Bijlagen bij COM(2023)60 - Uitvoering van de leenfaciliteit voor de publieke sector uit hoofde van het mechanisme voor een rechtvaardige transitie in 2022, zoals bedoeld in art. 16 verordening 2021/1229 - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2023)60 - Uitvoering van de leenfaciliteit voor de publieke sector uit hoofde van het mechanisme voor een rechtvaardige transitie in ... |
|---|---|
| document | COM(2023)60   |
| datum | 7 februari 2023 |
2.1.2. Delegatie van de uitvoering van de faciliteit aan Cinea
Het beheer van de faciliteit werd door het directoraat-generaal Regionaal Beleid en Stadsontwikkeling (DG REGIO) van de Commissie gedelegeerd 6 aan het Europees Uitvoerend Agentschap klimaat, infrastructuur en milieu (Cinea) 7 en de definitieve taakverdeling werd vastgelegd in een memorandum van overeenstemming dat op 5 september 2022 werd ondertekend.
Cinea is verantwoordelijk voor de uitvoering van specifieke taken met betrekking tot de verlening van financiële bijstand van de Unie en de besteding van de betrokken in de Uniebegroting opgenomen kredieten, onder het toezicht van DG REGIO dat optreedt als het moeder-DG. DG REGIO blijft belast met de beleidsaspecten en de uiteindelijke selectie van de projecten die door de faciliteit zullen worden gesteund.
2.1.3. Administratieve overeenkomst met de financiële partner (de Europese Investeringsbank)
Krachtens artikel 8 van de PSLF-verordening (Administratieve overeenkomsten met financiële partners) ondertekenen de Commissie en de financiële partner voorafgaand aan de uitvoering van de faciliteit een administratieve overeenkomst.
Na onderhandelingen met de Europese Investeringsbank is de administratieve overeenkomst tussen de Commissie en de Europese Investeringsbank op 1 september 2022 in werking getreden.
2.1.4. Adviesverlening in het kader van de InvestEU-advieshub
Krachtens artikel 3 (Doelstellingen) en artikel 13 (Adviesdiensten) van de PSLF-verordening moet er advies worden verleend (voor de voorbereiding, de ontwikkeling en de uitvoering van subsidiabele projecten) en moet dat advies in indirect beheer worden verleend overeenkomstig de regels en uitvoeringsmethoden voor de InvestEU-advieshub.
Maximaal 35 miljoen EUR is bestemd voor activiteiten op het gebied van adviesverlening, waarvan ten minste 10 miljoen EUR dient ter ondersteuning van de bestuurlijke capaciteit van begunstigen, met name in de minder ontwikkelde regio’s.
De Commissie en de Europese Investeringsbank hebben op 4 maart 2022 8 een adviesovereenkomst ondertekend inzake de adviesactiviteiten en operationele ondersteuning die in het kader van de InvestEU-advieshub in de periode 2021-2024 door de Europese Investeringsbank moeten worden uitgevoerd.
Deze overeenkomst bevat de details over en dient ter uitvoering van de adviesdiensten in het kader van de faciliteit. In de praktijk kunnen potentiële begunstigden om advies verzoeken via het centrale toegangspunt van de InvestEU-advieshub 9 .
De beschikbaarheid van de adviserende ondersteuning werd op ruime schaal bekendgemaakt in het kader van de communicatieactiviteiten ter ondersteuning van de publicatie van de eerste oproep tot het indienen van voorstellen uit hoofde van de faciliteit.
Toen dit verslag werd opgesteld, was er nog geen verzoek om ondersteuning ingediend. De Europese Investeringsbank verleent echter advies aan potentiële begunstigden met betrekking tot potentiële projecten in het kader van het mechanisme voor een rechtvaardige transitie via Jaspers 10 , projectadvies en adviesdiensten.
2.1.5. Horizontale beginselen
Krachtens artikel 4 van de PSLF-verordening (Horizontale beginselen) wordt bij de uitvoering van de faciliteit de naleving van de horizontale beginselen gegarandeerd.
Dit komt op verschillende manieren tot uiting in de documentatie, overeenkomstig de praktijk van de Commissie. De naleving van de horizontale beginselen is in de tekst van de oproep tot het indienen van voorstellen opgenomen als subsidiabiliteitsvoorwaarde en als onderdeel van de gunningscriteria. Bijgevolg bevat het model van het aanvraagformulier specifieke vragen over de naleving van deze beginselen.
Daarnaast neemt de Europese Investeringsbank, overeenkomstig haar eigen regels, beleid en procedures, de naleving van deze beginselen ook in aanmerking bij de beoordeling van de door de Europese Investeringsbank te verstrekken leningen.
2.2. Begin van de uitvoering van de faciliteit
2.2.1. Vaststelling van de parameters voor de uitvoering van de faciliteit
Krachtens artikel 7 van de PSLF-verordening (Beschikbaarheid van middelen) mag het totale bedrag van de subsidies die aan subsidiabele projecten in een lidstaat worden toegekend op grond van uiterlijk op 31 december 2025 bekendgemaakte oproepen tot het indienen van voorstellen, niet meer bedragen dan het overeenkomstige nationale aandeel dat aan die lidstaat is toegewezen. Deze nationale aandelen worden vermeld in bijlage I bij Verordening (EU) 2021/1056 van het Europees Parlement en de Raad 11 en in het financieringsbesluit, dat ook het meerjarig werkprogramma bevat.
De Commissie heeft besloten een begin te maken met de uitvoering van de faciliteit met een eerste meerjarige oproep tot het indienen van voorstellen. Deze oproep tot het indienen van voorstellen is de enige die wordt gepubliceerd met betrekking tot de periode 2022-2025. Het volledige nationale aandeel van elke lidstaat is beschikbaar in het kader van deze eerste meerjarige oproep tot het indienen van voorstellen.
De Commissie zal een tweede meerjarige oproep tot het indienen van voorstellen publiceren met betrekking tot de periode 2026-2027. Deze tweede oproep tot het indienen van voorstellen zal een begroting hebben die bestaat uit het resterende beschikbare bedrag uit elk nationaal aandeel aan het einde van de eerste oproep tot het indienen van voorstellen en de subsidies zullen op concurrerende basis op het niveau van de Unie worden toegekend.
2.2.2. Publicatie van de eerste oproep tot het indienen van voorstellen uit hoofde van de faciliteit
Aangezien financiering uit hoofde van de faciliteit alleen toegankelijk is op voorwaarde dat er een goedgekeurd territoriaal plan voor een rechtvaardige transitie bestaat, werd besloten de eerste oproepen tot het indienen van voorstellen pas te publiceren nadat er voldoende territoriale plannen voor een rechtvaardige transitie waren goedgekeurd.
Op 16 juni 2022 hechtte de Commissie haar goedkeuring aan de eerste programma’s van het Fonds voor een rechtvaardige transitie en de daarmee verband houdende territoriale plannen voor een rechtvaardige transitie voor de programmeringsperiode 2021-2027.
Zo kon de Commissie op 19 juli 2022 overgaan tot de publicatie van de eerste oproep tot het indienen van voorstellen uit hoofde van de faciliteit. De eerste indieningstermijn was op 19 oktober 2022 en deze zal worden gevolgd door drie indieningstermijnen per kalenderjaar (in januari, april en september 2023, 2024 en 2025), zoals toegelicht in de onderstaande tabel.
Na de publicatie van de eerste oproep werden nog meer territoriale plannen voor een rechtvaardige transitie goedgekeurd. Ten tijde van de eerste indieningstermijn waren er 16 territoriale plannen voor een rechtvaardige transitie goedgekeurd voor gebieden in Cyprus, Duitsland, Estland, Frankrijk, Griekenland, Oostenrijk, Tsjechië en Zweden.
Naar verwachting zullen in het eerste kwartaal van 2023 in totaal ongeveer 70 territoriale plannen voor een rechtvaardige transitie worden goedgekeurd 12 .
2.2.3. Beschikbaarheid van de oproep tot het indienen van voorstellen en eerste communicatieactiviteiten
De oproep tot het indienen van voorstellen is gepubliceerd en kan worden geraadpleegd op de portal voor financiering en aanbestedingen van de Commissie 13 . Potentiële aanvragers kunnen voor informatie ook terecht op het platform voor een rechtvaardige transitie 14 en op de website van Cinea 15 . De publicatie van de eerste oproep tot het indienen van voorstellen uit hoofde van de faciliteit is ook via andere gebruikelijke middelen bekendgemaakt (zie punt 3.2), waaronder een gezamenlijk persbericht van de Commissie en de EIB en de sociale media.
Daarnaast hebben de Commissie, Cinea en de Europese Investeringsbank op 14 september 2022 een speciale infodag georganiseerd. Tijdens dit evenement werden de beleidsaspecten van de faciliteit en de procedures voor het aanvragen van een subsidie van de Commissie en een lening van de Europese Investeringsbank in detail toegelicht en vragen van potentiële aanvragers beantwoord. Het evenement is opgenomen en de link naar de opname is voor alle potentiële aanvragers beschikbaar op het deel van de website van Cinea over de faciliteit 16 .
Verder is er een speciale sessie over de beschikbare adviesdiensten georganiseerd (ook met betrekking tot de faciliteit) in het kader van de InvestEU-advieshub.
Twee andere speciale voorlichtingssessies zijn gehouden op 21 september 2022 tijdens de Europese Week van de Duurzame Energie en op 11 oktober 2022 tijdens de Europese Week van Regio’s en Steden.
In totaal woonden ongeveer 300 deelnemers deze sessies bij.
2.3. Resultaten na de eerste indieningstermijn
De eerste indieningstermijn was op 19 oktober 2022; er zijn drie aanvragen ontvangen, waarvan er één ontvankelijk/subsidiabel is en wordt beoordeeld.
Dit geringe aantal lag in de lijn der verwachting, omdat i) slechts een beperkt aantal territoriale plannen voor een rechtvaardige transitie was goedgekeurd, wat een eerste voorwaarde (oftewel een subsidiabiliteitsvoorwaarde) is voor het indienen van een voorstel, en ii) potentiële aanvragers tijd nodig hebben om zichzelf vertrouwd te maken met de faciliteit en voorstellen voor te bereiden.
De Commissie blijft werken aan de bewustmaking omtrent de faciliteit voor de komende indieningstermijnen, zodat er meer aanvragen worden ingediend.
3. Communicatieactiviteiten
3.1. Administratieve overeenkomst met de financiële partner (de Europese Investeringsbank)
Na de ondertekening van de administratieve overeenkomst met de Europese Investeringsbank zijn er persberichten uitgegeven door de Commissie 17 en de EIB 18 .
3.2. Publicatie van de eerste oproep tot het indienen van voorstellen
De Commissie heeft rond de publicatie van de eerste oproep tot het indienen van voorstellen grote communicatie-inspanningen geleverd door het uitgeven van persberichten van de diensten van de Commissie 19 en Cinea 20 , en door het plaatsen van een dagelijks nieuwsbericht in de pershoek van de Commissie 21 .
Er is een videoboodschap opgenomen door zowel het lid van de Commissie dat belast is met Regionaal Beleid en Stadsontwikkeling 22 als de vicepresident van de Europese Investeringsbank 23 .
3.3. Veelgestelde vragen (FAQ’s)
De tijdens de communicatie-evenementen gestelde vragen kunnen door de deelnemers op de website van Cinea worden geraadpleegd. Daarnaast heeft de Commissie zo’n 40 geselecteerde FAQ’s gepubliceerd op de portal voor financiering en aanbestedingen.
Cinea heeft een speciale functionele mailbox aangemaakt voor het beantwoorden van verdere inkomende vragen van potentiële begunstigden.
3.4. Communicatieactiviteiten in 2022
10 mei 2022: sessie tijdens het platform voor een rechtvaardige transitie 24
14 september 2022: infodag georganiseerd door Cinea, de Commissie en de Europese Investeringsbank 25
21 september 2022: sessie tijdens de Europese Week van de Duurzame Energie (uitgebreid programma) 26
11 oktober 2022: sessie tijdens de Europese Week van Regio’s en Steden 27
8-11 november 2022: “One-to-EU”-bijeenkomsten tijdens het evenement van Ecomondo 28
Ook zijn er speciale sessies georganiseerd op verzoek van lidstaten (Slovenië in maart en Frankrijk in oktober).
4. Volgende stappen
De Commissie zal blijven werken aan de beoordeling en de selectie van voorstellen na elke indieningstermijn, in samenwerking met Cinea (zie de tabel in punt 2.2.2.).
De Commissie zal, in samenwerking met Cinea en de Europese Investeringsbank, de bewustmaking omtrent de faciliteit voortzetten om de faciliteit te bevorderen en te laten zien wat de mogelijkheden ervan zijn. Daartoe worden onder andere bilaterale vergaderingen met lidstaten en regio’s met territoriale plannen voor een rechtvaardige transitie georganiseerd, specifieke presentaties voor relevante monitoringcomités van de Commissie voorbereid en zal worden deelgenomen aan relevante evenementen, waar de mogelijkheid wordt geboden om de faciliteit te presenteren. Al met al zal de Commissie elke kans benutten om de faciliteit te bevorderen en een breed publiek van potentieel geïnteresseerde belanghebbenden te bereiken.
Daarnaast zal Cinea infodagen organiseren die zijn gekoppeld aan de sluitingsdata in 2023.
(1) Mededeling van de Commissie, “De Europese Green Deal”, COM(2019) 640 final van 11.12.2019.
(2) Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s, “ Sustainable Europe Investment Plan — European Green Deal Investment Plan ”, COM(2020) 21 final van 14.1.2020.
(3) Zoals gedefinieerd in artikel 11 van Verordening (EU) 2021/1056 van het Europees Parlement en de Raad van 24 juni 2021 tot oprichting van het Fonds voor een rechtvaardige transitie (PB L 231 van 30.6.2021, blz. 1).
(4) Cohesiebeleid van de EU: 1,63 miljard EUR voor een rechtvaardige klimaat- en energietransitie in Griekenland — Regionaal beleid — Europese Commissie (europa.eu)
(5) Comitologieregister (europa.eu)
(6) Uitvoeringsbesluit (EU) 2021/173 van de Commissie van 12 februari 2021.
(7) De leenfaciliteit voor de publieke sector op de website van Cinea
(8) Europese Commissie en EIB-groep tekenen InvestEU-overeenkomsten: miljarden voor investeringen in de gehele Europese Unie
(9) InvestEU-advieshub (europa.eu)
(10) Een gezamenlijk initiatief van de Commissie en de EIB voor adviesverlening ( Over Jaspers (eib.org) ).
(11) Verordening (EU) 2021/1056 van het Europees Parlement en de Raad van 24 juni 2021 tot oprichting van het Fonds voor een rechtvaardige transitie (PB L 231 van 30.6.2021, blz. 1).
(12) Ga voor een actuele kaart met de goedgekeurde territoriale plannen voor een rechtvaardige transitie naar: Inforegio — Fonds voor een rechtvaardige transitie (europa.eu)
(13) Financiering & aanbestedingen (europa.eu)
(14) Platform voor een rechtvaardige transitie — Regionaal beleid — Europese Commissie (europa.eu)
(15) Cinea — Investeringsgebieden (europa.eu)
(16) Infodag 2022 over oproepen in het kader van de leenfaciliteit voor de publieke sector uit hoofde van het mechanisme voor een rechtvaardige transitie (europa.eu)
(17) https://ec.europa.eu/regional_policy/en/newsroom/news/2022/09/09-07-2022-commission-and-european-investment-bank-unlock-up-to-eur10-billion-to-support-public-investments-in-the-territories-in-transition-towards-a-climate-neutral-economy
(18) https://www.eib.org/en/press/all/2022-346-just-transition-eib-to-provide-up-to-eur10-billion-in-support-of-regions-most-affected-by-the-shift-away-from-fossil-fuels
(19) https://ec.europa.eu/regional_policy/en/newsroom/news/2022/07/19-07-2022-commission-publishes-the-first-call-for-proposals-for-a-public-sector-loan-facility
(20) https://cinea.ec.europa.eu/news-events/news/just-transition-mechanism-european-commission-publishes-first-calls-proposals-public-sector-loan-2022-07-19_nl
(21) https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/mex_22_4612
(22) https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/SPEECH_22_4621 — https://audiovisual.ec.europa.eu/en/video/I-228334?lg=EN
(23) https://drive.google.com/file/d/1TR4M9jojHWmfw4BLIeTEqfEXAg46cmmP/view?usp=sharing
(24) Platform voor een rechtvaardige transitie — Regionaal beleid — Europese Commissie (europa.eu)
(25) Infodag 2022 over oproepen in het kader van de leenfaciliteit voor de publieke sector uit hoofde van het mechanisme voor een rechtvaardige transitie — Streamingdienst van de Europese Commissie (europa.eu)
(26) EUSEW: gebruikmaken van de leenfaciliteit voor de publieke sector in het kader van het mechanisme voor een rechtvaardige transitie (europa.eu)
(27) EWRC: gebruikmaken van de leenfaciliteit voor de publieke sector in het kader van het mechanisme voor een rechtvaardige transitie
(28) Ecomondo, het evenement voor de ecologische transitie — Ecomondo 2022