht van de afronding van de procedure en de relevante resultaten in digitaal formaat kunnen ontvangen.

VOOR BEDRIJVEN	VOOR BURGERS
Zakelijke activiteiten en daaropvolgende wijzigingen en beëindiging daarvan melden ⁴⁴	Adreswijziging registreren
Toestemming vragen voor bedrijfsactiviteiten	Bewijs van verblijf aanvragen
Registreren als werkgever voor pensioen en sociale zekerheid	Geboorteakte aanvragen
Werknemers registreren voor pensioen en sociale zekerheid	Verzoeken om bepaling van socialezekerheidswetgeving
Beëindiging van een arbeidsovereenkomst van werknemers melden voor sociale zekerheid	Wijzigingen in persoonlijke omstandigheden melden voor socialezekerheidsdoeleinden
Sociale bijdrage voor werknemers betalen	Europese ziekteverzekeringskaart (EHIC) aanvragen
Vennootschapsbelasting aangeven	Pensioen aanvragen
	Informatie aanvragen over verworven pensioenrechten
	Inkomstenbelasting aangeven
	Motorvoertuigen inschrijven
	Tol- of emissiestickers verkrijgen voor motorvoertuigen
	Inschrijven aan een universiteit
	Studiefinanciering aanvragen
	Verzoeken om erkenning van academische diploma’s

Tabel 1. De 21 procedures die gedigitaliseerd moeten worden voor bedrijven en burgers

Bovendien zal de Commissie tegen december 2023 gebruikmaken van de gemeenschappelijke diensten van het OOTS (namelijk het adresboek van gegevensdiensten, de bewijsmakelaar en het semantische register). De lidstaten zorgen voor de technische verbinding tussen hun procedureportalen en de gemeenschappelijke diensten om de geautomatiseerde en veilige grensoverschrijdende uitwisseling van bewijsmateriaal — in de vorm van documenten of gestructureerde gegevens — mogelijk te maken die nodig is om deze procedures af te wikkelen.

Een gebruiker van een specifieke procedure in het kader van de SDG wordt niet langer geconfronteerd met verschillende procedures in de lidstaten, met problemen in verband met documenten die in verschillende lidstaten zijn afgegeven of met verschillende websites om deze procedures af te wikkelen. Gebruikers die hun traject op Your Europe beginnen, kunnen zich authenticeren op elk online procedureportaal, de vereiste documenten sneller vinden en de uitwisseling van documenten en gegevens tussen bevoegde autoriteiten in gang zetten. Gebruikers hoeven niet langer documenten te zoeken, op te vragen en te downloaden/uploaden. Dankzij het OOTS zal de SDG de kosten van mobiliteit op de eengemaakte markt en de administratieve fricties en belemmeringen verminderen zonder extra verplichtingen op te leggen aan burgers en bedrijven.

De vereenvoudiging kan als volgt worden geïllustreerd en uitgelegd:

Een Italiaanse kmo wil bijvoorbeeld een vergunning aanvragen om in Duitsland actief te zijn. Het OOTS zal het mogelijk maken om procedures af te wikkelen door middel van een directe toegang tot het relevante Duitse procedureportaal via Your Europe. Om de procedure online af te wikkelen, zal het Duitse portaal de (wettelijke) vertegenwoordiger van de Italiaanse kmo vragen om de nodige bewijzen te verstrekken (bv. in Italië en Oostenrijk verkregen certificaten van beroepskwalificaties), die via het OOTS moeten worden opgevraagd. Het OOTS zal worden gebruikt om automatisch het vereiste bewijsmateriaal op te vragen en te vinden, waardoor de automatische uitwisseling van officiële documenten tussen autoriteiten mogelijk wordt (dit wordt voorafgegaan door een expliciet verzoek en voorbeeld van bewijsmateriaal door de gebruiker).

Resultaten

Uit voorlopige informatie die is verzameld in het kader van het EU-benchmarkverslag inzake e‑overheid⁴⁵ blijkt dat er aanzienlijke vooruitgang is geboekt met de digitalisering van de procedures die onder de SDG-verordening vallen: terwijl 81 % van de EU27+-procedures door nationale gebruikers online kan worden afgewikkeld en 46 % door grensoverschrijdende gebruikers, bedraagt het gemiddelde van de SDG-gerelateerde procedures 84 % en 47 %. De Commissie werkt samen met de lidstaten aan een oplossing voor de problemen die zich hebben voorgedaan tijdens de digitalisering van de relevante procedures.

Wat de geautomatiseerde uitwisseling van bewijsmateriaal betreft, heeft de Commissie de technische en operationele specificaties van het OOTS⁴⁶ goedgekeurd en zes groepen opgericht om de volgende kerntaken uit te voeren: bewijsmateriaal in kaart brengen, technisch ontwerp, beveiliging, standaardisatie, testen en operationele governance. De Commissie ontwikkelt de gemeenschappelijke diensten van het OOTS en ondersteunt de lidstaten bij het tot stand brengen van de technische verbinding tussen hun procedureportalen en de gemeenschappelijke diensten. De grootschalige evenementen die de Commissie organiseert (de zogenaamde projectathons)⁴⁷ hebben aangetoond dat de door de Commissie ontwikkelde gemeenschappelijke diensten van het OOTS in hoge mate functioneel gereed zijn.

Om de interoperabiliteit tussen het OOTS en de Europese portemonnee voor digitale identiteit (EU Digital Identity (EUDI) Wallet) te garanderen, heeft de Commissie ook een groep met deskundigen uit de lidstaten opgericht om drie soorten synergieën te beoordelen: gebruikerservaring, investeringen en semantiek. Zodra de EUDI Wallet operationeel is, zullen de gebruikers profiteren van extra procedurele opties. Gebruikers zullen bijvoorbeeld hun identiteit en elektronische documenten uit hun EUDI Wallet kunnen vrijgeven aan procedureportalen of het OOTS kunnen gebruiken om elektronische documenten rechtstreeks op te halen bij de authentieke informatiebron^⁴⁸. Het bewijsmateriaal dat via het OOTS wordt opgevraagd, kan ook worden gedownload.

Ten slotte zullen meer gebruikers kunnen profiteren van de SDG (met inbegrip van het OOTS) en de vereenvoudigingen die zij met zich meebrengen, aangezien de Commissie heeft voorgesteld het toepassingsgebied ervan als onderdeel van nieuwe wetgevingsinitiatieven uit te breiden tot nieuwe gebruikssituaties. Sommige daarvan zullen van belang zijn voor veel burgers en bedrijven, bijvoorbeeld in het kader van de kortetermijnverhuur van accommodatie en rijbewijzen⁴⁹. Andere zullen betrekking hebben op vergunningen voor strategische projecten die essentieel zijn voor het industrieel plan voor de Green Deal, zoals in de verordening voor een nettonulindustrie en de verordening kritieke grondstoffen.

Volgende stappen

- Bereiken van de mijlpaal van december 2023

De Commissie zal de gemeenschappelijke diensten van het OOTS beschikbaar stellen, met inbegrip van de interfaces waarmee nationale coördinatoren, bevoegde autoriteiten, intermediaire platforms en de Commissie de in deze diensten vervatte informatie kunnen beheren. De Commissie zal de laatste hand leggen aan het gemeenschappelijke register van het IMI wat betreft uitzonderingen op onlineprocedures en de IMI-workflow voor de verificatie van de echtheid van bewijsmateriaal. Zij zal de lidstaten helpen de registratie van autoriteiten in het IMI te voltooien ⁵⁰.

De lidstaten zorgen voor een vlot onboardingproces om de verbinding tussen de procedureportalen en de gemeenschappelijke diensten mogelijk te maken. Aangezien het OOTS gebaseerd is op de eIDAS-authenticatie zoals geregeld in de eIDAS-verordening, moeten de lidstaten elektronische identificatie- en authenticatieregelingen voor zowel natuurlijke als rechtspersonen tijdig aanmelden.

- Maximaliseren van de voordelen van eenmalige onlineprocedures

De Commissie zal nagaan welke mogelijkheden er zijn om de reikwijdte van de SDG uit te breiden tot aanvullende procedures, bijvoorbeeld op het gebied van de sociale economie en de coördinatie van de sociale zekerheid. Dit kan worden ondersteund door een meer systematisch overzicht van procedures, met name van procedures die bedrijven en burgers helpen om zaken te doen, te verhuizen en te werken in een ander EU-land.

Bovendien moeten de lidstaten en de Commissie de geleidelijke afstemming en vereenvoudiging van administratieve procedures in het kader van de SGT in de hele EU bevorderen, bijvoorbeeld door middel van wederzijdse leerervaringen, en zo bijdragen aan de doelstelling om de rapportageverplichtingen met 25 % te verminderen⁵¹. Overheidsinstanties met complexere administratieve processen kunnen leren van de instanties die eenvoudigere processen gebruiken en administratieve vereenvoudiging en harmonisatie verder bevorderen.

- Maximaliseren van de voordelen van het OOTS

Het OOTS een belangrijk element van de opkomende gemeenschappelijke Europese gegevensruimte, aangezien het de eerste grens- en sectoroverschrijdende gegevensruimte tussen overheden in de hele EU is waarin overheidsinstanties die optreden als betrouwbare authentieke informatiebronnen met elkaar worden verbonden. De Commissie zal ervoor zorgen dat de OOTS-gegevensruimte wordt geïntegreerd in de gemeenschappelijke Europese gegevensruimten voor overheidsdiensten⁵² en dat deze interoperabel is met andere sectorale gegevensruimten, zoals de Europese ruimte voor gezondheidsgegevens⁵³. Dit zorgt voor grensoverschrijdende toegang tot gegevens buiten een specifieke sector.

De Commissie zal alle nuttige bruggen tussen het OOTS en andere EU-systemen (bv. het systeem voor de elektronische uitwisseling van gegevens betreffende sociale zekerheid (EESSI)) of EU-initiatieven blijven onderzoeken. Ook onderzoekt de Commissie hoe het OOTS gebruikers, en met name kmo’s, kan ondersteunen bij het vereenvoudigen van hun rapportageverplichtingen, bijvoorbeeld in het geval van meervoudige rapportage.

Voor de toekomstige ontwikkeling van het OOTS moeten de potentiële voordelen van initiatieven zoals de Europese Blokchaininfrastructuur voor diensten, die werd gelanceerd in het kader van het Europees blockchainpartnerschap en die gericht is op de transformatie van overheidsdiensten naar het web3-tijdperk, worden onderzocht.

- De lidstaten zorgen voor een vlot onboardingproces om de verbinding tussen de procedureportalen en de gemeenschappelijke diensten mogelijk te maken. Zij melden de eIDAS-authenticatieregeling, met name voor rechtspersonen, bij de Commissie aan en maken afspraken over operationele modaliteiten om de doeltreffende werking en een efficiënt onderhoud van het OOTS te waarborgen.

- De Commissie zal proberen de SDG uit te breiden naar aanvullende procedures. Zij zal het gebruik van de SDG aanmoedigen om administratieve vereenvoudiging en harmonisatie tot stand te brengen, met name door intercollegiale toetsing en wederzijds leren. Zij zal ervoor zorgen dat de OOTS-gegevensruimte naadloos integreert in de bredere gemeenschappelijke Europese gegevensruimte.
CONCLUSIE

De SDG is een belangrijk instrument voor e-overheid om te zorgen voor een beter functionerende en meer concurrerende eengemaakte markt. De SDG verbetert het Europese ondernemingsklimaat radicaal en speelt een essentiële rol in de ondersteuning van kmo’s. De SDG wordt volop ingezet en biedt steeds meer ondersteuning aan bedrijven en burgers in heel Europa.

De lidstaten worden aangemoedigd om de SDG op te nemen in hun nationale routekaarten die uiterlijk op 9 oktober 2023 moeten worden vastgesteld, om de doelstellingen van het digitale decennium 2030 te verwezenlijken en de digitale transformatie van de EU te bevorderen⁵⁴.

De Commissie grijpt dit verslag aan om vertegenwoordigers van kmo’s, netwerken en belanghebbenden te bereiken en hun feedback te verzamelen teneinde het instrument voortdurend te verbeteren.

1 Opgericht bij Verordening (EU) 2018/1724.

2 Your Europe (europa.eu).

3 Samen met andere relevante EU-initiatieven, zoals het Europees e‑justitieportaal (europa.eu) of de digitalisering van het EU-vennootschapsrecht (Richtlijn (EU) 2019/1151 en COM(2023) 177 final) of het systeem van gekoppelde registers (BRIS), dat alle nationale bedrijfsregisters van de lidstaten met elkaar verbindt.

4 In een studie wordt geschat dat de kosten van grensoverschrijdende bedrijven 50 % hoger zijn dan die van binnenlandse bedrijven, en dat de extra kosten voor grensoverschrijdende bedrijven met name worden veroorzaakt door het verzamelen van informatie (meestal advies, 30 miljoen EUR), het indienen van documenten (22 miljoen EUR, voornamelijk reiskosten als persoonlijke indiening vereist is), certificering (11 miljoen EUR) en het verzamelen van gegevens en documenten (7 miljoen EUR); deze kosten kunnen worden beperkt door verdere digitalisering, zie het register van documenten van de Commissie — SWD(2017) 213 (europa.eu).

5 Overeenkomstig de resolutie van het Europees Parlement van 18 april 2023 (2022/2036(INI)).

6 Besluit (EU) 2022/2481.

7 De één-loketten, unieke aanspreekpunten die bij Richtlijn 2006/123/EG zijn opgericht, bieden online informatie, ondersteunende diensten en toegang tot procedures in verband met de verlening van diensten in het kader van de SDG. Nationale acties en acties van de Commissie hebben de beschikbaarheid en kwaliteit van de informatie aanzienlijk verbeterd.

8 Artikel 36 van de SDG-verordening verplicht de Commissie om elke twee jaar een uitvoeringsverslag op te stellen.

9 Overeenkomstig artikel 13 septies van Richtlijn (EU) 2019/1151 moet de informatie over de oprichting van vennootschappen en bijkantoren en de registratie ervan in ondernemingsregisters beschikbaar worden gesteld op registratieportaalsites of -websites die toegankelijk zijn via de digitale toegangspoort.

10 Een budget van de Commissie helpt lidstaten om nationale regels te vertalen, meestal in het Engels.

11 De lidstaten stellen de Commissie in kennis van hun websites die in de SDG-verordening gespecificeerde inhoud bevatten.

12 Inclusief websites van de EU en van de lidstaten.

13 Europa Analytics - wat het doet en hoe het werkt Europese Unie.

14 Kmo’s krijgen gratis informatie. De bezoekersstatistieken van de Commissie laten zien hoeveel tijd bezoekers op elke pagina doorbrachten. In 2022 werd alleen al op de webpagina’s van Your Europe voor kmo’s meer dan 120 000 uur doorgebracht. Volgens Eurostat kost juridisch advies in de EU gemiddeld 23,9 EUR per uur (voor het derde kwartaal van 2022).

15 Zoekresultaten kunnen worden gefilterd op competentieniveau, taal, locatie en type inhoud.

16 Bijlage I bevat informatie over reizen, werk en pensioen, voertuigen, verblijf, onderwijs en stages in een andere lidstaat, gezondheidszorg, burger- en familierechten, consumentenrechten, gegevensbescherming, het opzetten, exploiteren en sluiten van bedrijven, regels inzake werkgelegenheid, belastingen, voorschriften voor goederen en producten, bedrijfsfinanciering, overheidsopdrachten en gezondheid en veiligheid op het werk.

17 Ondanks een hoge dekkingsgraad heeft de Commissie vanwege resterende hiaten besloten een completere dataset met informatie samen te stellen. De lidstaten interpreteren de vereisten van de verordening niet altijd op dezelfde manier en er zijn aanzienlijke personele en financiële middelen nodig. Dit kan van invloed zijn op de dekkingspercentages.

18 Om dubbele informatie te voorkomen, moeten nationale SDG-coördinatoren de relevante webpagina’s alleen aanmelden als de nationale regels worden gewijzigd door de lokale regels.

19 Op Your Europe wordt elk jaar een tevredenheidsonderzoek uitgevoerd.

20 Themagebieden A, B, L en M.

21 90 % van de respondenten die de campagnevideo bekeken, kon het Your Europe-logo correct herkennen. Aanvullende Twitter-, Facebook-, LinkedIn- en Google-advertentiecampagnes genereerden meer dan 3 miljoen weergaven, meer dan 1 miljoen interacties, 14 000 kliks op links en meer dan 244 000 videoweergaven per maand. De grote zichtbaarheid heeft geleid tot een groeiend aantal bezoekers.

22 De “Taxes in Europe”-databank is een online-informatietool van de Commissie. De databank bevat door de EU-lidstaten verstrekte informatie over ongeveer 650 belastingen: Taxes in Europe-databank v3 (europa.eu).

23 Dit kan een spider zijn (software die de inhoud van websites indexeert zodat deze websites in zoekresultaten kunnen verschijnen) om de aanwezigheid van de vereiste informatie, vertalingen, het Your Europe-logo enz. te detecteren.

24 Dit kan gebeuren wanneer grensoverschrijdende activiteiten te specifiek zijn voor standaard uitleg op webpagina’s of door verschillende moeilijkheden in de interactie met autoriteiten.

25 Overeenkomstig bijlage III bij de SDG-verordening.

26 Zoek ondersteunende diensten (europa.eu).

27 Artikel 7, lid 3, van de SDG-verordening. Zowel diensten op nationaal als op EU-niveau kunnen deelnemen aan de SDG.

28 Op nationaal niveau heeft het Duitse bureau voor de gelijke behandeling van EU-werknemers (ETO) zich ook aangesloten. Het Duitse bemiddelingsorgaan voor het openbaar vervoer heeft het proces in gang gezet.

29 In 2022 behandelden UEA en Solvit respectievelijk meer dan 28 000 zaken (daarvan kwamen er 20 000 in aanmerking) en 2 200 zaken. Solvit loste 86 % van de gevallen op.

30 Dit cijfer is inclusief 50 000 precontentieuze klachten, dit zijn directe gesprekken tussen de consument en de handelaar via het platform zonder tussenkomst van een instantie voor alternatieve geschillenbeslechting.

31 Deze cijfers zijn gebaseerd op ondersteunende diensten in 21 lidstaten.

32 Zie artikel 25 van de SDG-verordening en Uitvoeringsverordening (EU) 2020/1121. Dienstverleners moeten gebruikers uitnodigen om feedback te geven over de beschikbaarheid en kwaliteit van de gebruikte dienst.

33 Dit vooroordeel dat minder tevreden gebruikers eerder geneigd zijn om feedbackfuncties te gebruiken, is een consistente vaststelling van de feedback die gedurende vele jaren op het portaal Your Europe is verzameld.

34 Elk geval wordt anoniem opgeslagen in de SDG-beheertool. Nationale coördinatoren en beheerders van de Commissie hebben toegang tot gevisualiseerde statistieken in een dashboard.

35 Artikel 1, lid 1, punt c), en artikel 26 van de SDG-verordening.

36 Solvit is een gratis onlinedienst die tot doel heeft oplossingen te bieden aan burgers en bedrijven wier rechten door overheidsinstanties zijn geschonden.

37 Feedback over belemmeringen (europa.eu).

38 Overleg met het Enterprise Europe Network heeft geresulteerd in de ontwikkeling van twee verschillende intakeformulieren en dashboards voor burgers en bedrijven, evenals een nieuwe module voor de invoer van gegevens van externe bedrijfsorganisaties. Deze veranderingen zullen eind 2023 zichtbaar worden in de gegevens. De Commissie zal ook investeren in de verdere ontwikkeling van het dashboard en de rapportageverplichtingen in bijvoorbeeld het jaarverslag over de eengemaakte markt.

39 Bureaus voor de ondersteuning van kmo’s registreren gevallen die kmo’s in hun dagelijkse werkzaamheden aan hen melden in het systeem. Het kmo-feedbackmechanisme en de SMOT hebben een gemeenschappelijk doel om de ontvangen feedback beter te benutten.

40 De technologische onderdelen van de SMOT bestaan uit een gegevensintakeformulier op Your Europe en nationale SDG-pagina’s, een casemanagementsysteem en een statistisch dashboard.

41 Zie de Studie over e-overheid en de vermindering van de administratieve lasten, , waarin wordt geschat dat een lidstaat (Denemarken als voorbeeld) jaarlijks tot 100 miljoen EUR zou kunnen besparen door het eenmaligheidsbeginsel toe te passen via een specifiek programma.

42 Bijlage II bij de SDG-verordening bevat een lijst van procedures die onder de SDG vallen.

43 Overeenkomstig artikel 6, lid 4, bij de SDG-verordening zorgen de Commissie en de lidstaten ervoor dat het informatiesysteem interne markt (IMI) uiterlijk in december 2023 door de lidstaten kan worden gebruikt om in een gemeenschappelijk register procedures aan te melden waarvoor fysieke aanwezigheid vereist kan zijn.

44Zoals gespecificeerd in bijlage II bij de SDG-verordening, zijn de volgende procedures uitgesloten: insolventie- of liquidatieprocedures, de initiële inschrijving van een bedrijfsactiviteit in het bedrijfsregister en procedures voor de oprichting van vennootschappen in de zin van artikel 54, tweede alinea, VWEU of bestanden die deze vennootschappen later indienen.

45 Europese Commissie, Benchmarkverslag van 2022 inzake e-overheid, Insight Report, blz. 32.

46 Uitvoeringsverordening (EU) 2022/1463 van de Commissie van 5 augustus 2022.

47 Bestaat uit interoperabiliteits- en conformiteitstests in een gestructureerde omgeving ter ondersteuning van de ontwikkeling en het uitrollen van het OOTS.

48 Andere synergieën kunnen worden overwogen, zoals het hergebruik van diensten van het OOTS door EUDI.

49 Voorstel voor een richtlijn tot wijziging van Richtlijn (EU) 2015/413 ter facilitering van de grensoverschrijdende uitwisseling van informatie over verkeersveiligheidsgerelateerde verkeersovertredingen. COM(2023) 126.

50 Overeenkomstig artikel 6, lid 4, en artikel 15 van de SDG-verordening.

51 Zoals aangekondigd door voorzitter Von der Leyen op 15 maart 2023 in het Europees Parlement.

52 Andere gegevensruimten zijn bijvoorbeeld de juridische gegevensruimte voor overheidsdiensten, de dataruimte voor overheidsopdrachten (zie 2023/C 98 I/01) en de ruimte voor overheidsdiensten inzake veiligheidsgegevens voor innovatie (SWD(2022) 45 final).

53 COM(2022) 197 final.

54 Europa’s digitale decennium:doelstellingen voor 2030 (europa.eu).

NL NL