Toelichting bij COM(2020)449 - Toekenning van tijdelijke steun o.b.v. Verordening 2020/672 aan Griekenland om het risico op werkloosheid in een noodtoestand als gevolg van de COVID-19-uitbraak te beperken - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2020)449 - Toekenning van tijdelijke steun o.b.v. Verordening 2020/672 aan Griekenland om het risico op werkloosheid in een ... |
|---|---|
| bron | COM(2020)449   |
| datum | 24-08-2020 |
• Motivering en doel van het voorstel
In Verordening (EU) 2020/672 van de Raad (“SURE-verordening”) is het rechtskader vastgesteld waarbinnen de Unie aan een lidstaat die een ernstige economische verstoring ondervindt of dreigt te ondervinden als gevolg van de COVID-19-uitbraak, financiële bijstand kan verlenen. Steun in het kader van SURE dient voor het financieren van hoofdzakelijk werktijdverkortingsregelingen of soortgelijke maatregelen ter bescherming van werknemers en zelfstandigen, en zodoende voor het verminderen van werkloosheid en inkomensverlies, alsook, in aanvulling daarop, voor de financiering van sommige maatregelen op gezondheidsgebied, met name op de werkplek.
Op 6 augustus 2020 heeft Griekenland de Unie om financiële bijstand op grond van de SURE-verordening verzocht. Overeenkomstig artikel 6, lid 2, van de SURE-verordening heeft de Commissie de Griekse autoriteiten geraadpleegd om de plotse en sterke stijging te verifiëren van de werkelijke en geplande uitgaven die rechtstreeks verband houden met a) de bijzondere uitkering voor werknemers in de particuliere sector van wie de arbeidscontracten wegens de crisis waren opgeschort, b) de kosten van hun socialezekerheidsdekking tijdens de opschortingsperiode, c) de bijzondere uitkering voor zelfstandige beroepsbeoefenaren, d) de regeling werktijdverkorting, en e) de werkgeverspremies voor werknemers in seizoensgebonden ondernemingen in de tertiaire sector, als gevolg van de COVID-19-pandemie. Meer bepaald:
een bijzondere uitkering voor werknemers in de particuliere sector van wie de arbeidscontracten zijn opgeschort. Die maatregel moet de werkgelegenheid beschermen in ondernemingen die hun activiteiten stopzetten op last van de overheid of die behoren tot economische sectoren die zwaar door de COVID-19-uitbraak zijn getroffen. Daarbij gaat het om een bijzondere maandelijkse uitkering van 543 EUR voor werknemers van wie de arbeidscontracten vanaf medio maart 2020 zijn opgeschort. Voorwaarde om voor de regeling in aanmerking te komen, is dat de werkgever hetzelfde aantal werknemers behoudt (d.w.z. net dezelfde werknemers) voor een periode die gelijk is aan de periode waarin het arbeidscontract was opgeschort;
de autoriteiten hebben daarnaast de financiering door de overheid ingevoerd van de socialezekerheidsdekking van werknemers die de in punt a) bedoelde bijzondere uitkering ontvangen. Voorwaarde om voor de regeling in aanmerking te komen, is dat de werkgever hetzelfde aantal werknemers behoudt (d.w.z. net dezelfde werknemers) voor een periode die gelijk is aan de periode waarin het arbeidscontract was opgeschort;
een bijzondere uitkering voor zelfstandige beroepsbeoefenaren. De maatregel betreft een eenmalige bijzondere uitkering van 600 EUR die in april of juni 2020 is verstrekt aan zelfstandige beroepsbeoefenaren (economen, accountants, ingenieurs, advocaten, medici, docenten en onderzoekers);
een regeling werktijdverkorting die van 15 juni 2020 tot en met 15 oktober 2020 van toepassing is in alle ondernemingen, met uitzondering van de luchtvaartsector waar een verlenging tot en met eind 2020 mogelijk is. Ondernemingen komen in aanmerking wanneer zij hun omzet met ten minste 20 % hebben zien dalen. In het kader van de maatregel mag de wekelijkse arbeidsduur van werknemers met maximaal 50 % worden verminderd, op voorwaarde dat het dienstverband behouden blijft. Voor de periode van 15 juni 2020 tot en met 30 juni 2020 dekt de overheid 60 % van het netto-inkomen van de werknemer en 60 % van de werkgeverspremie voor de niet-gewerkte uren. Vanaf 1 juli 2020 dekt de overheid 100 % van de werkgevers- en werknemerspremies voor de niet-gewerkte uren, plus 60 % van het netto-inkomen van werknemers voor niet-gewerkte uren;
de financiering door de overheid van werkgeverspremies voor werknemers in seizoensgebonden ondernemingen. De maatregel is gericht op seizoensgebonden ondernemingen in de tertiaire sector, met name bedrijven waarvan de omzet, op basis van de gegevens over 2019, voor 50 % geconcentreerd is in het derde kwartaal van het jaar. De maatregel dient om de werkgeverspremies in de maanden juli, augustus en september 2020 te financieren, op voorwaarde dat ondernemingen hetzelfde aantal werknemers behouden als zij per 30 juni 2020 hadden.
Griekenland heeft de Commissie de nodige informatie verschaft.
Rekening houdende met het beschikbare bewijsmateriaal stelt de Commissie de Raad voor om een uitvoeringsbesluit vast te stellen waarbij op grond van de SURE-verordening ten behoeve van de bovengenoemde maatregelen financiële bijstand aan Griekenland wordt verleend.
• Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein
Het voorliggende voorstel is volledig verenigbaar met Verordening (EU) 2020/672 van de Raad, op grond waarvan het voorstel wordt gedaan.
Dit voorstel vormt een aanvulling op een ander wetgevingsinstrument van de Unie om steun te verlenen aan lidstaten in noodsituaties, namelijk Verordening (EG) nr. 2012/2002 van de Raad van 11 november 2002 tot oprichting van het Solidariteitsfonds van de Europese Unie (“Verordening (EG) nr. 2012/2002”). Op 30 maart is Verordening (EU) 2020/461 van het Europees Parlement en de Raad vastgesteld; bij die verordening wordt het toepassingsgebied van het bovengenoemde instrument uitgebreid tot grote volksgezondheidscrises en wordt bepaald welke specifieke acties in aanmerking komen voor financiering.
• Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie
Het voorstel maakt deel uit van een reeks maatregelen die zijn genomen in respons op de huidige COVID-19-pandemie, zoals het corona-investeringsinitiatief, en vormt een aanvulling op andere instrumenten die de werkgelegenheid ondersteunen, zoals het Europees Sociaal Fonds en het Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI)/InvestEU. Aangezien dit instrument gebruik maakt van het opnemen en verstrekken van leningen om de lidstaten in dit specifieke geval van de COVID-19-uitbraak te ondersteunen, fungeert dit voorstel als tweede verdedigingslinie voor de financiering van regelingen voor werktijdverkorting en soortgelijke maatregelen, die banen en dus ook werknemers en zelfstandigen helpen te beschermen tegen het risico van werkloosheid.
2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID
• Rechtsgrondslag
De rechtsgrondslag voor dit instrument is Verordening (EU) 2020/672 van de Raad.
• Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)
Het voorstel komt er na een verzoek van een lidstaat en is een blijk van Europese solidariteit, doordat financiële bijstand van de Unie in de vorm van tijdelijke leningen wordt verstrekt aan een lidstaat die zwaar door de COVID-19-uitbraak wordt getroffen. Deze financiële bijstand vormt een tweede verdedigingslinie voor een overheid die wordt geconfronteerd met een tijdelijke toename van de overheidsuitgaven voor werktijdverkortingsregelingen en soortgelijke maatregelen om banen te beschermen, en dus ook om werknemers en zelfstandigen te beschermen tegen het risico op werkloosheid en inkomstenverlies.
Deze steun helpt de getroffen bevolking en draagt bij tot het beperken van de directe maatschappelijke en economische gevolgen van de COVID-19-crisis.
• Evenredigheid
Het voorstel is in overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel. Het gaat niet verder dan wat nodig is om de met het instrument beoogde doelstellingen te verwezenlijken.
3. EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING
• Raadpleging van belanghebbenden
Het voorstel moest dringend worden voorbereid zodat het tijdig kan worden aangenomen door de Raad. Daardoor kon geen raadpleging van de belanghebbenden worden uitgevoerd.
• Effectbeoordeling
Gezien de urgentie van het voorstel heeft geen effectbeoordeling plaatsgevonden.
4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING
De Commissie moet leningen op de financiële markten kunnen aangaan en deze vervolgens kunnen gebruiken om zelf leningen te verstrekken aan de lidstaten die financiële bijstand vragen in het kader van het SURE-instrument.
Naast de garanties van de lidstaten worden ook andere waarborgen in het systeem ingebouwd om de financiële soliditeit van de regeling te garanderen:
·een strikte en conservatieve benadering van financieel beheer;
·een leningenportefeuille die zodanig is opgebouwd dat het concentratierisico, het jaarlijkse risico en de buitensporige blootstelling aan risico’s van individuele lidstaten beperkt blijven en die er tegelijkertijd voor zorgt dat voldoende middelen kunnen worden toegekend aan de meest behoeftige lidstaten; en
·de mogelijkheid om schulden door te rollen.