Bijlagen bij COM(2022)642 - Verslag van 2022 over energiesubsidies in de EU - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2022)642 - Verslag van 2022 over energiesubsidies in de EU. |
|---|---|
| document | COM(2022)642   |
| datum | 15 november 2022 |
(3) https://unfccc.int/sites/default/files/resource/cma2021_10_add1_adv.pdf
(4) Voorts wordt in de Aanbeveling van de Raad inzake het garanderen van een rechtvaardige transitie naar klimaatneutraliteit (2022/C 243/04) benadrukt dat “de samenstelling van de belasting- en uitkeringsstelsels en de socialebeschermingsstelsels moet worden onderzocht in het licht van de specifieke behoeften die voortvloeien uit de groene transitie, waarbij ook het beginsel “de vervuiler betaalt” in acht wordt genomen, evenals de noodzaak dat flankerend beleid niet mag leiden tot subsidies voor het verbruik van fossiele brandstoffen, het consumenten niet afhankelijk mag maken van een specifieke technologie, het de stimulansen voor de renovatie van gebouwen en de vervanging van warmte-energiesystemen niet mag verminderen en het de stimulansen in het kader van algemene energie-efficiëntiemaatregelen niet mag verminderen”.
(5) https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/IP_22_3131
(6) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32021R2139&from=NL
(7) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32022R1214&from=NL
(8) Study on energy subsidies and other government interventions in the EU — Final report: 2022 edition, hierna “de studie van de Commissie” genoemd https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/34a55767-55a1-11ed-92ed-01aa75ed71a1
(9) Als gevolg van de herbeoordeling van de subsidie-inventarisatie voor de voorgaande jaren en de wijziging van de monetaire basis (“uitgedrukt in euro’s 2021” in het huidige verslag) kunnen de totaalbedragen in de grafieken van dit verslag verschillen van de totaalbedragen die in het laatste verslag over energiesubsidies in 2021 of in een eerder verslag zijn gepubliceerd.
(10) Voor sommige subsidieposten werden de waarden van 2020 als raming voor 2021 genomen indien de waarden voor 2021 niet beschikbaar waren. In de meeste gevallen wordt in dit verslag verwezen naar de gegevens van 2021. Als echter alleen de gegevens van 2020 degelijk genoeg zijn voor de analyse, worden die gegevens als de recentste beschikbare gegevensset beschouwd.
(11) Subsidies in verband met de vraag naar energie stimuleren het energieverbruik in verschillende economische sectoren, bijvoorbeeld via: i) belastingverlagingen of -teruggaven op energieverbruik; ii) gereguleerde prijzen in bepaalde sectoren; en iii) rechtstreekse betalingen ter verlichting van de lasten voor de consument als gevolg van de energiekosten. Sommige subsidies voor de vraag naar energie hebben sociale gevolgen en gaan verder dan louter economische overwegingen. In tijden van hoge energieprijzen moeten met name kwetsbare consumenten in aanmerking worden genomen bij beleidsbeslissingen over subsidies.
(12) Zie bijlage 5 van de studie van de Commissie voor meer informatie over concepten, definities, doeleinden, sectoren, instrumenten, brandstoftypen enz.
(13) World Trade Organization (WTO), Agreement on Subsidies and Countervailing Measures (Overeenkomst inzake subsidies en compenserende maatregelen). https://www.wto.org/english/tratop_e/scm_e/scm_e.htm
(14) Zie de studie van de Commissie voor meer informatie over de methodologie voor energiesubsidies.
(15) In het huidige verslag worden ook subsidies voor de visserij meegenomen.
(16) Subsidies in verband met de vraag naar energie stimuleren het energieverbruik in verschillende economische sectoren, bijvoorbeeld via: i) belastingverlagingen of -teruggaven op energieverbruik; ii) gereguleerde prijzen in bepaalde sectoren; en iii) rechtstreekse betalingen ter verlichting van de lasten voor de consument als gevolg van de energiekosten. Sommige subsidies voor de vraag naar energie hebben sociale gevolgen en gaan verder dan louter economische overwegingen. In tijden van hoge energieprijzen moeten met name kwetsbare consumenten in aanmerking worden genomen bij beleidsbeslissingen over subsidies.
(17) Deze maatregelen waren hoofdzakelijk gekoppeld aan programma’s van het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO) in de periode 2014-2020, die gericht waren op de overgang naar koolstofarme ontwikkelingen in alle economische sectoren. Uit voorlopige gegevens blijkt dat deze EFRO-maatregelen met ingang van 2021 waren beëindigd, waardoor het totale subsidiebedrag is gedaald.
(18) Over het algemeen zijn de meeste subsidies voor fossiele brandstoffen nog steeds gericht op het stimuleren van het verbruik en/of de productie van energie uit dergelijke brandstoffen, terwijl het aandeel van subsidies voor het verminderen van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen minimaal is.
(19) De subsidiebedragen voor het gebruik van elektriciteit zijn opnieuw toegewezen aan hun energieopwekkingsbronnen (bv. fossiele brandstoffen, kernenergie, hernieuwbare energiebronnen) op basis van de nationale energiebalansen.
(20) Gestrande activa zijn activa die te lijden hebben gehad onder onvoorziene of voortijdige afschrijvingen, devaluaties of omzetting in passiva.
(21) Zie bijlage 5 van de studie van de Commissie voor meer informatie over definities, doeleinden, sectoren, instrumenten, brandstoftypen enz.
(22) Meer informatie over de concepten en de rol van de verschillende instrumenten is te vinden in de studie van de Commissie.
(23) De nationale herstel- en veerkrachtplannen zijn in 2021 opgesteld en aangenomen. De impact ervan zal waarschijnlijk pas in de komende jaren voelbaar zijn. Naast uitgaven voor energie-efficiëntie worden in de herstel- en veerkrachtplannen aanzienlijke bedragen toegewezen voor andere doeleinden, zoals hernieuwbare energie.
(24) Hoofdzakelijk in de vorm van btw-verlagingen. Bijzondere vormen van financiële steun aan kwetsbare huishoudens moeten met zorg worden verleend, aangezien deze verder gaan dan overwegingen die strikt verband houden met de energiemarkt. In het huidige subsidieverslag en de onderliggende studie worden echter alleen gegevens verstrekt voor de sector gezinshuishoudingen als geheel; een verdere sociaaleconomische uitsplitsing (bv. inkomensniveau, leeftijd, samenstelling van het huishouden enz.) is echter niet beschikbaar.
(25) Uitsplitsing van gegevens over verschillende technologieën en bronnen voor waterstofproductie (bv. hernieuwbare energiebronnen of fossiele bronnen) is niet beschikbaar.
(26) Om een consistente methodologie te volgen voor alle lidstaten, energiedragers, sectoren en subsidie-instrumenten, zijn sommige posten die in andere bronnen als subsidie worden beschouwd, in de studie van de Commissie niet meegeteld in de totale aantallen. Veel lidstaten passen bijvoorbeeld verschillende accijnstarieven toe voor benzine en diesel, waardoor de subsidies voor deze producten aanzienlijk kunnen zijn. Ook de internationale luchtvaart en het zeevervoer buiten de EU zijn niet meegenomen. Aangezien kapitaalinjecties of aankopen door de overheid niet onder het toepassingsgebied van de studie van de Commissie vallen, valt sommige financiële steun voor ondernemingen die fossiele brandstoffen verbruiken (bv. financiële reddingspakketten voor luchtvaartmaatschappijen) ook niet onder subsidies voor fossiele brandstoffen. De databank bevat ook geen informatie over technologieën voor de opwekking van fossiele brandstoffen met en zonder emissiereductie.
(27) Naast deze initiatieven heeft de EU andere belangrijke wetgevingshandelingen aangenomen die van invloed zijn op het verbruik van en de subsidies voor gas, zoals de verordening ter reductie van de gasvraag, de verordening over gasopslag enz.
(28) Subsidies voor gas hebben alleen betrekking op subsidies voor de productie en het verbruik van gas en energie uit gas. Zij omvatten geen steun voor potentiële infrastructuurontwikkelingen, zoals de modernisering van het Europese gasnet om betere gasstromen mogelijk te maken, de bouw van nieuwe hervergassingsterminals voor vloeibaar aardgas of de uitbreiding van bestaande terminals enz.
(29) Het is belangrijk in gedachten te houden dat ten tijde van het opstellen van de studie van de Commissie de aanvullende gedelegeerde handeling inzake het klimaat, die betrekking heeft op activiteiten op het gebied van kernenergie en gasenergie, reeds door de Europese Commissie is voorgesteld, maar dat het goedkeuringsproces door de medewetgevers nog niet is afgerond, en dat de gedelegeerde handeling nog niet in werking is getreden.
(30) De gedetailleerde beschrijving van elke classificatie is te vinden in de studie van de Commissie, meer bepaald in hoofdstuk 5.1.2 over de EU-taxonomie.