Overwegingen bij COM(2021)753 - Maatregelen tegen vervoerders die mensenhandel of migrantensmokkel faciliteren of zich daarmee inlaten in verband met illegale binnenkomst op het grondgebied van de EU

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

 
 
(1) Mensenhandel en migrantensmokkel brengen het leven en de veiligheid van migranten in gevaar, met name van de kwetsbaarste personen.

(2) De instrumentalisering van migranten, waarbij overheidsactoren irreguliere migratie faciliteren voor politieke doeleinden, is een steeds verontrustender verschijnsel, dat kan leiden tot migrantensmokkel of mensenhandel met het oog op illegale binnenkomst op het grondgebied van de Unie en waardoor het leven en de veiligheid van die mensen en de veiligheid van de grenzen van de Unie in gevaar worden gebracht.

(3) Voor die illegale praktijken worden zeer vaak verschillende vervoermiddelen en ‑wijzen gebruikt. Vervoerders moeten dan ook nauw worden betrokken bij het voorkomen en bestrijden ervan. Om mensenhandel en migrantensmokkel te bestrijden, moeten derhalve maatregelen worden getroffen tegen commerciële vervoerders die dergelijke illegale praktijken faciliteren of zich daarmee inlaten. Die maatregelen moeten niet alleen worden toegepast als vervoerders hun vervoermiddelen gebruiken voor mensenhandel en migrantensmokkel, maar ook als zij actief deelnemen aan criminele activiteiten van een georganiseerde criminele groep die zich inlaat met de handel en smokkel in mensen, met kennis van de intentie en de algemene activiteit van die georganiseerde criminele groep of van haar voornemen om die misdrijven te plegen, of als de vervoerders het plegen van die misdrijven ondersteunen of faciliteren, ook als die vervoerders en die georganiseerde criminele groepen door een staat worden gesteund. De maatregelen in kwestie kunnen op de activiteiten van vervoerders gericht zijn, zelfs als die geen personen of migranten naar de Unie vervoeren. De maatregelen mogen geen gevolgen hebben voor de, met name humanitaire, activiteiten van niet-commerciële vervoerders.

(4) Gezien de mogelijke veiligheidsdimensie is het passend de algemene strategie voor de te nemen maatregelen vast te stellen in overleg met de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid.

(5) De procedure voor de vaststelling van maatregelen tegen vervoerders die bijdragen tot mensenhandel of migrantensmokkel, moet het mogelijk maken om snel besluiten te nemen. Dergelijke maatregelen moeten te allen tijde noodzakelijk, evenredig en van tijdelijke aard zijn. Indien nodig moeten ze kunnen worden verlengd. De soorten maatregelen die tegen vervoerders kunnen worden genomen, moeten ruim genoeg zijn om effectief op te treden tegen het specifieke gedrag van de desbetreffende vervoerder.

(6) Overeenkomstig artikel 6 van Verordening (EG) nr. 1071/2009 van het Europees Parlement en de Raad 13 en artikel 8 van Richtlijn 87/540/EEG van de Raad 14 moeten vervoersmanagers en -ondernemingen betrouwbaar zijn om bepaalde vervoersdiensten in de Unie te mogen verrichten. Bij het beoordelen of vervoersmanagers en ‑ondernemingen aan die eis voldoen of blijven voldoen, moeten de lidstaten rekening houden met de maatregelen die de Commissie op grond van de onderhavige verordening heeft genomen.

(7) Om te waarborgen dat er snel maatregelen tegen vervoerders kunnen worden genomen, moeten aan de Commissie uitvoeringsbevoegdheden worden toegekend om dergelijke maatregelen op te leggen door middel van onmiddellijk toepasselijke uitvoeringshandelingen. Aan de Commissie moeten ook uitvoeringsbevoegdheden worden toegekend om gedetailleerde regels vast te stellen met betrekking tot de procedures die vóór de vaststelling van dergelijke maatregelen moeten worden gevolgd. Die bevoegdheden moeten worden uitgeoefend overeenkomstig Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad 15 .

(8) Het is van fundamenteel belang dat het recht van personen om te worden gehoord, wordt geëerbiedigd voordat een voor hen nadelige individuele maatregel wordt getroffen. Voordat de Commissie maatregelen tegen vervoerders treft, moet zij waarborgen dat die vervoerders in de gelegenheid worden gesteld om te worden gehoord, rekening houdend met de urgentie van de procedure. Voordat er maatregelen worden getroffen, moeten vervoerders ook de kans krijgen om hun activiteiten in verband met mensenhandel of migrantensmokkel onmiddellijk stop te zetten.

(9) Voordat de Commissie maatregelen treft tegen in derde landen gevestigde vervoerders, moet zij de betrokken instanties op passende wijze raadplegen om hun acties te coördineren. In dat verband moet de Commissie die instanties ook kunnen verzoeken om alle toepasselijke maatregelen te nemen.

(10) Maatregelen die op grond van deze verordening tegen vervoerders worden genomen, moeten openbaar worden gemaakt. De uitvoeringshandelingen waarbij dergelijke maatregelen worden opgelegd, moeten daarom onverwijld worden bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie en de betrokken actoren in de vervoersector moeten de maatregelen onder de aandacht van de passagiers brengen, zowel via hun websites als, in voorkomend geval, in hun gebouwen.

(11) Deze verordening laat de toepassing onverlet van Richtlijn 2011/36/EU inzake de voorkoming en bestrijding van mensenhandel en de bescherming van slachtoffers daarvan 16 , die onder meer voorziet in passende mechanismen voor de vroegtijdige identificatie van, bijstand aan en ondersteuning van slachtoffers, en in straffen en de aansprakelijkheid van rechtspersonen die zich schuldig maken aan mensenhandel.

(12) Deze verordening mag geen invloed hebben op de passagiersrechten die zijn vastgesteld bij Verordeningen (EG) nr. 261/2004 17 , (EG) nr. 1107/2006 18 , (EG) nr. 1371/2007 19 , (EU) nr. 181/2011 20 en (EU) nr. 1177/2010 21 van het Europees Parlement en de Raad. Met name de rechten op terugbetaling, herroutering en compensatie moeten worden gewaarborgd. Bovendien mag de annulering van vervoer als gevolg van de toepassing van maatregelen van de Commissie niet als een buitengewone omstandigheid worden beschouwd.

(13) Daar de doelstelling van deze verordening, namelijk het in de hele Unie waarborgen van een geharmoniseerde aanpak van maatregelen tegen vervoerders, niet voldoende door de lidstaten kan worden verwezenlijkt, maar vanwege de gevolgen, de complexiteit en het grensoverschrijdende en internationale karakter ervan, beter door de Unie kan worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen vaststellen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel, gaat deze verordening niet verder dan wat nodig is om die doelstelling te verwezenlijken.

(14) Hoewel deze verordening invloed heeft op de in artikel 16 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie verankerde vrijheid van ondernemerschap, eerbiedigt zij de essentie van die vrijheid en beperkt zij die slechts voor zover dit noodzakelijk is om de doelstellingen van preventie en bestrijding van het gebruik van commerciële vervoermiddelen voor migrantensmokkel en mensenhandel te verwezenlijken.

(15) Gezien de urgentie die voortvloeit uit de uitzonderlijke omstandigheden ten gevolge van de situatie aan de buitengrenzen van de Unie met Belarus, wordt het passend geacht een uitzondering te maken op de periode van acht weken betreffende de rol van de nationale parlementen in de Europese Unie, zoals bepaald in artikel 4 van Protocol nr. 1 bij het Verdrag betreffende de Europese Unie, het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie.

(16) Gezien de dringende noodzaak om onmiddellijk op te treden tegen de instrumentalisering van kwetsbare personen, moet deze verordening met spoed in werking treden op de dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie.