Bijlagen bij COM(2020)730 - Verslag over het EU-burgerschap 2020 Burgers meer zeggenschap geven en hun rechten beschermen - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2020)730 - Verslag over het EU-burgerschap 2020 Burgers meer zeggenschap geven en hun rechten beschermen. |
|---|---|
| document | COM(2020)730   |
| datum | 15 december 2020 |
| Prioriteit 2017-2019 | Acties |
| De aan het EU-burgerschap verbonden rechten en de gemeenschappelijke waarden van de EU bevorderen | |
| 1. In 2017 en 2018 in de hele EU een informatie- en bewustmakingscampagne over de aan het EU-burgerschap verbonden rechten voeren, onder meer over consulaire bescherming en kiesrecht in de aanloop naar de Europese verkiezingen van 2019. | ·Om de deelname aan de verkiezingen te ondersteunen en de burgers in staat te stellen geïnformeerde beslissingen te nemen vóór de verkiezingen voor het Europees Parlement in mei 2019, heeft de Commissie, in nauwe samenwerking met het Europees Parlement, informatie- en communicatiecampagnes gevoerd, onder meer over wat de EU doet, hoe er kan worden gestemd en hoe men hieraan kan meewerken. Deze proactieve en meertalige campagnes hadden een sterke lokale dimensie en gaven informatie over registratietermijnen, de plaats van registratie en andere noodzakelijke praktische stappen. ·In de zomer van 2018 voerde de Commissie (DG JUST) een succesvolle socialemediacampagne om reizende EU-burgers te informeren over hun recht op consulaire bescherming in het buitenland. Deze campagne vormde het startschot voor de inwerkingtreding van de EU-richtlijn inzake consulaire bescherming. |
| 2. Actie ondernemen om het Europees vrijwilligerswerk te versterken en de voordelen en de integratie van vrijwilligerswerk in het onderwijs te promoten. Tegen 2020 de eerste 100 000 jonge Europeanen uitnodigen om vrijwilligerswerk te doen bij het Europees Solidariteitskorps, wat hun de gelegenheid zal bieden nieuwe vaardigheden te ontwikkelen en zinvolle ervaringen op te doen, in de hele EU een belangrijke bijdrage te leveren aan de samenleving en aan het begin van hun carrière onschatbare ervaring op te doen en waardevolle vaardigheden te verwerven. | ·Verordening (EU) nr. 2018/1475 tot vaststelling van het rechtskader voor het Europees Solidariteitskorps is in oktober 2018 in werking getreden. De verordening stelt een wettelijk kader vast voor jongeren die in het kader van het Europees Solidariteitskorps als vrijwilliger of in nuttige projecten in Europa willen werken. |
| 3. De essentie van het EU-burgerschap en de daaraan verbonden waarden waarborgen; een verslag opstellen over nationale regelingen voor EU-burgerschap voor investeerders, waarin de rol van de Commissie op dat vlak en de geldende nationale wetgeving en praktijk worden beschreven, en waarin richtsnoeren voor de lidstaten worden gegeven. | ·In januari 2019 heeft de Commissie haar verslag over burgerschaps- en verblijfsregelingen voor investeerders in de EU vastgesteld (COM(2019) 12 final). Het is de eerste uitgebreide feitelijke studie over alle burgerschaps- (“gouden paspoort”) en verblijfsregelingen (“gouden visa”) voor investeerders in de EU. Daarin worden de bestaande praktijken uiteengezet en worden de risico's voor de EU besproken die eigen zijn aan dergelijke regelingen, met name wat betreft veiligheid, witwassen van geld, belastingontduiking en corruptie. De Commissie blijft toezicht houden op bredere problemen met de naleving van het EU-recht die uit deze regelingen voortkomen. ·In mei 2018 heeft de Raad een aanbeveling vastgesteld over het bevorderen van gemeenschappelijke waarden, waaronder onderwijs en de Europese dimensie van lesgeven. De aanbeveling heeft tot doel een gevoel van verbondenheid te stimuleren: overbrengen van gemeenschappelijke waarden, beoefenen van inclusief onderwijs en lesgeven over de EU en haar lidstaten om een gevoel van verbondenheid met de school, de lokale gemeenschap en het land, alsook met de EU-familie te helpen versterken. Eveneens in mei 2018 heeft de Raad, als onderdeel van het eerste pakket voor de totstandbrenging van de Europese onderwijsruimte, een aanbeveling over de sleutelcompetenties voor een leven lang leren vastgesteld, die een competentie met betrekking tot het burgerschap omvat. ·In november 2019 heeft de Commissie (DG EAC) de Jan Amos Comenius-prijs gelanceerd, waarmee middelbare scholen worden beloond die creatieve methoden gebruiken om hun leerlingen les te geven over de Europese Unie. ·In 2017, 2018 en 2019 heeft de Commissie (DG EAC) de Altiero Spinelli Prize for Outreach uitgevoerd, waarmee excellente projecten worden beloond die de kennis en het bewustzijn van de burgers over de EU vergroten. |
| De deelname van burgers aan het democratische leven van de EU stimuleren en versterken | |
| 1. De dialoog met de burger versterken en openbare debatten aanmoedigen, zodat het publiek de impact van de EU op het dagelijks leven van de burger beter begrijpt, en de uitwisseling van ideeën met burgers aanmoedigen. | ·Vanaf 2014 tot de verkiezingen voor het Europees Parlement in mei 2019 werden er zo'n 1 800 dialogen met burgers georganiseerd op meer dan 635 verschillende locaties, waarbij circa 200 000 burgers van alle nationaliteiten, leeftijden, rassen, godsdiensten en politieke opvattingen werden samengebracht. Elke commissaris nam actief deel aan deze dialogen, die de burgers hielpen begrijpen hoe het EU-beleid voor hen werkt, in een poging om hun directe betrokkenheid bij hoge besluitvormers in de Commissie en bij de EU-democratie in het algemeen te vergroten. |
| 2. Verslag uitbrengen over de uitvoering van de EU-wetgeving inzake plaatselijke verkiezingen, zodat EU-burgers op plaatselijk niveau daadwerkelijk hun kiesrecht kunnen uitoefenen. | ·In het kader van haar toezeggingen in het verslag over het EU-burgerschap van 2017 heeft de Commissie in februari 2018 een verslag uitgebracht (COM/2018/044, final) over het actieve en passieve kiesrecht van EU-burgers bij gemeenteraadsverkiezingen wanneer zij in een andere EU-lidstaat wonen. In het verslag werd een overzicht gegeven van de wijze waarop dergelijke “mobiele” burgers deze rechten sinds 2012 uitoefenen en werden er manieren aangegeven om de kennis van hun democratische participatie te verbeteren, de burgers over dit recht te informeren en daarvan bewust te maken, het stemproces te vereenvoudigen en de belanghebbenden om dit bereiken, daarbij te betrekken. In dit verslag worden de praktijken van de lidstaten met betrekking tot het bevorderen van de democratische betrokkenheid van de burgers gepresenteerd. |
| 3. De beste praktijken promoten die burgers helpen te stemmen en zich kandidaat te stellen bij EU-verkiezingen, onder meer voor het behoud van het kiesrecht bij verhuizing naar het buitenland en voor grensoverschrijdende toegang tot politiek nieuws, om de opkomst voor en de brede democratische deelname aan de Europese verkiezingen van 2019 te stimuleren. | ·In februari 2018 heeft de Commissie een aanbeveling gedaan over het bevorderen van het Europese karakter en het efficiënte verloop van de verkiezingen voor het Europees Parlement in 2019 (C(2018) 900 final). Zij riep de bevoegde nationale autoriteiten op om de uitoefening van het kiesrecht van ondervertegenwoordigde groepen, onder wie personen met een handicap, te bevorderen en om in het algemeen het democratisch gedrag te ondersteunen en bij te dragen tot een hoge opkomst. ·Dezelfde autoriteiten kregen ook de taak om op basis van de ervaringen van de lidstaten beste praktijken vast te stellen met betrekking tot het identificeren, beperken en beheren van de risico's die cyberaanvallen en desinformatie voor het verkiezingsproces vormen. De Commissie heeft in april 2018 een evenement georganiseerd om dit te vergemakkelijken, waarbij de geplande uitwisseling van praktijken tussen de lidstaten centraal stond en waarbij onder meer presentaties werden gegeven over het vergroten van de deelname van gehandicapte burgers als kandidaat. ·Als onderdeel van de bredere inspanningen om vrije en eerlijke verkiezingen te waarborgen, heeft de Commissie in september 2018 het verkiezingspakket vastgesteld. Dat bevatte een mededeling en een aanbeveling waarin de lidstaten werden aangemoedigd om nationale verkiezingsnetwerken op te zetten, waarbij nationale autoriteiten die bevoegd zijn op verkiezingsgebied en autoriteiten die belast zijn met het toezicht op en de handhaving van regels in verband met onlineactiviteiten die relevant zijn voor de verkiezingscontext, worden betrokken. De nationale samenwerkingsnetwerken in het kader van verkiezingen hebben contactpunten aangewezen om deel te nemen aan een Europees samenwerkingsnetwerk voor verkiezingen, dat dient als platform om te waarschuwen voor bedreigingen, beste praktijken uit te wisselen, gezamenlijke oplossingen voor vastgestelde uitdagingen te bespreken en gemeenschappelijke projecten en oefeningen tussen de nationale netwerken aan te moedigen. ·In november 2018 heeft de Commissie haar jaarlijkse colloquium over de grondrechten gewijd aan de democratie in de EU. Hier kwamen hooggeplaatste vertegenwoordigers van de regeringen van de lidstaten, internationale organisaties, de particuliere sector, academici en het maatschappelijk middenveld bijeen om te debatteren over: i) de kwestie van de democratische participatie en politieke vertegenwoordiging van de EU-burgers in het democratische debat; ii) de rol van het maatschappelijk middenveld voor een levendige democratie; en iii) het belang van transparante en gedegen informatie voor een geïnformeerd en inclusief democratisch debat en veilige verkiezingen. ·De Commissie heeft ook de bevordering van de rechten van de EU-burgers op lokaal niveau aangemoedigd, dankzij financiering uit het programma rechten, gelijkheid en burgerschap en via evenementen, zoals de Europese week van regio's en steden. |
| Het dagelijks leven van EU-burgers vereenvoudigen | |
| 1. Een voorstel indienen voor één digitale toegangspoort, zodat burgers gemakkelijk online toegang krijgen tot informatie, bijstand en probleemoplossende diensten en de mogelijkheid hebben om online grensoverschrijdende administratieve procedures te vervullen, door de desbetreffende Europese en nationale inhoud en diensten op een naadloze, gebruiksvriendelijke en gebruikersgerichte manier te koppelen. De nationale administratieve rompslomp verminderen doordat burgers hun gegevens maar één keer hoeven in te vullen. | ·Verordening (EU) 2018/1724 tot oprichting van één digitale toegangspoort voor informatie, procedures en diensten voor ondersteuning en probleemoplossing en houdende wijziging van Verordening (EU) nr. 1024/2012, die op 11 december 2018 in werking is getreden. De nieuwe toegangspoort is volledig opgenomen in het vernieuwde Your Europe-portaal en biedt toegang tot online-informatie en -procedures, en tot diensten voor bijstand en probleemoplossing voor personen en bedrijven. |
| 2. Het multimodale reizen in de EU verder vereenvoudigen en stimuleren om de mobiliteit van EU-burgers efficiënter en gebruiksvriendelijker te maken, door specificaties voor EU-brede multimodale reisinformatiediensten en een verbeterde interoperabiliteit en compatibiliteit van systemen en diensten. | ·Gedelegeerde Verordening 2017/1926 van 31 mei 2017 ter aanvulling van Richtlijn 2010/40/EU betreffende intelligente vervoerssystemen biedt een kader om de verlening van multimodale reisinformatiediensten voor de hele EU te verbeteren. In de verordening zijn de nodige eisen vastgesteld om EU-brede multimodale reisinformatiediensten accuraat en over de grenzen heen beschikbaar te maken. In deze verordening worden de specificaties vastgesteld die noodzakelijk zijn voor het waarborgen van de toegankelijkheid, uitwisseling en actualisering van gestandaardiseerde reis- en verkeersgegevens en gedecentraliseerde routeplanning met het oog op het aanbieden van multimodale reisinformatiediensten in de EU. ·2018 werd uitgeroepen tot het “Jaar van de multimodaliteit”, een jaar waarin de Commissie het belang van multimodaliteit voor het vervoerssysteem van de EU heeft benadrukt door een reeks evenementen te organiseren om het functioneren van de vervoerssector als een volledig geïntegreerd “systeem” te bevorderen. |
| Veiligheid versterken en gelijkheid bevorderen | |
| 1. In het eerste kwartaal van 2017 de studie afronden over de EU-beleidsopties voor een verbeterde beveiliging van identiteitskaarten en verblijfsdocumenten van EU-burgers die in een andere lidstaat wonen en van hun familieleden uit een derde land. De Commissie zal tegen eind 2017 de volgende stappen en mogelijkheden en de gevolgen daarvan evalueren met het oog op een eventueel wetgevingsinitiatief. | ·Verordening (EU) nr. 2019/1157 van 20 juni 2019 betreffende de versterking van de beveiliging van identiteitskaarten van burgers van de Unie en van verblijfsdocumenten afgegeven aan burgers van de Unie en hun familieleden die hun recht van vrij verkeer uitoefenen, is op 1 augustus 2019 in werking getreden en zal vanaf 2 augustus 2021 van toepassing zijn. Zij is bedoeld om mobiele EU-burgers en hun familieleden te helpen bij de uitoefening van hun recht van vrij verkeer in de EU door de betrouwbaarheid en de aanvaarding van hun documenten in grensoverschrijdende situaties te vergroten. Tegelijkertijd beoogt zij de Europese veiligheid te versterken door veiligheidsleemten te dichten die het gevolg zijn van onveilige documenten. ·De beveiligingskenmerken van identiteitskaarten worden afgestemd op die van paspoorten. Beide documenten zullen voortaan een zeer veilige contactloze chip bevatten met daarop de pasfoto en de vingerafdrukken van de houder. De lidstaten zullen in 2021 beginnen met de uitreiking van de nieuwe identiteitskaarten. Alle nieuwe identiteitskaarten moeten aan de nieuwe beveiligingsnormen voldoen. |
| 2. In 2017 nagaan hoe de regels voor noodreisdocumenten voor niet-vertegenwoordigde EU-burgers moeten worden gemoderniseerd, onder meer op het gebied van de beveiligingskenmerken van het gemeenschappelijk EU-formaat, om te waarborgen dat burgers hun recht op consulaire bescherming daadwerkelijk kunnen uitoefenen. | ·Richtlijn (EU) 2019/997 van de Raad van 18 juni 2019 tot vaststelling van een EU-noodreisdocument en tot intrekking van Besluit 96/409/GBVB, die op 10 juli 2019 in werking is getreden. Zij heeft tot doel het document veiliger te maken en de toepasselijke procedures te stroomlijnen. ·De richtlijn actualiseert de regels, het formaat en de beveiligingskenmerken van het EU-noodreisdocument. Zij vereenvoudigt de formaliteiten voor niet-vertegenwoordigde EU-burgers in niet-EU-landen van wie het paspoort of reisdocument verloren, gestolen of vernietigd is geraakt, om ervoor te zorgen dat zij een noodreisdocument krijgen van een andere lidstaat, zodat zij naar huis kunnen reizen. Dankzij de richtlijn kunnen niet-vertegenwoordigde EU-burgers hun recht op consulaire bescherming dan ook eenvoudig en doeltreffender uitoefenen. De richtlijn beoogt ook te zorgen voor samenhang tussen de specifieke voorwaarden en procedures voor de afgifte van noodreisdocumenten van de EU en de algemene regels inzake coördinatie- en samenwerkingsmaatregelen om de consulaire bescherming van niet-vertegenwoordigde EU-burgers in niet-EU-landen te vergemakkelijken. |
| 3. In 2017 een campagne voeren tegen geweld tegen vrouwen en de toetreding van de Unie tot de Overeenkomst van Istanbul samen met de lidstaten actief ondersteunen en voorstellen doen om een antwoord te bieden op de uitdagingen voor werkende ouders die op zoek zijn naar een evenwicht tussen werk en privéleven. | ·In 2017 heeft de toenmalige commissaris Věra Jourová een “jaar van gerichte acties om geweld tegen vrouwen te bestrijden” gelanceerd om het bewustzijn te vergroten, nationale en grensoverschrijdende samenwerking te bevorderen, informatie te verstrekken en voorlichting te geven over geweld tegen vrouwen. Zo is er bijvoorbeeld 15 miljoen EUR beschikbaar gesteld aan 12 nationale autoriteiten en 32 basisprojecten ter bestrijding van geweld tegen vrouwen in de hele EU. De communicatiecampagne Non.No.Nein van de Europese Commissie – in het kader van de hashtag #SayNoStopVAW – heeft de gerichte acties vooruitgeholpen waarbij tot eind 2018 nieuwe communicatie-instrumenten zijn ontwikkeld. ·Richtlijn (EU) 2019/1158 van 20 juni 2019 betreffende het evenwicht tussen werk en privéleven voor ouders en verzorgers en tot intrekking van Richtlijn 2010/18/EU van de Raad is op 1 augustus 2019 in werking getreden. Zij heeft tot doel de participatie van vrouwen op de arbeidsmarkt en het opnemen van gezinsgerelateerd verlof en flexibele werkregelingen te vergroten. De nieuwe wet biedt ook mogelijkheden voor werknemers om verlof te krijgen om te zorgen voor familieleden die steun nodig hebben. De wetgeving houdt in dat ouders en verzorgers hun beroeps- en privéleven beter kunnen combineren en dat bedrijven baat hebben bij meer gemotiveerde werknemers. |
| 4. Optreden om de maatschappelijke aanvaarding van lhbtiq’ers in de EU te verbeteren door de lijst van maatregelen voor meer gelijkheid voor lhbtiq’ers uit te voeren en actief steun te verlenen voor de afronding van de onderhandelingen over de voorgestelde horizontale antidiscriminatierichtlijn. | ·De Commissie heeft sinds 2008 elk voorzitterschap van de Raad gesteund bij het bevorderen van het voorstel voor een richtlijn inzake gelijke behandeling. Desalniettemin blijft het voorstel, waarvoor unanimiteit is vereist, in de Raad steken. ·Op 22 juni 2018 heeft de Commissie een aanbeveling over normen voor organen voor gelijke behandeling vastgesteld om ervoor te zorgen dat de nationale organen voor gelijke behandeling onafhankelijk en doeltreffend zijn. In de aanbeveling worden minimumnormen vastgesteld voor het mandaat van de organen voor gelijke behandeling, hun onafhankelijkheid, hun doeltreffendheid, met inbegrip van voldoende middelen en passende bevoegdheden, en de nationale institutionele architectuur voor gelijkheid. ·In april 2019 heeft de Commissie een mededeling (COM(2019) 186) gepubliceerd, waarin de lacunes in de bescherming worden benadrukt en manieren worden voorgesteld om de besluitvorming op het gebied van non-discriminatie te bevorderen door middel van een versterkte gekwalificeerde meerderheid van stemmen en de gewone wetgevingsprocedure. ·In oktober 2019 publiceerde de Commissie de speciale Eurobarometer 493 – “Discriminatie in de EU” – die gedetailleerde gegevens van de lidstaten bevatte over de sociale acceptatie van lhbtiq’ers en de perceptie van discriminatie op grond van seksuele geaardheid, genderidentiteit en geslachtskenmerken. Over het algemeen is de steun voor lhbtiq-relaties in de EU toegenomen, maar deze verschilt aanzienlijk tussen de EU-lidstaten. ·De Commissie heeft ook de gelijkheid bevorderd door middel van onderwijs, cultuur, jeugd en sport, onder meer via het digitale actieplan voor 2018, dat een maatregel omvat die meisjes (12-18 jaar) ondersteunt bij het ontwikkelen van digitale en ondernemerschapsvaardigheden door middel van speciale onderwijsworkshops in samenwerking met het EIT. De maatregel zal worden voortgezet en uitgebreid in het nieuwe actieplan (2021-2027). Binnen het strategisch kader voor Europese samenwerking op het gebied van onderwijs en opleiding (ET 2020) is er ook een speciale werkgroep voor de bevordering van gemeenschappelijke waarden en inclusief onderwijs, die deskundigen uit de lidstaten bijeenbrengt om beste praktijken uit te wisselen over onderwerpen als lhbtiq-rechten, genderongelijkheid en de integratie van migranten en vluchtelingen. |
(1)
Eurostat-databank migr_pop1ctz.
(2)
Zie voor het verslag van 2017 https://ec.europa.eu/newsroom/just/item-detail.cfm?item_id=51132
(3)
Flash Eurobarometer 485, zie: https://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/survey/getsurveydetail/instruments/flash/surveyky/2260
(4)
Zie het verslag over de verkiezingen voor het Europees Parlement in 2019, COM(2020) 252 final.
(5)
Flash Eurobarometer 485.
(6)
Eurostat-databank migr_pop1ctz.
(7)
Deze worden vermeld in de politieke richtsnoeren voor de volgende Europese Commissie 2019-2024: een Europese Green Deal, een economie die werkt voor de mensen, een Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk, bevordering van onze Europese levenswijze, een sterker Europa in de wereld en een nieuwe impuls voor de Europese democratie.
(8)
COM(2020) 711.
(9)
COM(2020) 790.
(10)
Het verslag over het burgerschap gaat ook verder dan de democratische rechten van EU-burgers en bestrijkt andere aan het EU-burgerschap verbonden rechten die in het Verdrag en het Handvest van de grondrechten zijn verankerd. Er zijn ook duidelijke verbanden met de onlangs vastgestelde “Nieuwe consumentenagenda”, waarin de onmiddellijke behoeften van de consumenten zijn opgenomen in het licht van de COVID-19-pandemie en een visie op het EU-consumentenbeleid voor de komende vijf jaar wordt voorgesteld. In de agenda wordt een holistische benadering van het consumentenbeleid voorgesteld die erop gericht is de EU-burgers als consumenten te beschermen en mondiger te maken door hun rechten veilig te stellen tijdens de overgang naar een groene en digitale samenleving.
(11)
Ook met deskundigen van de lidstaten in het kader van het Europees Netwerk voor electorale samenwerking en de deskundigengroep voor vrij verkeer in september 2020. In diezelfde maand is een specifieke raadplegingsvergadering gehouden met de begunstigden van de programma’s “Rechten, gelijkheid en burgerschap” en “Europa voor de burger”.
(12)
Flash Eurobarometer 485 “EU Citizenship and Democracy”, uitgevoerd in de 27 EU-lidstaten tussen 27 februari en 6 maart 2020.
https://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/survey/getsurveydetail/instruments/flash/surveyky/2260
(13)
COM(2020) 731.
(14)
Uit gegevens over de opkomst bij de nationale verkiezingen blijkt dat sommige burgers voor extra uitdagingen komen te staan wanneer zij hun stem willen uitbrengen. Van de mensen die de nationaliteit hebben van het land waarin zij wonen en migrantenouders hebben, meldt bijna 60 % (in de hele EU) dat zij hebben gestemd bij de meest recente nationale parlementsverkiezingen in hun land van verblijf. Dat is bijna 10 procentpunten lager dan bij vergelijkbare groepen met ouders die in het rapporterende land zijn geboren, en 5 punten lager dan bij degenen die als kind zijn aangekomen en vervolgens het staatsburgerschap van het rapporterende land hebben verworven. Het is echter 10 procentpunten hoger dan bij personen met de nationaliteit van het rapporterende land die na de leeftijd van 15 jaar zijn aangekomen. Voor meer informatie, zie OESO-EU (2018), Settling in 2018: Indicators of Immigrant Integration.
(15)
Zie “Roma Civil Monitor: Synthesis report on implementation of national Roma integration strategies in Bulgaria, Czech Republic, Hungary, Romania and Slovakia” (maart 2018), blz. 12-13 en blz. 28; “Roma Civil Monitor: A synthesis of civil society’s reports on the implementation of national Roma integration strategies in the European Union” (maart 2020), blz. 23.
(16)
Het nieuwe strategische kader voor gelijkheid, integratie en participatie van de Roma is op 7 oktober 2020 vastgesteld: https://ec.europa.eu/info/publications/new-eu-roma-strategic-framework-equality-inclusion-and-participation-full-package_nl
(17)
Verslag van 2019 van het Europees Economisch en Sociaal Comité “Real rights of persons with disabilities to vote in EP elections”.
(18)
De EU en alle lidstaten zijn ondertekenaars van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (UNCRPD). Overeenkomstig artikel 29 betreffende deelname aan het politieke en openbare leven zullen de lidstaten mensen met een handicap dan ook politieke rechten waarborgen en hen de kans geven om die op gelijke basis als anderen uit te oefenen.
(19)
Gegevens over de vertegenwoordiging van vrouwen op de verschillende politieke besluitvormingsniveaus in de lidstaten worden gepubliceerd in de databank met genderstatistieken van het Europees Instituut voor gendergelijkheid, https://eige.europa.eu/gender-statistics/dgs/browse/wmidm/wmidm_pol
(20)
Ierland.
(21)
Voorbeelden: BE, ES, SI, FR, PT, SI.
(22)
Roemenië.
(23)
Interparlementaire Unie, Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa 2018: “Sexism, harassment and violence against women in parliaments in Europe”, http://www.assembly.coe.int/LifeRay/EGA/WomenFFViolence/2018/20181016-WomenParliamentIssues-EN.pdf
(24)
Het Europees Netwerk voor electorale samenwerking is in januari 2019 opgericht om de lidstaten te helpen hun deskundigheid en beste praktijken uit te wisselen, onder meer op het gebied van bedreigingen, lacunes en handhaving. Zie: https://ec.europa.eu/info/policies/justice-and-fundamental-rights/eu-citizenship/electoral-rights/european-cooperation-network-elections_nl
(25)
Zie voor meer informatie: https://www.venice.coe.int/WebForms/pages/?p=01_Elections_and_Referendums&lang=EN
(26)
Uit de openbare raadpleging voor dit verslag bleek dat een meerderheid voorstander is van stemmen per post, terwijl veel respondenten van mening zijn dat de risico’s van onlinestemmen nog steeds groter zijn dan de voordelen.
(27)
Op basis van meer dan 11 000 stuks verkiezingsmateriaal, waaronder posters, televisiespots, berichten op sociale media en drukwerk van 418 politieke partijen of kandidaten, alsook 193 officiële Facebook-accounts, heeft het Europees Waarnemingscentrum voor de verkiezingen de meest voorkomende onderwerpen in de verkiezingscampagnes geïdentificeerd, namelijk “Europa” (15 % van alle onderwerpen), gevolgd door “waarden”, “economie”, “sociaal” en “milieu”. Zie Johansson, Bengt en Novelli, Edoardo, “2019 European elections campaign – Images, topics, media in the 28 Member States”, 9 juli 2019, https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/e6767a95-a386-11e9-9d01-01aa75ed71a1/language-en
(28)
Verslag over de verkiezingen voor het Europees Parlement in 2019, COM(2020) 252 final.
(29)
Voor Volt Deutschland. DiEM25 wist geen zetel te bemachtigen bij de verkiezingen voor het Europees Parlement, maar had ook kandidaten bij de nationale verkiezingen in Denemarken, Duitsland, Griekenland, Spanje, Frankrijk, Oostenrijk, Polen en Portugal, en heeft leden in de Deense, Griekse, Poolse en Portugese wetgevende macht.
(30)
Flash Eurobarometer 485.
(31)
De Commissie ondersteunde de lidstaten bij de uitvoering van de specifieke EU-wetgeving met betrekking tot het kiesrecht van mobiele EU-burgers binnen de deskundigengroep voor verkiezingsaangelegenheden. De uitwisselingen hadden betrekking op de toepasselijke formaliteiten, met inbegrip van de relevante termijnen voor registratie, en op praktijken ter ondersteuning van de deelname.
(32)
Eurostat-databank migr_pop1ctz.
(33)
Uit gegevens van de lidstaten blijkt dat in de hele EU maar weinig mobiele EU-burgers in hun land van verblijf zijn geregistreerd, hoewel de aantallen sterk verschillen tussen de lidstaten (net als de beschikbaarheid van relevante gegevens): van 0,1 % in Kroatië en 0,2 % in Letland tot 17 % in Spanje en 24 % in Malta. Zie voor meer informatie het werkdocument van de diensten van de Commissie COM(2020) 252 final.
(34)
Flash Eurobarometer 485.
(35)
De uiterste termijnen om zich te registreren voor de Europese parlementsverkiezingen kunnen bijvoorbeeld van lidstaat tot lidstaat verschillen, waardoor het voor mobiele EU-burgers moeilijker is om zich tijdig te registreren.
(36)
Enkele voorbeelden zijn administratieve brieven die te laat worden verstuurd en omslachtige procedures om per post te stemmen.
(37)
Richtlijn 94/80/EG en Richtlijn 93/109/EG van de Raad.
(38)
Deze informatie zal beschikbaar worden gesteld via het Uw Europa-portaal en via de nationale portalen die deelnemen aan één digitale toegangspoort, zoals vereist door Verordening 2018/1724 (zie bijlage I, D.3).
(39)
Cyprus, Denemarken, Duitsland, Ierland en Malta.
(40)
Aanbeveling van de Commissie 2014/53/EU.
(41)
De respondenten zijn van mening dat kiezers moeten kunnen kiezen tussen de twee landen of zowel in het land van herkomst als in het land van verblijf moeten kunnen stemmen. Voor velen is de duur van het verblijf het geschikte criterium om te beslissen of personen met een buitenlandse nationaliteit stemrecht krijgen bij nationale verkiezingen.
(42)
Op 4 maart 2020 is de Europese Commissie het eens geworden over de ontvankelijkheid en registreerde zij een Europees burgerinitiatief met als titel “Kiezers zonder grenzen, volledige politieke rechten voor EU-burgers”. De initiatiefnemers “dringen aan op hervormingen ter versterking van de bestaande rechten van EU-burgers om te stemmen en zich verkiesbaar te stellen bij de Europese en de gemeenteraadsverkiezingen in hun land van verblijf, en op nieuwe wetgeving om deze rechten uit te breiden tot regionale en nationale verkiezingen en referenda”.
(43)
Initiatieven waren onder meer volksvergaderingen (zoals die in Wallonië om mensen te betrekken bij het opstellen van beleidsaanbevelingen over het herkennen van “nepnieuws”). Volksvergaderingen zijn overlegorganen die in een aantal lidstaten worden ingezet om mensen de kans te geven een bijdrage te leveren aan de beleidsvorming. Een bijzonder voorbeeld is Ierland, waar volksvergaderingen vaak worden gebruikt om antwoorden voor referenda te ontwikkelen.
(44)
In een recent verslag heeft de OESO de diepte en de verspreiding beschreven van inspirerende initiatieven op het gebied van overlegdemocratie, ook in de EU, waar duizenden willekeurig gekozen burgers deelnamen aan meer participerende democratische bestuursstijlen. (“Catching the Deliberative Wave”: https://www.oecd.org/gov/innovative-citizen-participation-and-new-democratic-institutions-339306da-en.htm ).
(45)
https://ec.europa.eu/regional_policy/en/newsroom/news/2020/04/22-04-2020-deadlines-reminder-boost-citizen-engagement-in-the-implementation-of-cohesion-policy
(46)
https://ec.europa.eu/info/horizon-europe-next-research-and-innovation-framework-programme/missions-horizon-europe_nl . De Commissie zal eind 2020 de laatste geselecteerde missies aankondigen. Zodra de missies van start zijn gegaan, zullen de Europese burgers betrokken blijven bij alle fasen van de uitvoering.
(47)
Met name Horizon 2020 zal bijna 12 miljoen euro beschikbaar stellen aan vier consortia met meerdere belanghebbenden die onderzoek en experimenten zullen uitvoeren: i) democratisering van de territoriale cohesie (experimenten waarbij de burger via overleg en deelname wordt betrokken bij de budgettering van het Europese regionale en stedelijke beleid), ii) steden als arena’s van politieke innovatie om de participerende en overlegdemocratie te versterken, iii) inclusieve wetenschap en Europese democratieën, en iv) ontwikkeling van participerende ruimten met behulp van een meertalige en dynamische aanpak waarin overleg centraal staat. In het vervolgprogramma, Horizon Europa, is de belangrijkste strategische richting reeds geïdentificeerd, namelijk de totstandbrenging van een “meer veerkrachtige, inclusieve en democratische Europese samenleving”. In het kader van de eerste werkprogramma’s zal de financiering van het onderzoek op dit gebied dan ook worden voortgezet.
(48)
Dit gebeurt met name via de “Green Deal”-oproep, waarbij 1 miljard euro wordt vrijgemaakt voor onderzoeks- en innovatieprojecten die een antwoord bieden op de klimaatcrisis en bijdragen aan de bescherming van de unieke ecosystemen en de biodiversiteit in Europa. Naast de onderwerpen die een weerspiegeling zijn van de belangrijkste aandachtspunten in de Europese Green Deal, zal de burger ook via een transversaal werkpunt mondiger worden gemaakt door middelen vrij te maken voor drie belangrijke thema’s: i) Europese capaciteit om de burger te betrekken bij de Green Deal via overleg en participatie, ii) sociale, culturele en gedragswijzigingen voor de Green Deal, en iii) burgers de kans geven om te reageren op de klimaatverandering en de milieubescherming via onderwijs, burgerwetenschap, waarnemingsinitiatieven en burgerbetrokkenheid.
(49)
Burgers zijn ook consumenten die dagelijks worden geconfronteerd met de pandemie, onder meer als het gaat om de beschikbaarheid en toegankelijkheid van producten en diensten en reizen van, naar en binnen de EU. Voor de “Nieuwe consumentenagenda” wordt er gerekend op de deelname van de consumenten om de actiepunten uit te voeren. Dit zal onder meer worden verwezenlijkt door consumentenorganisaties te ondersteunen die de belangen van de consumenten behartigen en hen advies en ondersteuning bieden. Dit is met name van belang voor sommige categorieën van burgers die kwetsbaarder zijn vanwege hun sociale achtergrond of bijzondere kenmerken, zoals hun leeftijd, geslacht, gezondheid, digitale geletterdheid of financiële situatie.
(50)
Artikel 165, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.
(51)
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=OJ:C:2018:456:FULL&from=NL
(52)
https://ec.europa.eu/youth/policy/youth-strategy/euyouthdialogue_en
(53)
De EU-jongerendialoog heeft geleid tot de goedkeuring van de Europese jongerendoelstellingen waarin de visie van jongeren op Europa wordt uiteengezet en die van het grootste belang zijn voor onze ambitie om ernstig rekening te houden met de inbreng van jongere generaties en om een langeretermijnperspectief in de beleidsvorming te integreren, de dialoog aan te moedigen en de transparantie en de verantwoordingsplicht met betrekking tot onze beleidskeuzes te vergroten.
(54)
Tot nu toe zijn er 75 initiatieven geregistreerd; zes daarvan hebben alle fasen van de procedure doorlopen en werden met succes bij de Commissie ingediend (bron: https://europa.eu/citizens-initiative/home_nl).
(55)
Gezamenlijke mededeling van de Europese Commissie en de hoge vertegenwoordiger, “Aanpak van desinformatie over het coronavirus: de feiten op een rijtje: ”, 10 juni 2020, JOIN(2020) 8 final.
(56)
https://ec.europa.eu/info/live-work-travel-eu/health/coronavirus-response/fighting-disinformation/tackling-coronavirus-disinformation_nl
(57)
Gezamenlijke mededeling van de Europese Commissie en de hoge vertegenwoordiger, “Aanpak van desinformatie over het coronavirus: de feiten op een rijtje”, 10 juni 2020, JOIN(2020) 8 final.
(58)
Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad, “Nieuwe consumentenagenda — De weerbaarheid van de consument versterken met het oog op duurzaam herstel”, COM(2020) 696 final van 13.11.2020. Overeenkomstig de initiatieven in het kader van de nieuwe consumentenagenda zal de Commissie haar steun verlenen aan de ontwikkeling van online-onderzoekscapaciteiten van nationale consumentenbeschermingsorganisaties en de samenwerking vergemakkelijken tussen het samenwerkingsnetwerk voor consumentenbescherming en andere handhavingsnetwerken en belanghebbenden om consumentenbedrog, oneerlijke marketingpraktijken en fraude aan te pakken.
(59)
COM(2020) 274 final van 1.7.2020.
(60)
Tijdens de Europese Week van regio’s en steden 2020 hield de Commissie een sessie over “Geen lockdown voor e-democratie”. Hierin kwamen de beste praktijken van een aantal door de EU gefinancierde projecten aan bod en werd onderzocht in welke mate digitale technologieën burgers macht geven om deel te nemen aan het Europese democratische debat.
(61)
De mensen uitrusten met de vaardigheden die zij nodig hebben voor de digitale transitie is een belangrijke focus van de Europese vaardighedenagenda, waarmee een aantal acties wordt beoogd in coördinatie met de digitale strategie, de industrie- en kmo-strategie en de Europese onderwijsruimte.
(62)
Het plan bevat twee strategische prioriteiten: (i) de ontwikkeling van een hoogwaardig digitaal onderwijsecosysteem in Europa stimuleren en (ii) de digitale vaardigheden en competenties voor de digitale transformatie uitbreiden. Zie https://ec.europa.eu/education/sites/education/files/document-library-docs/deap-communication-sept2020_en.pdf
(63)
In juni 2020 keurde de Commissie een verslag over de gevolgen van demografische veranderingen goed, waarin de factoren voor demografische verandering en de impact ervan in heel Europa worden gepresenteerd.
(64)
In haar verslag over de verkiezingen voor het Europees Parlement in 2019, COM(2020) 252 final, heeft de Commissie aangekondigd dat er voor de verkiezingen van 2024 in het bijzonder aandacht zal worden besteed aan jongeren en ouderen, vrouwen, mobiele EU-burgers en mensen met een handicap.
(65)
Dit recht wordt rechtstreeks aan elke EU-burger toegekend door artikel 21 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie en is verankerd in artikel 45 van het Handvest van de Grondrechten. Artikel 21, lid 1, VWEU bepaalt dat iedere burger van de Unie het recht heeft vrij op het grondgebied van de lidstaten te reizen en te verblijven, onder voorbehoud van de beperkingen en voorwaarden die bij de Verdragen en de bepalingen ter uitvoering daarvan zijn vastgesteld. De respectieve beperkingen en voorwaarden zijn terug te vinden in Richtlijn 2004/38/EG betreffende het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied van de lidstaten voor de burgers van de Unie en hun familieleden, tot wijziging van Verordening (EEG) nr. 1612/68 en tot intrekking van de Richtlijnen 64/221/EEG, 68/360/EEG, 72/194/EEG, 73/148/EEG, 75/34/EEG, 75/35/EEG, 90/364/EEG, 90/365/EEG en 93/96/EEG, PB L 158 van 30.4.2004, blz. 77 (hierna ook “richtlijn betreffende het vrije verkeer” genoemd). Daarnaast verleent artikel 45 VWEU elke EU-burger het recht om te werken in een andere lidstaat en er met dat doel te verblijven.
(66)
Dat is een toename van 17 procentpunten ten opzichte van 2012.
(67)
Uit de openbare raadpleging voor dit verslag is gebleken dat burgers die naar het buitenland verhuizen zich over het algemeen goed geïnformeerd voelen, maar toch worden geconfronteerd met administratieve problemen wanneer zij in het buitenland wonen. In een aantal gevallen hadden zij voordat zij verhuisden beter geïnformeerd willen zijn over kwesties zoals belastingen, uitkeringen of ziekteverzekering.
(68)
COM(2009) 313 final.
(69)
Arrest van 5 juni 2018, Coman e.a., C-673/16, EU:C:2018:385.
(70)
Arrest van 18 december 2014, McCarthy e.a., C‑202/13, EU:C:2014:2450 en arrest van 18 juni 2020, Ryanair Designated Activity Company, C-754/18, EU:C:2020:478.
(71)
Arrest van 26 maart 2019, SM (Onder Algerijnse kafala geplaatst kind), C-129/18, EU:C:2019:248.
(72)
COM(2009) 313 final.
(73)
De lidstaten krijgen bijstand bij de correcte toepassing van de wetgeving betreffende het vrije verkeer via het Solvit-netwerk, dat op nationaal niveau problemen van naleving van het EU-recht aanpakt. Zie aanbeveling van de Commissie inzake de beginselen voor de werking van Solvit van 17.9.2013, C(2013) 5869 final.
(74)
Volgens de wetgeving betreffende het vrije verkeer moeten beperkingen van het vrije verkeer voldoen aan vereisten inzake evenredigheid en non-discriminatie.
(75)
Mededeling van de Commissie: Richtsnoeren betreffende de uitoefening van het recht op vrij verkeer van werknemers tijdens de uitbraak van COVID-19 – 2020/C 102 I/03.
(76)
Mededeling van de Commissie: Naar een gefaseerde en gecoördineerde aanpak van het herstel van het vrije verkeer en de opheffing van de binnengrenscontroles – COVID-19 2020/C 169/03.
(77)
Mededeling van de Commissie: EU-richtsnoeren voor de geleidelijke hervatting van toeristische diensten en voor gezondheidsprotocollen voor horecagelegenheden – COVID-19 2020/C 169/01.
(78)
Aanbeveling (EU) 2020/1475 van de Raad betreffende een gecoördineerde aanpak van de beperking van het vrije verkeer in reactie op de COVID-19-pandemie, PB L 337 van 14.10.2020, blz. 32.
(79)
https://reopen.europa.eu/nl/
(80)
COM(2020) 609 van 23.9.2020.
(81)
Verordening (EU) 2016/399 van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2016 betreffende een Uniecode voor de overschrijding van de grenzen door personen (Schengengrenscode), PB L 77, 23.3.2016, blz. 1.
(82)
Eurostat-databank migr_pop1ctz.
(83)
En dat naar schatting 1 miljoen onderdanen van het Verenigd Koninkrijk in de EU-27 wonen (bron: eerste gezamenlijke verslag over de uitvoering van de verblijfsrechten onder deel twee van het terugtrekkingsakkoord).
(84)
Hetzelfde geldt voor alle onderdanen van het Verenigd Koninkrijk die vóór het einde van de overgangsperiode naar een EU-lidstaat verhuizen.
(85)
Verordening (EU) 2019/1157 van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2019 betreffende de versterking van de beveiliging van identiteitskaarten van burgers van de Unie en van verblijfsdocumenten die worden afgegeven aan burgers van de Unie en hun familieleden die hun recht van vrij verkeer uitoefenen (PB L 188 van 12.7.2019, blz. 67).
(86)
De nieuwe regels bevatten sterke waarborgen voor gegevensbescherming om ervoor te zorgen dat de verzamelde informatie niet in verkeerde handen valt. De nationale autoriteiten zullen met name moeten zorgen voor de beveiliging van de contactloze chip en de daarin opgeslagen gegevens, zodat deze niet kunnen worden gehackt of zonder toestemming toegankelijk zijn.
(87)
Verordening (EU) 2016/1191 van het Europees Parlement en de Raad van 6 juli 2016 inzake de bevordering van het vrije verkeer van burgers door vereenvoudigde overlegging van bepaalde openbare documenten in de Europese Unie en tot wijziging van Verordening (EU) nr. 1024/2012 (PB L 200 van 26.7.2016, blz. 1-136). De verordening zorgt voor een verlichting van de meeste problemen die de Europese burgers ondervinden bij het indienen van bepaalde openbare documenten die in een andere lidstaat zijn afgegeven. Overheidsinstanties kunnen met name niet langer een apostille eisen op een openbaar document of een voor eensluidend gewaarmerkt afschrift daarvan. Daarnaast hoeven sommige openbare documenten niet meer te worden vertaald, mits zij worden overgelegd met een meertalig modelformulier, dat voor de autoriteiten van de lidstaten beschikbaar is op het e-justitieportaal.
(88)
In 2019 was het grootste aantal grensarbeiders van de lidstaten afkomstig uit Polen en werkzaam in Duitsland (122 000 personen), Frankrijk en Luxemburg (93 000), Hongarije en Oostenrijk (56 000), Duitsland en Luxemburg (54 000) en Frankrijk en België (50 000). De meeste grensarbeiders werkten in de bouw, de productie-industrie of de gezondheidszorg.
Zie voor meer informatie https://ec.europa.eu/eurostat/cache/digpub/eumove/bloc-2c.html?lang=en
(89)
Het is vaste rechtspraak dat de lidstaten in het kader van bilaterale overeenkomsten ter voorkoming van dubbele belasting de aanknopingspunten voor onderlinge toewijzing van de heffingsbevoegdheid zelf mogen bepalen. Zij moeten deze heffingsbevoegdheid echter in overeenstemming met de EU-wetgeving uitoefenen. Dit betekent ook dat er geen regels zijn die grensarbeiders het recht op de gunstigste belastingregelingen van de betrokken lidstaten garanderen.
(90)
COM(2020) 312.
(91)
Een multimodale routeplanner (JP) is een IT-systeem dat een reeks van een of meer vervoersdiensten kan voorstellen dat ten minste een antwoord bieden op de vraag “Hoe kan ik van plaats A naar plaats B gaan op een bepaalde vertrek-/aankomstdatum en onder welke voorwaarden?”. Het meest gebruikte toegangspunt tot zo’n routeplanner is via een specifieke webservice. (Studie van de Europese Commissie “De Europese multimodale routeplanner van de toekomst”, 2011)
(92)
COM(2019) 12 final.
(93)
COM(2019) 370 final en SWD(2019) 650 final.
(94)
Voor meer informatie, zie: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_20_1925
(95)
Artikel 2 luidt als volgt: “De waarden waarop de Unie berust, zijn eerbied voor de menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en eerbiediging van de mensenrechten, waaronder de rechten van personen die tot minderheden behoren. Deze waarden hebben de lidstaten gemeen in een samenleving die gekenmerkt wordt door pluralisme, non-discriminatie, verdraagzaamheid, rechtvaardigheid, solidariteit en gelijkheid van vrouwen en mannen.”
(96)
In de standard Eurobarometer 92 van het najaar 2019 werd de respondenten gevraagd de waarden te kiezen die volgens hen het best de EU vertegenwoordigen. “Vrede'” kwam naar voren als de waarde die de EU het best vertegenwoordigde (42 %), gevolgd door “democratie” (34 %) op de tweede plaats en “mensenrechten” (32 %) op de derde plaats. De “rechtsstaat” staat op de vierde plaats en werd genoemd door meer dan één op de vijf respondenten (22 %).
(97)
COM(2019) 343 final. De Commissie heeft zich er met name toe verbonden alle financieringsmogelijkheden te gebruiken om het maatschappelijk middenveld en de academische wereld te helpen bij de versterking van een rechtsstaatcultuur, bijvoorbeeld het toekomstige programma burgers, gelijkheid, rechten en waarden.
(98)
https://ec.europa.eu/info/publications/2020-rule-law-report-communication-and-country-chapters_nl
(99)
Dit mechanisme heeft tot doel een oprechte dialoog over de rechtsstaat op zowel Europees als nationaal niveau op gang te brengen. Het is opgezet als een jaarlijks proces om te voorkomen dat er zich problemen voordoen of dat deze verergeren. Het zal een gezamenlijk bewustzijn creëren over de situatie van de rechtsstaat in de EU en de interinstitutionele samenwerking op dit gebied versterken.
(100)
In de standaard Eurobarometer 89 van 2018 hebben de respondenten “studentenuitwisselingsprogramma's zoals ERASMUS” beoordeeld als het op twee na meest positieve resultaat van de EU, na “vrede tussen de lidstaten van de EU” en “het vrije verkeer van personen, goederen en diensten binnen de EU”.
(101)
De laatste drie decennia hebben meer dan 10 miljoen mensen deelgenomen aan Erasmus+ en de daaraan voorafgaande programma's. Via het programma is meer dan 1,7 miljard EUR beschikbaar gesteld voor leermogelijkheden in het buitenland en voor transnationale partnerschappen om innovatieve beleidsbenaderingen en -praktijken aan de basis te ontwikkelen, waarbij prioriteit wordt gegeven aan sociale integratie, de bevordering van gemeenschappelijke waarden en intercultureel begrip.
(102)
Ook zullen de Erasmus+-activiteiten van jongerenparticipatie vanaf 2021 alternatieve, innovatieve, slimme en digitale vormen van jongeren- en maatschappelijke participatie ondersteunen door middel van een breed aanbod aan participatieprojecten voor jongeren.
(103)
Vrijwilligerswerk is een van de meest zichtbare uitingen van solidariteit. Door deel te nemen aan het Europees Solidariteitskorps helpen jongeren de onderkende behoeften binnen lokale gemeenschappen aan te pakken en dragen zij bij aan het overwinnen van belangrijke maatschappelijke uitdagingen. Dankzij vrijwilligerswerk kunnen jongeren ook nuttige ervaring, vaardigheden en competenties verwerven voor hun persoonlijke, educatieve, sociale, burgerlijke en professionele ontwikkeling, waardoor hun inzetbaarheid en actief burgerschap worden verbeterd. Volgens de deelnemers geeft 76 % van de vrijwilligers na hun deelname aan het vrijwilligerswerk aan actiever te willen deelnemen aan het sociale en politieke leven van hun gemeenschap. Ook is 87 % van de vrijwilligers van plan om bij terugkeer betrokken en actief te blijven op het gebied van solidariteit.
(104)
Hierdoor kunnen jongeren in Europa en het zuidelijke Middellandse Zeegebied online zinvolle interculturele ervaringen opdoen.
(105)
2018/C 195/01.
(106)
COM(2020) 152 final
(107)
Een Unie van gelijkheid: EU-actieplan tegen racisme 2020-2025:
https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/a_union_of_equality_eu_action_plan_against_racism_2020_-2025_nl.pdf . Een van de aangekondigde acties is dat de Commissie een workshop zal organiseren over verkiezingen om beste praktijken rond inclusieve democratie te bevorderen met als doel te komen tot kandidatenlijsten die de diversiteit van onze samenlevingen weerspiegelen. Deze workshop is gepland voor 2022 om de volgende Europese parlementsverkiezingen in 2024 te informeren.
(108)
Unie van gelijkheid: strategie voor gelijkheid van lhbtiq’ers 2020-2025
(109)
Het strategisch kader voor gelijkheid, inclusie en participatie van de Roma in de EU bevat een allesomvattende, op drie pijlers gebaseerde aanpak voor de periode van 2020 tot 2030: deze aanpak vult de sociale en economische integratie van gemarginaliseerde Roma aan door gelijkheid te bevorderen en participatie te stimuleren. Hij is er dus op gericht alle Roma de kans te geven hun potentieel ten volle te benutten en deel te nemen aan het politieke, sociale, economische en culturele leven.
(110)
Zo heeft de COVID-19-pandemie een onevenredig negatief effect gehad op de gemarginaliseerde en rechteloze Roma-gemeenschappen. Het strategisch kader van de EU voor de Roma omvat specifieke richtsnoeren voor de lidstaten om ervoor te zorgen dat toekomstige strategieën hen beter voorbereiden op soortgelijke crises. De lessen die uit de pandemie zijn getrokken, vormen ook de basis voor de selectie van de kerndoelstellingen van het nieuwe kader (bv. op het gebied van huisvesting en essentiële diensten) en voor de maatregelen die in de ontwerpaanbeveling van de Raad worden voorgesteld (bv. steun voor digitale inclusie en afstandsonderwijs voor Roma-kinderen).
(111)
Voor meer informatie, zie: Coronavirus: Europese solidariteit in actie, https://ec.europa.eu/info/live-work-travel-eu/health/coronavirus-response/coronavirus-european-solidarity-action_nl
(112)
COM/2020/245 final.
(113)
Ook pakt de toekomstige farmaceutische strategie voor Europa belangrijke kwesties aan die patiënten en gezondheidsstelsels al tientallen jaren bezighouden, bijvoorbeeld de toegankelijkheid en betaalbaarheid van geneesmiddelen, de duurzaamheid van de gezondheidsstelsels en de geneesmiddelentekorten. De strategie plant een evaluatie van het huidige systeem om digitalisering en innovatie mogelijk te maken, met name voor onvervulde behoeften, en onderneemt acties ter bevordering van het concurrentievermogen van de EU-industrie wereldwijd. Zij zal bijdragen tot een crisisbestendig systeem dat onder alle omstandigheden toegang tot veilige, hoogwaardige en doeltreffende geneesmiddelen waarborgt.
(114)
COM(2020) 727 final.
(115)
COM(2020) 725 final.
(116)
COM(2020) 726 final.
(117)
COM(2020) 682 final.
(118)
Mededeling van de Commissie van 14 januari 2020 aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's: “Een sterk sociaal Europa voor rechtvaardige transities” (COM(2020) 14 final). Dit initiatief is bevestigd in het werkprogramma van de Commissie voor 2021.
(119)
De jongerengarantie is een verbintenis die alle EU-lidstaten zijn aangegaan om ervoor te zorgen dat alle jongeren onder de 25 jaar, binnen vier maanden nadat zij werkloos zijn geworden of het formele onderwijs hebben verlaten, een deugdelijk aanbod krijgen voor een baan, voortgezet onderwijs, een plaats in het leerlingstelsel of een stage.
(120)
Het pakket wordt gecoördineerd met de Europese vaardighedenagenda en met name met het voorstel van de Commissie voor een aanbeveling van de Raad inzake beroepsonderwijs en -opleiding, dat mensen zal helpen een evenwichtige mix van kennis, vaardigheden en competenties te verwerven die een sterke basis vormt voor veerkracht, een leven lang leren, levenslange inzetbaarheid, sociale inclusie, actief burgerschap en persoonlijke ontwikkeling.
(121)
COM/2020/276 final.
(122)
Veel EU-burgers, onder wie burgers met een dubbele nationaliteit, wonen ook permanent in derde landen.
(123)
SWD(2018) 273 final.
(124)
De term “niet-vertegenwoordigd” verwijst naar de burgers van wie de lidstaat geen ambassade of consulaat in een derde land heeft of feitelijk niet in staat is bijstand te verlenen.
(125)
Dit recht is verankerd in artikel 20, lid 2, onder c), en artikel 23 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) en in artikel 46 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie.
(126)
De Europese Dienst voor extern optreden heeft voor dit doel een speciale consulaire taskforce opgericht, die nauw samenwerkt met de lidstaten en met het Coördinatiecentrum voor respons in noodsituaties van de Commissie om de repatriëringen te coördineren.
(127)
Deze inspanning was heel zichtbaar voor de burgers: meer dan 60 % van de respondenten van de openbare raadpleging voor dit verslag meldde op de hoogte te zijn van de repatriëringsvluchten die de lidstaten en de Europese Commissie hebben georganiseerd voor de EU-burgers die zich ten tijde van de uitbraak van COVID-19 in derde landen bevonden.
(128)
Deze massale en historisch gezien unieke consulaire samenwerking tussen de EU-lidstaten en de EU-instellingen kwam ook burgers uit partnerlanden zoals Noorwegen, Servië, Zwitserland, Turkije en het Verenigd Koninkrijk ten goede, waarvan de onderdanen ook met EU-vluchten werden gerepatrieerd.
(129)
Ook moet er rekening worden gehouden met het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU, aangezien dit land over een groot consulair netwerk en een grote capaciteit beschikt om bijstand te verlenen in crisissituaties.
(130)
In de Eurobarometer 2020 waren meer dan 9 op de 10 respondenten (92 %) het erover eens dat zij, indien zij zich in een land buiten de EU bevonden zonder consulaat of ambassade van hun eigen land en hulp nodig hadden, graag de steun van een EU-delegatie zouden willen inroepen.
(131)
Uit de openbare raadpleging voor dit verslag bleek ook dat ongeveer 90 % van de respondenten achter het idee stond dat EU-delegaties EU-burgers in derde landen zo nodig moeten kunnen bijstaan.