Overwegingen bij COM(2021)384 - Goedkeuring van de beoordeling van het herstel- en veerkrachtplan voor Slovenië

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

 
 
(1) De COVID-19-uitbraak heeft ontwrichtende gevolgen gehad voor de economie van Slovenië. In 2019 bedroeg het bruto binnenlands product (bbp) per hoofd van de bevolking van Slovenië 74 % van het EU-gemiddelde. Volgens de voorjaarsprognoses 2021 van de Commissie is het reële bbp van Slovenië in 2020 gedaald met 5,5 % en wordt verwacht dat het in 2020 en 2021 cumulatief zal zijn gedaald met 0,9 %. Reeds langer aanslepende problemen die gevolgen hebben voor de economische prestaties op de middellange termijn zijn met name de lage investeringsquote en het relatief lage productiviteitsniveau, alsmede uitdagingen die verband houden met de snelle vergrijzing van de samenleving en de houdbaarheid op lange termijn van de pensioen- en zorgstelsels.

(2) Op 9 juli 2019 en op 20 juli 2020 heeft de Raad in het kader van het Europees Semester aanbevelingen gericht tot Slovenië. De Raad heeft met name aanbevolen alle noodzakelijke maatregelen te nemen om de pandemie doeltreffend aan te pakken, de economie te stimuleren en het daaropvolgende herstel te ondersteunen, en de sociale effecten en de impact op de werkgelegenheid van de COVID‐19-crisis te beperken. Verder werd aanbevolen de veerkracht van het zorgstelsel en het stelsels voor langdurige zorg te versterken en hervormingen door te voeren die de kwaliteit, toegankelijkheid en budgettaire houdbaarheid ervan op de lange termijn waarborgen. Ook heeft de Raad aanbevolen de houdbaarheid en toereikendheid van het pensioenstelsel op de lange termijn te garanderen, de inzetbaarheid van laaggeschoolde en oudere werknemers te vergroten en de arbeidsmarktrelevantie van onderwijs en opleiding te verbeteren. Tot slot werd aanbevolen te zorgen voor liquiditeit en financiering voor bedrijven en huishoudens, het ondernemingsklimaat te verbeteren en te investeren in onderzoek en ontwikkeling en in de groene en de digitale transitie. Nu de Commissie bij de indiening van het herstel- en veerkrachtplan de vooruitgang bij de uitvoering van deze landspecifieke aanbevelingen heeft beoordeeld, oordeelt zij dat de aanbeveling inzake noodzakelijke maatregelen om de COVID-19-pandemie doeltreffend aan te pakken, de economie te stimuleren en het daaropvolgende herstel te ondersteunen, volledig is uitgevoerd.

(3) [De Raad heeft in zijn aanbeveling over het economisch beleid van de eurozone aanbevolen dat de lidstaten van de eurozone actie ondernemen, ook via hun herstel- en veerkrachtplannen, om onder meer te zorgen voor een beleidskoers die het herstel ondersteunt en om de convergentie, veerkracht en duurzame en inclusieve groei verder te verbeteren. In de aanbeveling van de Raad werd ook aanbevolen de nationale institutionele kaders te versterken, te zorgen voor macrofinanciële stabiliteit, de EMU te voltooien en de internationale rol van de euro te versterken.] [If the Council recommendation is not adopted by the time of the CID adoption, please remove the recital]

(4) Op 30 april 2021 heeft Slovenië in overeenstemming met artikel 18, lid 1, van Verordening (EU) 2021/241 zijn herstel- en veerkrachtplan ingediend bij de Commissie. De indiening van het plan volgde op een in overeenstemming met het nationale rechtskader uitgevoerd proces van raadpleging van lokale en regionale autoriteiten, sociale partners, maatschappelijke organisaties, jongerenorganisaties en andere relevante belanghebbenden. De nationale zeggenschap over de herstel- en veerkrachtplannen vormt de basis voor de geslaagde uitvoering ervan en voor hun blijvende invloed op nationaal niveau en geloofwaardigheid op Europees niveau. Krachtens artikel 19 van die verordening heeft de Commissie de relevantie, doeltreffendheid, efficiëntie en samenhang van het herstel- en veerkrachtplan beoordeeld in overeenstemming met de beoordelingsrichtsnoeren van bijlage V bij die verordening.

(5) De herstel- en veerkrachtplannen moeten gericht zijn op de algemene doelstellingen van de bij Verordening (EU) 2021/241 ingestelde herstel- en veerkrachtfaciliteit en het bij Verordening (EU) 2020/2094 van de Raad 2 vastgestelde herstelinstrument van de EU ter ondersteuning van het herstel na de COVID-19-crisis. Zij moeten de economische, sociale en territoriale cohesie van de Unie te verbeteren door bij te dragen aan de zes pijlers van artikel 3 van Verordening (EU) 2021/241.

(6) De uitvoering van de herstel- en veerkrachtplannen van de lidstaten moet een gecoördineerde inspanning met investeringen en hervormingen in de hele Unie vormen. Door middel van de gecoördineerde en gelijktijdige uitvoering van deze hervormingen en investeringen, en de uitvoering van grensoverschrijdende projecten, moeten deze hervormingen en investeringen elkaar versterken en tot positieve overloopeffecten in de hele Unie leiden. Zo moet ongeveer een derde van de impact van de faciliteit op de groei en werkgelegenheid in de lidstaten ontstaan door overloopeffecten uit andere lidstaten.

Evenwichtige respons die bijdraagt aan de zes pijlers

(7) In overeenstemming met artikel 19, lid 3, punt a), van Verordening (EU) 2021/241 en punt 2.1 van bijlage V bij die verordening vormt het herstel- en veerkrachtplan in hoge mate een alomvattende en voldoende evenwichtige respons op de economische en sociale situatie (score A) en draagt het zodoende bij aan elk van de zes in artikel 3 van Verordening (EU) 2021/241 bedoelde pijlers, daarbij rekening houdend met de specifieke uitdagingen van en de financiële toewijzing aan de betrokken lidstaat.

(8) Het plan draagt bij tot de aanpak van belangrijke structurele uitdagingen en effent de weg voor de twee transities naar een groene en digitale economie. Het plan is opgezet rond vier clusters: “groene transitie”, “digitale transformatie”, “slimme, duurzame en inclusieve groei” en “gezondheid en welzijn”. Er zijn brede hervormingen op het gebied van langdurige zorg, gezondheidszorg, arbeidsmarkt en pensioenen gepland, die naar verwachting een langdurige impact zullen hebben, waardoor het socialezekerheidsstelsel van het land aan veerkracht en duurzaamheid zal winnen. Groene en digitale maatregelen staan ook centraal in het herstel- en veerkrachtplan van Slovenië. Wat de groene transitie betreft, omvat het plan maatregelen om het potentieel van hernieuwbare energiebronnen te ontsluiten en tegelijkertijd de bescherming van de natuur te waarborgen, energierenovatie van gebouwen te ondersteunen, de risico’s van klimaatverandering te beperken, het waterbeheer te verbeteren, duurzame mobiliteit te bevorderen, groene begrotingsplanning toe te passen en de circulaire economie te bevorderen. Alle onderdelen van het plan voorzien ook in aanzienlijke investeringen om de groene transitie te bevorderen, onder meer op het gebied van duurzame toeristische accommodaties, de bevordering van groene overheidsopdrachten en groene vaardigheden. Wat de digitale transformatie betreft, zullen gerichte maatregelen naar verwachting een bijdrage leveren aan de digitalisering van zowel de publieke als de particuliere sector. Het gaat daarbij onder meer om verdere digitalisering van de overheidssector, met name justitie en e-gezondheid, en maatregelen ter bevordering van digitale geletterdheid in het onderwijssysteem, invoering van elektronische identificatiedocumenten voor burgers en bedrijven, en bepaalde investeringen in connectiviteit en digitale vaardigheden die tot doel hebben de digitale kloof te slechten.

(9) De maatregelen die in de eerste plaats gericht zijn op de pijler “slimme, duurzame en inclusieve groei”, omvatten onder meer hervormingen van de arbeidsmarkt en pensioenen, die moeten bijdragen tot een verhoging van de arbeidsparticipatie van oudere werknemers en potentiële groei van de bbp, en zorgen voor de houdbaarheid en toereikendheid van het pensioenstelsel op de lange termijn. Van wetgeving tot invoering van een regeling voor arbeidstijdverkorting wordt verwacht dat deze de schokbestendigheid van de arbeidsmarkt zal vergroten. Een combinatie van gerichte hervormingen en investeringen moet de productiviteit en de milieuduurzaamheid in bedrijven bevorderen, onder meer in de toeristische en culturele sector, terwijl hervormingen van overheidsinstellingen naar verwachting zullen bijdragen tot vermindering van de administratieve lasten. Slimme, duurzame en inclusieve groei wordt ondersteund met aanvullende maatregelen, met name op het gebied van onderzoek, ontwikkeling en innovatie, onderwijs en investeringen ter ondersteuning van de groene en de digitale transitie. Ter ondersteuning van de sociale en territoriale cohesie in Slovenië bevat het plan maatregelen om betaalbare huisvesting aan te bieden om de gevolgen van de crisis voor jonge gezinnen en gemarginaliseerde personen af te zwakken, evenals maatregelen om de digitale kloof tussen plattelands- en stedelijke gebieden te overbruggen, hervormingen van de arbeidsmarkt, hervormingen van de stelsels voor gezondheidszorg en langdurige zorg en investeringen in een leven lang leren.

(10) De maatregelen die primair bijdragen tot de pijler gezondheid en economische, sociale en institutionele veerkracht, omvatten hervormingen en investeringen die gericht zijn op het verbeteren van de toegankelijkheid, doeltreffendheid en financiële houdbaarheid van de stelsels voor gezondheidszorg en langdurige zorg. Er wordt verwacht dat deze maatregelen zullen voorzien in vaststelling van de wettelijke zorgverzekeringsrechten, herstructurering van het aanvullende zorgverzekeringsstelsel en hervorming van het bezoldigingsstelsel voor beroepen in de gezondheidszorg, en dat zij de financiële houdbaarheid ervan zullen waarborgen. Investeringen in de vaardigheden van het personeel in de eerstelijnszorg en verbetering van de infrastructuur voor spoedeisende zorg en voor de behandeling van infectieziekten zullen naar verwachting de toegankelijkheid, veerkracht en paraatheid van het zorgstelsel verbeteren. Nieuwe brede wetgeving met betrekking tot het stelsel voor langdurige zorg moet zowel de gezondheidszorg als de sociale zorg omvatten, en investeringen in verzorgingstehuizen zullen de toegang tot de zorg en de kwaliteit ervan naar verwachting verbeteren. Het plan omvat ook belangrijke maatregelen om de efficiëntie en doeltreffendheid van het openbaar bestuur te verbeteren, onder meer door middel van de digitale transformatie ervan. Het herstel- en veerkrachtplan van Slovenië omvat tevens beleidsmaatregelen voor de volgende generatie, zoals hervormingen en investeringen om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren, scholen uit te rusten met essentiële infrastructuur en competenties voor de digitale en de groene transitie, en de werkgelegenheid voor jongeren te ondersteunen.

Aanpakken van alle of een significant deel van de in de landspecifieke aanbevelingen vastgestelde uitdagingen

(11) In overeenstemming met artikel 19, lid 3, punt b), van Verordening (EU) 2021/241 en punt 2.2 van bijlage V bij die verordening zal het herstel- en veerkrachtplan naar verwachting bijdragen tot een doeltreffende aanpak van alle of een significant deel van de uitdagingen (score A) die zijn vastgesteld in de relevante landspecifieke aanbevelingen, met inbegrip van de begrotingsaspecten daarvan, die tot de betrokken lidstaat zijn gericht, of de uitdagingen die zijn vastgesteld in andere relevante documenten die de Commissie officieel heeft goedgekeurd in het kader van het Europees Semester.

(12) Het plan omvat uitgebreide, elkaar versterkende hervormingen en investeringen, die bijdragen tot een doeltreffende aanpak van alle of een significant deel van de economische en sociale uitdagingen die zijn beschreven in de in 2019 en 2020 tot Slovenië gerichte landspecifieke aanbevelingen van de Raad in het kader van het Europees Semester, met name op het gebied van langdurige zorg, gezondheidszorg, pensioenen en de arbeidsmarkt, onderwijs en vaardigheden, onderzoek en ontwikkeling, innovatie, de groene en de digitale transitie, het ondernemingsklimaat en overheidsopdrachten.

(13) Het plan omvat belangrijke structurele hervormingen van de stelsels voor langdurige zorg, gezondheidszorg en pensioenen, in overeenstemming met reeds eerder opgestelde aanbevelingen. Als dergelijke hervormingen worden doorgevoerd, zullen zij naar verwachting i) de veerkracht van het Sloveense socialezekerheidsstelsel aanzienlijk vergroten, ii) de kwaliteit en de toegankelijkheid van langdurige zorg en gezondheidszorg en de toereikendheid van de pensioenen verbeteren, en iii) bijdragen tot de houdbaarheid van de begroting op de lange termijn in het licht van belangrijke demografische uitdagingen. Over de geplande wet inzake langdurige zorg, de eerste brede wetgeving op dit gebied in Slovenië, wordt al meer dan tien jaar gesproken. De hervorming creëert een nieuwe pijler van sociale zekerheid, gericht op de specifieke behoeften van personen die langdurige zorg nodig hebben, zodat gelijke toegang wordt gewaarborgd ongeacht de sociaal-economische status van de betrokkenen. Een bijzondere wet zal naar verwachting zorgen voor meer gediversifieerde financieringsbronnen, met name door de invoering van een verplichte verzekering voor langdurige zorg. Wat de gezondheidszorg betreft, zal de hervorming naar verwachting een breed scala aan rechten creëren in het kader van de verplichte ziektekostenverzekering, de financiële houdbaarheid van het gezondheidszorgstelsel waarborgen en het beheer en de prestaties ervan verbeteren, onder meer door de oprichting van een onafhankelijk orgaan dat toezicht houdt op de kwaliteits- en veiligheidsaspecten. Wat de arbeidsmarkt betreft, zullen de hervormingen de arbeidsparticipatie verbeteren en de herverdeling van arbeid vergemakkelijken, met name door middel van opleiding en een actief arbeidsmarktbeleid. Dit is van cruciaal belang in tijden van economische transformatie. De pensioenhervorming zal gericht zijn op de budgettaire houdbaarheid van het stelsel en tegelijkertijd zorgen voor een eerlijke verhouding tussen de generaties en de toereikendheid van de pensioenen.

(14) Het plan zal naar verwachting bijdragen tot een afzwakking van de sociale en werkgelegenheidsimpact van de crisis, onder meer door hervorming van de regelingen voor arbeidstijdverkorting, bevordering van flexibelere werkregelingen en maatregelen om de beschikbaarheid van betaalbare huisvesting te bevorderen. Bovendien zouden de in het plan opgenomen arbeidsmarkt- en onderwijsmaatregelen de inzetbaarheid van laaggeschoolde en oudere werknemers moeten vergroten, de arbeidsmarktrelevantie van onderwijs en opleiding moeten versterken en maatregelen inzake een leven lang leren en activering moeten stimuleren, onder meer door digitale geletterdheid te bevorderen.

(15) Het plan omvat voorts structurele hervormingen ter versterking van het nationale institutionele kader. Het voorziet in hervormingen die de mededinging en de professionalisering van overheidsopdrachten stimuleren. Daarnaast bevat het plan hervormingen voor verbeterde toegang tot financiering en verbetering van het ondernemingsklimaat, met name door de kapitaalmarkten te versterken, de administratieve lasten te verminderen en de digitale dienstverlening van de overheid te verbeteren.

(16) Verwacht wordt dat het plan ertoe zal bijdragen dat mature publieke investeringsprojecten sneller tot stand komen en dat het particuliere investeringen ter ondersteuning van het economisch herstel zal aanmoedigen. Het plan legt de nadruk op investeringen in de groene en de digitale transitie (in het bijzonder hernieuwbare energie, energie-efficiëntie in openbare gebouwen, bescherming tegen overstromingen, spoorwegvervoer, breedband en digitale vaardigheden) en op onderzoek, ontwikkeling en innovatie. Het plan draagt tevens bij tot bevordering van de digitale capaciteiten van bedrijven, e-handel en e-gezondheid.

(17) De aanbevelingen in verband met de onmiddellijke respons vanuit het begrotingsbeleid op de pandemie, kunnen worden geacht buiten het toepassingsgebied van het herstel- en veerkrachtplan van Slovenië te vallen, ondanks het feit dat Slovenië over het algemeen adequaat en voldoende heeft gereageerd op de onmiddellijke behoefte om de economie in 2020 en 2021 met budgettaire middelen te ondersteunen, in overeenstemming met de algemene ontsnappingsclausule. Voorts is de aanbeveling om in 2020 de budgettaire middellangetermijndoelstelling waar te maken, niet langer relevant, zowel door het verstrijken van de overeenkomstige begrotingsperiode als door de activering in maart 2020 van de algemene ontsnappingsclausule van het stabiliteits- en groeipact in de context van de crisis waartoe de pandemie heeft geleid.

Bijdrage aan het groeipotentieel, de jobcreatie en de economische, sociale en institutionele veerkracht

(18) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt c), van Verordening (EU) 2021/241 en punt 2.3 van bijlage V bij die verordening zal het herstel- en veerkrachtplan naar verwachting een hoge impact (score A) hebben op het versterken van het groeipotentieel, de groei van de werkgelegenheid en de economische, sociale en institutionele veerkracht van de betrokken lidstaat. Daarmee wordt bijgedragen aan de uitvoering van de Europese pijler van sociale rechten, onder meer door bevordering van beleid inzake kinderen en jongeren, alsmede op het afzwakken van de economische en sociale gevolgen van de COVID-19-crisis en daarmee het bevorderen van de economische, sociale en territoriale cohesie en de convergentie binnen de Unie.

(19) Uit een simulatie die is uitgevoerd door de diensten van de Commissie blijkt dat het plan het bbp van Slovenië tegen 2026 met 1,1 % tot 1,7 % kan verhogen. Na 20 jaar zou het bbp 0,5 % hoger kunnen liggen 3 . De economische impuls die het plan biedt, zal naar verwachting ook de overheidsfinanciën ondersteunen.

(20) Het herstel- en veerkrachtplan van Slovenië zal naar verwachting de macro-economische prestaties van het land verbeteren, met name door verhoging van de productiviteit van de economie en van de groei op de lange termijn. Ook zal het plan leiden tot de totstandkoming van innovatieve ecosystemen voor economische en zakelijke infrastructuur. Het plan omvat voorts maatregelen om de toegang tot kapitaal voor nieuwe en innovatieve ondernemingen te verbeteren, investeringen in onderzoek en innovatie te ondersteunen en de coördinatie tussen onderzoeksinstellingen en bedrijven en tussen onderzoekers onderling te verbeteren. Door een markt voor alternatieve investeringsfondsen te creëren, wil Slovenië meer middelen kanaliseren voor onderzoek en innovatie door start-ups en kleine en middelgrote ondernemingen. Naar verwachting zullen verdere maatregelen leiden tot een verhoging van de productiviteit in de hele economie, door de totstandkoming van een efficiëntere digitale en fysieke infrastructuur en door investeringen in menselijk kapitaal, onder meer in specifieke sectoren zoals de circulaire economie, duurzame voedselsystemen, toerisme en cultuur.

(21) Het herstel- en veerkrachtplan van Slovenië is gericht op uitdagingen op sociaal en werkgelegenheidsgebied die relevant zijn voor de uitvoering van de Europese pijler van sociale rechten. Een regeling die jongeren ondersteunt bij het betreden van de arbeidsmarkt moet gelijke kansen en gelijke toegang tot de arbeidsmarkt bevorderen. Inclusie moet worden bevorderd door aanpassing van de werkomgeving aan de behoeften van personen met een handicap. Verschillende onderdelen van de hervorming van de langdurige zorg en de gezondheidszorg moeten de toegankelijkheid en veerkracht ervan verbeteren. Investeringen en hervormingen die voor betaalbare huisvesting zorgen, moeten ook bijdragen tot sociale inclusie en armoedebestrijding. Het plan voorziet in investeringen in vaardigheden en menselijk kapitaal, in het bevorderen van een leven lang leren en in het uitrusten van studenten met vaardigheden voor de toekomst, waaronder de vaardigheden die nodig zijn voor de groene en de digitale transitie.

Geen ernstige afbreuk doen

(22) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt d), van Verordening (EU) 2021/241 en punt 2.4 van bijlage V bij die verordening zal het herstel- en veerkrachtplan naar verwachting waarborgen dat geen van de erin opgenomen maatregelen voor de uitvoering van hervormingen en investeringsprojecten ernstige afbreuk doet (score A) aan de milieudoelstellingen in de zin van artikel 17 van Verordening (EU) 2020/852 van het Europees Parlement en de Raad 4 (het beginsel “geen ernstige afbreuk doen”).

(23) Slovenië heeft voor elke maatregel in zijn herstel- en veerkrachtplan een gedetailleerde beoordeling verstrekt, in overeenstemming met de technische richtsnoeren van de Europese Commissie over de toepassing van het beginsel “geen ernstige afbreuk doen” (2021/C 58/01). Het herstel- en veerkrachtplan van Slovenië zal er naar verwachting voor zorgen dat aan de milieudoelstellingen geen ernstige afbreuk wordt gedaan, door maatregelen te selecteren die substantieel bijdragen tot een milieudoelstelling, dan wel waarvan geen of slechts een onbeduidend effect op de milieudoelstellingen wordt verwacht. Andere maatregelen, zoals brede steunregelingen, zijn zodanig ontworpen dat het beginsel in alle stadia van de uitvoering wordt nageleefd, ook tijdens de aanbestedingsprocedure (indien van toepassing), en in alle gevallen in de eindoutput. Voor maatregelen die overeenkomstig de richtsnoeren van de Commissie een “inhoudelijke beoordeling” vereisen, zoals de productie van hernieuwbare energie en stadsverwarming, waterbeheer, duurzame mobiliteit, digitalisering, investeringen in toerisme en nieuwe bouwwerken, heeft Slovenië zich er in zijn plan en zijn specifieke mijlpalen en targets toe verbonden aan geen van de zes milieudoelstellingen ernstige afbreuk te doen. De criteria van het beginsel “geen ernstige afbreuk doen” zijn als zodanig opgenomen in de mijlpalen van het selectieproces voor relevante projecten en dat geldt in voorkomend geval ook voor de verwijzingen naar een uitsluitingslijst met betrekking tot de relevante mijlpalen.

Bijdrage aan de groene transitie, met inbegrip van biodiversiteit

(24) In overeenstemming met artikel 19, lid 3, punt e), van Verordening (EU) 2021/241 en punt 2.5 van bijlage V bij die verordening bevat het herstel- en veerkrachtplan maatregelen die in hoge mate bijdragen (score A) tot de groene transitie, met inbegrip van biodiversiteit, of de aanpak van de daaruit voortvloeiende uitdagingen. De maatregelen ter ondersteuning van de klimaatdoelstellingen zijn goed voor 42,4 % van de totale toewijzing van het plan, berekend volgens de in bijlage VI bij Verordening (EU) 2021/241 beschreven methode. Overeenkomstig artikel 17 van Verordening (EU) 2021/241 is het herstel- en veerkrachtplan in overeenstemming met de in het nationaal energie- en klimaatplan 2030 vervatte informatie.

(25) Wat betreft de bijdrage aan de klimaat- en energiegerelateerde doelstellingen van de Unie voor 2030–2050 en de doelstelling van de EU om tegen 2050 klimaatneutraliteit tot stand te brengen, wordt in het plan ingegaan op enkele van de belangrijkste beleidsuitdagingen die zijn vastgesteld in de aanbevelingen van de Commissie 5 over het Sloveense nationale klimaat- en energieplan. Het plan omvat belangrijke hervormingen en investeringen die hernieuwbare energie moeten bevorderen door belemmeringen op regelgevingsgebied weg te nemen, nieuwe capaciteit voor hernieuwbare energie te ontwikkelen en het elektriciteitsdistributienet te verbeteren, rekening houdend met de behoeften op het gebied van natuurbescherming. Het plan voorziet ook in investeringen in energie-efficiëntie, met de nadruk op openbare gebouwen, en bevordert investeringen in energie-efficiëntie in de industrie. Het plan bevordert voorts het gebruik van het openbaar vervoer, het passagiers- en goederenvervoer per spoor, het gebruik van alternatieve brandstoffen in het vervoer en de digitale transformatie van het spoor- en wegvervoer. Het plan moet de veerkracht met betrekking tot klimaatverandering versterken, met bijzondere aandacht voor overstromingsrisico’s. Het gecombineerde effect van deze maatregelen zal naar verwachting bijdragen tot een aanzienlijke vermindering van de uitstoot van broeikasgassen, nieuwe groene banen stimuleren en de energierekeningen verlagen, hetgeen een beter leefmilieu voor de bevolking en betere bedrijfsomstandigheden voor economische actoren waarborgt.

(26) Het plan draagt ook bij tot de verdere doelstellingen van het milieubeleid van de Unie. Naar verwachting zal het plan het waterbeheersysteem efficiënter maken en de overgang naar een circulaire economie versnellen, met name door het integreren van de beginselen voor circulaire overheidsopdrachten en invoering van groene begrotingsplanning. Het plan bevat geen maatregelen die het behoud van biodiversiteit als doelstelling hebben. Enkele van de maatregelen voor klimaatmitigatie en -adaptatie kunnen echter ook gunstig zijn voor het behoud van biodiversiteit, aangezien klimaatverandering een van de belangrijkste bedreigingen voor de biodiversiteit is. Het plan zal naar verwachting indirect ondersteuning bieden voor de biodiversiteit door middel van belangrijke hervormingen op het gebied van bosbehoud en -ontwikkeling, door bevordering van natuurgebaseerde oplossingen voor maatregelen voor aanpassing aan de klimaatverandering en door voorrang te geven aan verbetering van de afvalwatersystemen met een positieve impact in Natura 2000-gebieden. Slovenië heeft een systematische beoordeling uitgevoerd aan de hand van het beginsel “geen ernstige afbreuk doen”, waaruit blijkt dat geen van de voorgestelde maatregelen afbreuk doet aan de biodiversiteit.

Bijdrage aan de digitale transitie

(27) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt f), van Verordening (EU) 2021/241 en punt 2.6 van bijlage V bij die verordening bevat het herstel- en veerkrachtplan maatregelen die in hoge mate (score A) bijdragen tot de digitale transitie of de aanpak van de daaruit voortvloeiende uitdagingen. De maatregelen ter ondersteuning van de digitale doelstellingen zijn goed voor 21,4 % van de totale toewijzing van het plan, berekend volgens de in bijlage VI bij Verordening (EU) 2021/241 beschreven methode.

(28) Het plan is in sterke mate gericht op digitalisering van het openbaar bestuur. Het stelt een breed pakket van hervormingen en investeringen voor om de digitale transformatie van het land te versnellen en gebruikersgerichte, interoperabele en veilige diensten aan te bieden. Het plan omvat vaststelling van een breedbandplan met als doel tegen 2025 te zorgen voor dekking in heel Slovenië, capaciteitsuitbreiding voor de respons op cyberincidenten, invoering van een nationale e-identiteit en vereenvoudiging van de registratie van gebruikers voor het gebruik van openbare e-diensten. Het plan ondersteunt de ontwikkeling van digitale infrastructuur en geavanceerde, gebruiksvriendelijke digitale oplossingen en diensten op verschillende gebieden van het openbaar bestuur, zoals interne veiligheid, onderwijs, wetenschap en sport, ruimtelijke ordening en milieu, landbouw, voeding en bosbouw, cultuur, justitie en e-gezondheid. Wat de particuliere sector betreft, omvat het plan een strategie voor de digitale transformatie van bedrijven, de invoering van één digitale identiteitskaart voor bedrijven en de vaststelling van richtsnoeren voor innovatieve aanbestedingen om het innovatiepotentieel van kleine en middelgrote ondernemingen op hightechniveau te vergroten. Dergelijke maatregelen worden ondersteund met investeringen die gericht zijn op transformatie van bedrijfsprocessen en het dichten van de digitale kloof voor meer traditionele bedrijven.

(29) Het plan gaat uit van een holistische aanpak, aangezien de hervormingen en investeringen die voor de digitalisering worden voorgesteld, worden ondersteund door twee belangrijke structurele elementen: verbetering van de connectiviteit voor huishoudens en scholen en versterking van de digitale vaardigheden van werknemers, ambtenaren, leerkrachten en leerlingen. Met grootschalige opleidingen en een competentiecentrum moet de verbetering van digitale vaardigheden in de overheidssector worden ondersteund. Elementaire computer- en digitale vaardigheden moeten in het leerplan van de scholen worden geïntegreerd en door investeringen in onderwijsinstellingen moet het leerproces worden aangepast aan de digitale transitie. De effecten van deze maatregelen zullen naar verwachting het concurrentievermogen van Slovenië vergroten, de administratieve lasten verminderen en de toegang tot de markt vergemakkelijken, de procedures en de interactie met overheidsdiensten vereenvoudigen, meer huishoudens en onderwijsinstellingen connectiviteit bieden en ertoe bijdragen dat het potentieel van de digitale sector voor Slovenië wordt gemaximaliseerd.

Blijvende effecten

(30) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt g), van Verordening (EU) 2021/241 en deel 2.7 van bijlage V bij die verordening zal het herstel- en veerkrachtplan naar verwachting in hoge mate (score A) een blijvend effect sorteren voor Slovenië.

(31) De beoogde hervormingen van de stelsels voor gezondheidszorg, langdurige zorg en pensioenen zullen naar verwachting het socialezekerheidsstelsel in Slovenië blijvend verbeteren wat betreft de dienstverlening aan alle burgers en de efficiëntie, toereikendheid en financiële houdbaarheid ervan. Deze hervormingen zullen naar verwachting een blijvende bijdrage leveren aan de aanpak van de belangrijkste sociaal-economische vraagstukken in verband met de snelle vergrijzing van de samenleving. De hervorming van de langdurige zorg zal naar verwachting leiden tot een nieuwe, uitgebreide regeling, waarin de diensten voor zowel gezondheidszorg als sociale zorg zijn geïntegreerd. De hervorming van de gezondheidszorg moet de toegankelijkheid, de kwaliteit en de financiële duurzaamheid van het stelsel ten goede komen. De daarmee verband houdende investeringen moeten de capaciteit en de kwaliteit van de diensten voor langdurige zorg en de gezondheidszorg in Slovenië verbeteren, onder meer wat betreft de toegankelijkheid en het reactievermogen van het zorgstelsel. De hervormingen van het pensioenstelsel en de arbeidsmarktregelgeving moeten, in combinatie met een doeltreffender actief arbeidsmarktbeleid en gerichte investeringen in opleidingen, een langer arbeidsleven bevorderen en de houdbaarheid en toereikendheid van het pensioenstelsel op de middellange en de lange termijn waarborgen, en aldus de groei op de lange termijn stimuleren.

(32) De uitvoering van de hervormingen waarin het herstel- en veerkrachtplan voorziet, zal naar verwachting aanzienlijke structurele veranderingen in het openbaar bestuur teweegbrengen en de doeltreffendheid en efficiëntie ervan verbeteren. Naar verwachting zullen de vaststelling van een strategie voor het beheer van de openbare diensten, de oprichting van een kenniscentrum en de hervorming van de ambtenarenwetgeving resulteren in modernisering van het systeem voor personeelsbeleid in het Sloveense overheidsapparaat. Voorts beoogt het plan de vaardigheden van ambtenaren, waaronder hun digitale vaardigheden, te verbeteren. De invoering van een nieuw salarisstelsel in de overheidssector zal naar verwachting zorgen voor verbetering op het gebied van stimulansen en prestaties. In het kader van de wetgevingspakketten inzake terugdringing van de bureaucratie zullen verdere maatregelen ter vereenvoudiging van de bestaande wet- en regelgeving worden vastgesteld. De hervormingsinspanningen moeten overeenkomstig de respectieve EU-vereisten ook gericht zijn op efficiënter beheer van de nationale en gemeentelijke ruimtelijke ordening en op modernisering van het stelsel voor overheidsopdrachten in Slovenië. Bovendien moet de verlening van openbare e-diensten aan burgers en bedrijven worden verbeterd en moet de governance ervan worden versterkt door de oprichting van de Raad voor Informaticaontwikkeling, die moet zorgen voor samenhang en kostenefficiëntie van de IT-ontwikkelingsactiviteiten in de overheidsdiensten. Het is belangrijk dat het plan ook tot doel heeft het cyberbeveiligingsniveau te verhogen, hetgeen de veerkracht van de digitale infrastructuur van het land versterkt.

(33) Op het gebied van investeringen wordt verwacht dat de maatregelen ter bevordering van de productiviteit en investeringen van bedrijven, waaronder bedrijven in de toeristische sector, tot een blijvende structurele verandering zullen leiden. Verdere investeringen moeten leiden tot een snellere digitale transformatie van de overheidssector en het bedrijfsleven. De grootste investering waarin het plan voorziet, moet bijdragen aan de aanpassing aan de klimaatverandering, waarbij de nadruk ligt op civiele bescherming en voorkoming van overstromingen, terwijl vele van de andere investeringen rechtstreeks moeten bijdragen tot matiging van de klimaatverandering. Investeringen in duurzaam vervoer zullen naar verwachting bijdragen tot een aanzienlijke vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en de verontreiniging door de vervoerssector, hetgeen tot een beter leefmilieu voor de bevolking en betere bedrijfsomstandigheden voor economische actoren moet leiden. Verdere maatregelen moeten ondersteuning bieden voor de energie-efficiëntie van de economie. De maatregelen ter bevordering van de instandhouding van de bossen moeten een veerkrachtigere economie in plattelandsgebieden ondersteunen. Met belangrijke investeringen in de gezondheidszorg moet e-gezondheid worden gestimuleerd en moeten de infrastructuur alsook de behandeling van infectieziekten en overdraagbare ziekten worden verbeterd, hetgeen de paraatheid en veerkracht van het gezondheidsstelsel moet versterken.

(34) Het blijvende effect van het plan kan ook worden vergroot via synergieën tussen het plan en andere programma’s die uit de cohesiefondsen worden gefinancierd, met name door de diepgewortelde territoriale problemen grondig aan te pakken en een evenwichtige ontwikkeling te stimuleren.

Monitoring en uitvoering

(35) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt h), van Verordening (EU) 2021/241 en deel 2.8 van bijlage V bij die verordening zijn de in het herstel- en veerkrachtplan voorgestelde regelingen passend (score A) om te zorgen voor een doeltreffende monitoring en uitvoering van het herstel- en veerkrachtplan, met inbegrip van het beoogde tijdschema en de beoogde mijlpalen en streefdoelen alsmede de bijbehorende indicatoren.

(36) De mijlpalen, streefdoelen en indicatoren voor de uitvoering zijn van voldoende kwaliteit om te zorgen voor de doeltreffende monitoring van het plan voor herstel en veerkracht. De aanvraag om leningen gaat vergezeld van verdere mijlpalen en streefdoelen om de voortgang van de ondersteunde aanvullende hervormingen en investeringen te meten. De mijlpalen en streefdoelen zijn voldoende gedetailleerd en voldoende duidelijk, en de nadruk ligt op outputindicatoren en belangrijke stappen in het hervormings- of investeringsproces. Er is gezorgd voor een passend evenwicht tussen realisme en ambitie binnen het tijdschema van de faciliteit voor herstel en veerkracht. De volgorde van de mijlpalen en streefdoelen is voldoende regelmatig om de vooruitgang te kunnen monitoren, en staat in verhouding tot het belang van de desbetreffende hervorming of investering. De regelingen en mechanismen voor het verzamelen, opslaan en rapporteren van gegevens over de mijlpalen en streefdoelen worden beschreven en zijn kennelijk adequaat. De coördinerende instantie moet de algemene verantwoordelijkheid dragen voor de monitoring en uitvoering van het plan als geheel en de verantwoordelijkheid dragen voor het opstellen en ondertekenen van de beheersverklaring.

(37) De lidstaten moeten zorgen voor communicatie over en erkenning van de financiële steun in het kader van de faciliteit, overeenkomstig artikel 34 van Verordening (EU) 2021/241. In het kader van het instrument voor technische ondersteuning kunnen de lidstaten om technische ondersteuning bij de uitvoering van hun plan verzoeken.

Kostenberekening

(38) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt i), van en deel 2.9 van bijlage V bij Verordening (EU) 2021/241 is de in het plan verstrekte motivering voor het bedrag van de geraamde totale kosten van het herstel- en veerkrachtplan in redelijke mate (score B) redelijk en aannemelijk, strookt het met het kostenefficiëntiebeginsel en staan de kosten in verhouding tot de verwachte nationale economische en sociale gevolgen.

(39) Slovenië heeft voor alle investeringen en hervormingen afzonderlijke kostenramingen verstrekt, met de daaraan verbonden kosten die zijn opgenomen in het herstel- en veerkrachtplan. Het plan bevat adequate beschrijvingen van de methoden die zijn toegepast voor de berekening van de kosten en de relevante motiveringen. De berekeningen zijn gebaseerd op over het algemeen redelijke kosten per eenheid, of op de ervaring die met recente projecten is opgedaan, hoewel in sommige gevallen de onderliggende aannamen beter zouden kunnen worden gemotiveerd. Zij worden doorgaans gestaafd aan de hand van verwijzingen naar vergelijkbare kosten, met de nodige aanpassingen, waardoor voor de overgrote meerderheid van de maatregelen een plausibiliteitsbeoordeling mogelijk is gemaakt. De kostenramingen liggen in sommige gevallen in de hogere marge van andere vergelijkbare kosten, maar blijven plausibel. Voor een zeer beperkt aantal maatregelen is het verband tussen de verstrekte documenten en de kostenramingen niet voldoende duidelijk. Met een solide controle- en auditsysteem en een kader voor overheidsopdrachten wordt verder gezorgd voor kostenefficiëntie op planniveau. Tot slot zijn de geraamde totale kosten van het ingediende herstel- en veerkrachtplan in overeenstemming met het kostenefficiëntiebeginsel, en staan ze in verhouding tot het verwachte nationale economische en sociale effect.

Bescherming van financiële belangen

(40) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt j), van Verordening (EU) 2021/241 en punt 2.10 van bijlage V bij die verordening zijn de in het herstel- en veerkrachtplan voorgestelde regelingen en de in dit besluit vermelde aanvullende maatregelen passend (score A) om corruptie, fraude en belangenconflicten bij het gebruik van de financiële middelen die op grond van deze verordening worden verstrekt, te voorkomen, op te sporen en recht te zetten, en wordt verwacht dat de regelingen daadwerkelijk dubbele financiering in het kader van de verordening en andere Unieprogramma’s voorkomen. Dit laat de toepassing onverlet van andere instrumenten om de naleving van het EU-recht te bevorderen en te handhaven, onder meer het voorkomen, opsporen en corrigeren van corruptie, fraude en belangenconflicten, en het beschermen van de financiën van de Unie overeenkomstig Verordening (EU, Euratom) 2020/2092 van het Europees Parlement en de Raad.

(41) In het plan wordt duidelijk aangegeven welke entiteiten verantwoordelijk zijn voor de uitvoering ervan en worden hun respectieve rollen en verantwoordelijkheden voor de uitvoering van de taken op het gebied van interne controle uiteengezet. De desbetreffende functies zijn op passende wijze gescheiden. Het controlesysteem en andere relevante regelingen, waaronder die voor het verzamelen van gegevens en het verspreiden daarvan onder de eindontvangers, zijn toereikend voor het voorkomen, opsporen en aanpakken van corruptie, fraude en belangenconflicten en het voorkomen van dubbele financiering via zowel de faciliteit als andere programma’s van de Unie. De actoren die verantwoordelijk zijn voor controles, beschikken kennelijk over de nodige wettelijke bevoegdheden en de administratieve capaciteit om de aan hen toebedeelde rollen en taken op zich te nemen. De verbintenissen maken deel uit van een specifieke mijlpaal op het gebied van controle- en auditsystemen.

(42) De oprichting van de coördinerende instantie, de vaststelling van een nationaal besluit en richtsnoeren van het coördinatieorgaan tot vaststelling van de procedures voor het uitvoeren van audits en controles in overeenstemming met de toepasselijke Unie- en nationale wetgeving, en de upgrade van het nationale IT-systeem, zijn vermeld als mijlpaal die vóór de eerste uitbetaling van de financiering moet worden voltooid.

Coherentie van het plan

(43) Overeenkomstig artikel 19, lid 3, punt k), van Verordening (EU) 2021/241 en deel 2.11 van bijlage V bij die verordening bevat het herstel- en veerkrachtplan in hoge mate (score A) maatregelen voor de uitvoering van hervormingen en investeringsprojecten die coherente acties vormen.

(44) Het plan is opgebouwd rond vier samenhangende clusters, die naar verwachting zullen bijdragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van Verordening (EU) 2021/241. Het brede scala aan maatregelen zorgt voor een passend evenwicht tussen hervormingen en investeringen die elkaar wederzijds versterken. Met name zorgt de inwerkingtreding van hervormingen in een vroeg stadium van het plan voor een gunstig klimaat voor de verwezenlijking van investeringen, die op hun beurt bijdragen tot de doelstellingen van de hervorming. Het plan omvat belangrijke hervormingselementen om de generatiekloof te dichten, de toegankelijkheid, kwaliteit en duurzaamheid van de gezondheidszorg te waarborgen, en de groene en de digitale transitie te bevorderen. Deze elementen worden aangevuld met gerichte investeringen die bijdragen tot de verwezenlijking van de hervormingsdoelstellingen. Elke cluster is opgebouwd rond een aantal componenten, waaronder consistente pakketten van zowel hervormingen als investeringen, waarbij complementaire doelstellingen en elkaar versterkende maatregelen worden nagestreefd. Op het algemene planniveau worden met alle clusters complementaire doelstellingen en samenhangende acties nagestreefd.

Gelijkheid

(45) Het plan bevat maatregelen die gericht zijn op het waarborgen dan wel bevorderen van gendergelijkheid en gelijke kansen voor iedereen, zoals investeringen in betaalbare huisvesting en arbeidsmarktmaatregelen die de inclusie van personen met een handicap bevorderen. Overwegingen op het gebied van gelijkheid, bijvoorbeeld het waarborgen van de toegankelijkheid van gerenoveerde openbare gebouwen, worden geïntegreerd in de verschillende componenten. Met het plan verbindt Slovenië zich ertoe ervoor te zorgen dat gendergelijkheid en gelijkheid voor iedereen in alle stadia van de voorbereiding en uitvoering van de beoogde hervormingen en investeringen worden verzekerd.

Zelfbeoordeling van de beveiliging

(46) Overeenkomstig artikel 18, lid 4, punt g), van Verordening (EU) 2021/241 omvat het plan een zelfbeoordeling van de beveiliging. Wat de investeringen in connectiviteit betreft: wanneer digitale oplossingen gebaseerd zijn op het gebruik van de nieuwe 5G-netwerken, zullen 5G-investeringen onderworpen zijn aan wetgeving tot uitvoering van de mededeling van de Europese Commissie van 29 januari 2020 Uitrol van beveiligde 5G in de EU – uitvoering van de EU-toolbox 6 . In het hele plan is voor diverse componenten een onderdeel opgenomen waarin de bijdrage van de maatregelen aan de open strategische autonomie- en veiligheidskwesties van de Unie wordt toegelicht.

Grensoverschrijdende of meerlandenprojecten

(47) Het herstel- en veerkrachtplan van Slovenië omvat vier meerlandenprojecten. Het project “gemeenschappelijke Europese data-infrastructuur en -diensten en energiezuinige processoren en halfgeleiderchips” kan de vorm aannemen van een van de geplande belangrijke projecten van gemeenschappelijk Europees belang. De doelstellingen van het eerste project (cloudinfrastructuur en -diensten van de volgende generatie) omvatten de ontwikkeling van een nieuwe generatie energiezuinige infrastructuur en diensten, van edge tot cloud, die de Unie uiteindelijk moeten voorzien van mondiale, toekomstgerichte, ultraveilige en groene industriële gegevensverwerkingscapaciteiten, terwijl het tweede project tot doel heeft de planningscapaciteiten te versterken en het innovatievermogen en de veerkracht van halfgeleiderwaardeketens in de Unie te vergroten. Daarnaast zijn er meerlandenprojecten met betrekking tot de Europese infrastructuur voor blockchaindiensten en de Europese kwantumcommunicatie-infrastructuur, die gericht zijn op integratie met een reeks nationale infrastructuren en op totstandbrenging van een nationaal kwantumcommunicatienetwerk dat verbonden is met de nationale netwerken van de buurlanden.

Raadplegingsproces

(48) Bij het opstellen van het herstel- en veerkrachtplan heeft Slovenië overlegd met lokale en regionale autoriteiten, sociale partners, maatschappelijke organisaties en andere relevante belanghebbenden.

(49) Voordat de desbetreffende wetgeving wordt aangenomen, zal voor de uitvoering van het plan verder overleg worden overwogen met de sociale partners of relevante belanghebbenden. Dit zal betrekking hebben op hervormingen van het pensioenstelsel, het gezondheidszorgstelsel, flexibele arbeidsvormen, loonstelsels in de overheidssector en hernieuwbare energiebronnen. Om te zorgen voor draagvlak bij de desbetreffende actoren is het van cruciaal belang dat alle betrokken lokale autoriteiten en belanghebbenden, waaronder de sociale partners, bij de uitvoering van de in het plan opgenomen investeringen en hervormingen worden betrokken.

Positieve beoordeling

(50) Nu de Commissie het Sloveense herstel- en veerkrachtplan positief heeft beoordeeld en heeft geconcludeerd dat het plan op bevredigende wijze voldoet aan de beoordelingscriteria van Verordening (EU) 2021/241, moeten, overeenkomstig artikel 20, lid 2, van die verordening, in dit besluit de voor de uitvoering van het plan noodzakelijke hervormings- en investeringsprojecten worden vastgelegd alsmede de relevante mijlpalen, streefdoelen en indicatoren en het bedrag dat door de Unie ter beschikking wordt gesteld voor de uitvoering van het plan in de vorm van niet-terugbetaalbare financiële steun en steun via leningen.

Financiële bijdrage

(51) De geraamde totale kosten van het herstel- en veerkrachtplan van Slovenië bedragen 2 482 687 549 EUR. Aangezien het herstel- en veerkrachtplan op bevredigende wijze voldoet aan de beoordelingscriteria van Verordening (EU) 2021/241 en aangezien voorts het bedrag van de geraamde totale kosten van het herstel- en veerkrachtplan hoger is dan de maximale financiële bijdrage die voor Slovenië beschikbaar is, moet de aan het herstel- en veerkrachtplan van Slovenië toegewezen financiële bijdrage gelijk zijn aan het totale bedrag van de financiële bijdrage die beschikbaar is voor Slovenië.

(52) Overeenkomstig artikel 11, lid 2, van Verordening (EU) 2021/241 moet de berekening van de maximale financiële bijdrage voor Slovenië uiterlijk 30 juni 2022 worden bijgewerkt. Overeenkomstig artikel 23, lid 1, van die verordening moet nu een bedrag voor Slovenië ter beschikking worden gesteld voor een juridische verbintenis op uiterlijk 31 december 2022. Indien noodzakelijk moet de Raad na het bijwerken van de maximale financiële bijdrage op voorstel van de Commissie dit besluit wijzigen om onverwijld de bijgewerkte maximale financiële bijdrage daarin op te nemen.

(53) Voorts heeft Slovenië steun via leningen aangevraagd om aanvullende hervormingen en investeringen te ondersteunen. Het maximale volume van de door Slovenië aangevraagde lening bedraagt minder dan 6,8 % van zijn bruto nationaal inkomen in 2019 in lopende prijzen. Het bedrag van de geraamde totale kosten van het herstel- en veerkrachtplan is hoger dan het totaal van de voor Slovenië beschikbare financiële bijdrage en de aangevraagde steun via leningen.

(54) De te verlenen steun moet worden gefinancierd uit de middelen die de Commissie op grond van artikel 5 van Besluit (EU, Euratom) 2020/2053 van de Raad 7 namens de Unie heeft opgenomen. De steun moet worden betaald in termijnen zodra Slovenië de desbetreffende mijlpalen en streefdoelen die zijn vastgesteld in verband met de uitvoering van het herstel- en veerkrachtplan, op bevredigende wijze heeft verwezenlijkt.

(55) Slovenië heeft verzocht om voorfinanciering van 13 % van de financiële bijdrage. Dat bedrag moet aan Slovenië worden vrijgegeven onder voorbehoud van de inwerkingtreding van en in overeenstemming met de financieringsovereenkomst bedoeld in artikel 23, lid 1, van Verordening (EU) 2021/241.

(56) Dit besluit moet de uitkomst onverlet laten van eventuele procedures met betrekking tot de toekenning van middelen van de Unie in het kader van andere programma’s van de Unie dan Verordening (EU) 2021/241 of van eventuele procedures met betrekking tot verstoringen van de werking van de interne markt, met name uit hoofde van de artikelen 107 en 108 van het Verdrag. Het doet geen afbreuk aan het vereiste dat de lidstaten, uit hoofde van artikel 108 van het Verdrag, de Commissie op de hoogte brengen van voorgenomen steunmaatregelen.