Overwegingen bij COM(2021)625 - Goedkeuring van de beoordeling van het herstel- en veerkrachtplan voor Estland - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2021)625 - Goedkeuring van de beoordeling van het herstel- en veerkrachtplan voor Estland. |
|---|---|
| document | COM(2021)625   |
| datum | 5 oktober 2021 |
(2) Op 9 juli 2019 en op 20 juli 2020 heeft de Raad in het kader van het Europees Semester aanbevelingen gericht tot Estland. De Raad heeft Estland met name aanbevolen de toereikendheid van het sociale vangnet te verbeteren, onder meer door de dekking van werkloosheidsuitkeringen en de toegang tot betaalbare en geïntegreerde sociale diensten uit te breiden, en maatregelen te nemen om de loonkloof tussen mannen en vrouwen te verkleinen, onder meer door de loontransparantie te verbeteren. De Raad heeft tevens aanbevolen de toegankelijkheid en de veerkracht van het gezondheidszorgstelsel te verbeteren, onder meer door het tekort aan gezondheidswerkers aan te pakken, de eerstelijnszorg te versterken en de levering van kritieke medische benodigdheden te waarborgen. Bovendien werd aanbevolen tekorten aan vaardigheden aan te pakken en innovatie te bevorderen door de capaciteit en de arbeidsmarktrelevantie van het onderwijs- en opleidingsstelsel te verbeteren. Estland werd ook aanbevolen om de investeringen toe te spitsen op de groene en de digitale transitie, met name de digitalisering van bedrijven, onderzoek en innovatie, met inbegrip van de ondersteuning van de innovatiecapaciteit van kleine en middelgrote ondernemingen, schone en efficiënte productie en gebruik van energie, hulpbronnenefficiëntie en duurzaam vervoer, en aldus bij te dragen tot een geleidelijke decarbonisatie van de economie. Daarnaast heeft de Raad aanbevolen te zorgen voor voldoende toegang tot financiering en meer inspanningen te leveren om te zorgen voor effectief toezicht op en handhaving van het kader voor de bestrijding van witwassen. Om met de COVID-19-crisis om te gaan, werd Estland ten slotte aanbevolen om alle nodige maatregelen te nemen om de pandemie doeltreffend aan te pakken, de economie te ondersteunen en, wanneer de economische omstandigheden dit toelaten, een begrotingsbeleid te voeren dat gericht is op het bereiken van prudente begrotingsposities op middellange termijn en het waarborgen van de houdbaarheid van de schuld, en tegelijkertijd de investeringen bevordert. Nu de Commissie bij de indiening van het herstel- en veerkrachtplan de vooruitgang bij de uitvoering van die landspecifieke aanbevelingen heeft beoordeeld, oordeelt zij dat de aanbeveling om alle nodige maatregelen te nemen om de pandemie doeltreffend aan te pakken, de economie te stimuleren en het daaropvolgende herstel te ondersteunen, volledig is uitgevoerd. Voorts is zij van oordeel dat er aanzienlijke vooruitgang is geboekt met betrekking tot de aanbevelingen om de investeringen toe te spitsen op energie-interconnecties.
(3) De Raad heeft in zijn aanbeveling over het economisch beleid van de eurozone aanbevolen dat de lidstaten van de eurozone actie ondernemen, ook via hun herstel- en veerkrachtplannen, om onder meer te zorgen voor een beleidskoers die het herstel ondersteunt en om de convergentie, veerkracht en duurzame en inclusieve groei verder te verbeteren. De Raad heeft de lidstaten van de eurozone in zijn aanbeveling ook aanbevolen de nationale institutionele kaders te versterken, te zorgen voor macrofinanciële stabiliteit, de economische en monetaire unie te voltooien en de internationale rol van de euro te versterken.
(4) Op 18 juni heeft Estland in overeenstemming met artikel 18, lid 1, van Verordening (EU) 2021/241 zijn herstel- en veerkrachtplan ingediend bij de Commissie. Die indiening van het plan volgde op een in overeenstemming met het nationale rechtskader uitgevoerd proces van raadpleging van lokale en regionale autoriteiten, sociale partners, maatschappelijke organisaties, jongerenorganisaties en andere relevante belanghebbenden. De nationale zeggenschap over de herstel- en veerkrachtplannen vormt de basis voor de succesvolle uitvoering ervan en voor hun blijvende invloed op nationaal niveau en geloofwaardigheid op Europees niveau. Overeenkomstig artikel 19 van Verordening (EU) 2021/241 heeft de Commissie de relevantie, doeltreffendheid, efficiëntie en samenhang van het herstel- en veerkrachtplan beoordeeld in overeenstemming met de beoordelingsrichtsnoeren van bijlage V bij die verordening.
(5) De herstel- en veerkrachtplannen moeten gericht zijn op de algemene doelstellingen van de bij Verordening (EU) 2021/241 ingestelde herstel- en veerkrachtfaciliteit (“de faciliteit”) en het bij Verordening (EU) 2020/2094 van de Raad 2 vastgestelde herstelinstrument van de Europese Unie ter ondersteuning van het herstel na de COVID-19-crisis. Ze moeten de economische, sociale en territoriale cohesie van de Unie bevorderen door bij te dragen tot de zes pijlers van artikel 3 van Verordening (EU) 2021/241.
(6) De tenuitvoerlegging van de herstel- en veerkrachtplannen van de lidstaten zal een gecoördineerde inspanning met investeringen en hervormingen in de hele Unie vormen. Via de gecoördineerde en gelijktijdige tenuitvoerlegging van die investeringen en hervormingen en de uitvoering van grensoverschrijdende en meerlandenprojecten zullen dergelijke hervormingen en investeringen elkaar versterken en positieve overloopeffecten in de Unie genereren. Zo zal ongeveer een derde van de impact van de faciliteit op de groei en werkgelegenheid in de lidstaten komen van overloopeffecten uit andere lidstaten.
Evenwichtige respons die bijdraagt aan de zes pijlers
(7) In overeenstemming met artikel 19, lid 3, punt a), van en criterium 2.1 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 vormt het herstel- en veerkrachtplan in hoge mate (score A) een alomvattende en voldoende evenwichtige respons op de economische en sociale situatie en draagt het zodoende bij aan elk van de zes in artikel 3 van die verordening bedoelde pijlers, daarbij rekening houdend met de specifieke uitdagingen van en de financiële toewijzing aan de betrokken lidstaat.
(8) Het herstel- en veerkrachtplan bevat maatregelen die bijdragen aan alle zes de pijlers, waarbij elk van de zes componenten van het herstel- en veerkrachtplan aan verschillende pijlers tegemoetkomt. Een dergelijke aanpak draagt eraan bij dat op coherente wijze ruim aandacht wordt besteed aan elke pijler. De bijdrage aan de eerste pijler, die gewijd is aan de groene transitie, zal worden ondersteund door maatregelen die stimulansen bieden voor het gebruik van hernieuwbare energie, de renovatie van gebouwen ter verbetering van hun energie-efficiëntie, de verbetering van de connectiviteit van het openbaar vervoer, en het gebruik van groene waterstof, en die in het algemeen een snellere groene transitie in ondernemingen ondersteunen, met inbegrip van de vaardigheden die nodig zijn voor die transitie. De investeringen en hervormingen die gericht zijn op de digitalisering van de overheidssector en het bedrijfsleven, alsook op het verbeteren van het niveau van digitale vaardigheden, zullen naar verwachting bijdragen tot de verwezenlijking van de tweede pijler, die gewijd is aan de digitale transformatie.
(9) Verwacht wordt dat het herstel- en veerkrachtplan zal bijdragen tot de verbetering van de macro-economische prestaties door de economische en sociale gevolgen van de COVID-19-crisis te verzachten en tegelijkertijd het concurrentievermogen, de innovatie en het ondernemerschap op exportgebied te bevorderen door middel van digitale en groene oplossingen, en zo slimme, duurzame en inclusieve groei te ondersteunen (zoals opgenomen in de derde pijler). De vierde pijler, die betrekking heeft op sociale en territoriale cohesie, wordt aangepakt door de openbare diensten door middel van digitalisering toegankelijker te maken, door de internetconnectiviteit in met name plattelandsgebieden te verbeteren om zo te proberen de digitale kloof te verkleinen, door de vervoersverbindingen te verbeteren en door in verschillende delen van Estland te zorgen voor duurzame banen en vaardigheden.
(10) Het herstel- en veerkrachtplan omvat maatregelen ter versterking van de veerkracht van het land op economisch, sociaal en institutioneel gebied (zoals beschreven in de vijfde pijler). Het herstel- en veerkrachtplan is met name rechtstreeks gericht op het verbeteren van de veerkracht en toegankelijkheid van het gezondheidszorgstelsel en omvat maatregelen om de toegang tot sociale diensten in Estland te verbeteren. De zesde pijler, die betrekking heeft op het beleid voor de volgende generatie, wordt ondersteund door maatregelen die erop gericht zijn jongeren te helpen bij hun intrede op de arbeidsmarkt, door middel van een loonsubsidie, een opleidingstoelage en structurele veranderingen in het onderwijs- en opleidingsstelsel om de vaardigheden op het gebied van informatie- en communicatietechnologie te bevorderen en de participatie en het aandeel van vrouwen in dergelijke opleidingen en de sector in het algemeen te vergroten.
Aanpakken van alle of een significant deel van de in de landspecifieke aanbevelingen vastgestelde uitdagingen
(11) In overeenstemming met artikel 19, lid 3, punt b), van en criterium 2.2 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 zal het herstel- en veerkrachtplan naar verwachting bijdragen tot een doeltreffende aanpak van alle of een significant deel van de uitdagingen (score A) die zijn vastgesteld in de tot Estland gerichte landspecifieke aanbevelingen, met inbegrip van de begrotingsaspecten daarvan, of de uitdagingen die zijn vastgesteld in andere relevante documenten die officieel door de Commissie zijn vastgesteld in het kader van het Europees Semester. De aanbevelingen in verband met de onmiddellijke respons vanuit het begrotingsbeleid op de pandemie, kunnen worden geacht buiten het toepassingsgebied van het herstel- en veerkrachtplan van Estland te vallen, ondanks het feit dat Estland over het algemeen adequaat en voldoende heeft gereageerd op de onmiddellijke behoefte om de economie in 2020 en 2021 met budgettaire middelen te ondersteunen, in overeenstemming met de algemene ontsnappingsclausule van het stabiliteits- en groeipact.
(12) Het herstel- en veerkrachtplan omvat elkaar versterkende hervormingen en investeringen die in uiteenlopende mate bijdragen aan het aanpakken van alle of een aanzienlijk deel van de economische en sociale uitdagingen die zijn beschreven in de landspecifieke aanbevelingen die de Raad in het kader van het Europees semester in 2019 en 2020 tot Estland heeft gericht, met name die op het gebied van groene transitie, zoals energie- en hulpbronnenefficiëntie, digitale transitie, zoals digitale vaardigheden en ondersteuning van de digitalisering van bedrijven, gezondheidszorg, zoals de veerkracht en toegankelijkheid van het gezondheidszorgstelsel, sociale inclusie, zoals toegang tot betaalbare en geïntegreerde sociale diensten en gezondheidszorg, en de bestrijding van het witwassen van geld, zoals het versterken van de analysecapaciteit binnen het kader voor de bestrijding van het witwassen van geld.
(13) Het herstel- en veerkrachtplan omvat maatregelen ter ondersteuning van investeringen in de groene en de digitale transitie van ondernemingen, en draagt zo bij aan de uitvoering van de desbetreffende landspecifieke aanbevelingen. Daartoe behoren met name de ontwikkeling van innovatieve groene technologieën, zoals groene waterstof, groene en digitale vaardigheden om de tekorten aan vaardigheden aan te pakken, en financiële steunregelingen om Estse ondernemingen, met name kleine en middelgrote ondernemingen, te helpen vooruitgang te boeken in hun digitale en groene transformatie en de toegang tot financiering te verbeteren. De hervormingen en investeringen op het gebied van energie zijn gericht op het stimuleren van het gebruik van hernieuwbare energie, het verbeteren van de energie-efficiëntie van gebouwen en het koolstofarm maken van de economie door middel van streefcijfers en maatregelen om olieschalie geleidelijk uit te faseren. Maatregelen in de vervoerssector zullen naar verwachting bijdragen aan de vermindering van de emissies en de bevordering van het gebruik van duurzame vervoerswijzen. Het gaat daarbij over hervormingen voor de ontwikkeling van onderling verbonden en gedeelde mobiliteit in het hoofdstedelijk gebied van Tallinn door een gemeenschappelijk openbaarvervoersstelsel en de elektrificatie van spoorwegen. Het herstel- en veerkrachtplan zal naar verwachting ook bijdragen aan de ontwikkeling van het grensoverschrijdende Rail Baltica-project, dat de drie hoofdsteden van de Baltische staten verbindt met Polen en de rest van de Unie door middel van investeringen in spoorwegen, tramlijnen, fiets- en voetpaden naar de stations en de multimodale Rail Baltica-terminal.
(14) Hervormingen en investeringen in het versterken van de eerstelijnszorg, het aanpakken van tekorten aan gezondheidswerkers, het moderniseren van de governance op het gebied van e-gezondheidszorg en het verbeteren van de gezondheidsinfrastructuur, onder meer door de bouw van de medische campus voor Noord- Estland, moeten de toegankelijkheid en veerkracht van het gezondheidszorgstelsel vergroten. De toegang tot sociale diensten zal naar verwachting verbeteren door op de langdurige zorg gerichte maatregelen, onder meer door de modernisering en de vereenvoudiging van het ondersteuningssysteem voor kinderen met grotere zorgbehoeften en door het actieplan voor de integratie van sociale en gezondheidszorgdiensten. De maatregelen voor het verminderen van de loonkloof tussen mannen en vrouwen moeten bijdragen tot de sociale cohesie. De investering in het ondersteunen van jongeren om werkervaring op te doen en hun vaardigheden te verbeteren zal naar verwachting bijdragen om vaardigheidstekorten aan te pakken en de jeugdwerkloosheid terug te dringen. De verlenging van de duur van de werkloosheidsuitkeringen met 60 dagen bij ongunstige marktomstandigheden draagt in zekere mate bij aan de versterking van het sociale vangnet. De hervormingen en investeringen op het gebied van gezondheid, sociaal en digitalisering moeten ook bijdragen tot het verkleinen van regionale verschillen.
(15) In aanvulling op recente maatregelen ter bestrijding van witwassen bevat het herstel- en veerkrachtplan een maatregel die gericht is op de oprichting van een centrum voor strategische analyse binnen de inlichtingeneenheid Financiën, om risico’s op witwassen efficiënter te identificeren en hierop beter te reageren of deze te voorkomen, en zo bijdraagt tot de versterking van het kader voor de bestrijding van het witwassen van geld.
(16) Het herstel- en veerkrachtplan legt de basis voor verdere hervormingen op sociaal en gezondheidsgebied om de tekorten aan arbeidskrachten in de gezondheidssector aan te pakken, de kwaliteit van en de toegang tot langdurige zorg voor iedereen die zorgbehoeften heeft, te verbeteren, de dekking van de werkloosheidsuitkeringen te verbreden en de loonkloof tussen mannen en vrouwen te verminderen, met name door de loontransparantie te vergroten. De in het herstel- en veerkrachtplan opgenomen maatregelen om de economie koolstofarm te maken, houden voornamelijk verband met investeringen. Wat de hervormingen betreft, wordt verwacht dat de concrete maatregelen voor het uitfaseren van olieschalie pas eind 2025 zullen worden uiteengezet in het nationale ontwikkelingsplan voor de energiesector.
Bijdrage aan het groeipotentieel, de jobcreatie en de economische, sociale en institutionele veerkracht
(17) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt c), van en criterium 2.3 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 zal het herstel- en veerkrachtplan naar verwachting een hoge impact (score A) hebben op het versterken van het groeipotentieel, de jobcreatie en de economische, sociale en institutionele veerkracht van Estland, waarmee wordt bijgedragen aan de uitvoering van de Europese pijler van sociale rechten, onder meer door middel van de bevordering van beleid inzake kinderen en jongeren, alsmede op het verzachten van de economische en sociale gevolgen van de COVID-19-crisis en zo de economische, sociale en territoriale cohesie en de convergentie binnen de Unie bevorderen.
(18) Uit simulaties van de diensten van de Commissie blijkt dat het herstel- en veerkrachtplan, samen met de overige maatregelen van het herstelinstrument van de Europese Unie, het bbp van Estland tegen 2026 met 0,9 % à 1,3 % kan verhogen, waarbij de mogelijke positieve effecten van structurele hervormingen, die aanzienlijk kunnen zijn, nog buiten beschouwing worden gelaten.
(19) Hervormingen en investeringen in hernieuwbare energie, duurzame mobiliteit en verdere digitalisering van overheidsdiensten zullen naar verwachting duurzame groei en werkgelegenheid op middellange tot lange termijn bevorderen. Maatregelen die gericht zijn op de ontwikkeling van groene technologieën, de bevordering van energie-efficiëntie en het koolstofarm maken van de industrie, met inbegrip van de toepassing van opkomende nieuwe technologieën zoals groene waterstof, moeten bijdragen tot het koolstofarm maken van de economie en daarmee tot de veerkracht van de economie.
(20) Maatregelen ter ondersteuning van de groene en de digitale transitie zullen naar verwachting de bedrijfsinnovatie en het onderzoek en de ontwikkeling doen toenemen, waardoor kansen worden gecreëerd voor een hogere productiviteit, een groter economisch concurrentievermogen en meer banen, terwijl tegelijkertijd wordt bijgedragen aan de verwezenlijking van structurele veranderingen in de economie en het leggen van de basis voor meer veerkracht, in overeenstemming met de geactualiseerde Europese industriestrategie. De verwachte modernisering van de economische structuur moet worden ondersteund door maatregelen ter bevordering van groene en digitale vaardigheden om de vaardigheidsniveaus van de beroepsbevolking te verbeteren en het reeds lang bestaande probleem van de discrepantie tussen gevraagde en aangeboden vaardigheden in Estland aan te pakken. Het herstel- en veerkrachtplan omvat steun voor de aanleg van breedbandnetwerken met hoge capaciteit, die naar verwachting zal bijdragen om de digitale kloof tussen landelijke en stedelijke gebieden te dichten. De investeringen ter stimulering van duurzame vervoerswijzen en betere digitale verbindingen zijn gericht op het bevorderen van de sociale en territoriale cohesie.
(21) Het herstel- en veerkrachtplan omvat maatregelen om de relevante uitdagingen op werkgelegenheids-, sociaal en gezondheidsgebied aan te pakken en zal naar verwachting bijdragen tot de uitvoering van de Europese pijler van sociale rechten. Maatregelen om de eerstelijnsgezondheidszorg te versterken, het aantal gezondheidswerkers te verhogen, de gezondheidsinfrastructuur en het e-gezondheidsstelsel te verbeteren, hebben tot doel de toegang tot gezondheidszorg te verbeteren en zo de reeds lang bestaande uitdaging van onvervulde medische behoeften aan te pakken. De maatregelen ter bevordering van de werkgelegenheid voor jongeren zijn erop gericht jongeren te helpen werkervaring op te doen, hun vaardigheden te verbeteren en het groeipotentieel van het land te vergroten. Als gevolg van de maatregelen zal de veerkracht van het sociale en gezondheidsstelsel van Estland naar verwachting verbeteren.
Geen ernstige afbreuk doen
(22) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt d), van en criterium 2.4 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 zal het herstel- en veerkrachtplan naar verwachting waarborgen dat geen enkele erin opgenomen maatregel voor de uitvoering van hervormingen en investeringsprojecten ernstige afbreuk doet aan milieudoelstellingen (score A) in de zin van artikel 17 van Verordening (EU) 2020/852 van het Europees Parlement en de Raad 3 (het beginsel “geen ernstige afbreuk doen”).
(23) Het herstel- en veerkrachtplan omvat een systematische beoordeling van elke maatregel in het licht van het beginsel “geen ernstige afbreuk doen” in overeenstemming met de technische richtsnoeren van de Europese Commissie “geen ernstige afbreuk doen” (2021/C58/01). De verstrekte informatie onderbouwt de beoordeling dat maatregelen in overeenstemming zijn met het beginsel “geen ernstige afbreuk doen”, bijvoorbeeld door gedetailleerde uitleg te geven over de wijze waarop bij bouwprojecten rekening moet worden gehouden met overwegingen in verband met de circulaire economie.
(24) Voor sommige maatregelen waarvoor in de toekomst oproepen tot het indienen van projecten of oproepen tot het indienen van blijken van belangstelling nodig zijn om specifieke projecten te selecteren, of maatregelen die voorzien in financiële instrumenten, zoals het Groene Fonds, moet aan het beginsel “geen ernstige afbreuk doen” worden voldaan door er bij die maatregelen met name door passende mijlpalen voor te zorgen dat de voorwaarden van die oproepen tot het indienen van projecten of oproepen tot het indienen van blijken van belangstelling beletten dat activiteiten worden geselecteerd die ernstige afbreuk kunnen doen aan milieudoelstellingen.
Bijdrage aan de groene transitie, met inbegrip van biodiversiteit
(25) In overeenstemming met artikel 19, lid 3, punt e), van en criterium 2.5 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 bevat het herstel- en veerkrachtplan maatregelen die in hoge mate (score A) bijdragen tot de groene transitie, met inbegrip van biodiversiteit, of de aanpak van de daaruit voortvloeiende uitdagingen. De maatregelen ter ondersteuning van de klimaatdoelstellingen zijn goed voor 41,5 % van de totale toewijzing van het herstel- en veerkrachtplan, berekend volgens de in bijlage VI bij die verordening beschreven methode. In overeenstemming met artikel 17 van die verordening is het herstel- en veerkrachtplan consistent met de in het nationale energie- en klimaatplan 2021-2030 vervatte informatie.
(26) De bijdrage van het herstel- en veerkrachtplan van Estland aan de groene transitie is gebaseerd op drie pijlers: groene transitie in ondernemingen, duurzame energie en energie-efficiëntie, en duurzaam vervoer. Het koolstofarm maken van de economie is een belangrijke uitdaging voor Estland en met het herstel- en veerkrachtplan verbindt het land zich tot een duidelijk traject met streefcijfers en maatregelen voor het uitfaseren van olieschalie in de energiesector die in het nationale ontwikkelingsplan voor de energiesector zullen worden vastgesteld. Het herstel- en veerkrachtplan stimuleert het gebruik van hernieuwbare energie door administratieve belemmeringen weg te nemen, het net te versterken en de aansluiting erop te vergemakkelijken, en door oplossingen voor energieopslag te testen. Het herstel- en veerkrachtplan moet ook bijdragen aan de invoering van groene waterstoftechnologieën, in de gehele waardeketen, van productie tot verbruik. De duurzaamheid van het vervoer moet worden verbeterd door nieuwe verbindingen tot stand te brengen tussen verschillende vormen van duurzaam vervoer, met bijzondere aandacht voor het spoor en actieve vervoerswijzen zoals fietsen. De groene transitie in het bedrijfsleven moet worden ondersteund door de ontwikkeling van groene technologieën, meer koolstofarme en klimaatneutrale onderzoeks- en innovatiecapaciteiten en hulpbronnenefficiëntie, door modernisering en veranderingen in bedrijfsmodellen in productiebedrijven en betere vaardigheden in verband met de groene transitie te ondersteunen. Het herstel- en veerkrachtplan is sterk gericht op de circulaire economie. Het herstel- en veerkrachtplan bevat geen maatregelen die biodiversiteit als doelstelling hebben. Sommige maatregelen voor klimaatmitigatie kunnen echter het behoud van de biodiversiteit ten goede komen aangezien klimaatverandering een van de belangrijkste bedreigingen voor de biodiversiteit is.
(27) Het herstel- en veerkrachtplan ondersteunt de doelstellingen van Estland op het gebied van decarbonisatie en energietransitie, zoals uiteengezet in het nationale energie- en klimaatplan voor 2030 en voor 2050. De maatregelen in het herstel- en veerkrachtplan moeten bijdragen aan het bereiken van een aandeel van 42 % hernieuwbare energie in het bruto-eindverbruik van energie, de EU-doelstelling van Estland voor 2030. Investeringen in het elektriciteitsnet en elektriciteitsopslag moeten Estland helpen dit streefcijfer te halen. Daarnaast ondersteunt het herstel- en veerkrachtplan van Estland ten minste middelgrote renovaties van gebouwen, wat neerkomt op een besparing op primaire energie van ten minste 30 %, en zou moeten bijdragen tot de energie-efficiëntiedoelstellingen van Estland voor 2030 en de renovatiestrategie op lange termijn. De maatregelen inzake duurzaam vervoer moeten het beperken van de verontreiniging door personenauto’s ondersteunen, en zo de luchtkwaliteit verbeteren en het gebruik van duurzame vervoerswijzen, zoals spoorvervoer, stimuleren.
Bijdrage aan de digitale transitie
(28) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt f), van en criterium 2.6 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 bevat het herstel- en veerkrachtplan maatregelen die in hoge mate (score A) bijdragen tot de digitale transitie of de aanpak van de daaruit voortvloeiende uitdagingen. De maatregelen ter ondersteuning van de klimaatdoelstellingen zijn goed voor 21,5 % van de totale toewijzing van het herstel- en veerkrachtplan, berekend volgens de in bijlage VII bij die verordening beschreven methode.
(29) De bijdrage van het herstel- en veerkrachtplan aan de digitale transitie is voornamelijk gericht op twee prioriteiten: de digitale transformatie van ondernemingen en de verdere modernisering van overheidsdiensten. Om bedrijven uit alle sectoren, met name kleine en middelgrote ondernemingen, gebruik te helpen maken van de door digitale technologieën geboden kansen, omvat het herstel- en veerkrachtplan de oprichting van een investeringsregeling die bedrijven financiële steun moet bieden voor verschillende aspecten van de digitale transformatie, van onderzoek en ontwikkeling en de ontwikkeling van strategieën tot de invoering van technologieën. Deze investering wordt aangevuld met twee maatregelen die gericht zijn op de digitale transformatie van twee specifieke sectoren, het bouwbedrijf en het goederenvervoer over de weg, waar het potentieel van digitale technologieën tot dusver onvoldoende is benut. Bovendien wordt in het herstel- en veerkrachtplan aandacht besteed aan de essentiële kwestie van digitale vaardigheden, door middel van bewustmaking van managers van kleine en middelgrote ondernemingen en ondersteuning van de bij- en omscholing van specialisten op het gebied van informatie- en communicatietechnologie.
(30) Voortbouwend op de positie van Estland als koploper op het gebied van de digitalisering van overheidsdiensten bevat het herstel- en veerkrachtplan een reeks maatregelen om een nieuwe impuls te geven aan de digitale transformatie van de overheid. De voorgestelde hervormingen en investeringen omvatten onder meer de migratie van een deel van de informatiesystemen van de overheid naar een veilige cloud, de ontwikkeling van nieuwe digitale oplossingen die een vereenvoudigde en efficiëntere levering van overheidsdiensten aan zowel burgers als bedrijven waarborgen, en een reorganisatie van het beheer van informatiesystemen en gegevens van overheidsinstellingen. Een investering ter ondersteuning van de uitrol van breedbandnetwerken met zeer hoge capaciteit in gebieden waar de markt faalt, zal naar verwachting ook de digitale kloof verkleinen en ervoor zorgen dat alle burgers kunnen profiteren van de beoogde vooruitgang bij de levering van digitale overheidsdiensten in Estland.
Blijvende effecten
(31) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt g), van en criterium 2.7 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 zal het herstel- en veerkrachtplan naar verwachting in hoge mate (score A) een blijvend effect sorteren voor Estland.
(32) Van de uitvoering van de beoogde hervormingen worden structurele veranderingen verwacht. Met name hervormingen die gericht zijn op het bevorderen van de groene en de digitale transitie zullen naar verwachting een positief effect hebben op het groeipotentieel en de economische transformatie, dankzij verbeterde efficiëntie, banencreatie en productiviteitsgroei. Het herstel- en veerkrachtplan omvat hervormingen die gericht zijn op het bevorderen van energie-efficiëntie en het verminderen van belemmeringen in de regelgeving voor investeringen in hernieuwbare energie, die naar verwachting de werking van de markt zullen verbeteren om particuliere investeringen op dat gebied te ontsluiten. De hervormingen die gericht zijn op digitale overheidsdiensten zullen naar verwachting bijdragen tot een verdere verbetering van de efficiëntie van het openbaar bestuur en zowel burgers als bedrijven ten goede komen. Hervormingen om de ontwikkeling van digitale vaardigheden te stimuleren zullen naar verwachting een blijvend effect hebben om het tekort aan vaardigheden bij Estse bedrijven te verminderen. Aanvullende maatregelen om de loonkloof tussen mannen en vrouwen te verkleinen zullen naar verwachting de gendergelijkheid en de economische groei ten goede komen.
(33) Maatregelen in verband met gezondheid zullen naar verwachting ook leiden tot positieve structurele veranderingen in het beleid of de instellingen. Met name de hervormingen in de gezondheidszorg zullen naar verwachting de toegankelijkheid en kwaliteit van gezondheidszorgdiensten verbeteren en regionale verschillen in dienstverlening verminderen en aldus bijdragen tot betere gezondheidsresultaten.
(34) Structurele veranderingen worden ook verwacht van de uitvoering van de geplande investeringen, voornamelijk door het verwachte positieve effect ervan op het concurrentievermogen. De investeringen die gericht zijn op de uitrol van digitale oplossingen in de sectoren bouw en goederenvervoer over de weg zullen naar verwachting een blijvend effect hebben. Investeringen in de uitrol van breedbandnetwerken met zeer hoge capaciteit in gebieden waar de markt faalt, moeten de digitale kloof tussen stedelijke en plattelandsgebieden helpen verkleinen. Investeringen in vervoersinfrastructuur, zoals spoorwegen, tramlijnen, treinstations en fietspaden, zullen naar verwachting ook een blijvend effect hebben op de mobiliteit door de omschakeling tussen verschillende vormen van duurzaam vervoer te vergemakkelijken.
(35) Het blijvende effect van het herstel- en veerkrachtplan kan ook worden vergroot via synergieën tussen het plan en andere programma’s, waaronder die welke uit de cohesiefondsen worden gefinancierd, met name door de diepgewortelde territoriale problemen grondig aan te pakken en een evenwichtige ontwikkeling te stimuleren.
Monitoring en uitvoering
(36) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt h), van en criterium 2.8 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 zijn de in het herstel- en veerkrachtplan voorgestelde regelingen passend (score A) om te zorgen voor een doeltreffende monitoring en uitvoering van het herstel- en veerkrachtplan, met inbegrip van het beoogde tijdschema en de beoogde mijlpalen en streefdoelen alsmede de bijbehorende indicatoren.
(37) Het herstel- en veerkrachtplan presenteert een administratieve organisatie voor de uitvoering ervan in overeenstemming met het proces dat is vastgesteld in het kader van het beheer van de structuurfondsen. Het herstel- en veerkrachtplan biedt een overzicht van de beoogde monitoring- en rapportageregelingen en identificeert actoren en hun taken en verantwoordelijkheden. Het gemeenschappelijke dienstencentrum van de staat fungeert als beheers- en coördinerend orgaan. Samen met het ministerie van Financiën zijn zij de centrale diensten die verantwoordelijk zijn voor de coördinatie, monitoring en evaluatie, terwijl de vakministeries belast zijn met de uitvoering van en het toezicht op hervormingen en investeringen in hun respectieve gebied.
(38) De voorgestelde mijlpalen en streefdoelen zijn duidelijk en realistisch, en de voorgestelde indicatoren voor deze mijlpalen en streefdoelen zijn relevant, aanvaardbaar en robuust. De in het herstel- en veerkrachtplan opgenomen maatregelen worden ondersteund door mijlpalen en streefdoelen die gespreid zijn over de gehele uitvoeringsperiode, hoewel de uitvoering van enkele projecten, waaronder de grootste investering, pas voor 2026 is gepland. De mijlpalen en streefdoelen zijn ook relevant voor reeds voltooide maatregelen die in aanmerking komen overeenkomstig artikel 17, lid 2, van Verordening (EU) 2021/241. Om een betalingsverzoek te kunnen rechtvaardigen, moeten die mijlpalen en streefdoelen in de loop van de tijd op bevredigende wijze worden bereikt.
(39) Overeenkomstig artikel 34 van Verordening (EU) 2021/241 moeten de lidstaten ervoor zorgen dat wordt meegedeeld en erkend dat er sprake is van financiële steun in het kader van de faciliteit . In het kader van het bij Verordening (EU) 2021/240 van het Europees Parlement en de Raad 4 ingestelde instrument voor technische ondersteuning kan om technische ondersteuning worden verzocht om de lidstaten bij te staan bij de uitvoering van hun herstel- en veerkrachtplan.
Kostenberekening
(40) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt i), van en criterium 2.9 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 is de in het herstel- en veerkrachtplan verstrekte motivering voor het bedrag van de geraamde totale kosten van het herstel- en veerkrachtplan in redelijke mate (score B) redelijk en aannemelijk, strookt het met het kostenefficiëntiebeginsel en staan de kosten in verhouding tot de verwachte nationale economische en sociale gevolgen.
(41) Estland heeft voor elke investering in het herstel- en veerkrachtplan de geraamde kosten ingediend. De kostenramingen zijn gevalideerd door de eenheid subsidiebeheer van de afdeling steunontwikkeling van het gemeenschappelijke dienstencentrum van de staat, een intern overheidsorgaan. De uitsplitsing van de kosten is over het algemeen gedetailleerd en goed onderbouwd. De in het herstel- en veerkrachtplan opgenomen financiële regelingen worden geacht in verhouding te staan tot de omvang van de desbetreffende sectoren in Estland en de kosten ervan worden redelijk en aannemelijk geacht. Voor de andere maatregelen worden vergelijkingen gemaakt met soortgelijke investeringen uit het verleden. Uit de beoordeling van de kostenramingen en de bewijsstukken blijkt dat de meeste kosten redelijk en aannemelijk zijn. De voor financiering voorgestelde bedragen werden passend geacht, maar soms vrij hoog in vergelijking met eerdere ervaringen of vergelijkbare projecten. Daarom worden de verstrekte motiveringen slechts in redelijke mate plausibel geacht. Tot slot zijn de geraamde totale kosten van het herstel- en veerkrachtplan in overeenstemming met het kostenefficiëntiebeginsel, en staan ze in verhouding tot het verwachte nationale economische en sociale effect.
Bescherming van de financiële belangen van de Unie
(42) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt j), van en criterium 2.10 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 zijn de in het herstel- en veerkrachtplan voorgestelde regelingen en de in dit besluit vermelde aanvullende maatregelen passend (score A) om corruptie, fraude en belangenconflicten bij het gebruik van de financiële middelen die op grond van deze verordening zijn verstrekt, te voorkomen, op te sporen en recht te zetten, en wordt verwacht dat de regelingen daadwerkelijk dubbele financiering in het kader van de verordening en andere Unieprogramma’s voorkomen. Dit laat de toepassing onverlet van andere instrumenten om de naleving van het Unierecht te bevorderen en te handhaven, onder meer het voorkomen, opsporen en corrigeren van corruptie, fraude en belangenconflicten, en het beschermen van de begroting van de Unie overeenkomstig Verordening (EU, Euratom) 2020/2092 van het Europees Parlement en de Raad 5 .
(43) De in het herstel- en veerkrachtplan van Estland voorgestelde controlesystemen en regelingen zijn gebaseerd op robuuste processen en structuren die worden gebruikt in het bestaande nationale kader voor de uitvoering van de structuurfondsen. De actoren en hun rollen en verantwoordelijkheden bij de uitvoering van de internecontroletaken zijn duidelijk omschreven. Het controlesysteem en andere relevante regelingen, onder meer voor het verzamelen en beschikbaar stellen van alle gestandaardiseerde gegevenscategorieën als bedoeld in artikel 22, lid 2, punt d), van Verordening (EU) 2021/241, zijn toereikend om corruptie, fraude en belangenconflicten bij het gebruik van de fondsen te voorkomen, op te sporen en te corrigeren en om dubbele financiering in het kader van Verordening (EU) 2021/241 en andere programma’s van de Unie te voorkomen.
(44) Volgens het herstel- en veerkrachtplan moet het bestaande geïntegreerde informatiesysteem (operationeel systeem van de structuurfondsen) worden gebruikt door alle instellingen die betrokken zijn bij de tenuitvoerlegging van het herstel- en veerkrachtplan en moeten alle projecten in het kader van het herstel- en veerkrachtplan in dat informatiesysteem worden geregistreerd. In het operationeel systeem van de structuurfondsen moet voor elk project informatie worden opgeslagen zoals de gegevens van de aanvrager, algemene projectgegevens, doelstelling, begroting, financieringsbronnen, tussentijdse en definitieve mijlpalen en streefdoelen, informatie over de uitvoering, betalingen en procedures voor niet-naleving. Het moet ook alle audits van projecten en beheers- en controlesystemen registreren en het noodzakelijke auditspoor en de rapportage in het kader van Verordening (EU) 2021/241 van de verschillende maatregelen, mijlpalen en streefdoelen ondersteunen.
(45) De bestuurlijke capaciteit van de centrale diensten die belast zijn met de uitvoering en coördinatie van het herstel- en veerkrachtplan, namelijk het ministerie van Financiën en het gemeenschappelijke dienstencentrum van de staat, en van de betrokken sectorale ministeries, is toereikend om hun geplande rollen en taken uit te voeren. Er moet een mijlpaal worden opgenomen met betrekking tot de vaststelling, vóór het eerste betalingsverzoek, van de verordening tot vaststelling van het wettelijk mandaat van de verschillende instanties die betrokken zijn bij de tenuitvoerlegging van Verordening (EU) 2021/241.
Coherentie van het plan
(46) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt k), van en criterium 2.11 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 bevat het herstel- en veerkrachtplan in redelijke mate (score B) maatregelen voor de uitvoering van hervormingen en publieke investeringsprojecten die coherente acties vormen.
(47) Het herstel- en veerkrachtplan vertoont samenhang binnen elke component en thematische onderlinge verbanden en synergieën tussen de verschillende componenten, met name voor de digitale transformatie en de groene transitie. Op sommige gebieden is er echter geen volledige coherentie bereikt. Hoewel het herstel-en veerkrachtplan substantiële maatregelen bevat ter bevordering van de groene en digitale transitie en ter ondersteuning van de economische groei, kunnen extra hervormingen ter versterking van het sociale vangnet, met name door de dekking van werkloosheidsuitkeringen uit te breiden, ertoe bijdragen de eventuele ongunstige gevolgen voor bepaalde groepen te verzachten. De aanzienlijke investeringen in de gezondheidsinfrastructuur hadden gekoppeld kunnen worden aan maatregelen om het aantal arbeidskrachten in de gezondheidssector te doen stijgen en zo tekorten te verlichten. De langdurige zorg wordt volgens het plan aangepakt met verschillende maatregelen, maar de coherentie en onderlinge samenhang tussen deze maatregen had beter gegarandeerd kunnen worden met ruimere hervormingen om de toegang tot en de kwaliteit van langdurige zorg te verbeteren. De in het herstel- en veerkrachtplan opgenomen maatregen om de economie koolstofarm te maken, houden voornamelijk verband met investeringen, terwijl concrete maatregelen voor het uitfaseren van olieschalie pas eind 2025 zullen worden uiteengezet in het nationale ontwikkelingsplan voor de energiesector en er geen plannen zijn voor ruimere hervormingen zoals groene belastingen. Over het algemeen scoor het herstel- en veerkrachtplan beter op investeringen dan op hervormingen.
Gelijkheid
(48) Het herstel- en veerkrachtplan bevat een reeks maatregelen die Estland naar verwachting zullen helpen om de uitdagingen aan te pakken op het gebied van gendergelijkheid en gelijke kansen voor iedereen, zoals maatregelen die direct en indirect gericht zijn op het verminderen van de loonkloof tussen mannen en vrouwen en op de behoeften van personen met een handicap, zoals het vergemakkelijken van de toegankelijkheid van de leefomgeving. De maatregel inzake digitale vaardigheden moet bijdragen aan de verhoging van het aantal vrouwen in informatie- en communicatietechnologie en op die manier aan het aanpakken van gendersegregatie op de arbeidsmarkt. De investering ter ondersteuning van de werkgelegenheid voor jongeren moet jongeren helpen werk te vinden en zo bijdragen tot hun sociale integratie. Hervormingen en investeringen die deel uitmaken van het herstel- en veerkrachtplan moeten de bestaande sociale, economische en territoriale ongelijkheden verminderen. Het herstel- en veerkrachtplan verwijst naar wetgevings- en beleidsinitiatieven die naar verwachting een aanvulling vormen op de hervormingen en investeringen die in het herstel- en veerkrachtplan zijn opgenomen.
Zelfbeoordeling van de beveiliging
(49) Er is geen zelfbeoordeling van de beveiliging overeenkomstig artikel 18, lid 4, punt g), van Verordening (EU) 2021/241 verstrekt aangezien dit door Estland niet passend werd bevonden.
Grensoverschrijdende of meerlandenprojecten
(50) Het herstel- en veerkrachtplan omvat de bouw van de terminal Rail Baltic Tallinn, het startpunt van Rail Baltic, een grensoverschrijdend project dat de drie hoofdsteden van de Oostzee en de landen verbindt met Polen en de rest van de Unie. Er zijn plannen voor samenwerking met Finland in het kader van de tenuitvoerlegging van de maatregel voor de ontwikkeling van een virtuele assistent om toegang te krijgen tot digitale overheidsdiensten.
Raadplegingsproces
(51) Bij de voorbereiding van het herstel- en veerkrachtplan heeft Estland een raadplegingsproces uitgevoerd waarbij de belangrijkste belanghebbenden en het grote publiek betrokken waren. Tijdens de voorbereiding van het herstel- en veerkrachtplan zijn in december 2020 en april 2021 twee rondes van seminars met belanghebbenden georganiseerd. De seminars waren thematisch op verschillende groepen belanghebbenden gericht, met name lokale en regionale overheden, sociale partners, maatschappelijke organisaties, jongerenorganisaties en andere relevante belanghebbenden. In mei 2021 vond een openbare raadpleging over het volledige ontwerp-herstel- en veerkrachtplan plaats.
(52) Estland is van plan de tijdens het raadplegingsproces verzamelde input van de belanghebbenden mee te nemen bij de uitvoering van de in het herstel- en veerkrachtplan opgenomen maatregelen. Om te zorgen voor draagvlak bij de desbetreffende actoren is het van cruciaal belang dat alle betrokken lokale autoriteiten en belanghebbenden, waaronder de sociale partners, bij de uitvoering van de in het herstel- en veerkrachtplan opgenomen investeringen en hervormingen worden betrokken.
Positieve beoordeling
(53) Nu de Commissie het herstel- en veerkrachtplan van Estland positief heeft beoordeeld en concludeert dat het herstel- en veerkrachtplan op bevredigende wijze voldoet aan de beoordelingscriteria van Verordening (EU) 2021/241, moeten, overeenkomstig artikel 20, lid 2, van en bijlage V bij die verordening, in dit besluit de voor de uitvoering van het herstel- en veerkrachtplan noodzakelijke hervormings- en investeringsprojecten worden vastgelegd, alsmede de relevante mijlpalen, streefdoelen en indicatoren en het bedrag dat door de Unie ter beschikking wordt gesteld voor de uitvoering van het herstel- en veerkrachtplan in de vorm van niet-terugbetaalbare financiële steun.
Financiële bijdrage
(54) De totale kosten voor het herstel- en veerkrachtplan van Estland worden op 982 490 000 EUR geraamd. Aangezien het herstel- en veerkrachtplan op bevredigende wijze voldoet aan de beoordelingscriteria van Verordening (EU) 2021/241 en aangezien voorts het bedrag van de geraamde totale kosten van het herstel- en veerkrachtplan hoger is dan de maximale financiële bijdrage die voor Estland beschikbaar is, moet de aan het herstel- en veerkrachtplan van Estland toegewezen financiële bijdrage gelijk zijn aan het totale bedrag van de financiële bijdrage die beschikbaar is voor Estland.
(55) Overeenkomstig artikel 11, lid 2, van Verordening (EU) 2021/241 moet de berekening van de maximale financiële bijdrage voor Estland uiterlijk 30 juni 2022 worden bijgewerkt. Daarom moet overeenkomstig artikel 23, lid 1, van die verordening een bedrag voor Estland dat de in artikel 11, lid 1, punt a), van die verordening bedoelde maximale financiële bijdrage niet overschrijdt, tegen 31 december 2022 voor een juridische verbintenis beschikbaar worden gesteld. Indien noodzakelijk moet de Raad na het bijwerken van de maximale financiële bijdrage op voorstel van de Commissie dit besluit wijzigen om onverwijld de bijgewerkte maximale financiële bijdrage, berekend overeenkomstig artikel 11, lid 2, van die verordening, daarin op te nemen.
(56) De te verlenen steun moet worden gefinancierd uit de middelen die de Commissie op grond van artikel 5 van Besluit (EU, Euratom) 2020/2053 van de Raad 6 namens de Unie heeft opgenomen. De steun moet worden betaald in termijnen zodra Estland de desbetreffende mijlpalen en streefdoelen die zijn vastgesteld in verband met de uitvoering van het herstel- en veerkrachtplan, op bevredigende wijze heeft verwezenlijkt.
(57) Estland heeft verzocht om voorfinanciering van 13 % van de financiële bijdrage. Dat bedrag moet aan Estland ter beschikking worden gesteld onder voorbehoud van de inwerkingtreding van en in overeenstemming met de in artikel 23, lid 1, van Verordening (EU) 2021/241 bedoelde overeenkomst (de “financieringsovereenkomst”).
(58) Dit besluit moet de uitkomst onverlet laten van eventuele procedures met betrekking tot de toekenning van middelen van de Unie in het kader van andere programma’s van de Unie dan de faciliteit of van eventuele procedures met betrekking tot verstoringen van de werking van de interne markt, met name uit hoofde van de artikelen 107 en 108 van het Verdrag. Het doet geen afbreuk aan het vereiste dat de lidstaten, uit hoofde van artikel 108 van het Verdrag, de Commissie op de hoogte brengen van voorgenomen steunmaatregelen.