Overwegingen bij COM(2022)296 - Wijziging van Verordening wat betreft de omzetting van het informatienet inzake landbouwbedrijfs­boekhoudingen in een informatienet inzake de duurzaamheid van landbouwbedrijven

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

 
 
(1) De ontwikkeling van de landbouwsector van de Unie en van het gemeenschappelijk landbouwbeleid vereist objectieve en relevante informatie over de prestaties en de duurzaamheid van de landbouwbedrijven in de Unie. Het informatienet inzake landbouwbedrijfsboekhoudingen (ILB) is opgericht bij Verordening (EG) nr. 1217/2009 van de Raad 25 .

(2) In de effectbeoordeling van de Commissie ter ondersteuning van de wetgevingsvoorstellen van 2018 voor het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) na 2020 26 werd vastgesteld dat de verzameling van gegevens op landbouwbedrijfsniveau moet worden verbeterd.

(3) In de mededeling van de Commissie van 20 mei 2020 getiteld “Een “van boer tot bord”-strategie voor een eerlijk, gezond en milieuvriendelijk voedselsysteem” (“van boer tot bord”-strategie) heeft de Commissie het voornemen uitgesproken om het informatienet inzake landbouwbedrijfsboekhoudingen (ILB) om te zetten in een informatienet inzake de duurzaamheid van landbouwbedrijven (IDL), met het oog op de verzameling van duurzaamheidsgegevens op landbouwbedrijfsniveau. De omschakeling zal ook bijdragen tot de verbetering van de adviesdiensten voor landbouwers en tot benchmarking van de prestaties van landbouwbedrijven.

(4) De duurzaamheid van landbouwbedrijven wordt beoordeeld in het kader van de duurzameontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties, op basis van drie belangrijke aspecten: het economische, het ecologische en het sociale aspect. Momenteel worden voornamelijk gegevens verzameld om de economische aspecten van landbouwbedrijven te beoordelen, terwijl de algehele duurzaamheid van het bedrijf moet worden beoordeeld, met inbegrip van milieugegevens die verband houden met bodem, lucht, water en biodiversiteit, alsook gegevens over de sociale dimensie van de landbouw. De omschakeling naar het IDL maakt het mogelijk de prestaties van landbouwbedrijven te benchmarken met regionale, nationale en sectorale gemiddelden. Wat boekhoudkundige gegevens betreft, vormen boekhoudingen van landbouwbedrijven de primaire bron voor de gegevens die noodzakelijk zijn voor de waarneming van de inkomens in de landbouwbedrijven en voor de bedrijfseconomische analyse van deze bedrijven. De verzamelde informatie kan ook worden gebruikt om gepersonaliseerde adviesdiensten en feedback aan landbouwers te verstrekken met het oog op de verbetering van de duurzaamheid van de landbouwbedrijven.

(5) Deze doeleinden kunnen slechts worden bereikt indien gebruik wordt gemaakt van een informatienetwerk van de Unie voor de verzameling van duurzaamheidsgegevens van landbouwbedrijven, hierna “informatienet” genoemd, dat steunt op gegevensverzamelaars in elke lidstaat, die het vertrouwen van de betrokken partijen geniet. De lidstaten of de verantwoordelijke nationale autoriteiten moeten ernaar streven om de wijze waarop gegevens over landbouwbedrijven worden verzameld, zo veel mogelijk te moderniseren. Om de lasten voor landbouwers en gegevensverzamelaars te verminderen, teneinde overlapping van gegevensverzoeken te voorkomen en de IDL-gegevensset te verrijken, moet het beginsel van het éénmaal verzamelen en meermaals hergebruiken van gegevens worden toegepast. De richtlijn open data 27 zal in aanmerking worden genomen. Het gebruik van digitale oplossingen moet worden bevorderd, met inbegrip van het hergebruik van gegevens en het delen van gegevens met andere bronnen. Er moet worden bepaald dat het uitsluitend op bureaus voor landbouwbedrijfsboekhouding gebaseerde systeem kan worden uitgebreid met het oog op het verzamelen van milieu- en sociale variabelen en dat de gegevensverzameling kan worden gebaseerd op zowel regelmatige als speciale enquêtes, afhankelijk van de informatiebehoeften.

(6) Wat het in artikel 5 van Verordening (EG) nr. 1217/2009 vastgestelde waarnemingsgebied betreft, worden de voornaamste criteria voor de representativiteit van de boekhoudkundige gegevens en de selectiecriteria voor regelmatige enquêtes gehandhaafd, terwijl aanvullende informatie wordt toegevoegd voor de andere aspecten van duurzaamheid en niet uit het oog wordt verloren dat de resulterende enquête mogelijk niet representatief is wat milieu- of sociale variabelen betreft. Afhankelijk van de behoefte om dergelijke informatie te verzamelen, kunnen speciale enquêtes worden georganiseerd met verschillende selectiecriteria en een verschillende periodiciteit, met inbegrip van ad-hoc-enquêtes of periodieke (om de paar jaar plaatsvindende) enquêtes.

(7) Bij het verzenden van de gegevens voor het bedrijf met boekhouding op het niveau van de Unie moeten de lidstaten voorzien in een landbouwbedrijfs-ID om identificatie op landbouwbedrijfsniveau mogelijk te maken met het oog op de uitwisseling van gegevens op het niveau van de Unie. Deze informatie-uitwisseling heeft tot doel de capaciteit voor het analyseren van duurzaamheidskwesties te vergroten.

(8) Indien individuele gegevens door de Commissie of verbindingsorganen worden gedeeld, is het van het grootste belang de gegevensbescherming te waarborgen en landbouwers de zekerheid te bieden dat hun gegevens en alle andere individuele gegevens die op grond van deze verordening zijn verkregen, zullen worden geanonimiseerd of gepseudonimiseerd om hun identificatie te vermijden, zowel voor natuurlijke personen als voor rechtspersonen.

(9) De gegevens moeten worden verzameld op het niveau van de lidstaat en moeten worden gepseudonimiseerd met het identificatienummer. Alleen gepseudonimiseerde gegevens mogen aan de Commissie worden toegezonden. Er dient te worden bepaald dat toegang tot deze gegevens alleen aan de bevoegde autoriteiten mag worden verleend in specifieke gevallen en in overeenstemming met het internationale, het Unie- en het nationale recht. De te volgen procedures en de voorwaarden waaraan moet worden voldaan om toegang te krijgen tot gegevens overeenkomstig de vereisten inzake noodzakelijkheid en evenredigheid, moeten worden vastgesteld in het internationale, Unie- en nationale recht, en met name in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie.

(10) Alle nodige maatregelen moeten worden genomen om de-anonimisering en de-pseudonimisering te voorkomen, maar het kan voorkomen dat gegevens openbaar worden gemaakt als gevolg van aanvullend onderzoek en openbaarmaking van gegevens buiten de controle van de Commissie. In dergelijke gevallen moeten gegevens als persoonsgegevens worden beschouwd en moeten de Verordeningen (EU) 2016/679 28 en (EU) 2018/1725 29 van het Europees Parlement en de Raad van toepassing zijn. Er worden gegevens verzameld over landbouwbedrijven, zonder rekening te houden met de eigendom van natuurlijke of rechtspersonen. Daarom moeten de waarborgen inzake gegevensbescherming worden uitgebreid tot rechtspersonen. Voorts moet, wat de ontwikkeling, productie en verspreiding van Europese statistieken betreft, aan de beginselen van Verordening (EG) nr. 223/2009 30 worden voldaan.

(11) Met het oog op gegevensbescherming moeten nadere regels inzake gegevensbeheer worden vastgesteld. Daarom moet de Commissie de bevoegdheid krijgen om gedelegeerde handelingen vast te stellen ter aanvulling van de niet-essentiële onderdelen van Verordening (EG) nr. 1217/2009 teneinde daarin regels op te nemen inzake het gegevensbeheerproces, met name de landbouwbedrijfs-ID, gegevensopslag, kwaliteit en validering van gegevens, gebruik van gegevens, toegang tot en verzending van primaire gegevens, verwerking van primaire gegevens, combinatie van gegevens met andere gegevensbronnen, de procedure om de beschikbaarheid van gedetailleerde en geaggregeerde gegevens te waarborgen, compatibele systemen voor gegevensopslag en -uitwisseling, herziening van weigering om gegevens te verstrekken, verplichtingen voor eindgebruikers van wetenschappelijke gegevens en andere belanghebbende partijen.

(12) Om eenvormige voorwaarden voor de uitvoering van Verordening (EG) nr. 1217/2009 te waarborgen, moeten aan de Commissie uitvoeringsbevoegdheden worden toegekend om uitvoeringshandelingen vast te stellen met betrekking tot het specifieke beheer van regelmatige en speciale enquêtes, alsook met betrekking tot specifieke gegevensbeschermingsregels.

(13) Gezien het uitgebreide toepassingsgebied van het IDL moeten de begrotingsregels worden aangepast, inclusief gedifferentieerd beheer voor regelmatige en speciale enquêtes. De begroting van de Unie moet de opzet en modernisering van de systemen van de lidstaten financieren om deze af te stemmen op de herziene reikwijdte en het herziene beheer van het IDL. De lidstaten kunnen voorzien in een toewijzing die gerelateerd is aan de standaardopbrengstwaarde van het landbouwbedrijf. De lidstaten moeten de mogelijkheid hebben om stimulansen vast te stellen voor de deelname van landbouwers aan het informatienet, zoals financiële premies, feedback over de prestaties van landbouwbedrijven met de nadruk op het verbeteren van duurzame landbouwpraktijken, of gericht advies op basis van IDL-informatie.

(14) Aangezien sommige lidstaten problemen ondervinden met de deelname van landbouwers aan het informatienet, hebben sommige van hen het ILB-systeem reeds bij de nationale statistiek ondergebracht, waardoor landbouwers verplicht zijn de gevraagde informatie te verstrekken. De landbouwers die als bedrijf met boekhouding worden geselecteerd, moeten de gegevens verstrekken; het moet voor de lidstaten mogelijk zijn nationale regels vast te stellen om gevallen waarin bedrijven met boekhouding niet aan een dergelijke verplichting voldoen, aan te pakken.

(15) De naam van het Comité voor het informatienet inzake landbouwbedrijfsboekhoudingen moet worden gewijzigd om rekening te houden met de wijzigingen in de huidige verordening. Het huidige comité moet echter blijven bestaan met dezelfde functies, aangepast aan het nieuwe toepassingsgebied van het informatienet.

(16) Verordening (EG) nr. 1217/2009 moet daarom dienovereenkomstig worden gewijzigd.