Bijlagen bij COM(2019)317 - Jaarrekening van het Europees Ontwikkelingsfonds 2018

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

dossier COM(2019)317 - Jaarrekening van het Europees Ontwikkelingsfonds 2018.
document COM(2019)317 EN
datum 26 juni 2019
bijlage opgenomen.


Tabel 1.1

8e EOF

OVERZICHT VAN DE KREDIETEN: 31 december 2018

ANALYSE VAN DE KREDIETEN PER INSTRUMENT

INSTRUMENTINITIËLE TOEWIJZINGTOE-/AFNAME VAN DE GECUMULEERDE MIDDELEN OP 31 DECEMBER 2017TOE-/AFNAME VAN DE MIDDELEN IN 2018Toelich-tingenHUIDIGE TOEWIJZING
Lomé
Periodieke bijdragen van de lidstaten12 967(3 278)(7)9 683
ACSHulp aan vluchtelingen120(20)(1)100Periodieke bijdragen van de lidstaten
Spoedhulp (Lomé)140(4)136
Arme landen met een zware schuldenlast (HIPC) (Lomé)1 0601 060
Rentesubsidies(370)(301)(69)
Risicokapitaal1 00015(3)(1)1 012
Stabex1 800(1 077)723
Structurele aanpassing1 400971 497
Sysmin575(474)101
Totaal indicatieve programma's7 562(2 608)(3)(1)4 951
Gebruik van rentenbaten3535
Cotonou
Periodieke bijdragen van de lidstaten650650
A-enveloppe - Nationale toewijzingen417417Periodieke bijdragen van de lidstaten
B-enveloppe — Nationale toewijzingen233233
Rentenbaten en andere ontvangsten
ACS
SUBTOTAAL ACS12 967(2 628)(7)10 333
Lomé
Periodieke bijdragen van de lidstaten4646
LGORentesubsidies11Periodieke bijdragen van de lidstaten
Risicokapitaal66
Stabex11
Sysmin22
Totaal indicatieve programma's3535
LGO
SUBTOTAAL LGO4646
TOTAAL 8e EOF12 967(2 582)(7)10 379
(1)Alle dalingen zijn vrijmakingen die zijn overgedragen naar de niet-besteedbare prestatiereserve van het 10e EOF.


Tabel 1.2    

9e EOF

OVERZICHT VAN DE KREDIETEN: 31 december 2018

ANALYSE VAN DE KREDIETEN PER INSTRUMENT    

in miljoen EUR
INSTRUMENTINITIËLE TOEWIJZINGTOE-/AFNAME VAN DE GECUMULEERDE MIDDELEN OP 31 DECEMBER 2017TOE-/AFNAME VAN DE MIDDELEN IN 2018Toelich-tingenHUIDIGE TOEWIJZING
Lomé
Periodieke bijdragen van de lidstaten669(2)668
ACSOverdrachten van het 6e EOF — Lomé20(1)20Periodieke bijdragen van de lidstaten
Overdrachten van het 7e EOF — Lomé649(2)(1)647
Cotonou
Periodieke bijdragen van de lidstaten8 9195 549(36)14 433
A-enveloppe - Nationale toewijzingen5 3183 306(16)(1)8 608Periodieke bijdragen van de lidstaten
B-enveloppe — Nationale toewijzingen2 108(898)(2)(1)1 208
COB, TCLP en PV(164)(10)154
Uitvoeringskosten12552177
Rentenbaten en andere ontvangsten6363
Andere intra-ACS-toewijzingen3002 302(13)(1)2 589
Vredesfaciliteit(354)(1)353
Regionale toewijzingen904(139)(5)(1)759
SPECIALE TOEWIJZING D.R. Congo105105
Speciale toewijzing Zuid-Sudan267(3)267
Speciale toewijzing Sudan110(2)110
Vrijwillige bijdrage vredesfaciliteit3939
ACS
SUBTOTAAL ACS8 9196 219(38)15 100
Lomé
Periodieke bijdragen van de lidstaten33
LGOOverdrachten van het 6e EOF — LoméPeriodieke bijdragen van de lidstaten
Overdrachten van het 7e EOF — Lomé33
Cotonou
Periodieke bijdragen van de lidstaten289(2)287
A-enveloppe - Nationale toewijzingen237(1)237Periodieke bijdragen van de lidstaten
B-enveloppe — Nationale toewijzingen44
Regionale toewijzingen47(2)(1)45
Studies/Technische bijstand LGO11
LGO
SUBTOTAAL LGO292(2)290
TOTAAL 9e EOF8 9196 511(40)15 390
(1)Alle dalingen zijn vrijmakingen die zijn overgedragen naar de niet-besteedbare prestatiereserve van het 10e EOF.
(2)Overeenkomstig Besluit 2010/406/EU van de Raad werd 150 miljoen EUR toegevoegd uit de niet-besteedbare prestatiereserve van het 10e EOF voor Sudan (147 miljoen EUR voor speciale toewijzing Sudan

en 3 miljoen euro voor uitvoeringskosten).
(3)Overeenkomstig Besluit 2011/315/EU van de Raad werd 200 miljoen EUR toegevoegd uit de niet-besteedbare prestatiereserve van het 10e EOF voor Sudan (194 miljoen EUR voor speciale toewijzing

Zuid-Sudan en 6 miljoen EUR voor uitvoeringskosten).


Tabel 1.3

10e E0F

OVERZICHT VAN DE KREDIETEN: 31 december 2018

ANALYSE VAN DE KREDIETEN PER INSTRUMENT

INSTRUMENTINITIËLE TOEWIJZINGTOE-/AFNAME VAN DE GECUMULEERDE MIDDELEN OP 31 DECEMBER 2017TOE-/AFNAME VAN DE MIDDELEN IN 2018Toelich-tingenHUIDIGE TOEWIJZING
Periodieke bijdragen van de lidstaten20 896(87)(65)20 744
ACSA-enveloppe - Nationale toewijzingen13 100(177)(2)12 922Periodieke bijdragen van de lidstaten
A-enveloppe — Reserve13 500(13 500)
B-enveloppe — Nationale toewijzingen2 004(4)(2)2 000
B-enveloppe — Reserve1 800(1 800)
Uitvoeringskosten43015(2)445
Institutionele uitgaven en steunuitgaven232(1)(2)230
Rentenbaten en andere ontvangsten85(1)(2)85
Intra-ACS-reserve2 700(2 700)
Nationale toewijzingen A-enveloppe reserve STABEX
NIP/RIP-reserve683(683)
Niet-besteedbare reserve8645(2)131
Andere intra-ACS-toewijzingen1 886(18)(2)1 868
Vredesfaciliteit1 0141051 119
Regionale toewijzingen1 956(14)(2)1 942
Regionale toewijzingen — Reserve1 783(1 783)
Cofinanciering204204
A-enveloppe - Nationale toewijzingen187(3)187Cofinanciering
Uitvoeringskosten5(3)5
Andere intra-ACS-toewijzingen12(3)12
Vredesfaciliteit1(3)1
ACS
SUBTOTAAL ACS20 896117(65)20 948
Periodieke bijdragen van de lidstaten275275
LGOA-enveloppe - Nationale toewijzingen192(2)(2)190Periodieke bijdragen van de lidstaten
A-enveloppe — Reserve
B-enveloppe — Nationale toewijzingen1515
B-enveloppe — Reserve
Nationale toewijzingen A-enveloppe reserve STABEX
Niet-besteedbare reserve232(2)25
Regionale toewijzingen4040
Regionale toewijzingen — Reserve
Studies/Technische bijstand LGO55
LGO
SUBTOTAAL LGO275275
TOTAAL 10e EOF20 896392(65)21 223
(1)Overdracht van vrijmakingen uit projecten van het 9e EOF en vorige EOF's naar de niet-besteedbare prestatiereserve (377 miljoen EUR) verminderd met overdracht uit de reserve voor Zuid-Sudan naar 9e EOF (200 miljoen EUR). Op de dag van vandaag bedraagt de niet-besteedbare ACS-reserve in totaal 807 miljoen EUR, waarvan 350 miljoen EUR is besteed (150 miljoen EUR voor Sudan, 200 miljoen EUR voor Zuid-Sudan, beide overgedragen naar het 9e EOF).
(2)Overdrachten in / van de 10e EOF-reserves
(3)Voor de cofinancieringen zijn in de tabel alleen de vastleggingskredieten opgenomen.

Tabel 1.4

11e EOF

OVERZICHT VAN DE KREDIETEN: 31 december 2018

ANALYSE VAN DE KREDIETEN PER INSTRUMENT

in miljoen EUR
INSTRUMENTINITIËLE TOEWIJZINGTOE-/AFNAME VAN DE GECUMULEERDE MIDDELEN OP 31 DECEMBER 2017TOE-/AFNAME VAN DE MIDDELEN IN 2018Toelich-tingenHUIDIGE TOEWIJZING
Periodieke bijdragen van de lidstaten29 00822411029 342
ACSA-enveloppe - Nationale toewijzingen15 540(121)15 419Periodieke bijdragen van de lidstaten
B-enveloppe — Nationale toewijzingen7152717
B-enveloppe — Reserve
Uitvoeringskosten1 0531 053
Institutionele uitgaven en steunuitgaven246246
Rentenbaten en andere ontvangsten1616
Intra-ACS-reserve3 590(3 497)(24)(69)
Nationale toewijzingen A-enveloppe reserve STABEX
NIP/RIP-reserve24 365(22 014)(1,080)1 270
Niet-besteedbare reserve201110(1)311
Andere intra-ACS-toewijzingen2 2514492 700
Vredesfaciliteit1 0001 000
Regionale toewijzingen5 7667756 541
Cofinanciering241338
A-enveloppe - Nationale toewijzingen22123Cofinanciering
Uitvoeringskosten112
Vredesfaciliteit11011
Regionale toewijzingen22
EC interne DNO11
A-enveloppe - Nationale toewijzingen11EC interne DNO
ACS
SUBTOTAAL ACS29 00824929 381
Periodieke bijdragen van de lidstaten358(9)350
LGOA-enveloppe - Nationale toewijzingen18313196Periodieke bijdragen van de lidstaten
B-enveloppe — Nationale toewijzingen88
NIP/RIP-reserve165(116)49
Niet-besteedbare reserve52(1)7
Regionale toewijzingen18081
Studies/Technische bijstand LGO549
Cofinanciering
A-enveloppe - Nationale toewijzingenCofinanciering
EC interne DNO
A-enveloppe - Nationale toewijzingenEC interne DNO
LGO
SUBTOTAAL LGO358350
Periodieke bijdragen van de lidstaten61117
A-enveloppe - Nationale toewijzingen6410Periodieke bijdragen van de lidstaten
B-enveloppe — Nationale toewijzingen77
SUBTOTAAL617
TOTAAL 11e EOF29 00861412629 747
(1)Besluit 2013/759/EU van de Raad (3) stelde overgangsmaatregelen vast voor het beheer van het Europees Ontwikkelingsfonds (EOF) (de "Overbruggingsfaciliteit") om ervoor te zorgen dat de middelen voor de samenwerking met de landen in Afrika, het Caribische gebied en de Stille Oceaan en met de landen en gebieden overzee (LGO), alsook de middelen voor ondersteunende uitgaven, beschikbaar blijven tussen 1 januari 2014 en de inwerkingtreding van het Intern Akkoord met betrekking tot het 11e EOF.

Tabel 2.1

EOF GECONSOLIDEERDE REKENINGEN PER 31 DECEMBER 2018

VOORTGANGSVERSLAG

in miljoen EUR
EOF
TOEWIJZING891011TOTAAL
LoméDiverse inkomsten3535
Totaal indicatieve programma's4 9864 986
Totaal niet-programmeerbare hulp4 7074 707
Overdrachten van andere fondsen671671
SUBTOTAAL: PERIODIEKE BIJDRAGEN VAN DE LIDSTATEN9 72867110 399
CotonouA-enveloppe - Nationale toewijzingen4178 84513 11315 62538 000
B-enveloppe — Nationale toewijzingen2331 2132 0157324 193
Overbruggingsfaciliteit
COB, TCLP en PV154154
Landenreserve
Uitvoeringskosten en rentenbaten2405351 0771 853
Intra-ACS-toewijzingen2 9423 2183 94610 106
Intra-ACS-reserve6969
Nationale toewijzingen A-enveloppe reserve STABEX
NIP/RIP-reserve1 3201 320
Niet-besteedbare reserve156318475
Regionale toewijzingen8041 9826 6229 408
Regionale toewijzingen — Reserve
Speciale toewijzing D.R. Congo105105
Speciale toewijzing Zuid-Sudan267267
Speciale toewijzing Sudan110110
Vrijwillige bijdrage vredesfaciliteit3939
SUBTOTAAL: PERIODIEKE BIJDRAGEN VAN DE LIDSTATEN65014 71921 01929 70966 097
A-enveloppe - Nationale toewijzingen11
SUBTOTAAL: EC INTERNE DNO11
A-enveloppe - Nationale toewijzingen18723210
Uitvoeringskosten en rentenbaten527
Intra-ACS-toewijzingen121123
Regionale toewijzingen22
SUBTOTAAL: COFINANCIERING20438242
TOTAAL10 37915 39021 22329 74776 739

BesluitenGeconsolideerd totaalCumulatieve cijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfers
EOFPer 31.12.2018% toewijzing20082009201020112012201320142015201620172018
810,377100 %10,786(42)(45)(60)(64)(98)(63)(12)(13)(9)(4)
915,357100 %16,633(54)(116)(9)(297)(72)(381)(170)(104)(38)(33)
1020 90599 %4 7663 5012 3493 1183 5244 131(95)(156)(80)(5)(147)
1123,35979 %1 1605 3726 6885 8074 332
Totaal69 99832 1853 4052 1873 0493 1633 9616215 0346 4915 7544 147
Toegewezen fondsenGeconsolideerd totaalCumulatieve cijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfers
EOFPer 31.12.2018% toewijzing20082009201020112012201320142015201620172018
810 375100 %10 541(42)8(13)(46)(11)(37)(16)(6)(3)
915 30599 %14 2099974769(187)(96)(1)(52)(46)(20)16
1020 36196 %1303 1842 8202 5143 4603 4572 687783541550236
1118 14061 %7313 2933 7455 6844 687
Totaal64 18224 8814 1403 3042 5093 2263 3503 3804 0084 2346 2114 940
BetalingenGeconsolideerd totaalCumulatieve cijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfersJaarcijfers
EOFPer 31.12.2018% toewijzing20082009201020112012201320142015201620172018
810 375100 %9 93015215890151816(3)(1)
915 18799 %10 0111 8061 304906539231145436811123
1018 82989 %901 1111 7721 8792 6552 7182 7602 0241 4661 2771 076
119 17531 %5951 0241 8162 7702 970
Totaal53 56620 0313 0693 2332 8743 2092 9673 5163 0883 3504 1584 069
* Negatieve cijfers zijn vrijmakingen.


Tabel 2.2    

EOF GECONSOLIDEERDE REKENINGEN PER 31 DECEMBER 2018

SOORT STEUN

in miljoen EUR
EOF
8%9%10%11%TOTAAL%
(1)(1)(1)(1)(1)
LoméDiverse inkomsten
Kredieten3535
Besluiten35100 %35100 %
Toegewezen fondsen35100 %35100 %
Betalingen35100 %35100 %
Totaal indicatieve programma's
Kredieten4 9864 986
Besluiten4 986100 %4 986100 %
Toegewezen fondsen4 986100 %4 986100 %
Betalingen4 985100 %4 985100 %
Totaal niet-programmeerbare hulp
Kredieten4 7074 707
Besluiten4 706100 %4 706100 %
Toegewezen fondsen4 706100 %4 706100 %
Betalingen4 706100 %4 706100 %
Overdrachten van andere fondsen
Kredieten671671
Besluiten671100 %671100 %
Toegewezen fondsen671100 %671100 %
Betalingen670100 %670100 %
Periodieke bijdragen van de lidstaten
CotonouA-enveloppe - Nationale toewijzingen
Kredieten4178 84513 11315 62538 000
Besluiten417100 %8 837100 %13 00999 %12 82282 %35 08592 %
Toegewezen fondsen417100 %8 825100 %12 66397 %9 38760 %31 29282 %
Betalingen417100 %8 79999 %11 71289 %4 54929 %25 47867 %
B-enveloppe — Nationale toewijzingen
Kredieten2331 2132 0157324 193
Besluiten233100 %1 213100 %2 010100 %70797 %4 16299 %
Toegewezen fondsen23199 %1 209100 %1 99099 %70496 %4 13499 %
Betalingen23199 %1 20399 %1 95297 %60783 %3 99295 %
Overbruggingsfaciliteit
Kredieten
Besluiten
Toegewezen fondsen
Betalingen
COB, TCLP en PV
Kredieten154154
Besluiten154100 %154100 %
Toegewezen fondsen154100 %154100 %
Betalingen154100 %154100 %
Uitvoeringskosten en rentenbaten
Kredieten2405351 0771 853
Besluiten240100 %51095 %71566 %1 46479 %
Toegewezen fondsen240100 %50895 %65861 %1 40576 %
Betalingen240100 %50795 %61357 %1 35973 %
Intra-ACS-toewijzingen
Kredieten2 9423 2183 94610 106
Besluiten2 940100 %3 212100 %3 24982 %9 40193 %
Toegewezen fondsen2 931100 %3 15198 %2 39161 %8 47384 %
Betalingen2 92299 %2 91691 %1 84347 %7 68176 %
Regionale toewijzingen
Kredieten8041 9826 6229 408
Besluiten801100 %1 96599 %5 84088 %8 60591 %
Toegewezen fondsen78998 %1 85594 %4 97775 %7 62281 %
Betalingen77396 %1 58780 %1 56124 %3 92142 %
Speciale toewijzing D.R. Congo
Kredieten105105
Besluiten105100 %105100 %
Toegewezen fondsen105100 %105100 %
Betalingen105100 %105100 %
Speciale toewijzing Zuid-Sudan
Kredieten267267
Besluiten266100 %266100 %
Toegewezen fondsen25395 %25395 %
Betalingen20075 %20075 %
Speciale toewijzing Sudan
Kredieten110110
Besluiten10797 %10797 %
Toegewezen fondsen10595 %10595 %
Betalingen9788 %9788 %
Vrijwillige bijdrage vredesfaciliteit
Kredieten3939
Besluiten2462 %2462 %
Toegewezen fondsen2462 %2462 %
Betalingen2462 %2462 %
Periodieke bijdragen van de lidstaten
A-enveloppe - Nationale toewijzingen
Kredieten18723210
Besluiten18398 %2089 %20397 %
Toegewezen fondsen17995 %2089 %19995 %
Betalingen14376 %15 %14469 %
Uitvoeringskosten en rentenbaten
Kredieten527
Besluiten5100 %170 %792 %
Toegewezen fondsen362 %346 %
Betalingen240 %229 %
Intra-ACS-toewijzingen
Kredieten121123
Besluiten1192 %216 %1356 %
Toegewezen fondsen1191 %216 %1355 %
Betalingen1189 %111 %1252 %
Regionale toewijzingen
Kredieten22
Besluiten2100 %2100 %
Toegewezen fondsen2100 %2100 %
Betalingen
Cofinanciering
A-enveloppe - Nationale toewijzingen
Kredieten11
Besluiten171 %171 %
Toegewezen fondsen171 %171 %
Betalingen152 %152 %
EC interne DNO

Kredieten8%9%10%11%TOTAAL%
(1)(1)(1)(1)(1)
CotonouLandenreserve
Intra-ACS-reserve6969
Nationale toewijzingen A-enveloppe reserve STABEX
NIP/RIP-reserve1 3201 320
Regionale toewijzingen — Reserve
Besteedbare reserves
Niet-besteedbare reserve156318475
Niet-besteedbare reserve

8%9%10%11%TOTAAL%
(1)(1)(1)(1)(1)
Kredieten10 37915 39021 22329 74776 739
Besluiten10 377100 %15 357100 %20 90599 %23 35979 %69 99891 %
Toegewezen fondsen10 375100 %15 30599 %20 36196 %18 14061 %64 18284 %
Betalingen10 375100 %15 18799 %18 82989 %9 17531 %53 56670 %
TOTAAL: ALLE TOEWIJZINGEN
(1) % toewijzingen

Tabel 2.3    

EOF GECONSOLIDEERDE REKENINGEN PER 31 DECEMBER 2018

SOORT STEUN

ACS + LGO — 8e EOF

in miljoen EUR
KREDIETENBESLUITENTOEGEWEZEN FONDSENBETALINGEN
GECUMULEERD

TOTAAL
JAARLIJKS%GECUMULEERD TOTAALJAARLIJKS%GECUMULEERD TOTAALJAARLIJKS%
(1)(2)(2) : (1)
(3)(3) : (2)
(4)(4) : (3)
ACS
Periodieke bijdragen van de lidstaten
LoméGebruik van rentenbaten3535100 %35100 %35100 %ACS
SUBTOTAAL: DIVERSE INKOMSTEN3535100 %35100 %35100 %
Totaal indicatieve programma's4 9514 951(1)100 %4 950100 %4 950100 %
SUBTOTAAL: TOTAAL INDICATIEVE PROGRAMMA'S4 9514 951(1)100 %4 950100 %4 950100 %
Hulp aan vluchtelingen100100100 %100100 %100100 %
Spoedhulp (Lomé)136136100 %136100 %136100 %
Arme landen met een zware schuldenlast (HIPC) (Lomé)1 0601 060100 %1 060100 %1 060100 %
Rentesubsidies6969100 %68100 %68100 %
Risicokapitaal1 0121 012(3)100 %1 012100 %1 012100 %
Stabex723723100 %722100 %722100 %
Structurele aanpassing1 4971 497100 %1 497100 %1 497100 %
Sysmin101101100 %101100 %101100 %
SUBTOTAAL: TOTAAL NIET-PROGRAMMEERBARE STEUN4 6974 696(3)100 %4 695100 %4 695100 %
ACS
Periodieke bijdragen van de lidstaten
CotonouA-enveloppe - Nationale toewijzingen417417100 %417100 %417100 %
SUBTOTAAL: A-ENVELOPPE - NATIONALE TOEWIJZINGEN417417100 %417100 %417100 %
B-enveloppe — Nationale toewijzingen233
Compensatie exportopbrengsten23323199 %231100 %
SUBTOTAAL: B-ENVELOPPE — NATIONALE TOEWIJZINGEN233233100 %23199 %231100 %
Rentenbaten en andere ontvangsten
SUBTOTAAL: UITVOERINGSKOSTEN EN RENTENBATEN
TOTAAL ACS (A)10 33310 332(4)100 %10 330100 %10 329100 %
LGO
Periodieke bijdragen van de lidstaten
LoméTotaal indicatieve programma's3535100 %35100 %35100 %LGO
SUBTOTAAL: TOTAAL INDICATIEVE PROGRAMMA'S3535100 %35100 %35100 %
Rentesubsidies11100 %1100 %1100 %
Risicokapitaal66100 %6100 %6100 %
Stabex11100 %1100 %1100 %
Sysmin22100 %2100 %2100 %
SUBTOTAAL: TOTAAL NIET-PROGRAMMEERBARE STEUN1010100 %10100 %10100 %
TOTAAL LGO4646100 %46100 %46100 %
TOTAAL: ACS+LGO (A+B)10 37910 377(4)100 %10 375100 %10 375100 %


Tabel 2.4

EOF GECONSOLIDEERDE REKENINGEN PER 31 DECEMBER 2018

SOORT STEUN

ACS + LGO — 9e EOF

in miljoen EUR
KREDIETENBESLUITENTOEGEWEZEN FONDSENBETALINGEN
GECUMULEERD TOTAALJAARLIJKS%GECUMULEERD TOTAALJAARLIJKS%GECUMULEERD TOTAALJAARLIJKS%
(1)(2)(2) : (1)
(3)(3) : (2)
(4)(4) : (3)
ACS
Periodieke bijdragen van de lidstaten
LoméOverdrachten van het 6e EOF — Lomé2020100 %20100 %20100 %ACS
Overdrachten van het 7e EOF — Lomé647647100 %647100 %647100 %
SUBTOTAAL: OVERDRACHTEN VAN ANDERE FONDSEN668668100 %668100 %667100 %
ACS
Periodieke bijdragen van de lidstaten
CotonouA Envelope - National Allocations8,6088,600(15)100%8,590(9)100%8,565(1)100%
SUBTOTAAL: A-ENVELOPPE - NATIONALE TOEWIJZINGEN8 6088 600(15)100 %8 590(9)100 %8 565(1)100 %
B-enveloppe — Nationale toewijzingen1 208
Compensatie exportopbrengsten148148100 %148100 %
Spoedhulp1 0491 045100 %1 04099 %
Arme landen met een zware schuldenlast (HIPC)1111100 %11100 %
SUBTOTAAL: B-ENVELOPPE — NATIONALE TOEWIJZINGEN1 2081 208100 %1 204100 %1 198100 %
COB, TCLP en PV154154100 %154100 %154100 %
SUBTOTAAL: COB, TCLP en PV154154100 %154100 %154100 %
Uitvoeringskosten177177(1)100 %177100 %177100 %
Rentenbaten en andere ontvangsten6363100 %63100 %63100 %
SUBTOTAAL: UITVOERINGSKOSTEN EN RENTENBATEN240239(1)100 %239100 %239100 %
Andere intra-ACS-toewijzingen2 5892 586(9)100 %2 577(7)100 %2 5681100 %
Vredesfaciliteit353353100 %353100 %353100 %
SUBTOTAAL: INTRA-ACS-TOEWIJZINGEN2 9422 940(9)100 %2 931(7)100 %2 9221100 %
Regionale toewijzingen759756(7)100 %745(2)99 %729(1)98 %
SUBTOTAAL: REGIONALE TOEWIJZINGEN759756(7)100 %745(2)99 %729(1)98 %
Speciale toewijzing D.R. Congo105105100 %105100 %105100 %
SUBTOTAAL: SPECIALE TOEWIJZING D.R. CONGO105105100 %105100 %105100 %
Speciale toewijzing Zuid-Sudan267266100 %2533595 %2001679 %
SUBTOTAAL: SPECIALE TOEWIJZING ZUID-SUDAN267266100 %2533595 %2001679 %
Speciale toewijzing Sudan110107(1)97 %10598 %97893 %
SUBTOTAAL: SPECIALE TOEWIJZING SUDAN110107(1)97 %10598 %97893 %
Vrijwillige bijdrage vredesfaciliteit392462 %24100 %24100 %
SUBTOTAAL: VRIJWILLIGE BIJDRAGE VREDESFACILITEIT392462 %24100 %24100 %
TOTAAL: ACS (A)15 10015 067(33)100 %15 01817100 %14 9002399 %
LGO
Periodieke bijdragen van de lidstaten
LoméOverdrachten van het 6e EOF — Lomé100 %100 %100 %LGO
Overdrachten van het 7e EOF — Lomé33100 %3100 %3100 %
SUBTOTAAL: OVERDRACHTEN VAN ANDERE FONDSEN33100 %3100 %3100 %
LGO
Periodieke bijdragen van de lidstaten
CotonouA-enveloppe - Nationale toewijzingen237237100 %23599 %235100 %
SUBTOTAAL: A-ENVELOPPE - NATIONALE TOEWIJZINGEN237237100 %23599 %235100 %
B-enveloppe — Nationale toewijzingen4
Spoedhulp44100 %4100 %
SUBTOTAAL: B-ENVELOPPE — NATIONALE TOEWIJZINGEN44100 %4100 %4100 %
Studies/Technische bijstand LGO11100 %1100 %1100 %
SUBTOTAAL: UITVOERINGSKOSTEN EN RENTENBATEN11100 %1100 %1100 %
Regionale toewijzingen4545100 %4599 %45100 %
SUBTOTAAL: REGIONALE TOEWIJZINGEN4545100 %4599 %45100 %
TOTAAL: LGO290290100 %28899 %288100 %
TOTAAL: ACS+LGO (A+B)15 39015 357(33)100 %15 30516100 %15 1872399 %

Tabel 2.5    

EOF GECONSOLIDEERDE REKENINGEN PER 31 DECEMBER 2018

SOORT STEUN

ACS + LGO — 10e EOF

in miljoen EUR
KREDIETENBESLUITENTOEGEWEZEN FONDSENBETALINGEN
GECUMULEERD TOTAALJAARLIJKS%GECUMULEERD TOTAALJAARLIJKS%GECUMULEERD TOTAALJAARLIJKS%
(1)(2)(2) : (1)
(3)(3) : (2)
(4)(4) : (3)
Periodieke bijdragen van de lidstaten
Toewijzingen
ACSA-enveloppe - Nationale toewijzingen12 92212 820(201)99 %12 482597 %11 56858693 %ACS
SUBTOTAAL: A-ENVELOPPE - NATIONALE TOEWIJZINGEN12 92212 820(201)99 %12 482597 %11 568586 %
B-enveloppe — Nationale toewijzingen2 000
Compensatie exportopbrengsten203(1)200299 %1908
Spoedhulp840(4)831(5)99 %81323
Arme landen met een zware schuldenlast (HIPC)4949100 %49
Andere schokken met budgettaire gevolgen904(1)896(1)99 %8864
SUBTOTAAL: B-ENVELOPPE — NATIONALE TOEWIJZINGEN2 0001 995(6)100 %1 976(4)99 %1 93834
Uitvoeringskosten445436498 %4365100 %4356
Rentenbaten en andere ontvangsten856880 %6798 %67
SUBTOTAAL: UITVOERINGSKOSTEN EN RENTENBATEN530504495 %5035100 %5026
Institutionele uitgaven en steunuitgaven230229(3)99 %229(1)100 %209(2)
Andere intra-ACS-toewijzingen1 8681 864(18)100 %1 823(4)98 %1 68373
Vredesfaciliteit1 1191 119105100 %1 09922798 %1 023209
SUBTOTAAL: INTRA-ACS-TOEWIJZINGEN3 2183 21285100 %3 15122198 %2 916280
Regionale toewijzingen1 9421 926(24)99 %1 818(8)94 %1 555144
SUBTOTAAL: REGIONALE TOEWIJZINGEN1 9421 926(24)99 %1 818(8)94 %1 555144%
Cofinanciering
Toewijzingen
A-enveloppe - Nationale toewijzingen187183(1)98 %17997 %14312
SUBTOTAAL: A-ENVELOPPE - NATIONALE TOEWIJZINGEN187183(1)98 %17997 %14312
Uitvoeringskosten551100 %3162 %21
SUBTOTAAL: UITVOERINGSKOSTEN EN RENTENBATEN551100 %3162 %21
Andere intra-ACS-toewijzingen1211(1)92 %1099 %10
Vredesfaciliteit11100 %199 %1
SUBTOTAAL: INTRA-ACS-TOEWIJZINGEN1211(1)92 %1199 %11
Besteedbare reserves
Reserves
A-enveloppe — Reserve
B-enveloppe — Reserve
SUBTOTAAL: LANDENRESERVE
Intra-ACS-reserve
SUBTOTAAL: Intra-ACS-reserve
Nationale toewijzingen A-enveloppe reserve STABEX
SUBTOTAAL: NATIONALE TOEWIJZINGEN RESERVE A-ENVELOPPE STABEX
NIP/RIP-reserve
SUBTOTAAL: NIP/RIP-RESERVE
Regionale toewijzingen — Reserve
SUBTOTAAL: REGIONALE TOEWIJZINGEN — RESERVE
Niet-besteedbare reserve
Reserves
Niet-besteedbare reserve131
SUBTOTAAL: NIET-BESTEEDBARE RESERVE131
Periodieke bijdragen van de lidstaten
Toewijzingen
LGOA-enveloppe - Nationale toewijzingen190189(2)99 %1821796 %1441379 %LGO
SUBTOTAAL: A-ENVELOPPE - NATIONALE TOEWIJZINGEN190189(2)99 %1821796 %14413
B-enveloppe — Nationale toewijzingen15
Spoedhulp9899 %8
Andere schokken met budgettaire gevolgen66100 %6
SUBTOTAAL: B-ENVELOPPE — NATIONALE TOEWIJZINGEN151598 %1499 %14
Studies/Technische bijstand LGO55100 %598 %5
SUBTOTAAL: UITVOERINGSKOSTEN EN RENTENBATEN55100 %598 %5
Regionale toewijzingen4039(1)98 %37(1)95 %32
SUBTOTAAL: REGIONALE TOEWIJZINGEN4039(1)98 %37(1)95 %32
Besteedbare reserves
Reserves
A-enveloppe — Reserve
B-enveloppe — Reserve
SUBTOTAAL: LANDENRESERVE
Nationale toewijzingen A-enveloppe reserve STABEX
SUBTOTAAL: NATIONALE TOEWIJZINGEN RESERVE A-ENVELOPPE STABEX
Regionale toewijzingen — Reserve
SUBTOTAAL: REGIONALE TOEWIJZINGEN — RESERVE
Niet-besteedbare reserve
Reserves
Niet-besteedbare reserve25
SUBTOTAAL: NIET-BESTEEDBARE RESERVE25
TOTAAL: ACS+LGO (INCL. RESERVES) (A+B)21 22320 905(147)99 %20 36123697 %18 8291 07692 %


Tabel 2.6

EOF GECONSOLIDEERDE REKENINGEN PER 31 DECEMBER 2018

SOORT STEUN

ACS + LGO — 11e EOF

in miljoen EUR
KREDIETENBESLUITENTOEGEWEZEN FONDSENBETALINGEN
GECUMULEERD TOTAALJAARLIJKS%GECUMULEERD TOTAALJAARLIJKS%GECUMULEERD TOTAALJAARLIJKS%
(1)(2)(2) : (1)
(3)(3) : (2)
(4)(4) : (3)
Periodieke bijdragen van de lidstaten
Toewijzingen
ACSA-enveloppe - Nationale toewijzingen15 41912 6341 74382 %9 2022 34673 %4 4671 53649 %ACS
SUBTOTAAL: A-ENVELOPPE - NATIONALE TOEWIJZINGEN15 41912 6341 74382 %9 2022 34673 %4 4671 536
B-enveloppe — Nationale toewijzingen717
Spoedhulp59225891099 %49350
Andere schokken met budgettaire gevolgen109109100 %10980
SUBTOTAAL: B-ENVELOPPE — NATIONALE TOEWIJZINGEN717701298 %69810100 %601130
Overbruggingsfaciliteit
SUBTOTAAL: OVERBRUGGINGSFACILITEIT
Uitvoeringskosten1 05370016267 %64615792 %603148
Rentenbaten en andere ontvangsten161059 %7171 %6
SUBTOTAAL: UITVOERINGSKOSTEN EN RENTENBATEN1 06971016266 %65315792 %609148
Institutionele uitgaven en steunuitgaven2461332754 %98774 %8516
Andere intra-ACS-toewijzingen2 7002 11687178 %1 34753764 %899408
Vredesfaciliteit1 0001 0006100 %9466195 %85954
SUBTOTAAL: INTRA-ACS-TOEWIJZINGEN3 9463 24990582 %2 39160474 %1 843478
Regionale toewijzingen6 5415 8031 38189 %4 9401 42685 %1 554610
SUBTOTAAL: REGIONALE TOEWIJZINGEN6 5415 8031 38189 %4 9401 42685 %1 554610
Cofinanciering
Toewijzingen
A-enveloppe - Nationale toewijzingen232089 %20100 %11
SUBTOTAAL: A-ENVELOPPE - NATIONALE TOEWIJZINGEN232089 %20100 %11
Uitvoeringskosten21170 %
SUBTOTAAL: UITVOERINGSKOSTEN EN RENTENBATEN21170 %
Vredesfaciliteit112116 %21100 %1
SUBTOTAAL: INTRA-ACS-TOEWIJZINGEN112116%21100%1
Regionale toewijzingen222100%22100%
SUBTOTAAL: REGIONALE TOEWIJZINGEN222100%22100%
Besteedbare reserves
Reserves
B-enveloppe — Reserve
SUBTOTAAL: LANDENRESERVE
Intra-ACS-reserve69
SUBTOTAAL: Intra-ACS-reserve69
Nationale toewijzingen A-enveloppe reserve STABEX
SUBTOTAAL: NATIONALE TOEWIJZINGEN RESERVE A-ENVELOPPE STABEX
NIP/RIP-reserve1 270
SUBTOTAAL: NIP/RIP-RESERVE1 270
Niet-besteedbare reserve
Reserves
Niet-besteedbare reserve311
SUBTOTAAL: NIET-BESTEEDBARE RESERVE311
EC interne DNO
Reserves
A-enveloppe - Nationale toewijzingen1171 %1100 %1
SUBTOTAAL: A-ENVELOPPE - NATIONALE TOEWIJZINGEN1171 %1100 %1
Periodieke bijdragen van de lidstaten
Toewijzingen
LGOA-enveloppe - Nationale toewijzingen1961839293 %1799798 %765043 %LGO
SUBTOTAAL: A-ENVELOPPE - NATIONALE TOEWIJZINGEN1961839293 %1799798 %765043 %
B-enveloppe — Nationale toewijzingen8
Spoedhulp3333100 %2268 %
Andere schokken met budgettaire gevolgen3333100 %33100 %
SUBTOTAAL: B-ENVELOPPE — NATIONALE TOEWIJZINGEN86675 %66100 %5585 %
Overbruggingsfaciliteit
SUBTOTAAL: OVERBRUGGINGSFACILITEIT
Studies/Technische bijstand LGO9560 %5190 %3172 %
SUBTOTAAL: UITVOERINGSKOSTEN EN RENTENBATEN9560 %5190 %3172 %
Regionale toewijzingen81373746 %373799 %7720 %
SUBTOTAAL: REGIONALE TOEWIJZINGEN81373746 %373799 %7720 %
Cofinanciering
Toewijzingen
A-enveloppe - Nationale toewijzingen
SUBTOTAAL: A-ENVELOPPE - NATIONALE TOEWIJZINGEN
Besteedbare reserves
Reserves
NIP/RIP-reserve49
SUBTOTAAL: NIP/RIP-RESERVE49
Niet-besteedbare reserve
Reserves
Niet-besteedbare reserve7
SUBTOTAAL: NIET-BESTEEDBARE RESERVE7
EC interne DNO
Reserves
A-enveloppe - Nationale toewijzingen
SUBTOTAAL: A-ENVELOPPE - NATIONALE TOEWIJZINGEN
Periodieke bijdragen van de lidstaten
Toewijzingen
A-enveloppe - Nationale toewijzingen10660 %698 %6498 %
SUBTOTAAL: A-ENVELOPPE - NATIONALE TOEWIJZINGEN10660 %698 %6498 %
B-enveloppe — Nationale toewijzingen7
SUBTOTAAL: B-ENVELOPPE — NATIONALE TOEWIJZINGEN7
TOTAAL: ACS+LGO (INCL. RESERVES) (A+B)29 74723 3594 33279 %18 1404 68778 %9 1752 97051 %


JAARVERSLAG OVER DE UITVOERING - DE DOOR DE EUROPESE INVESTERINGSBANK BEHEERDE MIDDELEN

EUROPESE INVESTERINGSBANKCA/521/19
14 maart 2019
Document 19/092
RAAD VAN BESTUUR
Investeringsfaciliteit
Financiële staten
per 31 december 2018
-Overzicht van de financiële positie

-Overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten

-Overzicht van de wijzigingen in de middelen van de contribuanten

-Kasstroomoverzicht

-Toelichtingen bij de financiële staten


OVERZICHT VAN DE FINANCIËLE POSITIE

Toelichtingen31.12.201831.12.2017
ACTIVA
Geldmiddelen en kasequivalenten5573 708549 101
Door contribuanten te storten bedragen9/17100 000150 000
Thesauriemiddelen10335 140144 382
Afgeleide financiële instrumenten69 87312 521
Leningen en voorschotten71 540 9911 666 725
Aandelen en andere effecten met variabele rente8567 292497 539
Overige activa111714 385
Totaal activa3 127 1753 024 653
PASSIVA EN MIDDELEN VAN CONTRIBUANTEN
PASSIVA
Afgeleide financiële instrumenten68 4931 153
Uitgestelde baten1233 76425 802
Voorzieningen voor verstrekte garanties13793484
Voorzieningen voor toegezegde leningen1423 822-
Aan derden verschuldigde bedragen15143 813157 285
Overige verplichtingen162 4932 462
Totaal passiva213 178187 186
MIDDELEN CONTRIBUANTEN
Faciliteit afgeroepen bijdrage van de lidstaten172 697 0002 517 000
Reëlewaardereserve (IAS 39)-125 816
Ingehouden winsten216 997194 651
Totaal middelen contribuanten2 913 9972 837 467
Totaal passiva en middelen contribuanten3 127 1753 024 653

OVERZICHT van winst of verlies en andere NIET-GEREALISEERDE RESULTATEN

ToelichtingenVanaf 1.1.2018Vanaf 1.1.2017
tot 31.12.2018tot 31.12.2017
Rente en soortgelijke baten1996 730101 406
Rente en soortgelijke uitgaven19-2 539-2 671
Nettorente en soortgelijke baten94 19198 735
Baten uit vergoedingen en provisies20284210
Uitgaven aan vergoedingen en provisies20-106-60
Netto vergoedings- en provisiebaten178150
Wijziging in reële waarde van afgeleide financiële instrumenten-9 98729 637
Netto resultaat op aandelen en andere effecten met variabele rente (2017 AFS)21-10 1792 711
Nettoresultaat van de leningen en voorschotten tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies21-702-
Netto verlies valuta-32 436-38 165
Nettoresultaten van financiële transacties-53 304-5 817
Wijziging bij waardevermindering op leningen en voorschotten, minus terugboekingen7-22 771-10 721
Wijziging in de voorzieningen voor garanties13-485-65
Wijziging in voorzieningen voor toegezegde leningen14-19 612-
Waardevermindering van voor verkoop beschikbare financiële activa (IAS 39)8--22 024
Algemene beheerskosten22-47 799-45 105
(Verlies)/winst over het boekjaar-49 60215 153
Niet-gerealiseerde resultaten:
Posten die opnieuw zijn ingedeeld of kunnen worden ingedeeld bij winst of verlies
Voor verkoop beschikbare financiële activa — reëlewaardereserve (IAS 39)8
1 Nettowijziging in reële waarde van voor verkoop beschikbare financiële activa--31 034
2 Nettobedrag overgedragen naar winst of verlies-13 966
Totaal voor verkoop beschikbare financiële activa--17 068
Totaal overige niet-gerealiseerde resultaten (verlies)--17 068
Totaal niet-gerealiseerde resultaten (verlies) voor het jaar-49 602-1 915
(1) Voor het op 31 december 2018 afgesloten jaar bedroegen rente en soortgelijke baten 96,7 miljoen EUR, berekend op basis van de geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode.

OVERZICHT VAN DE WIJZIGINGEN IN DE MIDDELEN VAN DE CONTRIBUANTEN

Afgeroepen bijdrageReëlewaarde-reserve *Ingehouden winsten *Totaal
Per 1 januari 2018Toelichtingen2 517 000-266 5992 783 599
Bijdrage lidstaten afgeroepen in de loop van het jaar17180 000--180 000
Verlies voor het jaar 2018---49 602-49 602
Wijzigingen middelen contribuanten180 000--49 602130 398
Per 31.12.20182 697 000-216 9972 913 997
Afgeroepen bijdrageReëlewaarde-reserveIngehouden winstenTotaal
Per 1 januari 20172 377 000142 884179 4982 699 382
Bijdrage lidstaten afgeroepen in de loop van het jaar17140 000--140 000
Winst voor het jaar 2017--15 15315 153
Totaal andere niet-gerealiseerde resultaten voor het jaar *--17 068--17 068
Wijzigingen middelen contribuanten140,000-17,06815,153138,085
Per 31 december 20172,517,000125,816194,6512,837,467
* Per 31 december 2017 had de faciliteit investeringen in eigen vermogen als beschikbaar voor verkoop aangemerkt, terwijl de faciliteit met ingang van 1 januari 2018 als gevolg van de vaststelling van het IFRS 9 investeringen in eigen vermogen opnieuw heeft ingedeeld bij aandelen en andere effecten met variabele opbrengsten, tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies. De desbetreffende reëlewaardereserve van 125 816 000 EUR per 31 december 2017 is vrijgegeven tegen de ingehouden winsten van de faciliteit als aanpassing van het beginsaldo (toelichting 2.5). Daarnaast werd een bedrag van 49 712 000 EUR dat de waardevermindering van te verwachten kredietverliezen vertegenwoordigde opgenomen voor de uitvoering van fase 1 en fase 2 verrichtingen van de kredietportefeuille, alsook werd een bedrag van 4 156 000 EUR als voorziening voor te verwachten kredietverliezen voor niet-uitbetaalde blootstellingen van de uitvoering van fase 1 en fase 2 verrichtingen van de kredietportefeuille opgenomen in het beginsaldo 2018 van de ingehouden winsten. Zie voor gedetailleerde afstemming, toelichting 2.5.

KASSTROOMOVERZICHT

Toe-lichtingenVan 1.1.2018 tot 31.12.2018Van 1.1.2017 tot 31.12.2017
OPERATIONELE ACTIVITEITEN
(Verlies)/Winst over het boekjaar-49 60215 153
Aanpassingen voor:
Waardevermindering van voor verkoop beschikbare financiële activa (IAS 39)8-22 024
Netto resultaat in reële waarde op aandelen en andere effecten met variabele rente20 665-
Wijziging bij waardevermindering op leningen en voorschotten, minus terugboekingen722 77110 721
Nettoresultaat van de leningen en voorschotten tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies702-
Wijziging opgelopen rente en geamortiseerde kostprijs leningen en voorschotten7-1 833-1 198
Nettowijziging in voorzieningen voor verstrekte garanties13309-141
Nettowijziging in voorzieningen voor toegezegde leningen19 666-
Wijziging opgelopen rente en geamortiseerde kostprijs van financiële activa10-1 645-398
Wijziging uitgestelde baten7 962-481
Gevolgen wijzigingen wisselkoers op leningen7-44 927168 304
Effect van wisselkoerswijzigingen op aandelen en andere effecten met variabele rente-17 300-1 655
Gevolgen wijzigingen wisselkoers op aangehouden tegoeden2 561-6 473
Verlies operationele activiteiten voor wijzigingen in beleidsactiva en -passiva-40 671205 856
Uitkeringen lening7-259 214-368 662
Terugbetalingen leningen7354 855253 486
Wijziging opgelopen rentebaten op geldmiddelen en kasequivalenten5-17863
Wijziging reële waarde derivaten9 987-29 637
(Afname) van financiële activa10-2 219 062-1 084 149
Looptijden van financiële activa102 026 6591 109 563
(Afname) in aandelen en andere effecten met variabele rente8-95 434-62 660
Terugbetalingen / verkoop van aandelen en andere effecten met variabele rente32 80244 568
(Toename) overige activa-4 214-4 040
(Afname)/toename overige verplichtingen31-84
Toename van andere bedragen te betalen aan Europese Investeringsbank2 1682 202
Netto kasstromen in/van operationele activiteiten-192 27166 506
FINANCIERINGSACTIVITEITEN
Bijdrage van lidstaten17230 00076 395
Bedragen ontvangen van lidstaten met betrekking tot rentesubsidies en technische bijstand20 00060 000
Bedragen betaald namens lidstaten met betrekking tot rentesubsidies en technische bijstand-35 641-21 026
Netto kasstromen van financieringsactiviteiten214 359115 369
Nettotoename geldmiddelen en kasequivalenten22 088181 875
Samenvattende staat van kasstromen:
Geldmiddelen en kasequivalenten bij het begin van het begrotingsjaar549 169360 821
Nettokasstroom:
Operationele activiteiten-192 27166 506
Financieringsactiviteiten214 359115 369
Effect wijzigingen wisselkoers op geldmiddelen en kasequivalenten2 5616 473
Geldmiddelen en kasequivalenten bij het einde van het begrotingsjaar573 818549 169
Geldmiddelen en kasequivalenten zijn samengesteld uit:
Contanten551 936166 445
Termijndeposito's (exclusief opgelopen rente)5521 882367 721
Commercial paper5-15 003
573 818549 169

Toelichtingen bij de financiële staten per 31 december 2018

1Algemene informatie


De investeringsfaciliteit (de "faciliteit") werd opgericht in het kader van de Overeenkomst van Cotonou (de "Overeenkomst") betreffende steun voor samenwerking en ontwikkeling, die door de landen in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan ("de ACS-staten") en de Europese Unie en haar lidstaten op 23 juni 2000 werd gesloten en op 25 juni 2005 en 22 juni 2010 werd herzien.


De faciliteit is geen afzonderlijke rechtspersoon en de Europese Investeringsbank ("EIB") beheert de bijdragen namens de lidstaten ("donoren") overeenkomstig de voorwaarden van de overeenkomst en treedt op als een beheerder van de faciliteit.


De in het kader van de Overeenkomst vastgelegde financiering is afkomstig uit de begrotingen van de EU-lidstaten. EU-lidstaten dragen bij met bedragen voor de financiering van de faciliteit en subsidies die worden gebruikt voor de financiering van rentesubsidies zoals is voorzien in de meerjarige financiële kaders (het eerste financiële protocol voor de periode 2000-2007 waarnaar wordt verwezen als het 9e EOF, het tweede financiële protocol voor de periode 2008-2013 waarnaar wordt verwezen als het 10e EOF en het derde financiële protocol voor de periode 2014-2020 waarnaar wordt verwezen als het 11e EOF). De EIB is belast met het beheer van:


-de faciliteit, een risicodragend roterend fonds ten belope van 3 685,5 miljoen EUR dat ertoe strekt de investeringen in de particuliere sector in de ACS-landen te bevorderen, waarbij een bedrag 48,5 miljoen EUR aan de landen en gebieden overzee (LGO) is toegewezen;

-subsidies voor de financiering van rentesubsidies ten belope van maximaal 1 220,85 miljoen EUR voor ACS-landen en maximaal 8,5 miljoen EUR voor LGO. Tot 15 % van deze subsidies kan worden benut voor de financiering van projectgerelateerde technische bijstand.


De huidige financiële overzichten bestrijken de periode van 1 januari 2018 tot en met 31 december 2018.


Op voorstel van het beheerscomité van de EIB heeft het directiecomité van de EIB de financiële staten op 14 maart 2019 vastgesteld en heeft het besloten deze ter goedkeuring voor te leggen aan de raad van bestuur op zijn bijeenkomst van 26 april 2019.


2Belangrijkste gehanteerde grondslagen voor financiële verslaglegging


2.1Grondslag voor de voorbereiding – verklaring van overeenstemming


De financiële staten van de faciliteit zijn opgemaakt in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards (IFRS), die door de Europese Unie zijn goedgekeurd.


2.2Belangrijke beoordelingen en ramingen


Bij het opmaken van de financiële staten moet een beroep worden gedaan op ramingen. Bij het toepassen van de grondslagen voor financiële verslaglegging van de faciliteit moet het management van de Europese Investeringsbank ook beoordelingen maken. Indien er sprake is van een hogere mate van beoordeling of complexiteit of indien veronderstellingen en ramingen voor de financiële staten van belang zijn, wordt dit hierna bekendgemaakt.

Onder meer in volgende gevallen werd een beroep gedaan op beoordelingen en ramingen:


§Vaststelling van de reële waarde van financiële instrumenten


De reële waarde van financiële activa en financiële passiva die worden verhandeld op actieve markten zijn gebaseerd op genoteerde marktprijzen en prijsnoteringen van effectenmakelaars. Wanneer de reële waarde niet uit actieve markten kan worden afgeleid, wordt de waarde bepaald met gebruikmaking van uiteenlopende waarderingstechnieken, waaronder mathematische modellen. De input voor deze modellen wordt waar mogelijk uit waarneembare markten gehaald. Is dit niet mogelijk, dan is er een zekere mate van beoordeling vereist voor de vaststelling van de reële waarde. De waarderingen kunnen worden ingedeeld in verschillende niveaus van de reëlewaardehiërarchie op grond van de inputs die worden gebruikt bij de waarderingstechnieken zoals beschreven en bekendgemaakt in de toelichtingen 2.4.2 en 4.


§Waardevermindering op leningen en voorschotten


De meting van verwachte kredietverliezen ("expected credit loss" - ECL) vereist dat het management een aantal belangrijke evaluaties maakt, met name de beoordeling van een significante toename van het kredietrisico sinds de eerste opname, de opname van toekomstgerichte informatie en de verdere raming van het bedrag en het tijdstip van toekomstige kasstromen en de waarde van de zekerheden bij de vaststelling van waardeverminderingsverliezen. Deze ramingen zijn ingegeven door een aantal factoren. Veranderingen in deze factoren kunnen tot significante wijzigingen in de timing en het bedrag van de te erkennen kredietverliezen leiden (toelichting 2.4.2).


§Waardering van investeringen in niet-beursgenoteerde aandelen


Bij de waardering van investeringen in niet-beursgenoteerde aandelen wordt normaal gesproken met een van volgende gegevens rekening gehouden:


-recente zakelijke en objectieve markttransacties;

-actuele reële waarde van andere instrumenten die in wezen hetzelfde zijn;

-de verwachte kasstromen die verdisconteerd zijn met behulp van actuele rentevoeten die gelden voor instrumenten met soortgelijke voorwaarden en risicokenmerken;

-methode op basis van de aangepaste intrinsieke waarde; of

-andere waarderingsmodellen.


De bepaling van de kasstromen en discontofactoren voor investeringen in niet-beursgenoteerde aandelen berust in grote mate op ramingen. De faciliteit stemt de waarderingstechnieken op gezette tijden op elkaar af en toetst hun geldigheid hetzij aan de prijzen van waarneembare actuele marktverrichtingen in hetzelfde instrument, hetzij aan andere beschikbare waarneembare marktgegevens.


§Waardevermindering van voor verkoop beschikbare investeringen in aandelen (toepasselijk vóór 1 januari 2018)


In het kader van de faciliteit is bepaald dat voor verkoop beschikbare investeringen in aandelen als in waarde verminderd worden beschouwd wanneer hun reële waarde aanzienlijk of langdurig beneden kosten is gedaald of wanneer er andere aanwijzingen van waardevermindering voorhanden zijn. Om te bepalen of een daling "aanzienlijk" of "langdurig" is, is een beoordeling vereist. De faciliteit beschouwt “aanzienlijk” meestal als 30% of meer en "langdurig" als langer dan twaalf maanden. Voorts houdt de faciliteit rekening met andere factoren, onder meer de normale volatiliteit van aandelen voor beursgenoteerde aandelen, de toekomstige kasstromen en de discontofactoren voor investeringen in niet-beursgenoteerde aandelen.


§Consolidatie van entiteiten waarin de faciliteit belangen aanhoudt


De faciliteit heeft belangrijke beoordelingen opgesteld waaruit blijkt dat geen enkele entiteit waarin zij een belang aanhoudt door haar wordt gecontroleerd. Dit valt toe te schrijven aan het feit dat in al dergelijke entiteiten, hetzij de beherende vennoot, hetzij de fondsbeheerder, hetzij de raad van bestuur als enigen beslissingsbevoegdheid hebben voor het beheer en de controle van de activiteiten en de aangelegenheden van het partnerschap. Zij beschikken over de bevoegdheid en het gezag om alle maatregelen te treffen die noodzakelijk zijn voor de verwezenlijking van de doelstellingen van het partnerschap in overeenstemming met de investerings- en beleidsrichtsnoeren.


2.3Wijzigingen in de grondslagen voor financiële verslaggeving


Met uitzondering van de hierna vermelde wijzigingen heeft de faciliteit consequent het in toelichting 2.4 beschreven waarderingsbeleid toegepast op alle periodes die in deze financiële staten zijn opgenomen. De faciliteit heeft de volgende nieuwe normen en wijzigingen aan normen aangenomen.


Gebruikte normen


IFRS 9 Financiële instrumenten


De faciliteit heeft IFRS 9 aangenomen, zoals in juli 2014 door de IASB vastgesteld, met een overgangsdatum van 1 januari 2018, hetgeen heeft geleid tot wijzigingen in de grondslagen voor financiële verslaggeving en aanpassingen van de bedragen die eerder in de financiële staten waren opgenomen. Zie voor meer informatie toelichting 2.5.


Zoals toegestaan door de overgangsbepalingen van IFRS 9, heeft de faciliteit ervoor gekozen de faciliteit de vergelijkende perioden niet aan te passen. Elke aanpassing van de boekwaarde van financiële activa en passiva die voortvloeit uit de vaststelling van IFRS 9 is opgenomen in het reservefonds en de reëlewaardereserve met ingang van 1 januari 2018. De informatie die in het kader van de toepasbaarheid voor 2017 is verstrekt, beantwoordt dus niet aan de vereisten van IFRS 9 en is derhalve niet vergelijkbaar met de informatie die in 2018 op grond van IFRS 9 is gepresenteerd.


IFRS 15 Opbrengsten van contracten met klanten


IFRS 15 stelt een alomvattend kader vast om te bepalen of, hoeveel en wanneer ontvangsten moeten worden opgenomen. IFRS 15 vervangt de bestaande richtsnoeren voor de opname van opbrengsten, inclusief IAS 18 Opbrengsten, IAS 11 Onderhanden projecten in opdracht van derden en IFRIC 13 Loyaliteitsprogramma's.


De faciliteit heeft de norm aangenomen die gebruik maakt van de gewijzigde retrospectieve benadering, hetgeen betekent dat de cumulatieve impact van het aannemen van de norm is opgenomen in ingehouden winsten vanaf 1 januari 2018 en de vergelijkende cijfers niet zijn aangepast.


De toepassing van IFRS 15 heeft geen significante gevolgen voor de financiële staten van de faciliteit.


IFRIC 22 Transacties in vreemde valuta en vooruitbetalingen


In de interpretatie wordt verduidelijkt dat bij het bepalen van de contante wisselkoers die moet worden gebruikt bij de eerste opname van het desbetreffende actief, lasten of baten (of een deel daarvan) naar aanleiding van het niet langer opnemen van het niet-monetaire actief dat of de niet-monetaire verplichting die uit de vooruitbetaling voortvloeit, de transactiedatum de datum is waarop een entiteit het niet-monetaire actief of de niet-monetaire verplichting die uit de vooruitbetaling voortvloeit, in eerste instantie opneemt. Indien er meerdere vooruitbetalingen worden gedaan of ontvangen, moet de entiteit elke keer als er een vooruitbetaling wordt gedaan of ontvangen, een transactiedatum bepalen.

De vaststelling van deze interpretatie had geen wezenlijke invloed op de financiële staten van de faciliteit.


Jaarlijkse verbeteringen in IFRSs cyclus 2014-2016 (wijzigingen in IAS 28)


Wijzigingen in IAS 28 Investeringen in geassocieerde deelnemingen en joint ventures — Verduidelijking dat de waardering van vennootschappen tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies voor elke investering afzonderlijk tot stand moet komen


In de wijzigingen wordt verduidelijkt dat een entiteit die een organisatie is die durfkapitaal verstrekt of andere kwalificerende entiteit is, voor elke investering afzonderlijk ervoor kan kiezen bij de eerste opname de investeringen in haar geassocieerde deelnemingen en joint ventures te waarderen tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies. Indien een entiteit die zelf geen beleggingsentiteit is, een belang heeft in een geassocieerde deelneming of joint venture die een beleggingsentiteit is, mag de entiteit bij de toepassing van de “equity”-methode de waardering tegen reële waarde behouden die door deze geassocieerde deelneming of joint venture die een beleggingsentiteit is, is toegepast op de belangen in dochterondernemingen van de betrokken geassocieerde deelneming of joint venture die een beleggingsentiteit is. :Deze keuze wordt afzonderlijk gemaakt voor elke geassocieerde deelneming of joint venture die een beleggingsentiteit is, en dat op de laatste vallende datum van de volgende data waarop a) de geassocieerde deelneming of joint venture die een beleggingsentiteit is, voor het eerst is opgenomen; b) de geassocieerde deelneming of joint venture een beleggingsentiteit wordt; en c) de geassocieerde deelneming of joint venture die een beleggingsentiteit is, voor het eerst een moedermaatschappij wordt.

De faciliteit gebruikt geen investeringen in joint ventures. Derhalve is geen wezenlijke invloed op de financiële staten van de faciliteit.


Uitgevaardigde normen die nog niet zijn vastgesteld


IFRS 16 Leaseovereenkomsten


IFRS 16 is uitgevaardigd in januari 2016 en vervangt het bestaande richtsnoer van IAS 17. Dit zal tot gevolg hebben dat bijna alle leaseovereenkomsten worden opgenomen op de balans, aangezien het onderscheid tussen operationele en financiële leaseovereenkomsten wordt opgeheven. Onder de nieuwe norm worden een actief (het recht om het geleasede goed te gebruiken) en een financiële verplichting om leasesommen te betalen, opgenomen. De enige uitzonderingen zijn leaseovereenkomsten op korte termijn met een geringe waarde. De boekhouding voor leasegevers zal niet significant veranderen.


IFRS 16 is op 31 oktober 2017 goedgekeurd door de EU en is van kracht voor de jaarlijkse verslagperioden die aanvangen op of na 1 januari 2019, waarbij een vervroegde invoering is toegestaan indien IFRS 15 wordt toegepast.


De faciliteit verwacht dat deze wijziging geen wezenlijke invloed zal hebben op de financiële staten van de faciliteit.


2.4Overzicht van de belangrijkste grondslagen voor financiële verslaglegging


In het overzicht van de financiële positie zijn de activa en passiva opgenomen in dalende volgorde van liquiditeit en wordt er geen onderscheid gemaakt tussen vlottende en niet-vlottende posten.


2.4.1 Omrekening valuta


Voor de presentatie van de financiële staten wordt de euro gebruikt, die ook de functionele munteenheid is. Tenzij anders aangegeven, is de financiële verslaglegging in EUR is afgerond op het dichtstbijzijnde veelvoud van duizend euro.


De verrichtingen in vreemde valuta worden omgerekend tegen de wisselkoers van de datum van de verrichting.


Financiële activa en passiva die in andere valuta dan de euro zijn uitgedrukt, worden in euro omgerekend tegen de wisselkoers van de datum van het overzicht van de financiële positie. De winst of het verlies uit die omrekening wordt in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten opgevoerd.


Niet-monetaire posten die worden geboekt tegen in een vreemde munteenheid uitgedrukte historische kosten, worden omgerekend tegen de wisselkoers van de datum van de oorspronkelijke transactie. Niet-monetaire posten die worden geboekt tegen de in een vreemde munteenheid uitgedrukte reële waarde, worden omgerekend tegen de wisselkoers van de datum waarop de reële waarde werd bepaald.


Wisselkoersverschillen die voortvloeien uit de vereffening van verrichtingen tegen een andere koers dan die van de datum van de transactie, en niet-gerealiseerde wisselkoersverschillen op in vreemde valuta uitgedrukte monetaire activa en passiva die niet zijn vereffend, worden in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten opgevoerd.


De elementen van het overzicht van winst of verlies en andere niet-gerealiseerde resultaten worden maandelijks in euro omgerekend tegen de op de transactiedatum geldende wisselkoers.


2.4.2 Andere financiële activa dan derivaten


Niet-afgeleide financiële instrumenten worden initieel opgenomen op basis van de valutadatum.


Indeling en waardering


Financiële activa — Beleid na 1 januari 2018


Bij eerste opname wordt een financieel actief geclassificeerd als gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs (“AC”), tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de overige onderdelen van het totaalresultaat (“FVOCI”) of tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies (“FVTPL”) en wordt een financiële verplichting geclassificeerd als gewaardeerd tegen AC of FVTPL.


Volgens IFRS 9 begint de classificatie met het bepalen of het financiële actief als een schuldinstrument of als eigenvermogensinstrument moet worden beschouwd. IFRS 9 verwijst naar de definities in IAS 32 Financiële instrumenten: Presentatie


Schuldbewijzen zijn instrumenten die voldoen aan de definitie van een financiële verplichting uit het oogpunt van de tegenpartij, zoals leningen, staatsobligaties en bedrijfsobligaties.


Een schuldbewijs wordt gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs (“AC”), indien het aan beide volgende voorwaarden voldoet en niet geldt als gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies (“FVTPL”):

-het actief wordt aangehouden aangehouden binnen een bedrijfsmodel dat erop gericht is activa aan te houden om contractuele kasstromen te ontvangen; en

-de contractvoorwaarden van het financiële actief op bepaalde data aanleiding geven tot kasstromen die uitsluitend aflossingen en rentebetalingen op het uitstaande hoofdsombedrag betreffen. (SPPI criteria solely payments of principal and interest)


Een schuldbewijs wordt alleen gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de overige onderdelen van het totaalresultaat (“FVOCI”), indien het aan beide volgende voorwaarden voldoet en niet geldt als gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies (“FVTPL”):

-het actief wordt aangehouden binnen een bedrijfsmodel waarvan het doel wordt bereikt door zowel contractuele kasstromen te ontvangen als financiële activa te verkopen, en

-de contractvoorwaarden van het financiële actief geven op bepaalde data aanleiding tot kasstromen die uitsluitend aflossingen en rentebetalingen op het uitstaande hoofdsombedrag betreffen (SPPI criteria).


De bovenstaande vereisten dienen van toepassing te zijn op een volledig financieel actief, ook al bevat het een in een contract besloten derivaat.


Eigenvermogensinstrumenten zijn instrumenten die vanuit het perspectief van de uitgevende instelling aan de definitie van eigen vermogen voldoen; dat wil zeggen instrumenten die geen contractuele verplichting tot betaling bevatten en het overblijvende recht omvatten op een belang in de netto activa van de uitgevende instelling. Eigenvermogensinstrumenten worden gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies (“FVTPL”).


Bij de eerste opname van een eigenvermogensinstrument dat niet voor handelsdoeleinden wordt aangehouden, kan de faciliteit de onherroepelijke keuze maken om latere veranderingen in niet-gerealiseerde resultaten te presenteren. Deze keuze wordt voor elke investering afzonderlijk gemaakt.


Alle andere financiële activa worden geclassificeerd als gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies (“FVTPL”).


Beoordeling van het bedrijfsmodel


De EIB, als beheerder van de faciliteit, maakt een beoordeling van de doelstelling van een bedrijfsmodel waarin een schuldinstrument op portefeuilleniveau wordt aangehouden omdat dit het best de wijze weergeeft waarop het bedrijf wordt beheerd en informatie aan het management wordt verstrekt. De in aanmerking genomen informatie omvat:

-de vastgestelde beleggingsdoelstellingen en beleggingsbeleid voor de portefeuille en de uitvoering van dit beleid in de praktijk. In het bijzonder of de strategie van het management gericht is op het genereren van contractuele rentebaten, het handhaven van een specifiek renteprofiel, de afstemming van de duration van de financiële activa op de duration van de verplichtingen die met deze activa worden gefinancierd of het realiseren van kasstromen door de activa te verkopen;

-hoe de prestaties van de portefeuille worden geëvalueerd en aan het management van de faciliteit worden gerapporteerd;

-de risico’s die van invloed zijn op de prestaties van het bedrijfsmodel (en de binnen dat bedrijfsmodel aangehouden financiële activa) en de wijze waarop die risico’s worden beheerd; en

-de frequentie, het volume en de timing van verkopen in vorige periodes, de redenen voor deze verkopen en verwachtingen met betrekking tot toekomstige verkoopactiviteiten.

Informatie over verkoopactiviteiten wordt echter niet afzonderlijk beschouwd, maar als onderdeel van een algemene beoordeling van de wijze waarop de doelstelling van de faciliteit voor het beheer van de financiële activa wordt bereikt en van de wijze waarop kasstromen worden gerealiseerd.


SPPI criteria (Uitsluitend aflossingen en rentebetalingen criteria)


In het kader van deze beoordeling wordt onder “hoofdsom” verstaan de reële waarde van het schuldinstrument bij eerste opname. “Rente” wordt gedefinieerd als vergoeding voor de tijdswaarde van geld, voor het tijdens een bepaalde periode aan het uitstaande hoofdsombedrag verbonden kredietrisico en voor andere met kredietverlening samenhangende basisrisico's en -kosten (bv. liquiditeitsrisico en administratieve kosten), alsook uit een winstmarge.


Bij de beoordeling of de contractuele kasstromen uitsluitend aflossingen en rentebetalingen betreffen, wordt rekening gehouden met de contractuele voorwaarden van het instrument. Dit houdt onder meer in dat moet worden beoordeeld of het financiële actief een contractuele bepaling bevat die het tijdstip of het bedrag van contractuele kasstromen zou kunnen wijzigen zodat het actief niet aan deze voorwaarde zou voldoen.


Financiële activa — Beleid dat vóór 1 januari 2018 van toepassing was


De financiële activa van de faciliteit zijn ondergebracht in een van de volgende categorieën:

-Leningen en vorderingen (“L & R”),

-Tot einde van de looptijd aangehouden activa (“HTM”)

-Voor verkoop beschikbare activa (“AFS”)

-tegen Reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies (“FVTPL”)


Verwijdering uit de balans


De faciliteit verwijdert een financieel actief uit de balans wanneer de contractuele rechten op de kasstromen uit het financiële actief aflopen, of wanneer het recht wordt overgedragen om de contractuele kasstromen te ontvangen in een transactie waarbij nagenoeg alle risico’s en voordelen van eigendom van het financiële actief worden overgedragen of waarbij de faciliteit nagenoeg alle risico’s en voordelen van de rechthebbende op het financiële actief noch overdraagt, noch behoudt en de zeggenschap over het financiële actief niet behoudt.


Bij het niet langer opnemen van een financieel actief of een financiële verplichting (zie toelichting 2.4.4) wordt het verschil tussen de boekwaarde van het actief of de verplichting (of de boekwaarde die is toegerekend aan het deel van het actief of de verplichting dat niet langer wordt opgenomen) en de som van (i) de ontvangen of betaalde vergoeding en (ii) elke cumulatieve winst die, of elk cumulatief verlies dat, rechtstreeks in niet-gerealiseerde resultaten was opgenomen, in winst of verlies opgenomen, met uitzondering van de in de overige onderdelen van het totaalresultaat opgenomen cumulatieve winsten of verliezen voor investeringen in aandelen gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen die bij afstoting in het reservefonds worden gestort en niet in winst of verlies.


Herclassificatie


Financiële activa worden na hun eerste opname niet heringedeeld, behalve in de periode na de wijziging door de faciliteit van haar bedrijfsmodel voor het beheer van financiële activa.


Vaststelling van de reële waarde van financiële instrumenten


De reële waarde van een financieel instrument is de prijs die zou worden ontvangen om een activum te verkopen of die zou worden betaald om een verplichting over te dragen in een regelmatige transactie tussen marktdeelnemers op de waarderingsdatum in de hoofdsom; of bij ontstentenis hiervan op de voordeligste markt waartoe de faciliteit op dat moment toegang heeft.


In voorkomend geval bepaalt de EIB namens de faciliteit de reële waarde van een instrument waarbij gebruikt wordt gemaakt van een prijsnotering op een actieve markt voor dat instrument. Een actieve markt is een markt waarop transacties voor het actief of de verplichting voldoende frequent en in voldoende volume plaatsvinden om op permanente basis prijsinformatie te verschaffen.


Wanneer de reële waarde van financiële activa en financiële passiva in de balans niet uit actieve markten kan worden afgeleid, wordt de waarde bepaald met gebruikmaking van uiteenlopende waarderingstechnieken, waaronder mathematische modellen. De input voor deze modellen wordt waar mogelijk uit waarneembare markten gehaald. Is dit niet mogelijk, dan is er een zekere mate van beoordeling vereist voor de vaststelling van de reële waarde. De gekozen waarderingstechniek omvat alle factoren waarmee marktdeelnemers rekening zouden houden bij de prijszetting van een transactie.


Bij deze waarderingstechnieken kan onder meer gebruik worden gemaakt van de methodes van netto contante waarde en geactualiseerde waarde van de kasstroom, vergelijking met soortgelijke instrumenten waarvoor waarneembare marktprijzen bestaan, de Black-Scholes en polynomische prijsbepalingsmodellen en andere waarderingsmodellen. De bij de waarderingstechnieken gebruikte veronderstellingen en inputs omvatten risicovrije rentenvoeten en basisrentevoeten, kredietspreads die worden gebruikt bij de raming van discontovoeten, obligatie- en aandelenkoersen, wisselkoersen en aandelen- aandelenindexkoersen en verwachte prijsschommelingen en correlaties.


De waarderingstechnieken hebben tot doel om te komen tot een waardering tegen reële waarde, die een weergave is van de prijs die zou worden ontvangen om het actief te verkopen of die zou worden betaald om de verplichting over te dragen in een regelmatige transactie tussen marktdeelnemers op de waarderingsdatum.


De faciliteit gebruikt algemeen erkende waarderingstechnieken voor het bepalen van de reële waarde van veel voorkomende en meer eenvoudige financiële instrumenten, zoals rentevoeten en valutaswaps die alleen gebruik maken van waarneembare marktgegevens en een geringe beoordeling en inschatting door het management vereisen. Waarneembare prijzen en modelinputs zijn doorgaans beschikbaar op de markt voor beursgenoteerde schuldbewijzen en gewone aandelen, op de beurs verhandelde derivaten en eenvoudige over-the-counter derivaten, zoals renteswaps. Door de beschikbaarheid van waarneembare marktprijzen en modelinputs zijn beoordelingen en inschattingen door het management minder vereist en wordt ook de onzekerheid over de vaststelling van de reële waarden verminderd. De beschikbaarheid van waarneembare marktprijzen en inputs hangt af van de producten en de markten en is onderhevig aan wijzigingen als gevolg van specifieke gebeurtenissen en de algemene omstandigheden die zich op de financiële markten voordoen.


Voor meer complexe modellen maakt de faciliteit gebruik van haar eigen waarderingsmodellen, die zijn ontwikkeld op basis van erkende waarderingsmodellen. Sommige of alle belangrijke inputs voor deze modellen kunnen niet waarneembaar zijn op de markt en zijn afgeleid van marktprijzen of koersen of zijn geraamd op basis van veronderstellingen. Voorbeelden van instrumenten waarbij gebruik wordt gemaakt van aanzienlijke niet-waarneembare inputs zijn onder meer leningen en garanties waarvoor er geen actieve markt is. Voor waarderingsmodellen die gebruik maken van aanzienlijke niet-waarneembare inputs moet in hogere mate een beroep worden gedaan op de beoordelingen en inschattingen door het management bij de vaststelling van de reële waarde. Beoordelingen en inschattingen door het management zijn doorgaans vereist bij de keuze van het geschikte waarderingsmodel, de vaststelling van verwachte toekomstige kasstromen voor het te waarderen financieel instrument, de vaststelling van kans op wanbetaling door tegenpartijen en vervroegde aflossing en de selectie van geschikte disconteringspercentages.


Bij de vaststelling van reële waarden maakt de EIB gebruik van de volgende reëlewaardehiërarchie die het belang van de bij de waarderingen gebruikte inputs weerspiegelt:

-Niveau 1: inputs die niet zijn aangepast aan op actieve markten genoteerde marktprijzen voor identieke instrumenten waartoe de faciliteit toegang heeft;

-Niveau 2: andere inputs dan de in niveau 1 ondergebrachte prijsnoteringen die waarneembaar zijn, hetzij rechtstreeks (dus als prijzen) of onrechtstreeks (dus afgeleid van prijzen). Deze categorie omvat instrumenten die zijn gewaardeerd op grond van op actieve markten genoteerde marktprijzen voor soortgelijke instrumenten, prijsnoteringen voor identieke of soortgelijke instrumenten op markten die als minder actief worden beschouwd of andere waarderingstechnieken waarbij alle significante inputs direct of indirect waarneembaar zijn van marktgegevens;

-Niveau 3: inputs die niet waarneembaar zijn. Deze categorie omvat alle instrumenten waarvoor de waarderingstechniek inputs omvat die niet gebaseerd zijn op waarneembare gegevens en waarbij de niet-waarneembare inputs een significant effect hebben op de waardering van het instrument. Deze categorie omvat instrumenten die zijn gewaardeerd op grond van prijsnoteringen voor soortgelijke instrumenten waarbij aanzienlijke niet-waarneembare aanpassingen of veronderstellingen vereist zijn om de verschillen tussen de instrumenten weer te geven.


De faciliteit erkent overdrachten tussen de niveaus van de reëlewaardehiërarchie op het einde van de rapportageperiode waarin de wijziging heeft plaatsgevonden.


Bijzondere waardevermindering van financiële activa


Bijzonder waardevermindering— beleid dat na 1 januari 2018 van toepassing is


IFRS 9 vervangt het "geleden verliezen"-model in IAS 39 met het toekomstgerichte model van te verwachten kredietverliezen ("expected credit loss" - ECL). Dit vereist oordeelsvorming om de onderliggende variabele (PD, LGD, EAD) te bepalen die wordt gebruikt om uit te maken hoe veranderingen in economische en andere factoren van invloed zijn op de te verwachten kredietverliezen, hetgeen zal worden bepaald op een kansgewogen grondslag.


Het nieuwe waardeverminderingsmodel zal gelden voor zowel financiële activa die worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs als financiëlegarantiecontracten en voor verplichtingen buiten de balans.


Onder IFRS 9 worden voorzieningen voor verliezen op een van de volgende grondslagen gewaardeerd:

-binnen twaalf maanden te verwachten kredietverliezen: dit zijn te verwachten kredietverliezen die voortvloeien uit wanbetalingsgebeurtenissen ten aanzien van een financieel instrument, die mogelijk zijn binnen de twaalf maanden na de verslagdatum; en

-tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen. dit zijn te verwachten kredietverliezen die voortvloeien uit alle mogelijke gebeurtenissen waardoor tijdens de verwachte looptijd van een financieel instrument wanbetaling met betrekking tot het financiële instrument ontstaat.


De norm IFRS 9 voorziet in een model met drie fasen voor waardevermindering gebaseerd op wijzigingen in kredietkwaliteit sinds de eerste opname. Financiële instrumenten worden gerangschikt in fase 1 met uitzondering voor die instrumenten waarvoor een significante toename van het kredietrisico sinds de eerste opname is vastgesteld. Dit omvat kwantitatieve en kwalitatieve informatie en analyse, gebaseerd op de deskundigheid van de bank en met inbegrip van toekomstgerichte informatie.


Verworven of gecreëerde activa met verminderde kredietwaardigheid (“POCI”) zijn de financiële activa, met uitzondering van de eerste opname van te verwachten kredietverliezen (“ECLs”) aangezien de verworven of gecreëerde activa met verminderde kredietwaardigheid steeds in fase 3 wordt aangehouden. Voor verworven of gecreëerde financiële activa met verminderde kredietwaardigheid worden de cumulatieve wijzigingen in tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen sinds de eerste opname in het overzicht van winst of verlies opgenomen.


De beoordeling door de faciliteit van de fase is gebaseerd op een sequentiële aanpak die in overeenstemming is met de richtsnoeren voor kredietrisico’s (“CRG”) en de richtsnoeren en procedures voor financiële monitoring (“FMGs”), met name voor de toezichtlijst, de interne rating en de achterstallen.


Indien zich een significante toename van het kredietrisico heeft voorgedaan, wordt het financieel instrument naar fase 2 verplaatst zonder dat er evenwel een verminderde kredietwaardigheid geldt voor het instrument. Indien het financieel instrument door een verminderde kredietwaardigheid wordt gekenmerkt, wordt het vervolgens in fase 3 ondergebracht.


Om in fase 3 blootstellingen vast te stellen, bepaalt de faciliteit of er al dan niet objectieve aanwijzingen voor wanbetaling zijn. Er wordt vanuit gegaan dat er sprake is van wanbetaling bij een financieel actief wanneer het onwaarschijnlijk is dat de kredietnemer zijn kredietverplichtingen ten aanzien van de faciliteit volledig zal nakomen, zonder dat de faciliteit zal moeten overgaan tot acties of wanneer de kredietnemer meer dan 90 dagen achterstallig is bij het nakomen van een aanzienlijke kredietverplichting jegens de faciliteit.


In dit verband wordt een financieel actief geacht onderhevig te zijn aan een bijzondere waardevermindering wanneer wordt vastgesteld dat het waarschijnlijk is dat de faciliteit niet alle verschuldigde bedragen zal kunnen innen volgens de oorspronkelijke contractvoorwaarden of een equivalente waarde. De individuele kredietblootstellingen worden beoordeeld op basis van de kenmerken van de kredietnemer, de algemene financiële toestand, de middelen en de historiek van de gedane betalingen, de vooruitzichten voor de steun van eventuele financieel verantwoordelijke garantiegevers en, indien van toepassing, de realiseerbare waarde van zekerheden.


Alle aan een bijzondere waardevermindering onderhevige vorderingen worden ten minste halfjaarlijks getoetst en onderzocht. Alle latere wijzigingen van de bedragen en het tijdstip van de verwachte toekomstige kasstromen ten opzichte van de voorafgaande ramingen zullen resulteren in een wijziging in de voorziening voor kredietverliezen en worden verwerkt op de winst-en-verliesrekening. Een voorziening voor bijzondere waardevermindering wordt alleen teruggeboekt wanneer de kredietkwaliteit ervan zodanig is verbeterd dat redelijke zekerheid bestaat dat de hoofdsom en de rente tijdig kunnen worden geïnd overeenkomstig de oorspronkelijke contractvoorwaarden van de claimovereenkomst. Een afschrijving wordt verricht wanneer een schuldvordering geheel of gedeeltelijk als oninbaar of kwijtgescholden wordt beschouwd. Afschrijvingen worden in mindering gebracht op eerder vastgestelde bijzondere waardeverminderingen of rechtstreeks op de winst- en verliesrekening en verminderen de hoofdsom van een vordering. Voorheen afgeschreven gedeeltelijk of volledig teruggevorderde bedragen worden gecrediteerd op de winst- en verliesrekening.


Waardering van te verwachten kredietverliezen — Inputs, aannames en technieken


Waardering van tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen geldt voor activa in de fase 2 en fase 3, terwijl waardering van binnen twaalf maanden te verwachten kredietverliezen geldt voor activa in fase 1.


De verwachte kredietverliezen werden berekend op basis van de volgende variabelen:

-Kans op wanbetaling (Probability of default - PD)

-Verlies bij wanbetaling (Loss Given Default - LGD)

-Blootstelling bij wanbetaling (Exposure at default - EAD)


De kans op wanbetaling is de waarschijnlijkheid dat een tegenpartij zijn financiële verplichtingen niet kan nakomen, hetzij in de komende 12 maanden, hetzij in de resterende looptijd van de obligatie. De kans op wanbetaling wordt geraamd op een bepaalde datum, wordt berekend op basis van statistische ratingmodellen en wordt beoordeeld door ratinginstrumenten te gebruiken die afgestemd zijn op de verschillende categorieën van tegenpartijen en blootstellingen.


Ratings zijn de primaire input voor het bepalen van de rentetermijnstructuur van kans op wanbetaling voor blootstellingen. De EIB verzamelt gegevens over prestaties en wanbetalingen met betrekking tot de kredietrisicoblootstellingen van de faciliteit. De ingewonnen gegevens worden opgesplitst per bedrijfstak en per type regio. Verschillende bedrijfstakken en regio's die op een homogene manier reageren op kredietcycli worden samen geanalyseerd.


De EIB gebruikt statistische modellen om de ingewonnen gegevens te analyseren en ramingen op te stellen over de kans op wanbetaling in de resterende looptijd van blootstellingen en hoe deze naar verwachting zullen wijzigingen als gevolg van het verstrijken van de tijd.


Het verlies bij wanbetaling is de inschatting van de EIB van de verhouding van het verlies op een vordering als gevolg van wanbetaling van een tegenpartij ten opzichte van het uitstaande bedrag bij wanbetaling. Verlies bij wanbetaling kan ook worden gedefinieerd als “1 - inningspercentage”. De ramingen met betrekking tot verlies bij wanbetaling worden hoofdzakelijk bepaald op basis van geografische kenmerken en soort tegenpartij, met vijf hoofdblootstellingscategorieën: Overheden, openbare instellingen, financiële instellingen, ondernemingen en projectfinanciering. De waarden voor verlies bij wanbetaling kunnen verder worden aangepast op basis van het product en de specifieke kenmerken van de blootstelling.


De EIB verwerkt toekomstgerichte informatie in haar beoordeling of het kredietrisico van een instrument sinds de eerste opname ervan aanzienlijk is toegenomen én bij haar waardering van te verwachten kredietverliezen.


Bijzonder waardevermindering— beleid dat vóór 1 januari 2018 van toepassing was


De faciliteit beoordeelt bij elke datum van het overzicht van de financiële positie of er voldoende objectieve aanwijzingen voorhanden zijn dat financiële activa een waardevermindering hebben ondergaan. Financiële activa of groepen van financiële activa worden geacht een waardevermindering te hebben ondergaan indien, en alleen indien, er objectieve aanwijzingen voorhanden zijn van een waardevermindering die het gevolg is van één of meer gebeurtenissen die zich hebben voorgedaan na de eerste opname van de activa (een "tot verlies leidende gebeurtenis") en die tot verlies leidende gebeurtenis (of gebeurtenissen) een effect heeft (of hebben) op de geschatte toekomstige kasstromen uit de financiële activa of de groep van financiële activa dat betrouwbaar kan worden geraamd. Aanwijzingen van waardevermindering kunnen zijn dat de lener of een groep van leners aanzienlijke financiële moeilijkheden ondervindt, in gebreke blijft en rente of hoofdsommen niet betaalt, de waarschijnlijkheid dat zij failliet zullen worden verklaard of een andere financiële reorganisatie zullen ondergaan, of dat waarneembare gegevens erop wijzen dat er een meetbare daling is in de geraamde toekomstige kasstromen, zoals wijzigingen in betalingsachterstallen of in de economische omstandigheden die met niet-nakoming samengaan.


Voor de aan het einde van het begrotingsjaar uitstaande leningen die tegen geamortiseerde kostprijs zijn geboekt, komen waardeverminderingen tot stand wanneer er objectieve aanwijzingen voorhanden zijn dat het risico bestaat dat de uitgeleende bedragen geheel of gedeeltelijk niet volgens de oorspronkelijke contractuele voorwaarden of de overeenstemmende waarde zullen kunnen worden geïnd. Indien er objectieve aanwijzingen voorhanden zijn dat er zich een waardevermindering heeft voorgedaan, wordt het verlies gewaardeerd als het verschil tussen de boekwaarde van het activum en de actuele waarde van de geraamde toekomstige kasstromen. De boekwaarde van het activum wordt verminderd door middel van een voorziening en het bedrag van het verlies wordt in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten opgenomen. Rentebaten worden nog steeds toegerekend op de verminderde boekwaarde volgens de effectieve rentevoet van de lening. Leningen worden samen met de daarmee samenhangende voorziening afgeschreven indien er geen realistische vooruitzichten op toekomstige inning bestaan. Indien het bedrag van de geraamde waardevermindering in een volgend jaar toe- of afneemt als gevolg van een gebeurtenis die zich na de opname van de waardevermindering voordoet, wordt de eerder geboekte waardevermindering verhoogd of verlaagd door de voorziening aan te passen.


Aangezien de faciliteit voor elke lening een kredietrisicobeoordeling uitvoert, hoeft er geen voorziening voor collectieve waardevermindering te worden opgenomen.


Voor de voor verkoop beschikbare financiële activa beoordeelt de faciliteit op elke datum van het overzicht van de financiële positie of er objectieve aanwijzingen voorhanden zijn dat een investering een waardevermindering heeft ondergaan. Objectieve aanwijzingen kunnen bestaan in een aanzienlijke of langdurige daling van de reële waarde van de investering beneden haar kostprijs. Zijn er aanwijzingen van een waardevermindering voorhanden, dan wordt het gecumuleerde verlies (gewaardeerd als het verschil tussen de kosten van verwerving en de actuele reële waarde, minus de waardevermindering op de betrokken investering die reeds eerder in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten was opgenomen) uit de middelen van de contribuant gehaald en in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten opgenomen. Waardeverminderingen op voor verkoop financiële activa worden niet via het overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten teruggenomen; toenames van hun reële waarde na waardevermindering worden direct in de middelen van de contribuanten opgenomen.


In het kader van haar risicobeheer gaat de EIB ten minste eenmaal per jaar na of haar financiële activa een waardevermindering hebben ondergaan. De hieruit voortvloeiende aanpassingen leiden onder meer tot het ontbinden van het disagio in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten tijdens de gehele levensduur van het activum en alle aanpassingen die zijn vereist met betrekking tot een herbeoordeling van de oorspronkelijke waardevermindering.


2.4.2.1Geldmiddelen en kasequivalenten


In het kader van de faciliteit worden lopende rekeningen, kortetermijndeposito's of schuldpapier met oorspronkelijke looptijden van drie maanden of minder als geldmiddelen en kasequivalenten beschouwd. Geldmiddelen en kasequivalenten worden in het overzicht van de financiële positie tegen kostprijs geboekt.


2.4.2.2Thesauriemiddelen


Thesauriemiddelen werden per 31 december 2017 in de financiële overzichten van de investeringsfaciliteit opgenomen als tot einde looptijd aangehouden financiële activa.


Thesauriemiddelenbestaan uit beursgenoteerde en niet-beursgenoteerde obligaties die men tot einde looptijd wil aanhouden en commercial paper met oorspronkelijke looptijden van meer dan drie maanden en die bijgevolg tegen geamortiseerde kostprijs worden ingedeeld.


Deze obligaties en commercial paper worden initieel opgenomen tegen reële waarde plus eventuele rechtstreeks aan te rekenen transactiekosten. Het verschil tussen boekwaarde en aflossingswaarde wordt afgeschreven in overeenstemming met de effectieverentemethode over de resterende looptijd van het instrument.


2.4.2.3Leningen en voorschotten


Leningen en voorschotten werden in de financiële staten van de investeringsfaciliteit opgenomen als leningen en vorderingen per 31 december 2017 en gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs.


Leningen en voorschotten omvatten:

-Leningen en voorschotten gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs

-Leningen en voorschotten verplicht gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies


Door de faciliteit verstrekte leningen worden bij de activa van de faciliteit opgenomen wanneer de geldmiddelen aan de lener zijn uitgekeerd. Niet-uitbetaalde delen van leningen worden buiten de balans geregistreerd tegen hun nominale waarde.


Leningen die de SPPI-test met succes doorstaan, worden in eerste instantie tegen kosten (netto uitgekeerde bedragen) opgenomen, dat wil zeggen de reële waarde van de geldmiddelen waarmee de lening tot stand is gekomen inclusief transactiekosten, en worden vervolgens gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs met behulp van de effectieverentemethode.


Leningen die niet aan het SPPI-criterium voldoen, worden verplicht gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies


De gebruikte techniek voor waardering tegen reële waarde is gebaseerd op een techniek van gedisconteerde kasstroom.


2.4.2.4Aandelen en andere effecten met variabele rente


Aandelen en andere variabele rendementen van variabele rendementen zijn per 31 december 2017 opgenomen als voor verkoop beschikbare financiële activa in de financiële staten van de investeringsfaciliteit.


Er zijn twee soorten kapitaaldeelname bij de Faciliteit: (i) directe beleggingen in aandelen en (ii) risicokapitaalfondsen. De aandelen en andere variabele rendementen van variabele rendementen worden initieel opgenomen tegen reële waarde plus de transactiekosten. Vervolgens worden veranderingen in de reële waarde, met inbegrip van winsten en verliezen in vreemde valuta, opgenomen in het overzicht van het totaalresultaat onder het nettoresultaat op aandelen en andere effecten met variabele rente.


Voor beleggingen in niet-beursgenoteerde aandelen, wanneer de reële waarde niet kan worden afgeleid uit actieve markten, wordt de reële waarde bepaald aan de hand van erkende waarderingstechnieken (zie toelichting 4.2.1).


De deelnemingen van de faciliteit zijn doorgaans investeringen in risicodragend kapitaal of risicokapitaalfondsen. Volgens de gangbare praktijk in de financiële sector wordt op dergelijke investeringen doorgaans gezamenlijk ingeschreven door een aantal investeerders, die elk afzonderlijk niet in staat zijn de dagelijkse transacties en de investeringsactiviteit van een dergelijk fonds te beïnvloeden. Bijgevolg geeft het lidmaatschap van een investeerder in een bestuursorgaan van een dergelijk fonds deze investeerder doorgaans niet het recht de dagelijkse transacties van het fonds te beïnvloeden. Daarnaast bepalen individuele investeerders in risicodragend kapitaal of een durfkapitaalfonds niet het beleid van een dergelijk fonds op het vlak van het uitkeringsbeleid van dividenden of andere uitkeringen. Dergelijke besluiten worden doorgaans genomen door de directie van een fonds op basis van de aandeelhoudersovereenkomst waarin de rechten en de plichten zijn vastgelegd van de directie en alle aandeelhouders van het fonds. Doorgaans is het individuele investeerders op grond van de aandeelhoudersovereenkomst ook verboden om op bilaterale basis materiële transacties met het fonds uit te voeren, personeelswijzigingen tot stand te brengen bij de kaderleden of bevoorrechte toegang te verkrijgen tot cruciale technische informatie. De investeringen van de faciliteit worden uitgevoerd overeenkomstig de bovenvermelde gangbare praktijk van de financiële sector, waarbij ervoor wordt gezorgd dat de faciliteit geen controle of significante invloed in de zin van IFRS 10 en IAS 28 uitoefent over deze investeringen, inclusief de investeringen waarin de faciliteit meer dan 20 % van de stemrechten bezit.

2.4.3      Financiële waarborgen


Financiëlegarantiecontracten zijn overeenkomsten waarbij de faciliteit bepaalde betalingen moet verrichten om de garantiehouder een verlies te vergoeden dat ontstaat wanneer een bepaalde debiteur verzuimt een krachtens de voorwaarden van een schuldinstrument verschuldigde betaling te verrichten.


Volgens de bestaande regels voldoen deze garanties niet aan de definitie van een verzekeringscontract (IFRS 4 Verzekeringscontracten).


Beleid dat na 1 januari 2018 van toepassing is


Financiële garanties worden geboekt onder IFRS 9 — Financiële instrumenten, hetzij als “Derivaten”, hetzij als “Financiële garanties”, op basis van hun kenmerken en eigenschappen zoals omschreven door IFRS 9.


Het waarderingsbeleid voor derivaten wordt uiteengezet in toelichting 2.4.5.


Financiële garanties worden in eerste instantie opgenomen in het overzicht van de financiële positie onder “Voorzieningen voor verstrekte garanties” tegen reële waarde plus transactiekosten die rechtstreeks zijn toe te rekenen aan de uitgifte van de financiële garanties. Bij de eerste opname stemt de verplichting tot betalen overeen met de netto contante waarde (NCW) van de verwachte instroom van premies of het initieel verwacht verlies.


Na de eerste opname worden de financiële verplichtingen gewaardeerd tegen het hoogste van de volgende bedragen:

- het bedrag van de voorziening voor verliezen zoals bepaald overeenkomstig IFRS 9; en

- de initieel opgenomen premie verminderd met de overeenkomstig de beginselen van IFRS 15 opgenomen ontvangsten.


Elke verhoging of verlaging van de nettoverplichting (zoals gewaardeerd overeenkomstig IFRS 9) met betrekking tot andere financiële garanties dan de betaling naar aanleiding van beroepen op de garantie wordt opgenomen in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten onder “Wijziging in voorzieningen voor garanties”.


De ontvangen premie wordt opgenomen in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten onder "Baten uit vergoedingen en provisies" op basis van een aflossingsplan overeenkomstig IFRS 15 voor de looptijd van de financiële garantie.


Bij de ondertekening van een garantie-overeenkomst wordt deze overeenkomst opgenomen als een voorwaardelijke verplichting voor de faciliteit en wanneer een beroep op de garantie wordt gedaan, als een vastlegging voor de faciliteit.


Beleid dat vóór 1 januari 2018 van toepassing was


Bij de eerste opname worden de financiële garanties tegen reële waarde in de balans opgenomen die overeenstemt met de intrinsieke waarde van de verwachte instroom van premies en initieel verwacht verlies. Deze berekening wordt uitgevoerd op de begindatum van elke transactie en wordt in het overzicht van de financiële positie als "financiële garanties" opgenomen onder de rubriek "overige activa" en "overige passiva".

Na de eerste opname worden de passiva van de faciliteit uit hoofde van elke garantie geherwaardeerd tegen het hoogste van de volgende bedragen:

- het oorspronkelijk opgenomen bedrag verminderd met, in voorkomend geval, de geaccumuleerde afschrijvingen die zijn opgenomen in overeenstemming met IAS 18 Opbrengsten;

en

- de best mogelijke raming van de middelen die nodig zijn om te voldoen aan de financiële verplichtingen die uit de garantie voortvloeien, overeenkomstig

IAS 37 Voorzieningen, voorwaardelijke verplichtingen en voorwaardelijke activa.


De best mogelijke raming van de middelen wordt bepaald overeenkomstig IAS 37. Voorzieningen voor financiële garanties komen overeen met de kosten voor de afwikkeling van de verplichting, hetgeen neerkomt op de verwachte verliezen, geraamd op basis van alle bestaande relevante factoren en informatie op de datum van het overzicht van de financiële positie.


Wanneer een uit hoofde van IAS 39 gewaardeerde financiële garantie uit de balans wordt verwijderd en wordt behandeld onder IAS 37, wordt de voorheen onder "Overige passiva" opgenomen waarde van deze garantie overgeheveld naar de titel "Voorzieningen voor verstrekte garanties" in het overzicht van de financiële positie.


De voorziening van financiële garanties (zoals gewaardeerd uit het hoofde van IAS 37) wordt opgenomen in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten onder "Wijziging in de voorzieningen voor garanties".


2.4.4 Andere financiële passiva dan derivaten


Indeling en waardering


Financiële passiva — Beleid dat na 1 januari 2018 van toepassing was


Een financiële verplichting wordt gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, behalve voor financiële verplichtingen die voldoen aan de definitie van voor handelsdoeleinden aangehouden (bv. afgeleide verplichtingen).


IFRS 9 behoudt grotendeels de bestaande vereisten in IAS 39 voor de classificatie van financiële verplichtingen en de financiële verplichtingen van de faciliteit zijn ook tegen geamortiseerde kostprijs gewaardeerd onder IAS 39 en eveneens onder IFRS 9.


Financiële passiva — Beleid dat vóór 1 januari 2018 van toepassing was


De financiële verplichtingen van de faciliteit werden ondergebracht in een van de volgende categorieën

-gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs (“AC”),

-tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies (“FVTPL”), en binnen deze categorie als voor handelsdoeleinden aangehouden (“HFT”).


Verwijdering uit de balans


De faciliteit neemt een financiële verplichting niet langer in de balans op wanneer zijn contractuele verplichtingen zijn vervuld, geannuleerd of verlopen.


2.4.5 Afgeleide financiële instrumenten


Afgeleide financiële instrumenten omvatten cross currency swaps, cross-currency renteswaps, currency swaps op korte termijn ("FX swaps") en renteswaps.


Niet-afgeleide financiële instrumenten worden aanvankelijk opgenomen op basis van de transactiedatum.


De faciliteit mag in de uitoefening van haar normale activiteiten swapovereenkomsten sluiten ter afdekking van specifieke kredietverrichtingen of currency forward contracten sluiten ter afdekking van haar valutaposities, die in andere actief verhandelde valuta dan de euro luiden, om het risico (winst of verlies) van wisselkoersschommelingen af te dekken.


Alle derivaten worden gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies en worden gerapporteerd als afgeleide financiële instrumenten. Reële waarden worden hoofdzakelijk bepaald op grond van contantewaardeberekeningen, optiewaarderingsmodellen en prijsnoteringen van derde partijen.


Derivaten worden tegen reële waarde als activa geboekt wanneer hun reële waarde positief is en als passiva wanneer hun reële waarde negatief is. Wijzigingen in de reële waarde van afgeleide financiële instrumenten zijn opgenomen in het overzicht van winst en verlies en niet-gerealiseerde resultaten onder de rubriek "Wijziging in reële waarde van afgeleide financiële instrumenten".


In het kader van IFRS 9 zijn splitsingsvereisten voor ineen contract besloten derivaten geschrapt voor financiële activa of financiële passiva. Het hybride contract wordt dus dienovereenkomstig als geheel beoordeeld voor de indeling van financiële activa of passiva.


2.4.6 Bijdragen


Bijdragen van de lidstaten worden in de balans als te innen schuldvorderingen beschouwd met ingang van de datum van het besluit van de Raad waarin de door de lidstaten te betalen financiële bijdragen aan de faciliteit worden vastgesteld.


De bijdragen van de lidstaten voldoen aan de volgende voorwaarden en worden bijgevolg als vermogen geboekt:

-zoals in de bijdrage-overeenkomst is vastgelegd, geven zij de lidstaten het recht om bij een liquidatie van de faciliteit te bepalen hoe de netto-activa van de faciliteit worden besteed;

-zij behoren tot de categorie instrumenten die bij alle andere categorieën instrumenten is achtergesteld;

-alle financiële instrumenten die deel uitmaken van de categorie instrumenten die bij alle andere categorieën instrumenten zijn achtergesteld, hebben identieke kenmerken;

-het instrument heeft geen kenmerken waardoor het als een passivum zou moeten geboekt; en

-de verwachte totale kasstromen die gedurende de looptijd van het instrument aan het instrument zijn toe te rekenen, zijn in aanzienlijke mate gebaseerd op de winst of het verlies, de verandering in de opgenomen nettoactiva of de verandering in de reële waarde van de opgenomen en niet-opgenomen nettoactiva van de faciliteit gedurende de looptijd van het instrument.


Bijdragen worden in de financiële staten ingedeeld en gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs.


2.4.7 Rente en soortgelijke baten


Rente van door de faciliteit verstrekte leningen wordt geboekt in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten ("Rente en soortgelijke baten") en in het overzicht van de financiële positie ("Leningen en voorschotten") volgens het toerekeningsbeginsel met gebruikmaking van de effectieve rentevoet, die de factor is om de geraamde toekomstige kasstromen of ontvangsten tijdens de verwachte looptijd van de lening exact naar de nettoboekwaarde van de lening te verdisconteren. Zodra de boekwaarde van een lening door een waardevermindering afgenomen is, blijven de rentebaten opgenomen met gebruikmaking van de oorspronkelijke effectieve rentevoet die op de nieuwe boekwaarde wordt toegepast.


Rente van verworven of gecreëerde leningen met verminderde kredietwaardigheid wordt geboekt in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten ("Rente en soortgelijke baten") en in het overzicht van de financiële positie ("Leningen en voorschotten") volgens het toerekeningsbeginsel met gebruikmaking van de voor de kredietwaardigheid gecorrigeerde effectieve rentevoet tijdens de volledige looptijd van de lening, die de factor is om de geraamde toekomstige kasstromen of ontvangsten tijdens de verwachte looptijd van de lening exact naar de geamortiseerde kostprijs van de lening te verdisconteren.


Bereidstellingsprovisies worden uitgesteld en als inkomsten erkend waarbij de effectieve rentemethode wordt gebruikt met betrekking tot periode van de uitbetaling tot de terugbetaling van de desbetreffende lening en worden in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten gepresenteerd onder rentebaten en soortgelijke opbrengsten.


2.4.8 Rentesubsidies en technische bijstand


Het beheer van de rentesubsidies en technische bijstand namens de lidstaten is een onderdeel van de activiteiten van de faciliteit.


Het deel van de bijdragen van de lidstaten dat aan de betaling van rentesubsidies en technische bijstand wordt toegewezen, wordt niet opgevoerd in de middelen van de contribuanten van de faciliteit, maar wordt ingedeeld als "aan derden verschuldigd bedrag". De faciliteit betaalt de eindbegunstigden uit en vermindert vervolgens het aan derden verschuldigde bedrag.


Wanneer bijdragen voor rentesubsidies en technische bijstand niet volledig worden toegekend, worden zij opnieuw geboekt als bijdrage aan de faciliteit.


2.4.9 Rentebaten op geldmiddelen en kasequivalenten


Rentebaten van geldmiddelen en kasequivalenten worden volgens het toerekeningsbeginsel opgenomen in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten van de faciliteit.


2.4.10Honoraria, provisies en dividenden


Honoraria die werden ontvangen met betrekking tot diensten die over een bepaalde periode werden verstrekt, worden als baten opgenomen in de mate dat de diensten zijn verstrekt. Honoraria die werden ontvangen bij de uitvoering van belangrijke handeling, worden als baten opgenomen wanneer belangrijke handeling heeft plaatsgevonden. Deze honoraria worden opgenomen in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten onder de post "baten van honoraria en provisies".


Dividenden van aandelen en andere effecten met variabele rente worden bij ontvangst opgenomen en worden in het overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten gepresenteerd onder netto gerealiseerde baten op aandelen en andere effecten met variabele rente.


2.4.11Belastingen


Het Protocol betreffende de voorrechten en immuniteiten van de Europese Unie, gehecht aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, bepaalt dat de bezittingen, inkomsten en andere eigendommen van de instellingen van de Unie vrijgesteld zijn van alle directe belastingen.


2.5 Informatieverschaffing overgang


De volgende tabel bevat de oorspronkelijke waarderingscategorieën in overeenstemming met IAS 39 en de nieuwe waarderingscategorieën in het kader van IFRS 9 voor de activa en passiva van de faciliteit per 1 januari 2018.

Activa (× 1000 EUR)
Overzicht van de financiële positie
per 31 december 2017
Waarderingscategorie IAS 39NettoboekwaardeWaarderingscategorie IFRS 9NettoboekwaardeOverzicht van de financiële positie
vanaf 1 januari 2018
1.Geldmiddelen en kasequivalentenL&R (Leningen en vorderingen)549 101AC (Geamortiseerde kostprijs)549 1011.Geldmiddelen en kasequivalenten
2.Door contribuanten te storten bedragenL&R (Leningen en vorderingen)150 000AC (Geamortiseerde kostprijs)150 0002.Door contribuanten te storten bedragen
3.Tot einde looptijd aangehouden activaHTM (Tot einde looptijd aangehouden)144 382AC (Geamortiseerde kostprijs)144 3823.Thesauriemiddelen
4.Afgeleide financiële instrumentenFVTPL (Reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies)12 521FVTPL (Reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies)12 5214.Afgeleide financiële instrumenten
5.Leningen en vorderingenL&R (Leningen en vorderingen)1 666 725AC (Geamortiseerde kostprijs)1 615 5895.Leningen en voorschotten
FVTPL (Reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies)1 422
6.Voor verkoop beschikbare financiële activaAFS (Beschikbaar voor verkoop)497 539FVTPL (Reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies)497 5396.Aandelen en andere effecten met variabele rente
7.Overige activaL&R (Leningen en vorderingen)4 385AC (Geamortiseerde kostprijs)4 3857.Overige activa
Totaal activa3 024 6532 974 939Totaal activa

Passiva (× 1000 EUR)
Overzicht van de financiële positie
per 31 december 2017
Waarderingscategorie IAS 39NettoboekwaardeWaarderingscategorie IFRS 9NettoboekwaardeOverzicht van de financiële positie
vanaf 1 januari 2018
8.Afgeleide financiële instrumentenFVTPL (Reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies)1 153FVTPL (Reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies)1 1538.Afgeleide financiële instrumenten
9.Uitgestelde batenAC (Geamortiseerde kostprijs)25 802AC (Geamortiseerde kostprijs)25 8029.Uitgestelde baten
10.Voorzieningen voor verstrekte garantiesFinanciële waarborgen484Financiële waarborgen48410.Voorzieningen voor verstrekte garanties
11.Voorzieningen voor toegezegde leningenAC (Geamortiseerde kostprijs)-AC (Geamortiseerde kostprijs)4.15611.Voorzieningen voor toegezegde leningen
12.Aan derde partijen verschuldigde bedragenAC (Geamortiseerde kostprijs)157 285AC (Geamortiseerde kostprijs)157 28512.Aan derde partijen verschuldigde bedragen
13.Overige verplichtingenAC (Geamortiseerde kostprijs)2 462AC (Geamortiseerde kostprijs)2 46213.Overige passiva
Totaal passiva187 186191 342Totaal passiva
14.Middelen contribuanten14.Middelen contribuanten
13.1.Afgeroepen bijdrage van de lidstaten2 517 0002 517 00013.1.Afgeroepen bijdrage van de lidstaten
13.2.Reëlewaardereserve125 816-13.2.Reëlewaarde reserve
13.3.Ingehouden winsten194 651266 59713.3.Ingehouden winsten
TOTAAL PASSIVA EN EIGEN VERMOGEN3 024 6532 974 939TOTAAL PASSIVA EN EIGEN VERMOGEN

In de volgende tabel worden de boekwaarden van de activa en passiva van de faciliteit uit hun vorige waarderingscategorie overeenkomstig IAS 39 afgestemd op hun nieuwe waarderingscategorieën bij de overgang naar IFRS 9 op 1 januari 2018.

FINANCIËLE ACTIVA

(× 1000 EUR)
IAS 39 boekwaarde 31.12.2017HerindelingenHerwaarderingenIFRS 9 boekwaarde 1.1.2018
Geamortiseerde kostprijs
1 Geldmiddelen en kasequivalenten
Beginsaldo overeenkomstig IAS 39 en eindsaldo overeenkomstig IFRS 9549 101--549 101
2 Door contribuanten te storten bedragen
Beginsaldo overeenkomstig IAS 39 en eindsaldo overeenkomstig IFRS 9150 000--150 000
3 Thesauriemiddelen
Beginsaldo overeenkomstig IAS 39 en eindsaldo overeenkomstig IFRS 9144 382--144 382
4 Afgeleide financiële instrumenten
Beginsaldo overeenkomstig IAS 39 en eindsaldo overeenkomstig IFRS 912 521--12 521
5. Leningen en voorschotten
Beginsaldo overeenkomstig IAS 391 666 725--1 666 725
Overdracht van AC naar FVTPL--1 422--1 422
Herwaardering Voorziening te verwachten kredietverliezen (ECL)---49 714-49 714
Eindsaldo overeenkomstig IFRS 91 666 725-1 422-49 7141 615 589
7 Overige activa
Beginsaldo overeenkomstig IAS 39 en eindsaldo overeenkomstig IFRS 94 385--4 385
Totaal financiële activa gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs2 527 114-1 422-49 7142 475 978
IAS 39 boekwaarde 31.12.2017HerindelingenHerwaarderingenIFRS 9 boekwaarde 1.1.2018
Reële waarde door middel van niet-gerealiseerde resultaten (OCI) / beschikbaar voor verkoop (AFS)
6 Aandelen en andere effecten met variabele rente
Beginsaldo overeenkomstig IAS 39497 539--497 539
Overdracht van AFS naar FVTPL--497 539--497 539
Eindsaldo overeenkomstig IFRS 9497 539-497 539--
Totaal financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde door middel van OCI497 539-497 539--
Reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies
5. Leningen en voorschotten
Beginsaldo overeenkomstig IAS 39----
Overdracht van AC naar FVTPL-1 422-1 422
Herwaardering: Voorziening te verwachten kredietverliezen (ECL)----
Eindsaldo overeenkomstig IFRS 9-1 422-1 422
6 Aandelen en andere effecten met variabele rente
Beginsaldo overeenkomstig IAS 39----
Overdracht van AFS naar FVTPL-497 539-497 539
Eindsaldo overeenkomstig IFRS 9-497 539-497 539
Totaal financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies-498 961-498 961
Totaal financiële activa3 024 653--49 7142 974 939

FINANCIËLE PASSIVA

(× 1000 EUR)
IAS 39 boekwaarde 31.12.2017HerindelingenHerwaarderingenIFRS 9 boekwaarde 1.1.2018
Geamortiseerde kostprijs
9. Uitgestelde baten
Beginsaldo overeenkomstig IAS 39 en eindsaldo overeenkomstig IFRS 925 802--25 802
10. Voorzieningen voor toegezegde leningen
Beginsaldo overeenkomstig IAS 39---
Herwaardering voorziening te verwachten kredietverliezen (ECL)--4 1564 156
Eindsaldo overeenkomstig IFRS 9-4 1564 156
11. Aan derde partijen verschuldigde bedragen
Beginsaldo overeenkomstig IAS 39 en eindsaldo overeenkomstig IFRS 9157 285--157 285
12. Overige passiva
Beginsaldo overeenkomstig IAS 39 en eindsaldo overeenkomstig IFRS 92 462--2 462
Totaal financiële passiva gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs185 549-4 156189 705
Reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies
13. Afgeleide financiële instrumenten
Beginsaldo overeenkomstig IAS 39 en eindsaldo overeenkomstig IFRS 91 153--1 153
14. Voorzieningen voor verstrekte garanties
Beginsaldo overeenkomstig IAS 39 en eindsaldo overeenkomstig IFRS 9484--484
Herwaardering voorziening te verwachten kredietverliezen (ECL)----
Eindsaldo overeenkomstig IFRS 9484--484
Totaal financiële passiva gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies1 637--1 637
Totaal financiële passiva187 186-4 156191 342


In de volgende tabel wordt het effect van de overgang naar IFRS 9 op de middelen van contribuanten van de faciliteit per 1 januari 2018 geanalyseerd. Het effect heeft betrekking op de reëlewaardereserve. Er zijn geen gevolgen voor andere componenten van de middelen van de contribuanten.

(× 1000 EUR)Reëlewaardereserve
Eindsaldo overeenkomstig IAS 39 (31 december 2017)125 816
Herindeling van aandelen en andere effecten met variabele rente van AFS naar FVTPL-125 816
Beginsaldo overeenkomstig IFRS 9 (1 januari 2018)-
Ingehouden winsten
Eindsaldo overeenkomstig IAS 39 (31 december 2017)194 651
Herindeling van aandelen en andere effecten met variabele rente van AFS naar FVTPL125 816
Opname van te verwachten kredietverliezen (ECL) overeenkomstig IFRS 9 (leningen en voorschotten)-49 712
Opname van voorzieningen overeenkomstig IFRS 9 (toegezegde leningen)-4 156
Beginsaldo overeenkomstig IFRS 9 (1 januari 2018)266 599
Totaal wijzigingen eigen vermogen naar aanleiding van invoering van IFRS 9- 53 868


In de volgende tabel wordt de overeenkomstig IAS 39 gewaardeerde saldovoorziening afgestemd op de nieuwe voorziening die wordt gewaardeerd overeenkomstig IFRS 9.

(× 1000 EUR)1.1.201831.12.2017
Voorziening voor waardevermindering voorTijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen - 12 maanden (fase 1)Tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, zonder verminderde kredietwaardigheid (fase 2)Tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, met verminderde kredietwaardigheid (fase 3)TotaalTotaal
1 Geldmiddelen en kasequivalenten gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs volgens IAS 39 en IFRS 9-----
2. Thesauriemiddelen
-----
3.1 Leningen en voorschotten — Balans19 73829 976113 255162 969113 255
3.2 Toegezegde leningen — Buiten balans1 9932 163-4 156-
4. Financiële garantiecontracten verstrekt
-484-484484
Totaal21 73132 623113 255167 609113 739

3    Risicobeheer


Deze toelichting bevat gegevens over de blootstelling van de faciliteit aan krediet- en financiële risico's, beheer en controle van deze risico's door de faciliteit, in het bijzonder de primaire risico's die verband houden met het gebruik van financiële instrumenten. Die prioriteiten zijn:


-kredietrisico — het risico op verlies als gevolg van het in gebreke blijven van de cliënt of tegenpartij dat zich voordoet bij alle vormen kredietblootstelling, inclusief afwikkelingsrisico;

-liquiditeitsrisico - het risico dat een entiteit niet in staat is om toename van activa te financieren en te voldoen aan haar verplichtingen wanneer deze vervallen, zonder onaanvaardbare verliezen op te lopen;

-marktrisico - het risico dat wijzigingen in marktprijzen en koersen, zoals rentevoeten, aandelenkoersen, wisselkoersen de ontvangsten van de entiteit of de waarde van haar deelnemingen in financiële instrumenten beïnvloeden.


3.1. Organisatie van het risicobeheer


De Europese Investeringsbank past haar risicobeheer voortdurend aan.


Het risicobeheer van de EIB is verantwoordelijk voor de identificatie, de beoordeling, het toezicht en de rapportage over de risico's waaraan de faciliteit is blootgesteld. Binnen een kader waarbij de scheiding van taken in acht wordt genomen, staat het risicobeheer los van de front offices. Binnen de EIB rapporteert de directeur-generaal risicobeheer over de risico's aan de vicevoorzitter van de EIB die verantwoordelijk is voor het risicobeheer. De met het risicobeheer belaste vicevoorzitter is ook verantwoordelijk voor het toezicht op de risicorapportage aan het beheerscomité en het directiecomité van de Europese Investeringsbank.


3.2. Kredietrisico


Kredietrisico is het mogelijke risico op verlies als gevolg van het in gebreke blijven van de cliënt of tegenpartij dat zich voordoet bij alle vormen kredietblootstelling, inclusief afwikkeling.


3.2.1. Beleid op het vlak van kredietrisico


Bij het uitvoeren van de kredietanalyse van de tegenpartijen bij de lening beoordeelt de EIB het kredietrisico en het verwachte verlies met het oog op een kwantificering en taxering van het risico. De EIB heeft een interne ratingmethode (IRM) ontwikkeld om de interne ratings te bepalen van de kredietrelevante tegenpartijen die als lener/borgsteller optreden. De methodiek is gebaseerd op een systeem van puntenlijsten die zijn aangepast aan elke belangrijke tegenpartij (bv. bedrijven, banken, openbare entiteiten, enz.). Rekening houdende met zowel de beste bancaire praktijken als de principes in het kader van kapitaalakkoord Bazel II, worden alle tegenpartijen die essentieel zijn voor het kredietprofiel van een specifieke transactie gerangschikt in interne ratingcategorieën waarbij gebruik wordt het gemaakt van de IRM voor het specifieke type tegenpartij. Aan elke tegenpartij wordt een interne rating toegekend die een weerspiegeling is van haar rating inzake kans op wanbetaling in vreemde valuta na een diepgaande analyse van het bedrijfsprofiel en financieel risicoprofiel van de tegenpartij en de risicocontext van het land van die tegenpartij.


Bij de kredietbeoordeling van projectfinanciering en andere gestructureerde transacties met beperkte aanwending wordt gebruik gemaakt van kredietrisico-instrumenten die van belang zijn voor de sector en hoofdzakelijk zijn toegespitst op beschikbaarheid van cash flow en aflossingscapaciteit. Bij deze instrumenten gaat het om de analyse van het contractueel kader van projecten, de analyse van de tegenpartij en cashflowsimulaties. Net zoals bij bedrijven en financiële instellingen wordt voor elk project een interne risicorating berekend.

Alle interne ratings worden gemonitord tijdens de looptijd van de lening en wordt periodiek bijgewerkt.

Alle verrichtingen zonder de overheid als tegenpartij (of zonder overheidsgarantie/hiermee gelijkgestelde garantie) zijn onderworpen aan een specifiek transactieniveau en beperkingen van de grootte van de tegenpartij. Tegenpartijlimieten worden in voorkomend geval vastgesteld op het geconsolideerde blootstellingsniveau van de groep. Dergelijke beperkingen weerspiegelen doorgaans de omvang van de eigen middelen van de tegenpartijen.


Om het kredietrisico te beperken maakt de EIB indien nodig en geval per geval gebruik van verschillende kredietverbeteringen. Hierbij gaat het om:


-wederpartij of projectgerelateerde effecten (bv. aandelen als onderpand, activa als onderpand; overdracht van rechten; toezeggingen met betrekking tot de rekeningen); of/en

-waarborgen, doorgaans verstrekt door de sponsor van het gefinancierde project (bv. honoreringsgarantie, afroepgaranties) of bankwaarborgen.


De faciliteit doet geen beroep op kredietderivaten om het kredietrisico te beperken.

3.2.2Maximale blootstelling aan kredietrisico zonder rekening te houden met zekerheidsstellingen en andere kredietbeschermingen.


In de onderstaande tabel is de maximale blootstelling aan kredietrisico opgenomen voor de onderdelen van de balans, inclusief derivaten. De maximale blootstelling is een brutoweergave, zonder het risicobeperkende effect van het gebruik van zekerheidsstellingen.

Maximale blootstelling (x 1000 EUR)31.12.201831.12.2017
ACTIVA
Geldmiddelen en kasequivalenten573 708549 101
Door contribuanten te storten bedragen100 000150 000
Thesauriemiddelen335 140144 382
Afgeleide financiële instrumenten9 87312 521
Leningen en voorschotten1 540 9911 666 725
Overige activa1714 385
Totaal activa2 559 8832 527 114
Voorzieningen voor toegezegde leningen-23 822-
POSTEN BUITEN DE BALANS
POSTEN BUITEN DE BALANS
Voorwaardelijke passiva
- Verstrekte garanties
1 553 66874 569
Vastleggingen
- Niet-uitgekeerde leningen
1 283 931869 983
- Niet-verstrekte garanties
2 8007 682
Totaal buitenbalansposten2 840 399952 234
Totaal kredietrisico5 376 4603 479 348

3.2.3Kredietrisico op leningen en voorschotten


3.2.3.1Meting kredietrisico op leningen en voorschotten


Elke lening of garantie van de faciliteit gaat gepaard met een uitgebreide risicobeoordeling en weging van de prognoses van verwachte verliezen die zijn opgenomen in een rangschikking van de lening. Verrichtingen in het kader van de IFE (zoals uiteengezet in toelichting 24), met uitzondering van via intermediairs verstrekte leningen, zijn niet onderworpen aan de richtsnoeren voor kredietrisicobeleid en zijn onderworpen aan een andere procedure. De rangschikking wordt opgesteld volgens algemeen aanvaarde criteria, op basis van de kwaliteit van de lener, de looptijd van de lening, de garantie en in voorkomend geval de borgsteller.


Het systeem voor de rangschikking van leningen omvat methodieken, processen, databases en IT-systemen voor de beoordeling van het kredietrisico bij leningen en de weging van de prognoses van verwachte verliezen. Het is een samenvatting van een grote hoeveelheid gegevens om een relatieve rangschikking van de kredietrisco's van de leningen tot stand te brengen. De rangschikking is een weerspiegeling van de huidige waarde van het geraamde niveau van de "verwachte verliezen", waarbij rekening wordt gehouden met de waarschijnlijkheid van een wanbetaling van de belangrijkste schuldenaars, de risicoblootstelling en de ernst van het verlies bij wanbetaling. Rangschikkingen worden gebruikt voor de volgende doelstellingen:


-als hulpmiddel voor een meer accurate en kwantitatieve beoordeling van de leningrisico's;

-als hulpmiddel bij het toezicht;

-als beschrijving van de kwaliteit van de leningportfolio op een bepaalde datum;

-als input bij risicowaarderingsbesluiten op basis van de verwachte verliezen.


De volgende factoren spelen mee bij de vaststelling van een rangschikking:


I)De kredietwaardigheid van de lener: hierbij gaat het om een onafhankelijke beoordeling van de leners en een evaluatie van hun kredietwaardigheid op basis van interne methodieken en externe data. Overeenkomstig de gekozen geavanceerde benadering van Basel II heeft de Bank een interne ratingmethodiek opgesteld om de interne ratings van leners en borgstellers te bepalen. Dit is gebaseerd op een reeks specifieke puntenlijsten voor elke categorie tegenpartij.


II)De wanbetaling-correlatie: zij geeft aan hoe waarschijnlijk het is dat zowel de lener als de borgsteller tegelijkertijd met financieringsmoeilijkheden zullen worden geconfronteerd. Hoe hoger de correlatie tussen kansen op wanbetaling van de lener en de borgsteller, hoe geringer de waarde van de garantie en dus hoe lager (slechter) de rating.


III)De waarde van garantie-instrumenten en effecten: deze waarde wordt beoordeeld op basis van de combinatie van de kredietwaardigheid van de emittent en het soort instrument dat wordt gebruikt.


IV)Het toe te passen invorderingspercentage: zijnde het bedrag waarvan verondersteld wordt dat het bij wanbetaling kan worden teruggevorderd door de desbetreffende tegenpartij, uitgedrukt als een percentage van de desbetreffende kredietblootstelling.


V)Het contractueel kader: een degelijk contractueel kader versterkt de kwaliteit van de lening en verhoogt zijn interne rating. v)


VI)De looptijd van de lening of, meer in het algemeen, de kasstromen van de lening: als alle andere parameters gelijk blijven, geldt: hoe langer de looptijd van de lening, hoe hoger het risico op moeilijkheden bij de aflossing van de lening.


Het verwachte verlies op een lening wordt berekend door een combinatie te maken van de vijf bovenvermelde punten. Uitgaande van het niveau van dit verlies wordt een lening ondergebracht in een van de onderstaande categorieën:


“A” Leningen van uitstekende kwaliteit met drie subcategorieën:


“A0” leningen aan of gegarandeerd door een EU-lidstaat met een verwacht verlies van 0 % (op basis van de status van bevoorrechte schuldeiser van de bank en wettelijke bescherming die geacht worden te zorgen voor een volledige inning van de activa van de Bank op vervaldag).

“A+” leningen die worden verstrekt aan (of gegarandeerde door) entiteiten die geen EU-lidstaat zijn en waarvan niet verwacht wordt dat er zich gedurende de looptijd een verslechtering van de kwaliteit zal voordoen.

“A-” leningen waarbij er enige twijfel bestaat ten aanzien van de handhaving van hun huidige status, maar waarbij verwacht wordt dat de neerwaartse druk beperkt zal zijn.


“B” Leningen van hoge kwaliteit: activa waarvoor de bank geen problemen verwacht, hoewel een geringe verslechtering in de toekomst niet wordt uitgesloten. B+ en B- worden gebruikt om de relatieve waarschijnlijkheid aan te geven van de mogelijkheid dat een dergelijke verslechtering zich voordoet.


“C” Leningen van goede kwaliteit: voorbeelden hiervan zijn niet-gegarandeerde leningen aan solide banken en bedrijven die na zeven jaar in één keer worden afgelost (bulletlening), of soortgelijke aflossing, vervaldag bij uitbetaling.


“D” Deze categorie vertegenwoordigt de grensgevallen tussen leningen van "aanvaardbare kwaliteit" en die waarbij zich enige problemen hebben voorgedaan. Dit keerpunt in de rangschikking wordt nauwkeuriger omschreven door de subcategorieën D+ en D-. Leningen met een rating D- vereisen een verhoogd toezicht.


“E” Deze categorie omvat leningen met een groter risicoprofiel dan doorgaans wordt aanvaard. Tot deze categorie behoren ook leningen waarbij zich tijdens de looptijd ernstige problemen hebben voorgedaan en waarbij een verlies niet kan worden uitgesloten. Derhalve zijn deze leningen onderworpen aan een rigoureus en doorgedreven toezicht. Met de subcategorieën E+ en E- wordt het verschil in intensiteit aangegeven van dit speciaal toezicht, waarbij de transacties met een rangschikking E- zich in een positie bevinden waarbij er een grote kans is dat de aflossing niet tijdig kan plaatsvinden en er dus een vorm van schuldherstructurering noodzakelijk wordt, hetgeen kan resulteren in een waardeverminderingsverlies.

“F” F (fail/wanbetaling) verwijst naar leningen met onaanvaardbare risico's. Leningen met een rangschikking F- kunnen alleen het resultaat zijn van lopende transacties die na ondertekening geconfronteerd werden met onvoorziene, uitzonderlijke en bijzonder ongunstige omstandigheden. Alle transacties waarbij zich een verlies van de hoofdsom voor de faciliteit voordoet, worden onder F gerangschikt. Hiervoor geldt een specifieke benadering.


Doorgaans worden leningen die intern D- of lager zijn gerangschikt op een toezichtslijst geplaatst. Indien een lening in eerste instantie was goedgekeurd met een risicoprofiel van D- of lager, zal deze lening alleen op de toezichtslijst worden geplaatst als gevolg een feitelijke kredietgebeurtenis die geleid heeft tot een verdere verslechtering van de rangschikking van de lening.


In de tabel in afdeling 3.2.3.3 is de analyse opgenomen van de kredietkwaliteit van de leningportfolio van de faciliteit op basis van de bovenstaande rangschikking.


Analyse van blootstelling aan kredietrisico van leningen


In de onderstaande tabel wordt de maximale blootstelling (zonder rekening te houden met verwachte kredietverliezen) weergegeven aan kredietrisico van ondertekende en uitbetaalde leningen per categorie lener, waarbij rekening wordt gehouden met de garanties die door de borgstellers zijn verstrekt:

Per 31.12.2018GegarandeerdAndere kredietverbeteraarsNiet gegarandeerdTotaal% v/h totaal
(x 1 000 EUR)
Banken88 263-856 484944 74761 %
Bedrijven147 55145 820205 198398 56926 %
Openbare instellingen29 182--29 1822 %
Staten-2 647165 846168 49311 %
Totaal uitgekeerd264 99648 4671 227 5281 540 991100 %
Ondertekend, niet uitgekeerd170 356-1 089 7531 260 110
Per 31.12.2017GegarandeerdAndere kredietverbeteraarsNiet gegarandeerdTotaal% v/h totaal
(x 1 000 EUR)
Banken46 86011 651919 216977 72759%
Bedrijven145 91459 462285 492490 86829 %
Openbare instellingen30 882--30 8822 %
Staten-3 218164 030167 24810 %
Totaal uitgekeerd223 65674 3311 368 7381 666 725100 %
Ondertekend, niet uitgekeerd89 597-780 386869 983


3.2.3.3Analyse kredietkwaliteit per categorie lener


In de onderstaande tabel wordt de analyse weergegeven van de kredietkwaliteit van de portefeuille leningen van de portfolio van de faciliteit per 31 december 2018 en 31 december 2017 uitgaande van de rangschikking van de leningen, op basis van de ondertekende blootstellingen (uitgekeerd en niet-uitgekeerd).

Per 31.12.2018Uitstekende rangschikkingStandaard rangschikkingMin. Aanvaard-baar RisicoHoog risicoGeen rangschikkingTotaal% v/h totaal
(x 1 000 EUR)
A tot B-CD+D- en lager
OntlenerBanken232 467238 619349 756698 562-1 519 40454 %
Bedrijven103 8457 564744693 10050 000855 25331 %
Openbare instellingen--29 1822 994-32 1761 %
Staten-4 7867 681381 801-394 26814 %
Totaal336 312250 969387 3631 776 45750 0002 801 101100 %
Per 31.12.2017Uitstekende rangschikkingStandaard rangschikkingMin. Aanvaard--baar RisicoHoog risicoGeen rangschikkingTotaal% v/h totaal
(x 1 000 EUR)
A tot B-CD+D- en lager
OntlenerBanken208 601187 225189 727870 913-1 456 46658 %
Bedrijven114 7698 0183 288533 3821 428660 88526 %
Openbare instellingen--30 882--30 8821 %
Staten--13 861374 614-388 47515 %
Totaal323 370195 243237 7581 778 9091 4282 536 708100 %

3.2.3.4Risicoconcentraties van leningen en voorschotten


3.2.3.4.1Geografische analyse


Op basis van het land van de ontlener kan de leningportefeuille van de faciliteit worden uitgesplitst in de volgende geografische regio's (× 1 000 EUR):

Land van de ontlener31.12.201831.12.2017
Kenia233 269331 891
Nigeria172 515230 042
Tanzania124 718116.093
Uganda81 766169 869
Burundi77 56874 703
Barbados74 63825 124
Egypte74 431-
Jamaica72 16585 728
Congo (Democratische Republiek)62 70862 439
Mauritius55 56426 598
Ethiopië55 21551 719
Dominicaanse Republiek54 32661 326
Mauritanië50 72764 007
Ghana39 24649 895
Togo30 63445 574
Rwanda28 70438 555
Malawi26 82722 800
Regionaal ACS24 335751
Nieuw-Caledonië21 12421 670
Angola20 65114 850
Kaapverdië18 92320 487
Senegal18 33013 881
Zambia17 70010 910
Frans-Polynesië17 45317 235
Kameroen14 78425 012
Mozambique14 71919 212
Kaaimaneilanden13 21314 958
Niger9 6555 631
Botswana7 2787 618
Seychellen4 7865 036
Mali4 7675 612
Haïti4 7486 006
Burkina Faso4 6496 041
Samoa3 9865 100
Vanuatu1 8482 162
Liberia1 1531 553
Palau1 1071 384
Micronesië759868
Zuid-Afrika2653
Namibië-1 971
Congo-1 730
Tonga-31
Totaal1 540 9911 666 725

3.2.3.4.2Analyse op grond van bedrijfstak


In de onderstaande tabel wordt de leningportefeuille van de faciliteit opgesplitst per bedrijfstak van de ontlener. De uitkeringen die eerst worden verstrekt aan een financiële tussenpersoon voordat zij aan de eindbegunstigde worden uitbetaald, zijn onder de globale leningen opgenomen (× 000 EUR):

Bedrijfstak van de ontlener31.12.201831.12.2017
Tertiaire sector en overige957 602991 282
Stadsontwikkeling, renovatie en vervoer192 400194 101
Elektriciteit, kolen en andere181 317290 364
Grondstoffen en mijnbouw45 82059 462
Verwerking van materialen, bouwsector33 1442 194
Autosnelwegen en andere wegen32 04340 960
Luchthavens en systemen voor luchtverkeersafhandeling29 18230 882
Telecommunicatie26 09520 310
Chemicaliën, kunststoffen en farmaceutische producten20 436-
Voedselketen15 38615 586
Terugwinning van afval7 5648 018
Sociale infrastructuur, onderwijs en gezondheidszorg21 100
Olie, gas en petroleum-12 466
Totaal1 540 9911 666 725


3.2.3.5Kredietrisicoblootstelling voor elke interne risicorating


De faciliteit gebruikt een interne ratingmethode in overeenstemming met de op interne ratings gebaseerde benadering in het kader van Bazel III. Op grond van deze methode is aan de meerderheid van de tegenpartijen van de faciliteit een interne rating toegekend. De onderstaande tabel toont een uitsplitsing van de leningportefeuille van de faciliteit op basis van steeds de beste waarde van interne rating van de lener of van de garantiegever, voor zover beschikbaar. In gevallen waarin geen interne rating beschikbaar is, is voor deze analyse gebruikgemaakt van de externe rating.


De tabel toont zowel de ondertekende blootstellingen (uitbetaald en niet-uitbetaald) als de risicogewogen blootstelllingen, gebaseerd op een interne methode die de faciliteit gebruikt voor limietbeheer.

2018
(x 1000 EUR)Binnen twaalf maanden te verwachten krediet-verliezenTijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, zonder verminderde kredietwaardig-heidTijdens de looptijd te verwachten krediet-verliezen, met verminderde krediet-waardigheidVerworven of gecreëerde financiële activa met verminderde kredietwaar-digheid (POCI “purchased or originated credit-impaired”)Reële waarde met verwerking van waarde-veranderingen in winst of verliesTotaal
Leningen en voorschotten tegen geamortiseerde kostprijs
Interne rating 1 — minimaal kredietrisico-90 875---90 875
Interne rating 2 — zeer gering kredietrisico74 650----74 650
Interne rating 3 — gering kredietrisico17 804----17 804
Interne rating 4 — gematigd kredietrisico39 29518 783---58 078
Interne rating 5 — financieel zwakke tegenpartij165 551----165 551
Interne rating 6 — hoog kredietrisico834 19494 749---928 943
Interne rating 7 — zeer hoog kredietrisico75 057134 701--1 806211 564
Interne rating 8 — in gebreke blijvende tegenpartij--185 2733 588-188 861
Voorzieningen voor verliezen-22 023-27 342-143 092-1 794-1 084-195 335
Boekwaarde1 184 528311 76642 1811 7947221 540 991
Toegezegde leningen
Interne rating 1 — minimaal kredietrisico------
Interne rating 2 — zeer gering kredietrisico102 092----102 092
Interne rating 3 — gering kredietrisico12 000----12 000
Interne rating 4 — gematigd kredietrisico12 463----12 463
Interne rating 5 — financieel zwakke tegenpartij230 455----230 455
Interne rating 6 — hoog kredietrisico567 57322 467---590 040
Interne rating 7 — zeer hoog kredietrisico100 05596 074---196 129
Interne rating 8 — in gebreke blijvende tegenpartij--16 932--16 932
Geen interne rating *123 821----123 821
Voorzieningen voor verliezen-7 225-16 597----23 822
Boekwaarde1 141 234101 94416 932--1 260 110
(*) agentuurovereenkomsten waarvoor op de verslagdatum geen onderliggende tegenpartijen zijn


De faciliteit houdt voortdurend toezicht op gebeurtenissen die van invloed zijn op zijn kredietnemers en garantiegevers, in het bijzonder banken. De faciliteit beoordeelt met name geval per geval haar contractuele rechten bij een verslechtering van de rating en streeft naar risicobeperkende maatregelen. De faciliteit volgt ook nauwgezet de verlengingen van bankgaranties voor haar leningen op om ervoor te zorgen dat deze worden vervangen of dat indien nodig tijdig wordt opgetreden.

3.2.3.6Achterstallen op leningen en waardeverminderingen


De identificatie, het toezicht en de rapportage over achterstallige bedragen verloopt overeenkomstig de procedures die zijn vastgelegd in de Richtsnoeren en procedures voor financieel toezicht die binnen de bank gelden. Deze procedures zijn in overeenstemming met de optimale bancaire werkmethoden en worden gebruikt voor alle leningen die door de EIB worden beheerd.

Het toezicht is gestructureerd om ervoor te zorgen dat i) potentiële achterstallen op betalingen in zo kort mogelijke tijd worden opgespoord en aangemeld bij de bevoegde diensten; ii) problematische gevallen onverwijld worden behandeld op het juiste operationele en besluitvormingsniveau; iii) op gezette tijd verslag wordt uitgebracht aan het directiecomité van de EIB en de lidstaten over de algemene stand van zaken met betrekking tot de achterstallen en de invorderingsmaatregelen die reeds zijn genomen en die men van plan is te nemen.


De achterstallen en waardeverminderingen op de leningen kunnen als volgt worden geanalyseerd (× 1000 EUR):

Leningen en voorschottenLeningen en vorderingen
31.12.201831.12.2017
Boekwaarde1 540 9911 666 725
Tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, met verminderde kredietwaardigheid
Brutobedrag188 861136 827
Waardeverminderingen — voorzieningen voor verliezen-144 886-106 203
Boekwaarde van tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, met verminderde kredietwaardigheid43 97530 624
Achterstallig maar zonder verminderde kredietwaardigheid
"Achterstallig" omvat
0-30 dagen8041 227
30-60 dagen-77
60-90 dagen-31
90-180 dagen-18
meer dan 180 dagen11
Boekwaarde achterstallig, zonder verminderde kredietwaardigheid8051 354
Boekwaarde niet achterstallig en evenmin met verminderde kredietwaardigheid1 496 2111 634 747
Totale boekwaarde leningen en voorschotten1 540 9911 666 725

3.2.3.7Leningoversluiting en respijt


De faciliteit beschouwt leningen in verzuim indien naar aanleiding van ongunstige veranderingen in de financiële positie van een ontlener de faciliteit opnieuw onderhandelt over de oorspronkelijke voorwaarden van de contractuele regelingen met deze ontlener, hetgeen een rechtstreeks effect heeft op de toekomstige kasstromen van het financieel instrument, hetgeen kan resulteren in een verlies voor de faciliteit. De financiële gevolgen van de herstructureringsactiviteiten zijn evenwel doorgaans beperkt tot eventuele waardeverminderingsverliezen, aangezien financiële neutraliteit doorgaans wordt toegepast door de faciliteit en tot uiting komt in de herziene tariefvoorwaarden van de herschikte verrichtingen.


Bij normale bedrijfsvoering zou de rangschikking van de desbetreffende leningen zijn verslechterd en zou de lening voorafgaand aan de heronderhandeling in de toezichtslijst zijn opgenomen. Zodra de heronderhandeling is beëindigd, zal de faciliteit nauwgezet toezicht blijven uitoefenen op deze leningen. Indien de herziene betalingsvoorwaarden niet voorzien in de terugbetaling van de oorspronkelijke boekwaarde van het actief, zal dit als een waardevermindering worden beschouwd. De desbetreffende waardeverminderingsverliezen zullen worden berekend op basis van de geraamde kasstromen, verdisconteerd met de oorspronkelijke effectieve rentevoet. De behoefte aan bijzondere waardevermindering van alle leningen waarvan de regionale regering van Åland achteruit is gegaan aan E- wordt regelmatig beoordeeld; Zodra de rangschikking van een lening voldoende is verbeterd, wordt de lening verwijderd van de toezichtslijst overeenkomstig de procedures van de faciliteit.


Respijtmaatregelen en - praktijken die worden uitgevoerd door het herstructureringsteam van de bank tijdens de verslagperiode, omvatten verlenging van de looptijd, uitstel van loutere kapitaalaflossing, uitstel van kapitaalaflossing en rentebetaling en kapitalisering van achterstallige betalingen. Dergelijke respijtmaatregelen hebben niet tot gevolg dat de onderliggende verrichting uit de balans wordt verwijderd, tenzij het effect van de contractuele veranderingen op de netto contante waarde van de lening op de datum van de herstructurering als significant wordt beschouwd. Indien een dergelijk nieuw opgenomen financiële actief een verminderde kredietwaardigheid hebben, zou het voldoen aan de definitie van verworven of gecreëerd financieel actief met verminderde kredietwaardigheid (POCI).


Blootstellingen wegens wijzigingen in de contractuele voorwaarden die geen gevolgen hebben op de toekomstige kasstromen, zoals onderpand- of andere zekerheidsregelingen of afstand van contractuele rechten bij overeenkomsten worden niet beschouwd als verzuim. Bijgevolg worden deze gebeurtenissen niet beschouwd als toereikend om op zich een waardevermindering aan te geven.


Verrichtingen waarvoor respijtmaatregelen gelden, worden als dusdanig vermeld in de onderstaande tabel:

(x 1 000 EUR)31.12.201831.12.2017
Aantal verrichtingen waarvoor respijtmaatregelen gelden3327
Boekwaarde280 720136 973
met waardevermindering9 506112 423
Opgenomen waardevermindering86 334107 256
Rentebaten met betrekking tot respijtmaatregelen13 4658 418
Afgeschreven uitgaven (na de beëindiging/verkoop van de verrichting)-9 395

Respijtmaatregelen
(x 1 000 EUR)31.12.2017Verlenging van de looptijdenUitstel van loutere kapitaal-aflossingUitstel van kapitaal-aflossingen en rentebetalingOverigeContractuele terugbetaling en beëindiging(1)31.12.2018
Banken30 347-2905 654765-9 46427 592
Bedrijven106 6263 463-15 271143 261-15 493253 128
Totaal136 9733 46329020 925144 026-24 957280 720
(1) Dalingen kunnen worden verklaard door terugbetalingen van kapitaal tijdens het jaar met betrekking tot verrichtingen die reeds met ingang van 31 december 2018 als respijt worden beschouwd en door beëindiging van respijtmaatregelen tijdens het jaar.

3.2.4Kredietrisico met betrekking tot geldmiddelen en kasequivalenten


De beschikbare middelen worden geïnvesteerd overeenkomstig het schema van de faciliteit voor de contractuele uitbetaling van de verplichtingen. Per 31 december 2018 en 31 december 2017 vonden investeringen plaats in de vorm van rekeningtegoeden, depositobewijzen en commercial paper.


De goedgekeurde entiteiten beschikken over een rating die overeenstemt met de ratings op korte en lange termijn die is vereist voor de beleggingen van kasmiddelen die door de EIB voor eigen rekening worden uitgevoerd; Bij verschillende ratings die door meer dan een ratingbureau zijn verleend, geldt de laagste rating. De maximaal toegestane limiet voor elke goedgekeurde bank bedraagt momenteel 50 000 000 EUR (vijftig miljoen EUR). Een uitzondering op deze regel is verleend aan de Société Générale, waar de faciliteit haar operationele kasgeldrekeningen aanhoudt. Het maximum voor kortlopend krediet voor de Société Générale bedraagt op 31 december 2018 en 31 december 2017 110 000 000 EUR (honderdtien miljoen EUR). Het verhoogde maximum is van toepassing op de som van de tegoeden op de operationele kasgeldrekeningen en de instrumenten die door deze tegenpartij zijn uitgegeven en worden aangehouden door de thesaurieportfolio.


Alle investeringen worden geplaatst bij de goedgekeurde entiteiten met een maximale looptijd van drie maanden vanaf de valutadatum. Alle inbreuken op de limieten van de kredietblootstelling zijn gemeld aan de lastgevers. Per 31 december 2018 hadden alle termijndeposito's, commercial paper en kasmiddelen die werden aangehouden door de thesaurieportfolio van de faciliteit een minimale rating P-2 van Moody's of gelijkwaardig op de vereffening. Per 31 december 2017 hadden alle termijndeposito's, commercial paper en kasmiddelen die werden aangehouden door de thesaurieportfolio van de faciliteit een minimale rating P-1 van Moody's of gelijkwaardig op de vereffening.


In de onderstaande tabel is het saldo van de geldmiddelen en kasequivalenten inclusief opgelopen rente opgenomen (× 1000 EUR):

Minimale korte-termijnratingMinimale lange-termijnrating31.12.201831.12.2017
(terminologie Moody's)(terminologie Moody's)
P-1Aaa71 91413 %49 6169 %
P-1Aa349 9729 %89 97116 %
P-1A1199 93834 %143 08026 %
P-1A2201 89935 %266 43449 %
P-2A349 9859 %-0 %
Totaal573 708100 %549 101100 %


3.2.5Kredietrisico met betrekking tot derivaten


3.2.5.1Beleid op het vlak van kredietrisico van derivaten


Het kredietrisico met betrekking tot derivaten is het verlies dat een bepaalde partij kan oplopen wanneer de tegenpartij bij de transactie niet in staat zou zijn haar contractuele verplichtingen na te komen. Het kredietrisico bij derivaten hangt af van een aantal factoren (zoals rentevoeten en wisselkoersen) en stemt doorgaans overeen met een klein onderdeel van hun referentiewaarde.


De faciliteit mag in de uitoefening van haar normale activiteiten swapovereenkomsten sluiten ter afdekking van specifieke kredietverrichtingen of currency forward contracten sluiten ter afdekking van haar valutaposities, die in andere actief verhandelde valuta dan de euro luiden. Alle swaps worden uitgevoerd door de Europese Investeringsbank met een externe tegenpartij. De swaps vallen onder dezelfde Master Swap overeenkomsten en Credit Support bijlagen die tussen de Europese Investeringsbank en haar externe tegenpartijen zijn afgesloten.


3.2.5.2Meting van de kredietrisico's voor derivaten


Alle door de Europese Investeringsbank uitgevoerde swaps die betrekking hebben op de faciliteit, worden behandeld binnen hetzelfde contractuele kader en volgens dezelfde methodiek die gelden voor de derivaten die door de Europese Investeringsbank voor eigen doeleinden zijn ingezet. Met name de geschiktheid van de tegenpartijen bij de swapovereenkomst wordt bepaald door de Europese Investeringsbank op basis van dezelfde geschiktheidsvoorwaarden die gelden voor de algemene swapdoeleinden.


Voor het meten van de blootstelling aan kredietrisico met betrekking tot transacties met swaps en derivaten maakt de Europese Investeringsbank gebruik van de Net Market Exposure (NME) en Potential Future Exposure (PFE) benadering voor verslaglegging en toezicht op de limieten. De derivaten van de faciliteit zijn volledig opgenomen in de NME en PFE.

·In de onderstaande tabel zijn de looptijden van de valutarenteswaps opgenomen, opgesplitst voor hun referentiewaarde en reële waarde:

Swapcontracten per 31.12.2018korter dan1 jaar5 jaarlanger danTotaal 2018
(x 1 000 EUR)1 jaartot 5 jaartot 10 jaartot 10 jaar
Nominaal bedrag-5 245--5 245
Reële waarde (d.i. netto contante waarde)--325---325
Swapcontracten per 31.12.2017korter dan1 jaar5 jaarlanger danTotaal 2017
(x 1 000 EUR)1 jaartot 5 jaartot 10 jaartot 10 jaar
Nominaal bedrag-8 098--8 098
Reële waarde (d.i. netto contante waarde)--955---955

·De faciliteit sluit valuataswapcontracten op korte termijn (“FX swaps”) af om het valutarisico af te dekken op uitkeringen van leningen in andere valuta dan de EUR. FX swaps hebben een looptijd van maximum drie maanden en worden regelmatig verlengd. Het referentiebedrag van FX swaps bedroeg 1 460,6 miljoen EUR op 31 december 2018 ten opzichte van 1 500,0 miljoen EUR op 31 december 2017. De reële waarde van FX swaps bedroeg 1,1 miljoen EUR op 31 december 2018 ten opzichte van 12,0 miljoen EUR op 31 december 2017.


·De faciliteit sluit interest rate swap contracten af om het renterisico op uitbetaalde leningen af te dekken. Per 31 december 2018 waren er twee uitstaande renteswaps met een referentiebedrag van 28,5 miljoen EUR (in 2017: 31,7 miljoen EUR) en een reële waarde van 0,7 miljoen EUR (2017: 0,3 miljoen EUR).


3.2.6Kredietrisico bij thesauriemiddelen


De volgende tabel geeft een overzicht van de kasmiddelen die geheel bestaan uit commercial paper dat is uitgegeven door lagere overheden, banken en niet-bancaire entiteiten met een resterende looptijd van ten hoogste drie maanden. EU-lidstaten, hun agentschappen, banken en niet-bancaire entiteiten zijn in aanmerking komende emittenten. De maximaal toegestane limiet voor elke goedgekeurde emittent bedraagt momenteel 50 000 000 EUR (vijftig miljoen EUR). Investeringen in obligaties op middellange en lange termijn kwamen ook in aanmerking, overeenkomstig de investeringsrichtsnoeren en afhankelijk van de liquiditeitsbehoeften.

Minimale korte-termijnratingMinimale lange-termijnrating31.12.201831.12.2017
(terminologie Moody's)(terminologie Moody's)
P-1Aa280 04124 %-0 %
P-1Aa395 05529 %-0 %
P-1A115 0054 %-0 %
P-1A245 00813 %-0 %
P-2A250 01515 %-0 %
P-2A350 01615 %-0 %
P-2Baa2-0 %94 35365 %
NPBa1-0 %50 02935 %
Totaal335 140100 %144 382100 %

3.3Liquiditeitsrisico


Liquiditeitsrisico verwijst naar het vermogen van een entiteit om toename van activa te financieren en te voldoen aan haar verplichtingen wanneer deze vervallen, zonder onaanvaardbare verliezen op te lopen. Dit risico kan worden opgesplitst in een liquiditeitsfinancieringsrisico en een marktliquiditeitsrisico. Een liquiditeitsfinancieringsrisico is het risico dat een entiteit niet in staat zal zijn om op doeltreffende wijze gevolg te geven aan de verwachte en onverwachte huidige en toekomstige thesauriebehoeften, zonder afbreuk te doen aan haar dagelijkse verrichtingen of haar financiële positie. Een marktliquiditeitsrisico is het risico dat een entiteit een positie niet gemakkelijk kan compenseren of ongedaan kan maken tegen de marktprijs als gevolg van een ontoereikende marktdiepte of verstoring van de markten.


3.3.1     Beheer van het liquiditeitsrisico


De faciliteit wordt in eerste instantie gefinancierd met jaarlijkse bijdragen van de lidstaten alsook met terugbetalingen afkomstig van door de faciliteit uitgevoerde verrichtingen. Het liquiditeitsfinancieringsrisico wordt in eerste instantie door de faciliteit beheerd door het inventariseren van haar liquiditeitsbehoeften en de vereiste jaarlijkse bijdragen van de lidstaten.


Om de jaarlijkse bijdragen van de lidstaten te berekenen, worden de uitkeringspatronen van de bestaande en geplande portefeuille onderzocht en tijdens het jaar opgevolgd. Speciale gebeurtenissen, zoals vroegtijdige terugbetalingen, verkoop van aandelen of wanbetalingen worden in aanmerking genomen met het oog op een aanpassing van de jaarlijkse liquiditeitsvereisten.


Om het liquiditeitsrisico verder te beperken, beschikt de faciliteit over een liquiditeitsreserve die voldoende is om steeds de tijdig voorspelde uitbetalingen van contanten (op gezette tijden bekendgemaakt door de afdeling Kredietverlening van de EIB) te kunnen dekken. Middelen worden geïnvesteerd op de geldmarkt en de obligatiemarkten in de vorm van interbancaire deposito's en andere financiële instrumenten op korte termijn waarbij rekening wordt gehouden met de verplichtingen inzake uitbetalingen van contanten van de faciliteit. De liquide activa van de faciliteit worden beheerd door de dienst thesaurie van de bank om ervoor te zorgen dat de nodige kasmiddelen worden aangehouden om de faciliteit in staat te stellen haar verplichtingen na te komen.


Overeenkomstig het beginsel van scheiding van taken tussen front en back office vallen afwikkelingstransacties die betrekking hebben op de investering van deze activa onder de verantwoordelijkheid van de EIB-afdeling planning en afwikkeling van transacties. Daarnaast vallen de goedkeuring van tegenprestaties en de limieten voor investeringen in schatkistpapier, alsook het toezicht op deze limieten, onder de verantwoordelijkheid van het directoraat Risicobeheer van de bank.


3.3.2     Meting van het liquiditeitsrisico


In de deze afdeling opgenomen tabellen wordt een overzicht gegeven van de financiële verplichtingen van de faciliteit volgens looptijd op basis van de resterende periode tussen de balansdatum en de contractuele vervaldag (op basis van op niet-gedisconteerde kasstromen).


Wat betreft de niet-afgeleide financiële verplichtingen, heeft de faciliteit verbintenissen in de vorm van niet-uitbetaalde delen van het krediet uit hoofde van ondertekende kredietovereenkomsten, niet-uitbetaalde delen van ondertekende inschrijvingen op kapitaal/investeringsovereenkomsten, toegekende leninggaranties, of van toegezegde rentesubsidies en technische bijstand ("TA").


In het kader van de faciliteit afgesloten leningen hebben een uitbetalingstermijn. De uitbetalingen komen evenwel tot stand op momenten en in bedragen die een weerspiegeling zijn van de geboekte vooruitgang bij de desbetreffende investeringsprojecten. Bovendien zijn de leningen van de faciliteit transacties die tot stand komen in een relatief volatiele werkomgeving. Derhalve is het uitbetalingsschema onderworpen aan een aanzienlijke mate van onzekerheid.


Kapitaalinvesteringen worden opeisbaar wanneer en zodra uit hoofde van de fondsenbeheerders geldige opvragingen voor kapitaal tot stand komen, die een beeld geven van de geboekte vooruitgang bij hun investeringsactiviteiten. De trekkingsperiode is gewoonlijk 3 jaar en wordt vaak met een of twee jaar verlengd. Sommige uitbetalingsverbintenissen blijven gewoonlijk ook van kracht na afloop van de trekkingsperiode totdat de onderliggende investeringen van het fonds volledig beschikbaar zijn, aangezien de liquiditeiten van het fonds soms ontoereikend kunnen zijn om te voldoen aan de betalingsverplichtingen met betrekking tot vergoedingen en andere kosten.


Garanties gaan niet gepaard met specifieke uitbetalingsverplichtingen tenzij door de begunstigde van de lening een waarborg wordt afgeroepen. Het bedrag van uitstaande garanties wordt verlaagd volgens het aflossingsschema van gegarandeerde leningen.


Vastgelegde kasuitstromen van rentesubsidies vinden plaats bij gesubsidieerde leningen die met eigen middelen van de EIB worden gefinancierd. De gerapporteerde uitstromen zijn dus evenwel alleen vastleggingen die verband houden met deze leningen in plaats van het totaalbedrag vastlegde niet-uitgekeerde rentesubsidies. Zoals bij de leningen, is hun uitbetalingsschema onzeker.


Vastgelegde technische bijstand "Bruto nominale uitstroom" in de tabel "Looptijdprofiel van niet-afgeleide financiële verplichtingen" verwijst naar het totale niet-uitbetaalde deel van de ondertekende contracten voor technische bijstand. Het uitkeringspatroon is in aanzienlijke mate onzeker. Kasuitstromen die zijn ondergebracht in de categorie "drie maanden of minder" vertegenwoordigen het bedrag van uitstaande facturen dat tegen de verslagleggingsdatum wordt ontvangen.


Vastleggingen voor niet-afgeleide financiële verplichtingen zonder vastgestelde contractuele vervaldatum worden gerangschikt onder "Looptijd onbepaald". Vastleggingen met een vastgelegd verzoek voor uitbetalingen van contanten op de verslagleggingsdatum worden onder de desbetreffende termijn gerangschikt.


Bij afgeleide financiële verplichtingen vertegenwoordigt het looptijdprofiel de contractuele niet-gedisconteerde kasstromen van swapovereenkomsten met inbegrip van cross currency swaps(CCS), cross currency renteswaps(CCIRS), currency swaps op korte termijn en renteswaps.

Looptijdprofiel van niet-afgeleide financiële verplichtingen3 maanden of minderVan 3 maanden tot 1 jaarVan 1 jaar tot 5 jaarMeer dan 5 jaarLooptijd niet bepaaldBruto nominale uitstroom
x 1 000 EUR per 31.12.2018
Uitstroom voor vastgelegde maar niet-uitbetaalde leningen7 854---1 276 0771 283 931
Uitstroom voor vastgelegde investeringsmiddelen en inschrijving op aandelen2 023---345 144347 167
Andere (getekende niet-verstrekte garanties, verstrekte garanties)----1 556 4681 556 468
Uitstroom voor vastgelegde rentesubsidies----360 655360 655
Uitstroom voor vastgelegde technische bijstand2 373---24 08226 455
Totaal12 250---3 562 4263 574 676
Looptijdprofiel van niet-afgeleide financiële verplichtingen3 maanden of minderVan 3 maanden tot 1 jaarVan 1 jaar tot 5 jaarMeer dan 5 jaarLooptijd niet bepaaldBruto nominale uitstroom
x 1 000 EUR per 31.12.2017
Uitstroom voor vastgelegde maar niet-uitbetaalde leningen5 543---864 440869 983
Uitstroom voor vastgelegde investeringsmiddelen en inschrijving op aandelen5 039---316 656321 695
Andere (getekende niet-verstrekte garanties, verstrekte garanties)----82 25182 251
Uitstroom voor vastgelegde rentesubsidies1 245---286 066287 311
Uitstroom voor vastgelegde technische bijstand1 931---24 72026 651
Totaal13 758---1 574 1331 587 891

Looptijdprofiel van afgeleide financiële verplichtingen3 maanden of minderVan 3 maanden tot 1 jaarVan 1 jaar tot 5 jaarMeer dan 5 jaarBruto nominale instroom of uitstroom
x 1 000 EUR per 31.12.2018
CCS en CCIRS – instroom53 2811 816-5 102
CCS en CCIRS — uitstroom--4 081-1 770--5 851
Valutaswaps op korte termijn — instroom1 460 608---1 460 608
Valutaswaps op korte termijn — uitstroom-1 465 498----1 465 498
Renteswaps — instroom3971 1713 4732045 245
Renteswaps - uitstroom--1 340-3 030-175-4 545
Totaal-4 488-96948929-4 939
Looptijdprofiel van afgeleide financiële verplichtingen3 maanden of minderVan 3 maanden tot 1 jaarVan 1 jaar tot 5 jaarMeer dan 5 jaarBruto nominale instroom of uitstroom
x 1 000 EUR per 31.12.2017
CCS en CCIRS – instroom73 1445 122-8 273
CCS en CCIRS — uitstroom--4 051-5 959--10 010
Valutaswaps op korte termijn — instroom1 500 000---1 500 000
Valutaswaps op korte termijn — uitstroom-1 493 987----1 493 987
Renteswaps — instroom3551 1024 1386256 219
Renteswaps - uitstroom--1 502-3 782-556-5 840
Totaal6 375-1 307-482694 655

3.3.3Financiële activa en passiva op lange termijn


In de onderstaande tabel zijn de boekwaarden opgenomen van de niet-afgeleide financiële activa en financiële verplichtingen die naar verwachting meer dan 12 maanden na de verslagleggingsdatum zullen worden geïnd of afgewikkeld.

(x 1 000 EUR)31.12.201831.12.2017
Financiële activa:
Leningen en voorschotten1 666 2321 608 488
Aandelen en andere effecten met variabele rente567 292497 539
Overige activa171318
Totaal2 233 6952 106 345
Financiële passiva:
Voorzieningen voor verstrekte garanties793549
Aan derden verschuldigde bedragen93 641109 004
Voorzieningen voor toegezegde leningen23 822-
Totaal118 256109 553


3.4Marktrisico


Het marktrisico is het risico dat wijzigingen in marktprijzen en koersen, zoals rentevoeten, aandelenkoersen, wisselkoersen de ontvangsten van de entiteit of de waarde van haar deelnemingen in financiële instrumenten beïnvloeden.


3.4.1     Renterisico


Het renterisico is de volatiliteit van de economische waarde van of van de baten afkomstig van de rentedragende posities als gevolg van ongunstige ontwikkelingen van de rentevoeten.


De fluctuatie van haar economische waarde of incongruenties op het vlak van prijszetting tussen verschillende activa, passiva en afdekkingsinstrumenten hebben geen rechtstreekse weerslag op de faciliteit omdat i) zij geen directe financieringskosten of rentedragende passiva heeft en ii) zij de weerslag aanvaardt van rentefluctuaties op de inkomsten uit haar investeringen.


De gevoeligheid van de kredietportefeuille en de micro hedging swaps van de faciliteit voor rentefluctuaties wordt gemeten op basis van een basispuntwaardeberekening.


In de BPV-berekening wordt de winst of het verlies gemeten van de netto contante waarde van de desbetreffende portfolio, ten opzichte een stijging met een 1 basispunt (0,01%) van rentevoettrends binnen een specifiek tijdsinterval "money market - tot en met 1 jaar", "very short - 2 tot 3 jaar", "short - 4 tot 6 jaar", "medium - 7 tot 11 jaar" "long - 12 tot 20 jaar" of "extra long - meer dan 21 jaar".


Voor het verkrijgen van de netto contante waarde (NPV) van de kasstromen van de leningen in EUR gebruikt de faciliteit de EUR-financieringscurve van de EIB (EUR-swapcurve bijgesteld met de globale financieringsspread van de EIB). De USD-financieringscurve van de EIB wordt gebruikt voor de berekening van de NPV van kasstromen van de leningen in USD. De netto contante waarde (NCW) van kasstromen van leningen in valuta waarvoor geen betrouwbare en voldoende volledige discontocurve beschikbaar is, wordt bepaald door de EUR-financieringscurve van de EIB als maatstaf te gebruiken.


Voor het berekenen van de netto contante waarde van micro hedging swaps gebruikt de faciliteit de EUR-swapcurve voor kasstromen in EUR en de USD-swapcurve voor kasstromen in USD.


Zoals blijkt uit de volgende tabel, zou de netto contante waarde van de leningenportefeuille inclusief de hieraan gerelateerde micro hedging swaps op 31 december 2018 dalen met 483 000 EUR (per 31 december 2017: daling met 488 000 EUR) als alle desbetreffende rentevoeten tegelijkertijd stijgen met 1 basispunt.

BasispuntwaardeGeldZeer kortKortGemiddeldLangExtra langTotaal
(x 1 000 EUR)Markt
Per 31.12.20181 jaar2 tot 3 jaar4 tot 6 jaar7 tot 11 jaar12 tot 20 jaar21 jaar
Totale gevoeligheid van leningen en micro hedging swaps-38-94-168-154-29--483
BasispuntwaardeGeldZeer kortKortGemiddeldLangExtra langTotaal
(x 1 000 EUR)Markt
Per 31.12.20171 jaar2 tot 3 jaar4 tot 6 jaar7 tot 11 jaar12 tot 20 jaar21 jaar
Totale gevoeligheid van leningen en micro hedging swaps-49-96-159-168-16--488


3.4.2Valutarisico


Het valutarisico voor de faciliteit is het risico op het verlies van inkomsten of economische waarde als gevolg van ongunstige ontwikkelingen van de wisselkoersen.


Met een referentierekenvaluta (EUR voor de faciliteit) wordt de faciliteit blootgesteld aan een valutarisico zodra er een incongruentie optreedt tussen in niet-referentierekenvaluta luidende activa en passiva. Onder het valutarisico valt ook het effect van wijzigingen in de waarde van toekomstige in een niet-referentierekenvaluta luidende kasstromen, bv. interest en dividenduitkeringen, als gevolg van wisselkoersschommelingen.


3.4.2.1Valutarisico en schatkistpapier


Het schatkistpapier van de faciliteit luidt in EUR of USD.


Het valutarisico wordt gedekt door contante of termijntransacties in vreemde valuta, valutaswaps of cross-currency swaps. De afdeling thesaurie van de bank kan, als zij dit nodig en passend acht, gebruik maken van een ander instrument, overeenkomstig het beleid van de bank, dat bescherming biedt tegen de marktrisico's met betrekking tot de financiële activiteiten van de faciliteit.


3.4.2.2Valutarisico en door de faciliteit gefinancierde of gegarandeerde transacties.


De bijdragen van de lidstaten aan de faciliteit luiden in EUR. De door de faciliteit gefinancierde of gegarandeerde transacties alsook de rentesubsidies kunnen in EUR, USD of elke andere goedgekeurde valuta luiden.


Een blootstelling aan valutarisico (ten opzichte van de referentievaluatie EUR) doet zich voor wanneer transacties in andere valuta dan de EUR niet afgedekt worden. De richtsnoeren voor de afdekking van de wisselkoers van de faciliteit worden hierna toegelicht. 


3.4.2.2.1.Afdekking van verrichtingen in USD


Het valutarisico dat ontstaat door transacties van de faciliteit in USD, wordt gedekt op geaggregeerde basis via het gebruik van USD/EUR valutaswaps, waarvan het bedrag periodiek wordt verlengd en aangepast. Het gebruik van valutaswaps heeft een dubbel doel. Enerzijds wordt de noodzakelijke liquiditeit voor nieuwe uitkeringen (leningen en vermogen) gegenereerd en anderzijds blijft een macro valutahedging gehandhaafd.

Bij de aanvang van elke periode worden de tijdens de volgende periode in USD te ontvangen of betalen kasstromen geraamd op basis van de geplande of verwachte terugbetalingen/uitkeringen. Vervolgens worden de verlopen valutaswaps verlengd, waarbij hun bedrag wordt aangepast om ten minste de voor de volgende periode geraamde liquiditeitsbehoeften in USD te dekken.


-Op maandelijkse basis wordt de deviezenpositie in USD afgeschermd, indien zij de desbetreffende limieten overschrijdt, door een contante of termijntransactie.


-Binnen een doorrolperiode kunnen onverwachte tekorten aan liquiditeiten in USD worden gedekt door ad-hoc valutaswaptransacties, terwijl liquiditeitsoverschotten in schatkistpapier geïnvesteerd kunnen worden of in EUR kunnen worden omgezet, indien zij het gevolg zijn van een toename van de deviezenpositie.


3.4.2.2.2.Afdekking van transacties in andere valuta dan EUR of USD


-Transacties van de faciliteit in andere valuta dan EUR of USD worden afgedekt met cross-currency swap contracten met hetzelfde financiële profiel als de onderliggende lening, op voorwaarde dat er een operationele swapmarkt is.


-De faciliteit voert transacties uit in valuta waarvoor afdekkingsmogelijkheden hetzij niet op een efficiënte wijze beschikbaar zijn, hetzij tegen een hoge kostprijs beschikbaar zijn. Deze transacties luiden in lokale valuta, maar worden in EUR of USD afgewikkeld. Het kader voor financiële risico's van de faciliteit, dat op 22 januari 2015 door het comité van de faciliteit is goedgekeurd, biedt de mogelijkheid om de valutarisico's in lokale valuta met een significante positieve correlatie met de UDS synthetisch af te dekken met in USD luidende derivaten. De met in USD luidende derivaten synthetisch afgedekte lokale valuta zijn opgenomen in de tabel in afdeling 3.4.2.2.3 onder de vermelding "Lokale valuta (onder synthetische dekking), terwijl de niet met de USD synthetisch afgedekte lokale valuta in dezelfde tabel zijn weergegeven onder de vermelding "Lokale valuta (niet onder synthetische dekking)".


3.4.2.2.3Deviezenpositie (x 1000 EUR)


In de tabellen bij deze toelichting wordt de deviezenpositie van de faciliteit weergegeven.


De in de onderstaande tabellen weergegeven deviezenpositie is in overeenstemming met het risicobeleid van de faciliteit (zoals beschreven in het kader voor financiële risico's van de faciliteit). De deviezenpositie per risicobeleid is gebaseerd op boekhoudkundige gegevens en wordt gedefinieerd als het saldo tussen geselecteerde activa en passiva. De activa en passiva in de deviezenpositie per risicobeleid worden geselecteerd om ervoor te zorgen dat de opbrengsten alleen bij ontvangst worden omgezet in de rapporteringsvaluta (EUR).


Beleid dat vóór 1 januari 2018 van toepassing was

De niet-gerealiseerde winsten en verliezen en waardevermindering op voor verkoop beschikbare financiële activa (IAS 39) worden opgenomen in de deviezenpositie per risicobeleid, alsook waardevermindering op leningen en vorderingen. In de deviezenpositie per risicobeleid opgenomen derivaten worden gewaardeerd tegen hun nominale waarde in plaats van hun reële waarde, om in overeenstemming te worden gebracht met de ingehouden waarde van de activa, die ook worden gewaardeerd tegen hun nominale waarde aangepast met de waardevermindering voor leningen.


Beleid dat na 1 januari 2018 van toepassing is

De verandering in de reële waarde van aandelen en andere effecten met variabele opbrengst is opgenomen in de deviezenpositie per risicobeleid alsook waardeverminderingen op leningen en voorschotten. In de deviezenpositie per risicobeleid opgenomen derivaten worden gewaardeerd tegen hun nominale waarde in plaats van hun reële waarde, om in overeenstemming te worden gebracht met de ingehouden waarde van de activa, die ook worden gewaardeerd tegen hun nominale waarde aangepast met de waardevermindering voor leningen.


In de onderstaande tabel is het resterende deel van de activa en passiva, dat grotendeels bestaat uit op leningen opgebouwde rente, derivaten en subsidies opgenomen als "deviezenpositie buiten risicobeleid".

Per 31.12.2018Activa en passivaVastleggingen en voorwaardelijke verplichtingen
Valuta'sDeviezenpositie per risicobeleidDeviezenpositie buiten risicobeleidBalans deviezenpositie
USD-157 177-52 111-209 288600 271
Lokale valuta

(onder synthetische dekking)*
KES35 80625236 058-
TZS71 19581472 009-
DOP35 31182136 132-
UGX45 73176946 500-
RWF24 1761724 193-
Lokale valuta

(niet onder synthetische dekking)*
HTG, MUR, MZN, XOF, ZMW, BWP, JMD, NGN, ZAR74 265-43273 833-
Totaal niet-EUR valuta129 307-49 87079 437600 271
EUR-2 834 5602 834 5603 044 623
TOTAAL EUR en niet-EUR129 3072 784 6902 913 9973 644 894
* Zie afdeling 3.4.2.2.2 voor toelichting bij synthetische dekking.

Per 31 december 2017Activa en passivaVastleggingen en voorwaardelijke verplichtingen
Valuta'sDeviezenpositie per risicobeleidDeviezenpositie buiten risicobeleidBalans deviezenpositie
USD-206 5356 087-200 448377 994
Lokale valuta

(onder synthetische dekking)*
KES88 5322 85491 386-
TZS98 7221 820100 542-
DOP37 7851 49439 279-
UGX52 6531 50554 158-
RWF32 71435433 068-
Lokale valuta

(niet onder synthetische dekking)*
HTG, MUR, MZN, XOF, ZMW, BWP30 80218330 985-
Totaal niet-EUR valuta134 67314 297148 970377 994
EUR-2 688 4972 688 4971 278 511
TOTAAL EUR en niet-EUR134 6732 702 7942 837 4671 656 505


3.4.2.3Deviezen gevoeligheidsanalyse


Per 31 december 2018 zou een waardevermindering ten belope van 10% van de EUR ten opzichte van alle niet EUR-valuta resulteren in een stijging van de middelen van de contribuanten ten belope van 8,8 miljoen EUR (31 december 2017: 16,6 miljoen EUR). Een waardeverhoging ten belope van 10% van de EUR ten opzichte van alle niet EUR-valuta zou resulteren in een daling van de middelen van de contribuanten ten belope van 7,2 miljoen EUR (31 december 2017: 13,6 miljoen EUR).


3.4.2.4Omrekeningskoers


De volgende omrekeningskoersen werden gebruikt voor de opstelling van de balans op 31 december 2018 en 31 december 2017:

31 december 201831 december 2017
Andere dan EU-valuta
Botswana Pula (BWP)12,203811,7512
Dominicaanse Republiek pesos (DOP)57,403757,1465
Fijische dollar (FJD)2,41042,4186
Haïtiaanse gourde (HTG)86,9275,69
Jamaicaanse dollar (JMD)144,081148,7032
Keniaanse shillings (KES)116,24123,7
Mauritaanse ouguiya (MRO)*-422,36
Mauritaanse ouguiya (MRO)*41,166-
Mauritiaanse rupee (MUR)39,0540,07
Mozambikaanse Metical (MZN)70,1470,09
Nigeriaanse Naira (NGN)351,05367,44
Rwandese frank (RWF)1020,11003,37
Tanzaniaanse shilling (TZS)2624,332681,78
Oegandese shilling (UGX)42394357
US-dollar (USD)1,1451,1993
CFA-frank (XAF/XOF)655,957655,957
Zuid-Afrikaanse rand (ZAR)16,459414,8054
Zambiaanse Kvacha (ZMW)13,607711,965
(*) De MRU is ingevoerd per 1 januari 2018, ter vervanging van de oude MRO tegen een koers van 1 MRU = 10 MRO

3.4.3Aandelenkoersrisico


Het aandelenkoersrisico is het risico dat de reële waarde van deelname in het aandelenkapitaal daalt als gevolg van de wijzigingen in het niveau van de aandelenkoersen en/de waarde van de aandeleninvesteringen.


De faciliteit is blootgesteld aan het aandelenkoersrisico via zijn investeringen in directe beleggingen in aandelen en risicokapitaalfondsen.


De waarde van niet-beursgenoteerde activa is niet gemakkelijk beschikbaar met het oog op een toezicht en controle op continue basis. Voor dergelijke posities omvatten de best beschikbare aanwijzingen prijzen van relevante waarderingstechnieken.


De effecten op de middelen van de contribuanten van de faciliteit (naar aanleiding van een verandering van de reële waarde van de eigenvermogeninstrumentenportfolio) als gevolg van een +/10 % -verandering van de waarde van de individuele directe beleggingen in aandelen en risicokapitaalfondsen, waarbij alle andere variabelen constant blijven, komen neer op 56,7 miljoen EUR, respectievelijk - 56,7 miljoen EUR per 31 december 2018 (49,8 miljoen EUR, respectievelijk -49,8 miljoen EUR per 31 december 2017).


4Reële waarde van financiële instrumenten

4.1Indeling van de rekeningen en reële waarde

In de volgende tabel zijn de boekwaarden en reële waarden van de financiële activa en verplichtingen opgenomen, inclusief hun niveau in de reëlewaardehiërarchie. In deze tabel zijn geen gegevens over de reële waarde opgenomen voor financiële activa en financiële verplichtingen die niet tegen reële waarde zijn geboekt als de boekwaarde een redelijke benadering is van de reële waarde.

 Per 31.12.2018BoekwaardeReële waarde
(x 1 000 EUR)Voor handels-doeleinden aangehoudenAandelen en andere effecten met variabele renteGeldmiddelen, leningen en voorschottenThesauriemiddelenOverige financiële ver-plichtingenTotaalNiveau 1Niveau 2Niveau 3Totaal
Verplicht tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies gewaardeerde financiële activa
Afgeleide financiële instrumenten9 873----9 873-9 873-9 873
Durfkapitaalfonds-467 152---467 152--467 152467 152
Directe investeringen in aandelen-100 140---100 14016 675-83 465100 140
Leningen en voorschotten--720--720-720-720
Totaal9 873567 292720--577 88516 67510 593550 617577 885
Financiële activa tegen geamortiseerde kostprijs
Geldmiddelen en kasequivalenten--573 708--573 708----
Leningen en voorschotten--1 540 271--1 540 271-1 760 576-1 760 576
Door contribuanten te storten bedragen--100 000--100 000----
Thesauriemiddelen---335 140-335 140191 475145 061-336 536
Overige activa--171--171----
Totaal--2 214 150335 140-2 549 290191 4751 905 637-2 097 112
Totaal financiële activa9 873567 2922 214 870335 140-3 127 175
Verplicht tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies gewaardeerde financiële verplichtingen
Afgeleide financiële instrumenten-8 493-----8 493--8 493--8 493
Totaal-8 493-----8 493--8 493--8 493
Financiële verplichtingen tegen geamortiseerde kostprijs:
Voorzieningen voor verstrekte garanties-----793-793
Voorzieningen voor toegezegde leningen-----23 822-23 822
Aan derde partijen verschuldigde bedragen-----143 813-143 813
Overige verplichtingen-----2 493-2 493
Totaal-----170 921-170 921
Totaal financiële verplichtingen-8 493----170 921-179 414

4    Reële waarde van financiële instrumenten (vervolg)

4.1Indeling van de rekeningen en reële waarde (vervolg)

Per 31 december 2017BoekwaardeReële waarde
(x 1 000 EUR)Voor handels-doeleinden aangehoudenBeschikbaar voor verkoopGeldmiddelen, leningen en vorderingenAange-houden tot einde looptijdOverige financiële ver-plichtingenTotaalNiveau 1Niveau 2Niveau 3Totaal
(x 1 000 EUR)
Afgeleide financiële instrumenten12 521----12 521-12 521-12 521
Durfkapitaalfondsen-420 104---420 104--420 104420 104
Directe aandeleninvesteringen-77 435---77 43524 458-52 97777 435
Totaal12 521497 539---510 06024 45812 521473 081510 060
Financiële activa niet geboekt tegen reële waarde:
Geldmiddelen en kasequivalenten--549 101--549 101
Leningen en vorderingen--1 666 725--1 666 725----
Door contribuanten te storten bedragen--150 000--150 000-1 852 507-1 852 507
Obligaties---144 382-144 382----
Overige activa--4 385--4 385144 382--144 382
Totaal--2 370 211144 382-2 514 593144 3821 852 507-1 996 889
Totaal financiële activa12 521497 5392 370 211144 382-3 024 653
Financiële verplichtingen geboekt tegen reële waarde:
Afgeleide financiële instrumenten-1 153-----1 153--1 153--1 153
Totaal-1 153-----1 153--1 153--1 153
Financiële verplichtingen niet geboekt tegen reële waarde:
Voorzieningen voor verstrekte garanties-----484-484
Aan derde partijen verschuldigde bedragen-----157 285-157 285
Overige verplichtingen-----2 462-2 462
Totaal-----160 231-160 231
Totaal financiële verplichtingen-1 153----160 231-161 384

4.2Waardering van reële waarden


4.2.1Waarderingstechnieken en aanzienlijke niet-waarneembare inputs


In de onderstaande tabel zijn gegevens opgenomen over de waarderingstechnieken en de aanzienlijke niet-waarneembare inputs voor de waardering van financiële instrumenten, die zijn ingedeeld onder niveau 2 en 3 van de reëlewaardehiërarchie:

WaarderingstechniekAanzienlijke niet-waarneembare inputsVerhouding tussen niet-waarneembare inputs en waardering van reële waarden

Financiële instrumenten gewaardeerd tegen reële waarde
Afgeleide financiële instrumentenGedisconteerde kasstroom: Toekomstige kasstromen worden gewaardeerd op basis van termijnkoersen/rentevoeten (uitgaande van waarneembare termijnkoersen en rentencurven op het einde van de verslagperiode) en termijncontracten/rentevoeten, gedisconteerd tegen een percentage dat rekening houdt met het kredietrisico van verschillende tegenpartijen.Niet van toepassing.Niet van toepassing.
Risicokapitaal-fonds (VCF)Methode op basis van de aangepaste intrinsieke waarde: De reële waarde wordt bepaald aan de hand van hetzij het percentage van het onderliggende instrument dat de faciliteit in handen heeft, zoals vastgesteld in het laatste voor kasstromen bijgewerkte rapport, hetzij, voor zover deze gegevens beschikbaar zijn, de waarde per aandeel op dezelfde datum, zoals meegedeeld door de desbetreffende fondsbeheerder. Om de kloof tussen de laatst beschikbare intrinsieke waarde en de rapportage op het jaareinde te overbruggen, wordt een daaropvolgende evaluatieprocedure uitgevoerd en indien nodig wordt de gerapporteerde intrinsieke waarde aangepast.Aanpassing voor de verstreken tijd tussen de laatste rapporteringsdatum van het durfkapitaalfonds en de waarderingsdatum, waarbij rekening wordt gehouden met de exploitatie- en beheerkosten, hierop volgende wijzigingen in de reële waarde van de onderliggende activa van de durfkapitaalfondsen, opgelopen extra verplichtingen en marktwijzigingen of andere wijzigingen in de economische omstandigheden.

Hoe langer de periode tussen de datum van de waardering van reële waarden en de laatste rapporteringsdatum van het durfkapitaalfonds, hoe hoger de aanpassing voor de verstreken tijd.
Directe investeringen in aandelenAangepaste intrinsieke waardeAanpassing voor de verstreken tijd tussen de laatste rapporteringsdatum van de vennootschap waarin is geïnvesteerd en de waarderingsdatum, waarbij rekening wordt gehouden met de operationele uitgaven, hierop volgende wijzigingen in de reële waarde van de onderliggende activa van de vennootschappen waarin is geïnvesteerd, opgelopen extra verplichtingen en marktwijzigingen of andere wijzigingen in de economische omstandigheden, kapitaalsverhoging, verkoop/wijziging van de controle.Hoe langer de periode tussen de datum van de waardering van reële waarden en de laatste rapporteringsdatum van de vennootschap waarin is geïnvesteerd, hoe hoger de aanpassing voor de verstreken tijd.
Korting voor het ontbreken aan verhandelbaarheid (liquiditeit), die wordt bepaald door verwijzingen naar vorige transactieprijzen voor soortgelijke aandelen in het land/de regio, variërend van 5% tot 30%.Hoe hoger de korting voor verhandelbaarheid, hoe lager de reële waarde.

Financiële activa niet gewaardeerd tegen reële waarde
Leningen en voorschottenGedisconteerde kasstromen: Het waarderingsmodel maakt gebruik van contractuele kasstromen die alleen worden uitgekeerd als de debiteur niet in gebreke blijft. Er wordt geen rekening gehouden met de waarde van de zekerheden of mogelijkheden voor vervroegde aflossing. Om de netto contante waarde (NCW) van de leningen te verkrijgen, worden in het gekozen model de contractuele kasstromen van elke lening verrekend waarbij gebruik wordt gemaakt van een aangepaste marktdiscontovoet. De NCW van elke afzonderlijke lening wordt vervolgens aangepast om rekening te kunnen houden met het desbetreffende hiermee samenhangende verwachte verlies. De resultaten worden vervolgens opgeteld om de reële waarde van de leningen en voorschotten te verkrijgen.Niet van toepassing.Niet van toepassing.
Thesauriemiddelen

Gedisconteerde kasstromen.Niet van toepassing.Niet van toepassing.


Bij de toepassing van de norm IFRS 13 worden waarderingsaanpassingen opgenomen in de reële waarde van de derivaten per 31 december 2018 en 2017. Hierbij gaat het om:


-Aanpassingen van de kredietwaarderingen (CVA), waarbij het tegenpartijkredietrisico bij derivatentransacties in aanmerking wordt genomen, hetgeen resulteert in een daling met 37 400 EUR per 31 december 2018 en in een daling met 38 000 EUR per 31 december 2017.

-Aanpassingen aan de debetwaarderingen (DVA), waarbij het eigen kredietrisico bij derivatentransacties in aanmerking wordt genomen, hetgeen resulteert in een stijging met 15 100 EUR per 31 december 2018 en een stijging met +29 500 EUR per 31 december 2017.


4.2.2Overdrachten tussen niveau 1 en 2


Het beleid van de faciliteit komt erop neer de overdrachten tussen niveaus te erkennen op de datum waarop zich de gebeurtenis of de gewijzigde omstandigheden hebben voorgedaan, die tot de overdracht hebben geleid.

In 2018 en 2017 vonden er binnen de faciliteit geen overdrachten plaats van het niveau 1 naar 2 of van het niveau 2 naar 1 van de reëlewaardehiërarchie.


4.2.3Reële waarden niveau 3


Afstemming van reële waarden niveau 3

In de onderstaande tabellen zijn de wijzigingen opgenomen bij de instrumenten in niveau 3 voor de op 31 december 2018 en 31 december 2017 afgesloten jaren:

(× 1000 EUR)Aandelen en andere effecten met variabele rente
Saldo per 1 januari 2018473 081
Baten of verliezen opgenomen in winst of verlies:
- netto resultaat op aandelen en andere effecten met variabele rente
-10 622
- netto verandering in de reële waarde op aandelen en andere effecten met variabele rente
-13 411
Totaal-24 033
Uitgekeerde bedragen95 434
Terugbetalingen-11 165
Afschrijvingen17 300
Saldo per 31 december 2018550 617
(× 1000 EUR)Voor verkoop beschikbare financiële activa
Saldo per 1 januari 2017494 004
Baten of verliezen opgenomen in winst of verlies:
- netto gerealiseerde baten op voor verkoop beschikbare financiële activa
2 711
- waardevermindering van voor verkoop beschikbare financiële activa
-22 024
Totaal-19 313
Baten of verliezen opgenomen in andere niet-gerealiseerde resultaten:
- nettowijziging in reële waarde van voor verkoop beschikbare financiële activa
-17 592
Totaal-17 592
Uitgekeerde bedragen62 660
Terugbetalingen-44 568
Afschrijvingen-2 110
Saldo per 31 december 2017473 081


Zowel in 2018 als 2017 vonden er binnen de faciliteit geen overdrachten plaats uit of naar het niveau 3 van de reëlewaardehiërarchie.


5    Geldmiddelen en kasequivalenten


Geldmiddelen en kasequivalenten zijn samengesteld uit:

(× 1000 EUR)31.12.201831.12.2017
Contanten51 936166 445
Termijndeposito's521 882367 653
Commercial paper-15 003
Geldmiddelen en kasequivalenten in het vermogensoverzicht573 818549 101
Opgebouwde rente-11068
Geldmiddelen en kasequivalenten in het kasstroomoverzicht573 708549 169

Per 31.12.2018Reële waardeNominaal bedrag
(× 1000 EUR)ActivaPassiva
Valutarenteswaps340-6655 245
Renteswaps654-28 470
FX swaps8 879-7 8281 460 608
Totaal afgeleide financiële instrumenten9 873-8 4931 494 323
Per 31 december 2017Reële waardeNominaal bedrag
(× 1000 EUR)ActivaPassiva
Valutarenteswaps149-1 1058 098
Renteswaps393-4831 711
FX swaps11 979-1 500 000
Totaal afgeleide financiële instrumenten12 521-1 1531 539 809

7    Leningen en voorschotten

7.1Leningen en voorschotten

In de volgende tabel wordt de afstemming weergegeven tussen het begin- en het eindsaldo van de leningen en de voorschotten weergegeven met het nieuwe waardeverminderingsmodel van IFRS 9 voor te verwachten kredietverliezen. De vergelijkende bedragen van de waardeverminderingen voor 2017 geven de voorzieningen weer voor kredietverliezen en zijn een afspiegeling van de waardering overeenkomstig IAS 39.

(× 1000 EUR)Globale leningen (*)Niet-achter-gestelde leningenAchter-gestelde leningenVerworven of gecreëerde financiële activa met verminderde krediet-waardigheid (POCI “purchased or originated credit-impaired”)Totaal
Nominale waarde van leningen tegen geamortiseerde kostprijs per 1 januari 20181 003 294687 49962 546-1 753 339
Uitgekeerde bedragen203 35252 274-3 588259 214
Afschrijvingen-----
Terugbetalingen-192 355-157 952-4 548--354 855
Gekapitaliseerde rente-----
Verschillen wisselkoersen37 02611 5032 719-51 248
Nominale waarde van leningen tegen geamortiseerde kostprijs per 31 december 20181 051 317593 32460 7173 5881 708 946
Waardevermindering — voorzieningen voor verliezen op 1 januari 2018-35 082-57 911-62 546--155 539
Nettowijzigingen van binnen twaalf maanden te verwachten kredietverliezen-1 853288---1 565
Nettowijzigingen van tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, zonder verminderde kredietwaardigheid4 696870-2 146-3 420
Tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen met verminderde kredietwaardigheid-71 204---1 794-72 998
Terugboeking van tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen met verminderde kredietwaardigheid2 2148 48037 678-48 372
Afschrijvingen-----
Verschillen wisselkoersen-2 639-1 336-2 346--6 321
Waardevermindering — voorzieningen voor verliezen op 31 december 2018-103 868-49 609-29 360-1 794-184 631
Leningen en voorschotten tegen geamortiseerde kostprijs per 31 december 2018947 449543 71531 3571 7941 524 315
Nominale waarde van leningen tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies per 1 januari 20181 800---1 800
Uitgekeerde bedragen-----
Terugbetalingen-----
Afschrijvingen-----
Verschillen wisselkoersen-----
Nominale waarde van leningen tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies per 31 december 20181 800---1 800
Reëlewaardeaanpassingen per 1 januari 2018-378----378
Wijziging reële waarde (netto)-702----702
Verschillen wisselkoersen-----
Reëlewaardeaanpassingen per 31 december 2018-1 080----1 080
Leningen en voorschotten tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in winst of verlies per 31 december 2018720---720
Geamortiseerde kostprijs-3 550-3 10911--6 648
Rente12 3309 2431 031-22 604
Leningen en voorschotten per 31 december 2018956 949549 84932 3991 7941 540 991

7    Leningen en voorschotten (vervolg)

(× 1000 EUR)Globale leningen (*)Niet-achtergestelde leningenAchtergestelde leningenTotaal
Nominaal per 1 januari 2017994 527764 33971 5631 830 429
Uitgekeerde bedragen305 05963 603-368 662
Afschrijvingen-3 257-6 138--9 395
Terugbetalingen-162 361-91 125--253 486
Verschillen wisselkoersen-128 874-43 180-9 017-181 071
Nominaal per 31 december 20171 005 094687 49962 5461 755 139
Waardevermindering per 1 januari 2017-18 185-28 294-71 161-117 640
Opgenomen waardevermindering in overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten-5 105-11 572--16 677
Afschrijvingen3 2576 138-9 395
Terugboeking van waardeverminderingsverliezen2 2043 752-5 956
Verschillen wisselkoersen9143 2348 61512 763
Waardevermindering per 31 december 2017-16 915-26 742-62 546-106 203
Geamortiseerde kostprijs-3 802-3 408--7 210
Rente15 1229 877-24 999
Leningen en vorderingen per 31 december 2017999 499667 226-1 666 725
(*) inclusief agentuurovereenkomsten

2018
(× 1000 EUR)Binnen twaalf maanden te verwachten kredietverliezenTijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, zonder verminderde kredietwaardigheidTijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, met verminderde kredietwaardigheidVerworven of gecreëerde financiële activa met verminderde kredietwaardigheid (POCI “purchased or originated credit-impaired”)Totaal
Leningen en voorschotten tegen geamortiseerde kostprijs
Saldo per 1 januari 201819 73829 975105 826-155 539
Overdracht naar binnen twaalf maanden te verwachten kredietverliezen2 285---2 285
Overdracht naar tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, zonder verminderde kredietwaardigheid--2 633---2 633
Overdracht naar tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, met verminderde kredietwaardigheid--27 6461 79429 440
Financiële activa die zijn uitgeboekt-----
Afschrijvingen-----
Saldo per 31 december 201822 02327 342133 4721 794184 631

8    Aandelen en andere effecten met variabele rente

(× 1000 EUR)DurfkapitaalfondsenDirecte aandeleninvesteringenTotaal
Kosten per 1 januari 2018356 08670 310426 396
Uitgekeerde bedragen73 25022 18495 434
Terugbetalingen / verkoop-21 681-635-22 316
Wisselkoerswijzigingen bij terugbetalingen/verkoop13 9381 35515 293
Kosten per 31 december 2018421 59393 214514 807
Niet-gerealiseerde winsten en verliezen per 1 januari 201864 0187 12571 143
Nettowijziging niet-gerealiseerde winsten en verliezen-20 493-172-20 665
Wisselkoerswijzigingen bij niet-gerealiseerde winsten en verliezen2 034-272 007
Niet-gerealiseerde winsten en verliezen per 31 december 201845 5596 92652 485
Aandelen en andere effecten met variabele rente per 31 december 2018467 152100 140567 292
(× 1000 EUR)Durfkapitaal-fondsenDirecte aandelen-investeringenTotaal
Kosten per 1 januari 2017331 25372 636403 889
Uitgekeerde bedragen62 660-62 660
Terugbetalingen / verkoop-38 990-708-39 698
Afschrijvingen-437-1 673-2 110
Wisselkoerswijzigingen bij terugbetalingen/verkoop1 600551 655
Kosten per 31 december 2017356 08670 310426 396
Niet-gerealiseerde winsten en verliezen per 1 januari 2017129 42713 457142 884
Nettowijziging niet-gerealiseerde winsten en verliezen-20 930-1 008-21 938
Niet-gerealiseerde winsten en verliezen per 31 december 2017108 49712 449120 946
Waardevermindering per 1 januari 2017-22 892-6 997-29 889
Opgenomen waardevermindering in overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten tijdens het jaar-22 024--22 024
Afschrijvingen4371 6732 110
Waardevermindering per 31 december 2017-44 479-5 324-49 803
Voor verkoop beschikbare financiële activa per 31 december 2017420 10477 435497 539

9    Door contribuanten te storten bedragen (x 1000 EUR)

(× 1000 EUR)
Saldo per 1 januari 2018144 382
Verwervingen2 219 062
Looptijden-2 026 659
Wijziging inzake afschrijvingen van agio/disagio149
Verandering in de opgelopen rente-1 794
Saldo per 31 december 2018335 140
(× 1000 EUR)
Saldo per 1 januari 2017169 398
Verwervingen1 084 149
Looptijden-1 109 563
Wijziging inzake afschrijvingen van agio/disagio-59
Verandering in de opgelopen rente457
Saldo per 31 december 2017144 382


11    Overige activa


Hierna volgt een overzicht van de belangrijkste onderdelen van de overige activa:

(× 1000 EUR)31.12.201831.12.2017
Door de EIB te betalen bedragen-4 117
Financiële waarborgen171268
Totaal overige activa1714 385

(× 1000 EUR)31.12.201831.12.2017
Uitgestelde rentesubsidies32 65824 895
Uitgestelde commissies op leningen en voorschotten1 106907
Totaal uitgestelde baten33 76425 802

13    Voorzieningen voor verstrekte garanties

2018
(× 1000 EUR)Binnen twaalf maanden te verwachten kredietverliezenTijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, zonder verminderde kredietwaardigheidTijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, met verminderde kredietwaardigheidTotaal
Verstrekte garanties
Saldo per 1 januari-484-484
Overdracht naar binnen twaalf maanden te verwachten kredietverliezen94--94
Overdracht naar tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, zonder verminderde kredietwaardigheid-391-391
Overdracht naar tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, met verminderde kredietwaardigheid----
Garanties die zijn uitgeboekt----
Afroep van garanties----
Afschrijving van vooruitbetalingen--128--128
Verschillen wisselkoersen--48--48
Saldo per 31 december94699-793

2017
Saldo per 1 januari625
Opgenomen toevoegingen in overzicht van winst of verlies en niet-gerealiseerde resultaten65
Benut-206
Overdracht van "Overige passiva", financiële garanties-
Saldo per 31 december484


In de volgende tabel wordt de afstemming weergegeven tussen het begin- en het eindsaldo van de voorzieningen voor verliezen voor niet-uitgekeerde leningen (toegezegde leningen) in het kader van het nieuwe model van IFRS 9. De vergelijkende bedragen voor 2017 geven de voorzieningen weer voor kredietverliezen en zijn een afspiegeling van de waardering overeenkomstig IAS 39.

2018
(× 1000 EUR)Binnen twaalf maanden te verwachten kredietverliezenTijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, zonder verminderde kredietwaardigheidTijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, met verminderde kredietwaardigheidTotaal
Toegezegde leningen
Saldo per 1 januari1 9932 163-4 156
Overdracht naar binnen twaalf maanden te verwachten kredietverliezen5 192--5 192
Overdracht naar tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, zonder verminderde kredietwaardigheid-14 420-14 420
Overdracht naar tijdens de looptijd te verwachten kredietverliezen, met verminderde kredietwaardigheid----
Verschillen wisselkoersen4014-54
Saldo per 31 december7 22516 597-23 822

(× 1000 EUR)31.12.201831.12.2017
Netto algemene administratiekosten aan EIB te betalen47 79945 105
Andere aan EIB te betalen bedragen54580
Aan de lidstaten verschuldigde, nog niet uitgekeerde rentesubsidies en technische bijstand95 960111 600
Totaal aan derde partijen verschuldigde bedragen143 813157 285


16    Overige verplichtingen


De voornaamste onderdelen van overige verplichtingen zijn:

(× 1000 EUR)31.12.201831.12.2017
Voorschotten op terugbetalingen lening2 1241 986
Uitgestelde baten van rentesubsidies369436
Financiële waarborgen-40
Totaal overige verplichtingen2 4932 462


17    Afgeroepen bijdrage lidstaten (x 1000 EUR)

LidstatenBijdrage aan de faciliteitBijdrage aan rentesubsidies en technische bijstandTotaal

bijgedragen
Afgeroepen en niet betaald
Oostenrijk69 9358 86978 8042 410
België103 22613 046116 2723 530
Bulgarije8962941 190140
Cyprus57618976590
Tsjechië3 2641 0714 335510
Denemarken56 8207 27564 0952 000
Estland32010542550
Finland39 8525 21445 0661 470
Frankrijk624 97175 972700 94319 550
Duitsland611 71576 616688 33120 500
Griekenland35 1214 88340 0041 470
Hongarije3 5201 1554 675550
Ierland18 5772 80221 379910
Italië340 25245 025385 27712 860
Letland44814759570
Litouwen7682521 020120
Luxemburg7 6939848 677270
Malta1926325530
Nederland138 41517 685156 1004 850
Polen8 3202 73011 0501 300
Portugal27 3133 80931 1221 150
Roemenië2 3687773 145370
Slowakije1 3444411 785210
Slovenië1 1523781 530180
Spanje170 36924 876195 2457 850
Zweden73 6929 67783 3692 740
Verenigd Koninkrijk355 88149 356405 23714 820
Totaal per 31 december 20182 697 000353 6913 050 691100 000
Totaal per 31 december 20172 517 000333 6912 850 691150 000


Op 12 november 2018 heeft de Raad het bedrag vastgesteld van de financiële bijdragen die door elke lidstaat uiterlijk op 21 januari 2019 dienen te worden betaald. Per 31 december 2018 was een bedrag van100 000 EUR nog niet uitbetaald.

18    Voorwaardelijke passiva en vastleggingen

(× 1000 EUR)31.12.201831.12.2017
Vastleggingen
Niet-uitgekeerde leningen1 283 931869 983
Niet-uitbetaalde vastleggingen met betrekking tot aandelen en andere effecten met variabele rente347 167321 695
Verstrekte garanties2 8007 682
Rentesubsidies en technische bijstand457 328382 576
Voorwaardelijke passiva
Getekende niet-verstrekte garanties1 553 66874 569
Totaal voorwaardelijke verplichtingen en vastleggingen3 644 8941 656 505

(× 1000 EUR)Vanaf 1.1.2018Vanaf 1.1.2017
tot 31.12.2018tot 31.12.2017
Leningen en voorschotten92 50697 440
Rentesubsidies4 2243 966
Totale rente en soortgelijke baten96 730101 406
De voornaamste onderdelen van rente en soortgelijke uitgavenzijn als volgt:
(× 1000 EUR)Vanaf 1.1.2018Vanaf 1.1.2017
tot 31.12.2018tot 31.12.2017
Afgeleide financiële instrumenten-563-980
Geldmiddelen en kasequivalenten-654-1 037
Thesauriemiddelen-1 322-654
Totale rente en soortgelijke uitgaven-2 539-2 671

20    Baten en lasten uit hoofde van vergoedingen en provisies

(× 1000 EUR)Vanaf 1.1.2018Vanaf 1.1.2017
tot 31.12.2018tot 31.12.2017
Vergoedingen en provisies op leningen en voorschotten107-
Vergoedingen en provisies op financiële garanties170209
Overige71
Totaal baten uit hoofde van vergoedingen en provisies284210
De voornaamste onderdelen lasten uit hoofde van vergoedingen en provisies zijn als volgt:
(× 1000 EUR)Vanaf 1.1.2018Vanaf 1.1.2017
tot 31.12.2018tot 31.12.2017
Provisies betaald aan derden met betrekking tot aandelen en andere effecten met variabele rente-106-60
Totaal uitgaven uit hoofde van vergoedingen en provisies-106-60

(× 1000 EUR)Vanaf 1.1.2018Vanaf 1.1.2017
tot 31.12.2018tot 31.12.2017
Netto-opbrengsten op aandelen en andere effecten met variabele rente3 1661 030
Baten uit dividenden7 3201 681
Netto verandering in de reële waarde-20 665-
Nettoresultaat op aandelen en andere effecten met variabele rente-10 1792 711

(× 1000 EUR)Vanaf 1.1.2018Vanaf 1.1.2017
tot 31.12.2018tot 31.12.2017
De daadwerkelijke kosten die door de EIB zijn gemaakt-50 021-48 285
Baten van taxatievergoedingen die rechtstreeks bij de cliënten van de faciliteit in rekening worden gebracht2 2223 180
Totaal algemene beheerskosten-47 799-45 105

23    Betrokkenheid bij ongeconsolideerde gestructureerde entiteiten (x 1000 EUR)


Definitie van een gestructureerde entiteit


Een gestructureerde entiteit is zodanig opgezet dat stemrechten of vergelijkbare rechten niet de dominante factor zijn bij het uitmaken wie zeggenschap over de entiteit uitoefent. Volgens IFRS 12 heeft een gestructureerde entiteit veelal sommige of alle volgende kenmerken of eigenschappen:

·beperkte activiteiten;

·een beperkte en duidelijk omlijnde doelstelling, zoals het uitvoeren van een fiscaal interessante lease, het verrichten van onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten, het verstrekken aan een entiteit van een bron van kapitaal of financiering, of het bieden van investeringsmogelijkheden aan investeerders door aan de activa van de gestructureerde entiteit verbonden risico's en voordelen aan investeerders over te dragen;

·ontoereikend eigen vermogen om de gestructureerde entiteit in staat te stellen haar activiteiten te financieren zonder achtergestelde financiële steun;

·financiering in de vorm van diverse contractueel verbonden instrumenten ten behoeve van investeerders welke tot kredietconcentraties of andere risico's aanleiding geven (tranches).


Niet-geconsolideerde gestructureerde entiteiten.


Met "niet-geconsolideerde gestructureerde entiteiten" wordt verwezen naar alle gestructureerde entiteiten die niet door de faciliteit worden gecontroleerd. Hieronder vallen onder meer belangen in gestructureerde entiteiten die niet geconsolideerd zijn.


Definitie van belangen in gestructureerde entiteiten:


In IFRS 12 wordt "belang" breed gedefinieerd als een contractuele of niet-contractuele betrokkenheid die de verslaggevende entiteit blootstelt aan veranderlijkheid van opbrengsten uit de prestaties van de andere entiteit. Voorbeelden van dergelijke belangen zijn onder meer het aanhouden van deelnemingen en andere vormen van betrokkenheid, zoals het verstrekken van financiering, liquiditeitssteun, kredietverbetering, verbintenissen en garanties aan de andere entiteit. IFRS 12 bepaalt dat een entiteit niet noodzakelijkerwijze een belang heeft in een andere entiteit enkel en alleen omdat er een typische klanten-leveranciersrelatie bestaat.


In de onderstaande tabel worden de types gestructureerde entiteiten vermeld die door de faciliteit niet zijn geconsolideerd maar waarin zij een belang heeft.

Type gestructureerde entiteitAard en oogmerkDoor de faciliteit aangehouden belang
Projectfinanciering - leningen aan voor een bijzonder doel opgerichte entiteiten ("SPV")Projectfinancieringstransacties zijn transacties waarbij de faciliteit voor haar schuldaflossing een beroep doet op een kredietnemer wiens enige of belangrijkste inkomstenbron tot stand komt door een activum of een beperkt aantal activa die met een dergelijke schuld worden gefinancierd of andere reeds bestaande activa die contractueel aan het project zijn gerelateerd. Projectfinancieringstransacties worden vaak gefinancierd met SPV.Netto uitgekeerde bedragen;

Rentebaten.
RisicokapitaaltransactiesDe faciliteit financiert risicokapitaal en beleggingsfondsen. Risicokapitaal en beleggingsfondsen voorzien in het samenvoegen en beheren van middelen van investeerders die op zoek zijn naar deelnemingen in kleine en middelgrote ondernemingen met sterk groeipotentieel en die infrastructuurprojecten willen financieren.Investeringen in participaties/aandelen die zijn uitgegeven door de durfkapitaalentiteit;

Dividenden ontvangen als baten uit dividenden.


De boekwaarden van de niet-geconsolideerde gestructureerde entiteiten waarin de faciliteit een belang heeft op de verslagleggingsdatum, alsook de maximale blootstelling van de faciliteit aan verlies met betrekking tot deze entiteiten zijn opgenomen in de onderstaande tabel. De maximale blootstelling aan verlies omvat de boekwaarde en de hieraan gerelateerde niet-uitbetaalde vastleggingen.

Type gestructureerde entiteitBijschriftNettoboek-waarde op 31.12.2018Nettoboek-waarde op 31.12.2017Maximale blootstelling aan verlies op 31.12.2018Maximale blootstelling aan verlies op 31.12.2017
RisicokapitaalfondsenAandelen en andere effecten met variabele rente467 152420 104797 775737 661
Totaal467 152420 104797 775737 661

24    Impactfinancieringsenveloppe (× 1000 EUR)

Sociale impact equity-fondsen — worden gepromoot door een opkomende groep beheerders van private equity-fondsen voor wie de verlichting van sociale of ecologische problemen de kern uitmaakt van de investeringsstrategie van hun fondsen, maar die eveneens nog streven naar houdbaarheid op niveau van het fonds alsook de vennootschappen waarin is belegd.


Leningen aan financiële intermediairs — (bv. microfinancieringsinstellingen, lokale banken en kredietcoöperaties) die in ACS-landen actief zijn waarin de EIB geen financiering kan overwegen — in het bijzonder in lokale valuta — onder de bestaande richtsnoeren voor kredietrisico, bv. wegens aanzienlijke landenrisico's, valutavolatiliteit of een gebrek aan benchmarks voor prijsstelling. De belangrijkste doelstelling van dergelijke leningen is het financieren van projecten met een significant ontwikkelingspotentieel, in het bijzonder op het vlak van steun aan micro- en kleine ondernemingen en landbouw, die doorgaans niet in aanmerking komen voor financiering uit de faciliteit.


Risicodelingsinstrumenten — in de vorm van garanties voor eerste verliezen die risicodelingsoperaties van de EIB met lokale financiële intermediairs (hoofdzakelijk commerciële banken) zullen bevorderen ten voordele van onderbediende KMO's en kleinschalige projecten die voldoen aan de impactfinancieringscriteria in situaties waar een marktfalen is vastgesteld met betrekking tot de toegang tot financiering voor KMO's/kleinschalige projecten. Deze garanties voor eerste verliezen zouden worden gestructureerd als een tegengarantie ten voordele van door de EIB — in het kader van de Investeringsfaciliteit — en door andere internationale financiële instellingen/instellingen voor ontwikkelingsfinanciering gefinancierde tranches met een waarborg van hogere rang, waardoor een aanzienlijk hefboomeffect tot stand zou komen.


Directe financiering — door middel van schuld- of eigenvermogeninstrumenten in projecten met solide en ervaren initiatiefnemers en aanzienlijk ontwikkelingspotentieel, maar met evenwel ook hogere te verwachten verliezen en moeilijkheden om de investering terug te krijgen (aandelenrisico met hogere verliesverwachtingen dan gebruikelijk). De EIB zal strikte selectie- en subsidiabiliteitscriteria voor dit instrument toepassen, aangezien deze projecten, niettegenstaande hun aanzienlijk ontwikkelingspotentieel, niet in staat zouden zijn te voldoen aan aanvaardbare financieringscriteria (bv. lage verwachting inzake het terugkrijgen van de investering of het compenseren van verliezen door rente/vermogensrendement).


De IFE zal het ook mogelijk maken te diversifiëren in nieuwe sectoren, zoals gezondheidszorg en onderwijs, landbouw en voedselzekerheid en nieuwe en innovatieve risicodelingsinstrumenten te ontwikkelen.


Vanuit financieel en boekhoudkundig oogpunt is de IFE een onderdeel van de portfolio van de faciliteit en maakt zij deel uit van de overkoepelende jaarrekening van de faciliteit.

In de onderstaande tabel zijn de boekwaarden en de vastgelegde, maar niet-uitgekeerde bedragen opgenomen, per soort activa:

Soort IFE-investering:BijschriftBoekwaarde op 31.12.2018Boekwaarde op 31.12.2017Niet-uitbetaald bedrag op 31.12.2018Niet-uitbetaald bedrag op 31.12.2017
Sociale impact equity-fondsenAandelen en andere effecten met variabele rente19 1347 83953 67251 720
Leningen aan financiële intermediairsLeningen en voorschotten36 27730 804139 32944 017
RisicodelingsinstrumentenVerstrekte garanties-786-29643 66864 569
Directe financiering — deelnemingen in aandelenkapitaalAandelen en andere effecten met variabele rente53 18342 9811 0144 014
Totaal107 80881 328237 683164 320


25    Latere gebeurtenissen

Er hebben zich na de balansdatum geen materiële gebeurtenissen voorgedaan die aanleiding zouden geven tot bekendmaking of wijziging van de financiële staten per 31 december 2018.

(1)

 PB L 210 van 6.8.2013, blz. 1.

(2)

 Verordening (EU) nr. 2018/1877 van 26 november 2018 van 26 november 2018 inzake het financieel reglement van toepassing op het 11e Europees Ontwikkelingsfonds, en tot intrekking van Verordening (EU) 2015/323.

(3)

 Overeenkomstig artikel 53 van het Financieel Reglement van het 11e EOF is de kas opgenomen in de balans van het 11e EOF. De kenmerken van de verschillende bankrekeningen worden toegelicht in hoofdstuk 5, Financieel risicobeheer.

(4)

Verordening (EU, Euratom) 2018/1046 van het Europees Parlement en de Raad van 18 juli 2018 tot vaststelling van de financiële regels van toepassing op de algemene begroting van de Unie

(5)

Verordening (EU) nr. 2018/1877 van 26 november 2018 inzake het financieel reglement van toepassing op het 11e Europees Ontwikkelingsfonds, en tot intrekking van Verordening (EU) 2015/323

(6)

Verordening (EU Euratom) 2018/1046 van het Europees Parlement en de Raad van 18 juli 2018 tot vaststelling van de financiële regels van toepassing op de algemene begroting van de Unie

(7)

Verordening (EU) nr. 2018/1877 van 26 november 2018 inzake het financieel reglement van toepassing op het 11e Europees Ontwikkelingsfonds, en tot intrekking van Verordening (EU) 2015/323