Toelichting bij COM(2024)134 -

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

dossier COM(2024)134 - .
bron COM(2024)134
datum 22-03-2024
De Europese Unie heeft een monetaire overeenkomst met het Vorstendom Andorra1 en een andere monetaire overeenkomst met de Republiek San Marino2 ondertekend.

Op grond van de monetaire overeenkomsten is de euro de officiële munteenheid van het Vorstendom Andorra en de Republiek San Marino. In het kader van de monetaire overeenkomsten en met het oog op een soepel gebruik en de bescherming van de euro moeten beide landen EU-rechtshandelingen van monetaire aard overnemen. Omdat het Vorstendom Andorra en de Republiek San Marino elk een bancaire sector van betekenis hebben die nauw verbonden is met die van de eurozone, moeten het Vorstendom Andorra en de Republiek San Marino ook bancaire en financiële EU-wetgeving implementeren die van belang is voor de bescherming van de euro. Dit geldt met name voor de activiteiten van en het toezicht op de betrokken financiële instellingen, op grond van de voorwaarden van elk van beide monetaire overeenkomsten. Bovendien moeten beide landen alle EU-rechtshandelingen inzake de bestrijding van witwassen (BWW) en de bestrijding van terrorismefinanciering (BTF) implementeren. De EU-rechtshandelingen die in het kader van de monetaire overeenkomsten moeten worden geïmplementeerd, zijn vermeld in de bijlagen daarbij.

De onderhandelingen over een associatieovereenkomst met het Vorstendom Andorra en de Republiek San Marino zijn in december 2023 afgerond. Op grond van de associatieovereenkomst moeten beide landen alle geldende EU-bepalingen inzake banken, verzekeringen, vermogensbeheer en effectenmarkten onverkort en doeltreffend implementeren en toepassen. In de associatieovereenkomst is ook bepaald dat alle EU-rechtshandelingen inzake BWW/BTF volledig geïmplementeerd en toegepast moeten worden.

De EU-handelingen inzake bancaire en financiële diensten die voor de euro van belang zijn en door het Vorstendom Andorra en de Republiek San Marino in het kader van de monetaire overeenkomsten moeten worden geïmplementeerd, vormen slechts een subonderdeel van de EU-handelingen inzake financiële diensten die zij ingevolge de associatieovereenkomst moeten invoeren. De reeks EU-rechtshandelingen inzake BWW/BTF in de monetaire overeenkomsten zijn identiek aan die van de associatieovereenkomst.

De EU-rechtshandelingen die op grond van de verschillende overeenkomsten geïmplementeerd moeten worden, overlappen elkaar gedeeltelijk. Dit betekent dat, als geen actie wordt ondernomen, de overlappende handelingen in de bijlagen bij beide overeenkomsten moeten worden vermeld. Derhalve moet een oplossing worden gevonden waarin de taken worden verduidelijkt, dubbel werk wordt voorkomen en tegelijk de rechtszekerheid en een snelle toepassing van de overeenkomsten gewaarborgd zijn.

Integratie van de monetaire overeenkomsten in de associatieovereenkomst is niet mogelijk omdat ze uiteenlopende doelstellingen en rechtsgrondslagen hebben. De rechtsgrondslag van de monetaire overeenkomsten is artikel 219, lid 3, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU). Op grond van dat lid handelt de Raad — die alleen de lidstaten vertegenwoordigt die zijn overgestapt op de euro — op aanbeveling van de Commissie en na raadpleging van de Europese Centrale Bank volgens de standaardregel van de gekwalificeerde meerderheid. De associatieovereenkomst berust op artikel 218 VWEU, op grond waarvan de Raad — die alle lidstaten vertegenwoordigt — na goedkeuring door het Europees Parlement een besluit tot sluiting van de overeenkomst aanneemt.

Een haalbare en eenvoudige oplossing is de wijziging van de monetaire overeenkomsten waarbij de wetgevingshandelingen van monetaire aard (zoals die inzake bankbiljetten en munten, fraude en valsemunterij, statistische rapportage aan de Europese Centrale Bank en handelingen uit hoofde van artikel 133 VWEU) in de bijlagen bij de monetaire overeenkomsten worden vermeld, zoals thans al het geval is, maar in de monetaire overeenkomsten zelf een clausule wordt ingevoegd waarin wordt bepaald dat alle nieuwe EU-rechtshandelingen inzake BWW/BTF en alle nieuwe EU-rechtshandelingen inzake het bancaire en financiële wezen die van belang zijn voor de euro, in de associatieovereenkomst moeten worden opgenomen zodra die EU-rechtshandelingen van toepassing worden in het kader van de associatieovereenkomst. Zolang de segmenten van het protocol inzake financiële diensten van de associatieovereenkomst niet voor een geassocieerde staat van kracht zijn en de EU-rechtshandelingen die verband houden met die segmenten, niet van toepassing zijn op die geassocieerde staat, wordt het desbetreffende EU-acquis nog opgenomen en in aanmerking genomen in de bijlage bij de monetaire overeenkomsten van die geassocieerde staat. Deze procedure geldt voor elk segment dat geleidelijk van kracht wordt.

De handelingen inzake BWW/BTF en inzake het bancaire en financiële wezen die in de associatieovereenkomst zijn vermeld, maar van belang zijn voor de euro, worden dan als zodanig duidelijk gemarkeerd, zodat de beoordeling van de implementatie ervan kan samenvallen met die voor de monetaire overeenkomsten. Aldus worden de agenda’s gestroomlijnd en wordt dubbel werk voorkomen in de bijeenkomsten van het gezamenlijk comité voor de associatieovereenkomst en die voor de monetaire overeenkomsten. De diensten van de Commissie zijn voornemens hun tegenhangers bij de Europese Centrale Bank uit te nodigen om zich aan te sluiten bij de delegatie van de Europese Commissie bij het in het kader van de associatieovereenkomst opgerichte subcomité voor financiële diensten wanneer dit comité de implementatie bespreekt van de handelingen inzake BWW/BTF en inzake het bancaire en financiële wezen die van belang zijn voor de euro.

Omwille van de rechtszekerheid wordt aan de monetaire overeenkomsten een verdere clausule toegevoegd die waarborgt dat de associatieovereenkomst losstaat van de monetaire overeenkomsten. Ook wordt daarin bepaald dat de handelingen inzake het bancaire en financiële wezen die van belang zijn voor de euro, en inzake BWW/BTF worden overgezet naar de monetaire overeenkomsten ingeval de associatieovereenkomst geheel of gedeeltelijk wordt opgeschort of ingeval deze wordt beëindigd.

1.

Aanbeveling voor een


BESLUIT VAN DE RAAD

inzake de wijziging van de monetaire overeenkomst met het Vorstendom Andorra en van de monetaire overeenkomst met de Republiek San Marino

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 219, lid 3,

Gezien de aanbeveling van de Commissie3,

Gezien het advies van de Europese Centrale Bank4,

2.

Overwegende hetgeen volgt:



Met ingang van de datum van invoering van de euro heeft de Unie exclusieve bevoegdheid voor monetaire en wisselkoersaangelegenheden.

De Unie heeft een monetaire overeenkomst met het Vorstendom Andorra5 en een andere monetaire overeenkomst met de Republiek San Marino6 ondertekend.

De Unie zal naar verwachting een associatieovereenkomst met het Vorstendom Andorra en de Republiek San Marino ondertekenen nu de onderhandelingen daarover in december 2023 zijn afgerond. In het kader van de associatieovereenkomst en het bijbehorende protocol inzake financiële diensten zullen Andorra en San Marino geleidelijk toetreden tot de eengemaakte markt voor financiële diensten, hetgeen betekent dat Andorra en San Marino het gehele acquis en alle nieuwe wetgeving van de Unie moeten overnemen die betrekking hebben op de bestrijding van witwassen en van terrorismefinanciering en op financiële diensten.

Zowel de monetaire overeenkomsten als de associatieovereenkomst voorzien in de implementatie van rechtshandelingen van de Unie door Andorra en San Marino. Die handelingen zijn vermeld in de bijlagen bij de overeenkomsten.

De rechtshandelingen van de Unie inzake de bestrijding van witwassen en van terrorismefinanciering die op grond van beide soorten overeenkomsten moeten worden geïmplementeerd, zijn identiek. Daarentegen overlappen de handelingen inzake financiële diensten elkaar slechts gedeeltelijk. De handelingen die krachtens de monetaire overeenkomsten van toepassing zijn, hebben voornamelijk betrekking op bancair en financieel recht voor het toezicht op financiële instellingen die van belang zijn voor de euro, terwijl alle rechtshandelingen van de Unie inzake financiële diensten onder de associatieovereenkomst vallen.

De monetaire overeenkomsten, enerzijds, en de associatieovereenkomst, anderzijds, staan los van elkaar en hebben uiteenlopende doelstellingen en rechtsgrondslagen. De rechtsgrondslag van de monetaire overeenkomsten is artikel 219, lid 3, VWEU, op grond waarvan de Raad — die alleen de lidstaten vertegenwoordigt die zijn overgestapt op de euro — op aanbeveling van de Commissie en na raadpleging van de Europese Centrale Bank moet handelen volgens de standaardregel van de gekwalificeerde meerderheid. De associatieovereenkomst berust op artikel 218 VWEU, op grond waarvan de Raad — die alle lidstaten vertegenwoordigt — na goedkeuring door het Europees Parlement een besluit tot sluiting van de overeenkomst aanneemt. Derhalve staan de overeenkomsten los van elkaar en kunnen de monetaire overeenkomsten niet in de associatieovereenkomst worden opgenomen.

Er moet een mechanisme worden gevonden om de gedeeltelijke overlapping van identieke taken in het kader van de verschillende overeenkomsten aan te pakken en voor een soepele onderlinge wisselwerking te zorgen. Een haalbare en eenvoudige oplossing is de wijziging van de monetaire overeenkomsten.

In de monetaire overeenkomsten moet een clausule worden opgenomen waarin wordt bepaald dat alle nieuwe rechtshandelingen van de Unie inzake de bestrijding van witwassen en van terrorismefinanciering en alle nieuwe rechtshandelingen van de Unie inzake het bancaire en financiële wezen die van belang zijn voor de euro, in de associatieovereenkomst moeten worden opgenomen zodra die rechtshandelingen van de Unie van toepassing worden in het kader van de associatieovereenkomst. De beoordeling van de bestaande en toekomstige implementaties van al deze handelingen moet plaatsvinden in het kader van de associatieovereenkomst en kan van belang zijn voor de toepassing van de monetaire overeenkomsten.

Rechtshandelingen van de Unie van monetaire aard moeten uitsluitend onder de monetaire overeenkomsten blijven vallen.

(10) In de monetaire overeenkomsten moet een clausule worden opgenomen die waarborgt dat de overeenkomsten los van elkaar staan.

De rechtshandelingen van de Unie inzake het bancaire en financiële wezen die van belang zijn voor de euro, en inzake de bestrijding van witwassen en van terrorismefinanciering die deel uitmaken van de associatieovereenkomst, moeten automatisch naar de monetaire overeenkomsten worden overgezet indien de associatieovereenkomst geheel of gedeeltelijk wordt opgeschort of indien deze wordt beëindigd.

De Raad moet de regelingen voor de wijziging van overeenkomsten inzake het monetaire of wisselkoersregime bepalen,


3.

HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:


Artikel 1

De Commissie streeft bij de onderhandelingen over een aanpassing van de monetaire overeenkomst met het Vorstendom Andorra en over een aanpassing van de monetaire overeenkomst met de Republiek San Marino de volgende wijzigingen in de monetaire overeenkomsten na:

(a) invoeging van een clausule in de monetaire overeenkomsten waarin wordt bepaald dat alle nieuwe handelingen van het subonderdeel van rechtshandelingen van de Unie inzake bancair en financieel recht die van belang zijn voor de euro, en alle nieuwe rechtshandelingen van de Unie inzake de bestrijding van witwassen en van terrorismefinanciering uitsluitend in de desbetreffende bijlage bij de associatieovereenkomst mogen worden opgenomen zodra deze rechtshandelingen van de Unie van toepassing worden in het kader van de associatieovereenkomst;

(b) invoeging van een clausule in de monetaire overeenkomsten die waarborgt dat de beoordeling van de bestaande en toekomstige implementaties van alle rechtshandelingen van de Unie inzake bancair en financieel recht die van belang zijn voor de euro, en van alle rechtshandelingen van de Unie inzake de bestrijding van witwassen en van terrorismefinanciering, moet plaatsvinden in het kader van de associatieovereenkomst en van belang kan zijn voor de toepassing van de monetaire overeenkomsten. De clausule moet ook duidelijk aangeven dat rechtshandelingen van de Unie inzake bancair en financieel recht die van belang zijn voor de euro, als zodanig duidelijk moeten worden gemarkeerd, zodat de beoordeling van de implementatie kan samenvallen met die voor de monetaire overeenkomst, en dat dit ook geldt voor alle rechtshandelingen van de Unie inzake de bestrijding van witwassen en van terrorismefinanciering;

(c) invoeging van een clausule in de monetaire overeenkomst waarin wordt bepaald dat de rechtshandelingen van de Unie inzake bancair en financieel recht die nodig zijn voor de euro, en alle rechtshandelingen van de Unie inzake de bestrijding van witwassen en van terrorismefinanciering die in de associatieovereenkomst zijn vermeld, maar van belang zijn voor het soepele gebruik en de bescherming van de euro, als zodanig duidelijk moeten worden gemarkeerd, zodat de beoordeling van de implementatie van deze handelingen in het Vorstendom Andorra en de Republiek San Marino in het kader van de associatieovereenkomst kan samenvallen met die voor de monetaire overeenkomsten;

(d) invoeging van een clausule in de monetaire overeenkomsten waarin wordt bepaald dat het subonderdeel van alle nieuwe rechtshandelingen van de Unie inzake bancair en financieel recht die van belang zijn voor de euro, en alle nieuwe rechtshandelingen van de Unie inzake de bestrijding van witwassen en van terrorismefinanciering die zijn opgenomen in de associatieovereenkomst, automatisch naar de bijlagen bij de monetaire overeenkomsten worden overgezet indien de associatieovereenkomst geheel of gedeeltelijk wordt opgeschort of indien deze wordt beëindigd;

(e) invoeging van een clausule in de monetaire overeenkomsten die waarborgt dat rechtshandelingen van de Unie van monetaire aard uitsluitend onder de monetaire overeenkomsten blijven vallen.

De Commissie stelt het Vorstendom Andorra en de Republiek San Marino in kennis van de noodzaak en van de bereidheid van de Unie om de monetaire overeenkomsten te wijzigen.


Artikel 2

De Commissie wordt gemachtigd om de wijziging van de monetaire overeenkomst met het Vorstendom Andorra in vier talen uit te onderhandelen, te sluiten en te ondertekenen: het Catalaans, het Frans, het Engels en het Spaans. De tekst in elk van deze talen wordt gelijkelijk authentiek geacht.

De Commissie wordt gemachtigd om de wijziging van de monetaire overeenkomst met de Republiek San Marino in het Engels uit te onderhandelen, te sluiten en te ondertekenen.

Dit besluit is gericht tot de Commissie.

Gedaan te Brussel,

Voor de Raad
De voorzitter
1PB C 369 van 17.12.2011, blz. 1.
2PB C 121 van 26.4.2012, blz. 5.
3PB C van , blz. .
4PB C van , blz. .
5Monetaire overeenkomst tussen de Europese Unie en het Vorstendom Andorra (PB C 369 van 17.12.2011, blz.

1).
6Monetaire overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek San Marino (PB C 121 van 26.4.2012, blz.

5).

NL NL