Overwegingen bij COM(2021)584 - Goedkeuring van de beoordeling van het herstel- en veerkrachtplan voor Malta - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2021)584 - Goedkeuring van de beoordeling van het herstel- en veerkrachtplan voor Malta. |
|---|---|
| document | COM(2021)584   |
| datum | 16 september 2021 |
(2) Op 9 juli 2019 en op 20 juli 2020 heeft de Raad in het kader van het Europees Semester aanbevelingen gericht tot Malta. De Raad heeft met name aanbevolen maatregelen te treffen ter ondersteuning van het economisch herstel; de budgettaire houdbaarheid van het gezondheidszorgstelsel en het pensioenstelsel te verzekeren; de veerkracht van het zorgstelsel versterken; de regelingen voor werktijdverkorting te consolideren en te zorgen voor passende bescherming in geval van werkloosheid voor alle werkenden; de kwaliteit en inclusiviteit van het onderwijs en de ontwikkeling van vaardigheden te verbeteren; te zorgen voor een doeltreffende uitvoering van de liquiditeitssteun aan de getroffen ondernemingen en zelfstandigen; te investeren in de groene en de digitale transitie, met name op het schoon en efficiënt opwekken en gebruiken van energie, duurzaam vervoer, afvalbeheer, en onderzoek en innovatie. Voorts werd Malta ook aanbevolen zijn nationale institutionele kader te versterken door de onafhankelijkheid van het gerechtelijk apparaat te versterken, de inspanningen voor het opsporen en bestrijden van corruptie voort te zetten, de risico's op witwassen van geld te beperken, vooral door een doeltreffende handhaving te verzekeren, en het belastingstelsel aan te passen om agressieve fiscale planning door personen en multinationals tegen te gaan. Nu de Commissie bij de indiening van het herstel- en veerkrachtplan de vooruitgang bij de uitvoering van die landspecifieke aanbevelingen heeft beoordeeld, oordeelt zij dat de aanbeveling om maatregelen te nemen om de COVID-19-pandemie aan te pakken, volledig is uitgevoerd. Er is aanzienlijke vooruitgang geboekt met betrekking tot de aanbeveling inzake liquiditeitssteun voor door de pandemie getroffen bedrijven.
(3) De Raad heeft in zijn aanbeveling over het economisch beleid van de eurozone aanbevolen dat de lidstaten van de eurozone actie ondernemen, ook via hun herstel- en veerkrachtplannen, onder meer om te zorgen voor een beleidsstandpunt dat het herstel ondersteunt, en om de convergentie, veerkracht en duurzame en inclusieve groei verder te verbeteren. De Raad heeft de lidstaten van de eurozone in zijn aanbeveling ook aanbevolen de nationale institutionele kaders te versterken, te zorgen voor macrofinanciële stabiliteit, de economische en monetaire unie te voltooien en de internationale rol van de euro te versterken.
(4) Op 13 juli 2021 heeft Malta in overeenstemming met artikel 18, lid 1, van Verordening (EU) 2021/241 zijn herstel- en veerkrachtplan ingediend bij de Commissie. Die indiening van het plan volgde op een in overeenstemming met het nationale rechtskader uitgevoerd proces van raadpleging van lokale en regionale autoriteiten, sociale partners, maatschappelijke organisaties, jongerenorganisaties en andere relevante belanghebbenden. De nationale zeggenschap over de herstel- en veerkrachtplannen vormt de basis voor de geslaagde uitvoering ervan en voor hun blijvende invloed op nationaal niveau en geloofwaardigheid op Europees niveau. Overeenkomstig artikel 19 van Verordening (EU) 2021/241 heeft de Commissie de relevantie, doeltreffendheid, efficiëntie en samenhang van het herstel- en veerkrachtplan beoordeeld in overeenstemming met de beoordelingsrichtsnoeren van bijlage V bij die verordening.
(5) De herstel- en veerkrachtplannen moeten gericht zijn op de algemene doelstellingen van de bij Verordening (EU) 2021/241 ingestelde herstel- en veerkrachtfaciliteit (“de faciliteit”) en het bij Verordening (EU) 2020/2094 van de Raad vastgestelde herstelinstrument van de Europese Unie ter ondersteuning van het herstel na de COVID-19-crisis. Ze moeten de economische, sociale en territoriale cohesie van de Unie bevorderen door bij te dragen tot de zes pijlers van artikel 3 van Verordening (EU) 2021/241.
(6) De tenuitvoerlegging van de herstel- en veerkrachtplannen van de lidstaten zal een gecoördineerde inspanning met investeringen en hervormingen in de hele Unie vormen. Via de gecoördineerde en gelijktijdige tenuitvoerlegging van die investeringen en hervormingen en de uitvoering van grensoverschrijdende en meerlandenprojecten zullen dergelijke hervormingen en investeringen elkaar versterken en positieve overloopeffecten in de Unie genereren. Zo zal ongeveer een derde van de impact van de faciliteit op de groei en werkgelegenheid in de lidstaten komen van overloopeffecten uit andere lidstaten.
Evenwichtige respons die bijdraagt aan de zes pijlers
(7) In overeenstemming met artikel 19, lid 3, punt a), van en criterium 2.1 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 vormt het herstel- en veerkrachtplan in hoge mate (score A) een alomvattende en voldoende evenwichtige respons op de economische en sociale situatie en draagt het zodoende bij aan elk van de zes in artikel 3 van die verordening bedoelde pijlers, daarbij rekening houdend met de specifieke uitdagingen van en de financiële toewijzing aan de betrokken lidstaat.
(8) Het herstel- en veerkrachtplan bevat maatregelen die bijdragen aan alle zes de pijlers en een aanzienlijk aantal componenten van het herstel- en veerkrachtplan komt tegemoet aan verschillende pijlers. Een dergelijke aanpak draagt eraan bij dat op coherente wijze ruim aandacht wordt besteed aan elke pijler. Gezien de specifieke uitdagingen van Malta wordt de bijzondere aandacht voor slimme, duurzame en inclusieve groei in combinatie met het totale gewicht dat daaraan over alle pijlers wordt toegekend, als voldoende evenwichtig beschouwd. De eerste drie van de zes componenten van het Maltese herstel- en veerkrachtplan houden rechtstreeks verband met de eerste twee pijlers, d.w.z. de groene en de digitale transitie. De groene transitie zal naar verwachting worden aangepakt door middel van verschillende hervormings- en investeringsmaatregelen om het wegvervoer koolstofvrij te maken, duurzame mobiliteit tot stand te brengen, de energie-efficiëntie van gebouwen te verbeteren, het afvalbeheersysteem te verbeteren en hernieuwbare energie te bevorderen. Investeringen en hervormingen in het openbaar bestuur, de gezondheidszorg en het gerechtelijk stelsel ondersteunen de digitale transitie.
(9) De overige vier beleidspijlers worden in de verschillende componenten op passende wijze behandeld. Maatregelen om voortijdig schoolverlaten te voorkomen en de kwaliteit en inclusiviteit van het onderwijs- en opleidingsstelsel te verbeteren, zullen naar verwachting het aanbod aan noodzakelijke vaardigheden vergroten en bijdragen tot slimme, duurzame en inclusieve groei, en ook beleidsmaatregelen voor de volgende generatie, kinderen en jongeren bevorderen. De veerkracht op het gebied van gezondheid, economie, maatschappij en instellingen komt aan bod in maatregelen zoals hervormingen en investeringen om door middel van digitalisering de veerkracht van het gezondheidszorgstelsel te versterken en verbeteren, en de efficiëntie van het openbaar bestuur, met inbegrip van het gerechtelijk stelsel, te verbeteren, en om door middel van consistente bestuurlijke hervormingen institutionele knelpunten aan te pakken. Bovendien zullen de maatregelen op het gebied van onderwijs, vaardigheden, gezondheid en openbaar bestuur naar verwachting bijdragen tot een grotere sociale en territoriale samenhang.
Aanpakken van alle of een significant deel van de in de landspecifieke aanbevelingen vastgestelde uitdagingen
(10) In overeenstemming met artikel 19, lid 3, punt b), van en criterium 2.2 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 zal het herstel- en veerkrachtplan naar verwachting bijdragen tot een doeltreffende aanpak van alle of een significant deel van de uitdagingen (score A) die zijn vastgesteld in de relevante landspecifieke tot Malta gerichte aanbevelingen, met inbegrip van de begrotingsaspecten daarvan, of de uitdagingen die zijn vastgesteld in andere relevante documenten die de Commissie officieel heeft goedgekeurd in het kader van het Europees Semester. De aanbevelingen in verband met de onmiddellijke respons vanuit het begrotingsbeleid op de pandemie, kunnen worden geacht buiten het toepassingsgebied van het herstel- en veerkrachtplan van Malta te vallen, ondanks het feit dat Malta over het algemeen adequaat en voldoende heeft gereageerd op de onmiddellijke behoefte om de economie in 2020 en 2021 met budgettaire middelen te ondersteunen, in overeenstemming met de algemene ontsnappingsclausule van het stabiliteits- en groeipact.
(11) Het herstel- en veerkrachtplan omvat een uitgebreide reeks elkaar versterkende hervormingen en investeringen die bijdragen tot een doeltreffende aanpak van alle of een aanzienlijk deel van de economische en sociale uitdagingen die zijn beschreven in de landspecifieke aanbevelingen die de Raad in het kader van het Europees semester in 2019 en 2020 tot Malta heeft gericht , met name op het gebied van i) governance, onder meer met betrekking tot de onafhankelijkheid en doeltreffendheid van het gerechtelijk stelsel en de bestrijding van corruptie en het witwassen van geld, ii) gezondheid, iii) onderwijs en opleiding en iv) digitale en groene economische transformatie, onder meer in verband met de circulaire economie, energie-efficiëntie en hernieuwbare energiebronnen. Investeringen en hervormingen op het gebied van pensioenen, agressieve fiscale planning en onderzoek en innovatie pakken de uitdagingen die in de landspecifieke aanbevelingen zijn vastgesteld ten dele aan.
(12) Het herstel- en veerkrachtplan is erop gericht de onafhankelijkheid en de doeltreffendheid van het gerechtelijk stelsel door verschillende maatregelen te versterken, onder meer door wijzigingen in de procedures voor de benoeming van de hoogste rechter en de leden van het gerechtelijk apparaat, een uitbreiding van het aantal leden van het gerechtelijk apparaat en investeringen in de digitalisering van het gerechtelijk stelsel. Wat de vervolging betreft, is Malta voornemens de dubbele rol van de procureur-generaal als openbaar aanklager en juridisch adviseur van de regering te ontdubbelen en overweegt het de vervolging van zaken over te dragen van de politie naar de procureur-generaal. De capaciteit van het institutionele kader voor corruptiebestrijding zal naar verwachting worden versterkt door de uitvoering van de nationale fraudebestrijdings- en corruptiebestrijdingsstrategie, de hervorming van het bureau voor de ontneming van vermogensbestanddelen en van de Permanente Commissie tegen corruptie.
(13) Verwacht wordt dat de risico’s op het witwassen van geld en de financiering van terrorisme verder zullen worden verminderd dankzij de uitvoering van de desbetreffende strategie en het actieplan voor 2021-2023. Malta doet bovendien toezeggingen om de nodige maatregelen te nemen met het oog op het verhelpen van tekortkomingen die in de beoordeling van de Financiële-actiegroep van juni werden vastgesteld. Malta plant ook een aantal maatregelen om agressieve fiscale planningspraktijken te beteugelen, waaronder de invoering van wetgeving inzake verrekenprijzen en een studie over maatregelen met betrekking tot inkomende en uitgaande dividenden en rente- en royaltybetalingen, gevolgd door wetswijzigingen.
(14) De geplande oprichting van een bloed-, weefsel- en celcentrum voor Malta zal Malta naar verwachting zelfvoorzienend maken voor aanverwante innovatieve behandelingen, wat moet bijdragen tot de veerkracht van het gezondheidsstelsel. Er zijn investeringen gepland om operationele processen verder te digitaliseren, onder meer voor thuiszorg en ambulante voorzieningen. Naar verwachting zullen de hervormingen ook de preventie van gezondheidsproblemen bij kinderen versterken, het beheer van het personeel verbeteren en de aanwerving en integratie van buitenlandse werknemers vergemakkelijken.
(15) Het herstel- en veerkrachtplan beoogt de uitvoering van de maatregelen van de recent aangenomen werkgelegenheidsstrategie, althans voor oudere arbeidskrachten (55-64 jaar) en laaggeschoolde volwassenen, en het verkleinen van de arbeidsparticipatiekloof tussen mannen en vrouwen. Sociale bescherming in Malta moet in aanmerking komen voor een periodieke herziening van werkloosheidsuitkeringen en pensioenen. Het reeds lang aanslepende probleem van voortijdig schoolverlaten zal naar verwachting worden verlicht door middel van interventie- en preventiemaatregelen. De toegankelijkheid van bij- en omscholingsprogramma’s moet worden vergemakkelijkt door de oprichting van een e-college. De ontwikkeling van vaardigheden zal worden ondersteund door gerichte investeringen in een nieuwe campus voor het Instituut voor Toerismestudies, aangevuld met geactualiseerde opleidingsprogramma’s. De inclusiviteit van het onderwijs zal worden verbeterd door de uitrol van multisensoriële leerruimten voor leerlingen met speciale behoeften in hogescholen en de oprichting van twee autismeafdelingen op middelbare scholen om de integratie van leerlingen met speciale behoeften te vergemakkelijken. Ook zijn hervormingen opgenomen om O & I van het bedrijfsleven te stimuleren en sterkere publiek-private samenwerking aan te moedigen.
(16) Het grootste deel van de geplande investeringen zal naar verwachting gericht zijn op de ondersteuning van de digitale en de groene transitie. De digitale transformatie zal naar verwachting worden versterkt door middel van investeringen in de digitale diensten van de overheid, onder meer om de veerkracht, beveiliging en efficiëntie van haar digitale ruggengraat te versterken. Verdere digitalisering is gepland voor het gerechtelijk stelsel en het gezondheidszorgstelsel. De groene transitie moet worden bevorderd door investeringen in de renovatie van particuliere en openbare gebouwen, scholen en ziekenhuizen en in de opwekking en het gebruik van hernieuwbare energie voor gebouwen, wegen en openbare ruimten. Die investeringen worden aangevuld met hervormingen die tot doel hebben het regelgevingskader in de bouwsector te versterken en te zorgen voor een toereikend en gediversifieerd personeelsbestand met passende deskundigheid. Verschillende hervormingen zijn gericht op afvalbeheer en -preventie, waardoor de circulariteit van de economie wordt verbeterd.
Bijdrage aan het groeipotentieel, de jobcreatie en de economische, sociale en institutionele veerkracht
(17) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt c), van en criterium 2.3 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 zal het herstel- en veerkrachtplan naar verwachting een hoge impact (score A) hebben op het versterken van het groeipotentieel, de jobcreatie en de economische, sociale en institutionele veerkracht van Malta, waarmee wordt bijgedragen aan de uitvoering van de Europese pijler van sociale rechten, onder meer door middel van de bevordering van kinder- en jeugdbeleid, alsmede op het verzachten van de economische en sociale gevolgen van de COVID-19-crisis en daarmee het bevorderen van de economische, sociale en territoriale cohesie en de convergentie binnen de Unie.
(18) Uit simulaties van de diensten van de Commissie blijkt dat het herstel- en veerkrachtplan, samen met de overige maatregelen van het herstelinstrument van de Europese Unie, het bbp van Malta tegen 2026 met 0,7 % kan verhogen tot 1,1 %, waarbij de mogelijke positieve effecten van structurele hervormingen, die aanzienlijk zijn, buiten beschouwing worden gelaten. Verwacht wordt dat de investeringen de vraag op korte termijn zullen stimuleren en aldus zullen bijdragen tot het herstel van de economie. De versterking van het institutionele kader, de hervormingen van het onderwijs- en opleidingsstelsel en de digitaliseringsinspanningen zullen naar verwachting het groeipotentieel op lange termijn stimuleren. Verdere voordelen voor groei en werkgelegenheid worden verwacht van de investeringen en hervormingen om energie-efficiëntie te stimuleren, vervoer koolstofvrij te maken, het gezondheidszorgstelsel te verbeteren, O & I van het bedrijfsleven te ondersteunen en sterkere publiek-private samenwerking aan te moedigen.
(19) Het herstel- en veerkrachtplan omvat maatregelen om de inclusiviteit van onderwijs te verbeteren, de toegang tot opleiding te verbeteren en het socialezekerheidsstelsel aan te passen aan de beginselen van de Europese pijler van sociale rechten. De hervormingsinitiatieven in verband met kwaliteit en inclusiviteit van het onderwijs zullen naar verwachting bijdragen tot een betere toegang tot onderwijs en tot het aanpakken van het probleem van voortijdig schoolverlaten. De hervormingen en investeringen die het hoge percentage laaggeschoolde volwassenen aanpakken, zullen naar verwachting de bevolking, en met name de meest kwetsbaren, de vaardigheden verschaffen die nodig zijn voor de digitale en de groene transitie, en hun inzetbaarheid verbeteren. De uitvoering van de geactualiseerde werkgelegenheidsstrategie zal naar verwachting de veerkracht van de Maltese arbeidsmarkt verhogen. Betere onderwijs- en arbeidsmarktresultaten zullen naar verwachting bijdragen tot het beperken van reeds bestaande risico’s op armoede en sociale uitsluiting.
(20) De verbeteringen van en de betere toegankelijkheid tot overheidsdiensten door middel van nieuwe technologieën kunnen zorgen voor een bredere toegang voor iedereen, ook voor degenen die moeilijker te bereiken zijn. Het herstel- en veerkrachtplan bevat maatregelen die naar verwachting zullen bijdragen tot gendergelijkheid en gelijke kansen voor iedereen, zoals kinderopvang, en de bevordering van telewerkoplossingen voor overheidsdiensten die een beter evenwicht tussen werk en privéleven mogelijk maken. Maatregelen ter bevordering van een betere inzetbaarheid, een betere gezondheid en een langer arbeidsleven moeten ertoe bijdragen dat de toekomstige druk op het socialezekerheidsstelsel en op de houdbaarheid van de overheidsfinanciën afneemt, waardoor de veerkracht wordt verbeterd en de economie minder kwetsbaar wordt voor toekomstige schokken.
Geen ernstige afbreuk doen
(21) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt d), van en criterium 2.4 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 zal het herstel- en veerkrachtplan naar verwachting waarborgen dat geen enkele erin opgenomen maatregel (score A) voor de uitvoering van hervormingen en investeringsprojecten ernstige afbreuk doet aan milieudoelstellingen in de zin van artikel 17 van Verordening (EU) 2020/852 van het Europees Parlement en de Raad 2 (het beginsel “geen ernstige afbreuk doen”).
(22) Het herstel- en veerkrachtplan verzekert voor elke hervorming en elke investering dat geen ernstige afbreuk wordt gedaan aan de zes milieudoelstellingen in de zin van artikel 17 van Verordening (EU) 2020/852, met name mitigatie van klimaatverandering, adaptatie aan klimaatverandering, duurzaam gebruik en bescherming van water en mariene hulpbronnen, circulaire economie, preventie en bestrijding van verontreiniging en bescherming en herstel van biodiversiteit en ecosystemen. Malta heeft onderbouwing verstrekt overeenkomstig de technische richtsnoeren “geen ernstige afbreuk doen aan” van de Europese Commissie (2021/C 58/01). Malta stelt voor waar nodig risicobeperkende maatregelen te nemen om ernstige afbreuk te vermijden, wat door mijlpalen moet worden gewaarborgd.
(23) Er is bijzondere aandacht besteed aan maatregelen waarvan het effect op de milieudoelstellingen een grondig onderzoek rechtvaardigt. Voor de strategie voor bouw- en sloopafval voor Malta en de vervolguitvoeringsmaatregelen moet het risico op ernstige afbreuk worden voorkomen door ervoor te zorgen dat geen enkele activiteit in die strategie leidt tot een aanzienlijke toename van afvalverwijdering of ontmoediging van voorbereiding voor hergebruik of recycling, en dat het voor opvulling gebruikte afval geschikt ongevaarlijk afval ter vervanging van niet-afvalmaterialen is en wordt beperkt tot de strikt noodzakelijke hoeveelheid, in overeenstemming met artikel 3, punt 17 bis, van Richtlijn 2008/98/EG 3 betreffende afvalstoffen. Een investering in de aanleg van een aanlandingsplaats voor veerboten moet het vervoer van de weg naar zee verschuiven, waarbij multimodaliteit wordt aangemoedigd en congestie en luchtkwaliteit worden aangepakt. Aangezien de infrastructuur ook kan worden gebruikt door veerboten met verbrandingsmotoren, moet Malta als flankerende maatregel elektrische laadinfrastructuur voor vaartuigen installeren, in overeenstemming met de technische richtsnoeren van de DNSH. Aangezien de installatie van de oplaadinfrastructuur een vereiste mijlpaal is, wordt geen ernstige afbreuk verwacht. Bovendien heeft Malta door middel van een mijlpaal een bindende toezegging gedaan om alle resultaten en voorwaarden van de voor de maatregel vereiste milieueffectbeoordelingen ten uitvoer te leggen.
Bijdrage aan de groene transitie, met inbegrip van biodiversiteit
(24) In overeenstemming met artikel 19, lid 3, punt e), van en criterium 2.5 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 bevat het herstel- en veerkrachtplan maatregelen die in hoge mate (score A) bijdragen tot de groene transitie, met inbegrip van biodiversiteit, of de aanpak van de daaruit voortvloeiende uitdagingen. De maatregelen ter ondersteuning van de klimaatdoelstellingen zijn goed voor 53,8 % van de totale toewijzing van het herstel- en veerkrachtplan, berekend volgens de in bijlage VI bij die verordening beschreven methode. In overeenstemming met artikel 17 van die verordening is het herstel- en veerkrachtplan consistent met de in het nationaal energie- en klimaatplan 2021-2030 vervatte informatie.
(25) De hervormingen en investeringen zullen naar verwachting een bijdrage leveren aan de verwezenlijking van de doelstellingen inzake decarbonisatie en energietransitie van Malta zoals vastgesteld in het nationale energie- en klimaatplan 2021-2030 en zo bijdragen aan het klimaatstreefdoel en de klimaatdoelstelling van de Unie. Er is aanvullende overheidsfinanciering nodig om het totale volume aan publieke en private investeringen te mobiliseren dat nodig is om de in het nationaal energie- en klimaatplan 2021-2030 vastgestelde doelstellingen te verwezenlijken. Investeringen ter bevordering van duurzaam vervoer vormen een groot deel van de bijdrage van het herstel- en veerkrachtplan aan het klimaat. Zij worden aangevuld met hervormingen die erop gericht zijn de vervoersplanning te verbeteren, de gratis toegang tot openbaar vervoer te verruimen en de duurzame stedelijke mobiliteitsplanning van de regio Valletta uit te voeren. Andere significante klimaat- of milieubijdragen worden verwacht van energie-efficiëntiemaatregelen in particuliere en openbare gebouwen, zoals ziekenhuizen en scholen, en van de installatie van fotovoltaïsche systemen voor gebouwen, wegen, voetpaden en andere openbare ruimten.
(26) Het herstel- en veerkrachtplan bevat maatregelen die bijdragen tot de groene transitie en milieubescherming. Hoewel geen enkele maatregel rechtstreeks gericht is op de bevordering van de biodiversiteit, kunnen verscheidene maatregelen een positief indirect effect hebben. Rekening houdend met het feit dat vervuiling een van de oorzaken van biodiversiteitsverlies is, zullen de renovaties op het gebied van energie-efficiëntie en de maatregelen om het vervoer koolstofvrij te maken naar verwachting bijdragen tot een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en verontreinigende stoffen, waardoor de biodiversiteit wordt bevorderd. Voorts bevat het herstel- en veerkrachtplan maatregelen inzake afvalbeheer, met name met betrekking tot de reorganisatie van afvalinzameling, bouw- en sloopafval dat is ontwikkeld in het kader van de geplande strategie voor bouw- en sloopafval, kunststoffen voor eenmalig gebruik en uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. De verbetering van het beleidskader voor afvalstoffen zal naar verwachting de afvalpreventie, de gescheiden inzameling en de verwerking van afval verbeteren en aldus indirect ook een positieve bijdrage leveren aan de bescherming van de biodiversiteit op de eilanden. De uitvoering van die voorgestelde maatregelen zal naar verwachting een blijvend effect hebben, met name door bij te dragen tot de groene transitie en de bescherming van het milieu.
Bijdrage aan de digitale transitie
(27) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt f), van en criterium 2.6 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 bevat het herstel- en veerkrachtplan maatregelen die in hoge mate (score A) bijdragen tot de digitale transitie of het aanpakken van de daaruit voortvloeiende uitdagingen. De maatregelen ter ondersteuning van de digitale doelstellingen zijn goed voor 25,5 % van de totale toewijzing van het herstel- en veerkrachtplan, berekend volgens de in bijlage VII bij die verordening beschreven methode.
(28) Verwacht wordt dat het herstel- en veerkrachtplan een aanzienlijke bijdrage zal leveren aan de digitale transformatie in Malta. Drie onderdelen van het herstel- en veerkrachtplan bevatten maatregelen die gericht zijn op de digitale transitie in het openbaar bestuur, de particuliere sector, het gezondheidszorgstelsel en het gerechtelijk stelsel.
(29) Een groot deel van de digitale investeringen is gewijd aan de digitalisering van het openbaar bestuur en de openbare diensten. Het herstel- en veerkrachtplan omvat met name investeringen om de digitale infrastructuur van de overheid te versterken, digitale overheidsdiensten te verbeteren en het gebruik ervan te vergroten, en het Maltese directoraat koopvaardij te digitaliseren. Bovendien wordt verwacht dat het herstel- en veerkrachtplan de digitalisering van de particuliere sector zal intensiveren door maatregelen vast te stellen ter ondersteuning van bedrijven (met name kmo’s) in verschillende economische sectoren om hun activiteiten te digitaliseren en zo hun efficiëntie, productiviteit en klantervaring te verbeteren. Daarnaast omvat het herstel- en veerkrachtplan investeringen in de digitalisering en nieuwe technologieën in het gezondheidszorgstelsel, met als doel de kwaliteit van de patiëntenzorg te verbeteren, de ervaring van patiënten te verbeteren door tijdige en transparante informatie te verstrekken en de wachttijd te verkorten. Voorts voorziet het herstel- en veerkrachtplan in de uitvoering van een aantal veilige digitale oplossingen en instrumenten om gebruikers in de gerechtelijke sector te ondersteunen door middel van samenwerking en integratie, een betere toegang tot de rechter en een grotere efficiëntie van het gerechtelijk stelsel. Ten slotte bevat het herstel- en veerkrachtplan naast investeringen ook hervormingen om de digitale transitie op duurzame wijze te vergemakkelijken. Het plan beoogt met name de uitvoering van maatregelen van Malta’s digitale strategie 2021-2027 (met name om de digitale kloof te verminderen en de pool aan ICT-specialisten te vergroten) en de aanneming van Malta’s slimme specialisatiestrategie waarbij de nadruk ligt op het bevorderen van O & O in bedrijven en het versterken van de publiek-private samenwerking.
Blijvende effecten
(30) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt g), van en criterium 2.7 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 zal het herstel- en veerkrachtplan naar verwachting in hoge mate (score A) een blijvend effect sorteren voor Malta.
(31) Het herstel- en veerkrachtplan bevat hervormingen om het institutionele kader van Malta blijvend te versterken, met name door de doeltreffendheid en onafhankelijkheid van het gerechtelijk stelsel en rechtshandhavingsinstanties te verbeteren en de risico’s van witwassen en agressieve fiscale planning te verminderen. Uitdagingen als gevolg van de verkrapping van de arbeidsmarkt in de afgelopen jaren en het hoge percentage laaggeschoolde volwassenen worden aangepakt door middel van een aantal maatregelen voor bij- en omscholing van volwassenen, waarbij werk wordt gemaakt van het aantrekken, behouden en integreren van buitenlandse werknemers, met name in de gezondheidssector, en ervoor wordt gezorgd dat sociale bescherming duurzamer wordt en beter aan de economische cyclus kan worden aangepast. Er worden ook langdurige voordelen verwacht op het gebied van onderwijs door middel van hervormingen om voortijdig schoolverlaten tegen te gaan en de kwaliteit en inclusiviteit van het onderwijsstelsel te verbeteren. Wat het milieu betreft, introduceert het herstel- en veerkrachtplan hervormingen om de schadelijke emissies van de bouw- en vervoerssector te verminderen en de circulariteit van de economie te verbeteren.
(32) Sommige investeringen zijn gericht op het verbeteren van de doeltreffendheid en de efficiëntie van het openbaar bestuur door betere digitale paraatheid in een aantal overheidsdiensten, waaronder het Maltese directoraat koopvaardij, de rechtbanken en de gezondheidssector. Toerisme, een belangrijke sector voor de Maltese economie, wordt ook rechtstreeks aangepakt door de oprichting van een centrum voor hoogwaardig beroepsonderwijs. Milieuproblemen, die de afgelopen jaren zichtbaarder zijn geworden door de snelle bevolkingsgroei, worden ook aangepakt door middel van investeringen in renovaties van gebouwen in de publieke en particuliere sector, hernieuwbare energie en alternatieve vervoersmiddelen. Het duurzame effect van het herstel- en veerkrachtplan kan ook worden versterkt door synergieën tussen het herstel- en veerkrachtplan en andere programma’s, waaronder die welke uit de fondsen van het cohesiebeleid worden gefinancierd.
Monitoring en uitvoering
(33) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt h), van en criterium 2.8 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 zijn de in het herstel- en veerkrachtplan voorgestelde regelingen passend (score A) om te zorgen voor een doeltreffende monitoring en uitvoering van het herstel- en veerkrachtplan, met inbegrip van het beoogde tijdschema en de beoogde mijlpalen en streefdoelen, alsmede de bijbehorende indicatoren.
(34) De beheersstructuur is goed omschreven en de verantwoordelijkheden zijn duidelijk toegewezen. Het ministerie dat verantwoordelijk is voor het beheer van de EU-fondsen is bevoegd om de taken op het gebied van coördinatie, beheer en controle uit te voeren. Binnen het ministerie dat verantwoordelijk is voor het beheer van EU-middelen, is de afdeling voor de coördinatie van de planning en de prioriteiten aangewezen om het leiderschap, de coördinatie en het algemene toezicht te waarborgen, waardoor het governancekader van de Europese cohesiefondsen wordt uitgebreid tot het herstel- en veerkrachtplan. De verschillende met de uitvoering belaste instellingen zijn duidelijk aangegeven in de beschrijving van de zes componenten.
(35) De mijlpalen en streefdoelen vormen een systeem dat geschikt is voor de monitoring van de uitvoering van het herstel- en veerkrachtplan. Ze zijn voldoende duidelijk en omvattend om ervoor te zorgen dat de voltooiing ervan kan worden nagegaan en gecontroleerd. Ze geven het algemene ambitieniveau van het herstel- en veerkrachtplan goed weer en lijken realistisch. De verificatiemechanismen, gegevensverzameling en verantwoordelijkheden lijken voldoende robuust om de voltooiing van de mijlpalen en streefdoelen te verifiëren en de uitbetalingsverzoeken op adequate wijze te rechtvaardigen. De mijlpalen en streefdoelen zijn ook relevant voor reeds voltooide maatregelen die in aanmerking komen overeenkomstig artikel 17, lid 2, van Verordening (EU) 2021/241. Om een betalingsverzoek te kunnen rechtvaardigen, moeten deze mijlpalen en streefdoelen in de loop van de tijd op bevredigende wijze worden bereikt.
(36) Overeenkomstig artikel 34 van Verordening (EU) 2021/241 moeten de lidstaten ervoor zorgen dat wordt meegedeeld en erkend dat er sprake is van financiële steun in het kader van de faciliteit . In het kader van het bij Verordening (EU) 2021/240 van het Europees Parlement en de Raad 4 ingestelde instrument voor technische ondersteuning kan om technische ondersteuning worden verzocht om de lidstaten bij te staan bij de uitvoering van hun herstel- en veerkrachtplan.
Kostenberekening
(37) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt i), van en criterium 2.9 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 is de in het herstel- en veerkrachtplan verstrekte motivering voor het bedrag van de geraamde totale kosten van het herstel- en veerkrachtplan in redelijke mate (score B) redelijk en aannemelijk, strookt het met het kostenefficiëntiebeginsel en staan de kosten in verhouding tot de verwachte nationale economische en sociale gevolgen.
(38) Malta heeft voor elke investering in het herstel- en veerkrachtplan de geraamde kosten ingediend. De uitsplitsing van de kosten is voor de meeste maatregelen gedetailleerd en goed onderbouwd. De ramingen zijn grotendeels gebaseerd op een vergelijking met aanbestedingscontracten voor soortgelijke diensten of eerdere soortgelijke investeringen. In sommige gevallen zijn de kosten evenwel gebaseerd op het deskundig oordeel van de verantwoordelijke overheidsagentschappen of particuliere consultants. In die gevallen zijn de kostenbenchmarks minder duidelijk omdat ze op een relatief algemene manier beschreven zijn en gebaseerd zijn op informatie waarvan de betrouwbaarheid moeilijker te verifiëren is. De methode en de berekeningen worden duidelijk beschreven en grotendeels ondersteund door deugdelijke aannames. In sommige gevallen wijkt de definitieve kostenraming echter af van de onderliggende brongegevens zonder dat de redenen daarvoor worden toegelicht. Bovendien is er in sommige gevallen onvoldoende informatie om de latere berekeningen naar behoren te kunnen verifiëren. Tot slot zijn de geraamde totale kosten van het herstel- en veerkrachtplan in overeenstemming met het kostenefficiëntiebeginsel, en staan ze in verhouding tot het verwachte nationale economische en sociale effect.
Bescherming van de financiële belangen van de Unie
(39) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt j), van en criterium 2.10 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 zijn de in het herstel- en veerkrachtplan voorgestelde regelingen passend (score A) om corruptie, fraude en belangenconflicten bij het gebruik van de financiële middelen die op grond van deze verordening zijn verstrekt, te voorkomen, op te sporen en recht te zetten, en wordt verwacht dat de regelingen daadwerkelijk dubbele financiering in het kader van de verordening en andere Unieprogramma’s zullen voorkomen. Dit laat de toepassing onverlet van andere instrumenten om de naleving van het Unierecht te bevorderen en te handhaven, onder meer het voorkomen, opsporen en corrigeren van corruptie, fraude en belangenconflicten, en het beschermen van de begroting van de Unie overeenkomstig Verordening (EU, Euratom) 2020/2092 van het Europees Parlement en de Raad 5 .
(40) Het interne controlesysteem dat in het herstel- en veerkrachtplan wordt beschreven, berust op robuuste processen en structuren en definieert duidelijk de actoren en hun rollen en verantwoordelijkheden voor de uitvoering van de interne controletaken. Het ministerie dat verantwoordelijk is voor het beheer van EU-middelen is belast met de coördinatie, het beheer, het toezicht en de controle van het herstel- en veerkrachtplan. De afdeling voor de coördinatie van de planning en de prioriteiten (Planning and Priorities Coordination Division, PPCD) binnen het ministerie is belast met de daadwerkelijke uitvoering van het herstel- en veerkrachtplan, met name de taken van artikel 22, leden 2 en 3 van Verordening (EU) 2021/241, en moet alle passende maatregelen treffen om de financiële belangen van de Unie te beschermen. Rapportage en monitoring moeten worden geregistreerd via het door het PPCD beheerde managementinformatiesysteem, waarvan Malta heeft bevestigd dat het gereed en functioneel is voor de uitvoering en monitoring van het herstel- en veerkrachtplan. De audits moeten worden uitgevoerd door de afdeling Interne Audit & Onderzoeken, een onafhankelijke instantie. Voorts bevat het herstel- en veerkrachtplan relevante procedures om dubbele financiering, belangenconflicten, fraude en corruptie te voorkomen, op te sporen en te corrigeren, met inbegrip van regelingen voor het verzamelen en beschikbaar stellen van gegevens over eindontvangers. Van de actoren die verantwoordelijk zijn voor controles, wordt verwacht dat zij beschikken over de wettelijke bevoegdheid, de technische bekwaamheid en de versterkte administratieve capaciteit om de aan hen toebedeelde rollen en taken op zich te nemen. Een robuust kader voor corruptiebestrijding is onontbeerlijk voor het voorkomen, opsporen en corrigeren van onregelmatigheden zoals fraude, corruptie of belangenconflicten bij het gebruik van de middelen in het kader van de herstel- en veerkrachtfaciliteit.
Coherentie van het plan
(41) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt k), van en criterium 2.11 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 bevat het herstel- en veerkrachtplan in hoge mate (score A) maatregelen voor de uitvoering van hervormingen en publieke investeringsprojecten die coherente acties vormen.
(42) Het herstel- en veerkrachtplan van Malta bestaat uit zes componenten met een evenwichtige combinatie van investeringen en hervormingen. Elke component omvat hervormingen en investeringen die consistent zijn en elkaar versterken. Zo ondersteunen hervormingen die het regelgevend kader in de bouwsector versterken en ervoor zorgen dat arbeidskrachten goed zijn opgeleid, de geplande renovatie van gebouwen in de particuliere sector, overheidsgebouwen, openbare scholen en ziekenhuizen. Er bestaan tevens belangrijke synergieën tussen de verschillende componenten. Zo zijn verschillende componenten gericht op opleiding en omscholing, waardoor ze elkaar ondersteunen en aanvullen. De maatregelen zijn niet met elkaar in tegenspraak en ondermijnen evenmin elkaars doeltreffendheid.
Gelijkheid
(43) Het herstel- en veerkrachtplan bevat een reeks maatregelen die naar verwachting zullen bijdragen tot het aanpakken van uitdagingen op het gebied van gendergelijkheid en gelijke kansen voor iedereen. De maatregelen zijn gericht op de verbetering van infrastructuur voor voor- en vroegschoolse educatie en opvang die bijdraagt tot gelijke kansen voor alle kinderen en de arbeidsmarktparticipatie van personen met onbetaalde zorgtaken, met name vrouwen; het bevorderen van telewerkoplossingen voor overheidsdiensten die een beter evenwicht tussen werk en privéleven mogelijk maken, en de uitvoering van maatregelen die zijn opgenomen in de komende werkgelegenheidsstrategie met betrekking tot oudere werknemers (55-64 jaar), laaggeschoolde volwassenen en het verschil in arbeidsparticipatie tussen mannen en vrouwen. Hervormingen en investeringen om voortijdig schoolverlaten terug te dringen en de bij- en omscholingsmogelijkheden voor alle volwassenen, en met name laaggeschoolden, uit te breiden, zullen naar verwachting ten goede komen aan jonge studenten en mensen met een kwetsbare sociaal-economische achtergrond, inclusief met een migratieachtergrond. Er zij op gewezen dat Malta in het herstel- en veerkrachtplan de goedkeuring en uitvoering heeft opgenomen van maatregelen van zijn geactualiseerd nationaal inclusiebeleid, samen met een specifieke hervormingsmaatregel ter bevordering van hoogwaardig inclusief onderwijs voor leerlingen met speciale behoeften, en van zijn eerste actieplan inzake gendergelijkheid en mainstreaming, met inbegrip van het aanpakken van genderstereotypen en het verzamelen van uitgesplitste gegevens ter verdere ondersteuning van op bewijsmateriaal gebaseerde beleidsvorming. Daarnaast benadrukt Malta dat alle hervormingen en investeringen zullen worden uitgevoerd in overeenstemming met zijn nationale strategie inzake handicaps.
Zelfbeoordeling van de beveiliging
(44) Overeenkomstig artikel 18, lid 4, punt g), van Verordening (EU) 2021/241 bevat het herstel- en veerkrachtplan een zelfbeoordeling van de beveiliging van investeringen in digitale capaciteit. Het bevat algemene en specifieke maatregelen die de Maltese autoriteiten willen toepassen om eventuele cyberbeveiligingsrisico’s te beperken, waaronder, in voorkomend geval, het onderzoek van de technische ontwerpen in de aanbestedingsfase, specifieke clausules en het veiligheidsschema in de dienstencontracten met leveranciers, gegevensversleuteling, multi-factorauthenticatie, inbraakdetectiesystemen enz.
Raadplegingsproces
(45) De Maltese autoriteiten hebben meer dan 145 entiteiten geraadpleegd om de belangrijkste beleidsdoelstellingen voor EU-financiering vast te stellen, waaronder de faciliteit voor herstel en veerkracht. Het resultaat van de raadplegingen bood inzicht in het standpunt van de belanghebbenden over de behoeften en investeringsprioriteiten die voor de sociaal-economische ontwikkeling van Malta nodig zijn. De algemene parameters van het herstel- en veerkrachtplan zijn besproken met de Maltese Raad voor Economische en Sociale Ontwikkeling, die vertegenwoordigers van de belangrijkste werkgeversorganen, vakbonden en het maatschappelijk middenveld omvat. Het herstel- en veerkrachtplan is aan het Parlement voorgelegd alvorens het werd ingediend.
(46) Verwacht wordt dat het overleg over de tenuitvoerlegging van het herstel- en veerkrachtplan in Malta in grote lijnen zal verlopen in overeenstemming met het raadplegingskader dat voor het Europees semester is vastgesteld. Dit overleg zal naar verwachting worden geleid door het ministerie dat verantwoordelijk is voor het beheer van EU-middelen, in nauwe samenwerking met het ministerie van Financiën en Werkgelegenheid, en de sociale partners en het maatschappelijk middenveld moeten hierbij worden betrokken. Om te zorgen voor draagvlak bij de desbetreffende actoren is het van cruciaal belang dat alle betrokken lokale autoriteiten en belanghebbenden, waaronder de sociale partners, bij de uitvoering van de in het herstel- en veerkrachtplan opgenomen investeringen en hervormingen worden betrokken.
Positieve beoordeling
(47) Nu de Commissie het herstel- en veerkrachtplan van Malta positief heeft beoordeeld en concludeert dat het herstel- en veerkrachtplan op bevredigende wijze voldoet aan de beoordelingscriteria van Verordening (EU) 2021/241, moeten, overeenkomstig artikel 20, lid 2 van en bijlage V bij die verordening, in dit besluit de voor de uitvoering van het herstel- en veerkrachtplan noodzakelijke hervormings- en investeringsprojecten worden vastgelegd, alsmede de relevante mijlpalen, streefdoelen en indicatoren en het bedrag dat door de Unie ter beschikking wordt gesteld voor de uitvoering van het herstel- en veerkrachtplan in de vorm van niet-terugbetaalbare financiële steun en steun via leningen.
Financiële bijdrage
(48) De totale kosten voor het herstel- en veerkrachtplan worden op 344 900 000 EUR geraamd. Aangezien het herstel- en veerkrachtplan op bevredigende wijze voldoet aan de beoordelingscriteria van Verordening (EU) 2021/241 en aangezien voorts het bedrag van de geraamde totale kosten van het herstel- en veerkrachtplan hoger is dan de maximale financiële bijdrage die voor Malta beschikbaar is, moet de aan het herstel- en veerkrachtplan van Malta toegewezen financiële bijdrage gelijk zijn aan het totale bedrag van de financiële bijdrage die beschikbaar is voor Malta.
(49) Overeenkomstig artikel 11, lid 2, van Verordening (EU) 2021/241 moet de berekening van de maximale financiële bijdrage voor Malta uiterlijk 30 juni 2022 worden bijgewerkt. Daarom moet overeenkomstig artikel 23, lid 1, van die verordening een bedrag voor Malta dat de in artikel 11, lid 1, punt a), van die verordening bedoelde maximale financiële bijdrage niet overschrijdt, ter beschikking worden gesteld voor een juridische verbintenis op uiterlijk 31 december 2022. Indien noodzakelijk moet de Raad na het bijwerken van de maximale financiële bijdrage op voorstel van de Commissie dit besluit wijzigen om onverwijld de bijgewerkte maximale financiële bijdrage, berekend overeenkomstig artikel 11, lid 2, van die verordening, daarin op te nemen.
(50) De te verlenen steun moet worden gefinancierd uit de middelen die de Commissie op grond van artikel 5 van Besluit (EU, Euratom) 2020/2053 van de Raad 6 namens de Unie heeft opgenomen. De steun moet worden betaald in termijnen zodra Malta de desbetreffende mijlpalen en streefdoelen die zijn vastgesteld in verband met de uitvoering van het herstel- en veerkrachtplan, op bevredigende wijze heeft verwezenlijkt.
(51) Malta heeft verzocht om voorfinanciering van 13 % van de financiële bijdrage. Dat bedrag moet aan Malta ter beschikking worden gesteld onder voorbehoud van de inwerkingtreding van en in overeenstemming met de in artikel 23, lid 1, van Verordening (EU) 2021/241 bedoelde overeenkomst (de financieringsovereenkomst”).
(52) Dit besluit moet de uitkomst onverlet laten van eventuele procedures met betrekking tot de toekenning van middelen van de Unie in het kader van andere programma’s van de Unie dan de faciliteit of van eventuele procedures met betrekking tot verstoringen van de werking van de interne markt, met name uit hoofde van de artikelen 107 en 108 van het Verdrag. Het doet geen afbreuk aan het vereiste dat de lidstaten, uit hoofde van artikel 108 van het Verdrag, de Commissie op de hoogte brengen van voorgenomen steunmaatregelen.