Toelichting bij COM(2014)146 - Sluiting associatie-overeenkomst met Moldovië

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

dossier COM(2014)146 - Sluiting associatie-overeenkomst met Moldovië.
bron COM(2014)146 NLEN
datum 10-03-2014
1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Bijgaand voorstel vormt het rechtsinstrument voor de goedkeuring van de sluiting van de associatie-overeenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie en hun lidstaten, enerzijds, en de Republiek Moldavië, anderzijds (hierna 'de overeenkomst' genoemd).

Een besluit van de Commissie betreffende de sluiting van de associatie-overeenkomst namens de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie wordt afzonderlijk vastgesteld.

De betrekkingen tussen de EU en de Republiek Moldavië zijn momenteel gebaseerd op de partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst die in juli 1998 in werking is getreden.

De onderhandelingen over deze uitgebreide en ambitieuze overeenkomst tussen de EU en de Republiek Moldavië gingen van start in januari 2010. In februari 2012 begonnen de EU en de Republiek Moldavië tevens aan onderhandelingen over een diepe en brede vrijhandelsruimte, als centraal element van de associatie-overeenkomst. Op 29 november 2013 hebben de EU en de Republiek Moldavië de tekst van de associatie-overeenkomst, met inbegrip van het onderdeel over de diepe en brede vrijhandelsruimte, geparafeerd.

Met de associatie-overeenkomst wordt gestreefd naar een snellere verdieping van de politieke en economische betrekkingen tussen de Republiek Moldavië en de EU en naar vooruitgang met de geleidelijke economische integratie van de Republiek Moldavië in de interne markt van de EU op specifieke gebieden, onder meer door de totstandbrenging van een diepe en brede vrijhandelsruimte als integraal onderdeel van de overeenkomst.

2. RESULTATEN VAN DE ONDERHANDELINGEN

De Raad is in alle fasen van de onderhandelingen regelmatig geïnformeerd en geraadpleegd in de desbetreffende werkgroepen van de Raad, met name de Groep Oost-Europa en Centraal-Azië en het Comité handelspolitiek. De Commissie is van oordeel dat de door de Raad in zijn onderhandelingsrichtsnoeren vastgestelde doelstellingen zijn bereikt en dat het ontwerp van associatie-overeenkomst aanvaardbaar is voor de Unie.

De uiteindelijke inhoud van de associatie-overeenkomst kan als volgt worden samengevat:

De associatie-overeenkomst brengt een associatie tot stand tussen de Unie en haar lidstaten, enerzijds, en de Republiek Moldavië, anderzijds. Daarmee wordt een nieuwe fase ingeluid van de contractuele betrekkingen tussen de EU en de Republiek Moldavië, die zijn gericht op politieke associatie en economische integratie en waarmee verdere progressieve ontwikkelingen mogelijk blijven.

De algemene doelstellingen van de associatie zijn het bevorderen van een geleidelijke toenadering tussen de partijen op basis van gedeelde waarden; het versterken van het kader voor meer politieke dialoog; het bevorderen, behouden en versterken van vrede en stabiliteit in zowel regionaal als internationaal verband; het creëren van de voorwaarden voor sterkere economische banden en handelsrelaties met het oog op de geleidelijke integratie van de Republiek Moldavië in de interne markt van de EU op specifieke gebieden; het bevorderen van de samenwerking op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht, ter versterking van de rechtsstaat en de eerbiediging van de mensenrechten en fundamentele vrijheden, en het scheppen van voorwaarden voor steeds nauwere samenwerking op andere gebieden van wederzijds belang.

De associatie-overeenkomst voorziet ook in een breed spectrum van sectorale samenwerking, die zich richt op steun voor cruciale hervormingen, economisch herstel en economische groei, goed bestuur en sectorale samenwerking op 28 terreinen, waaronder: hervorming van het openbare bestuur, beheer van de openbare financiën, energie, transport, milieubescherming en onmiddellijke actie, samenwerking tussen de industrie en het midden- en kleinbedrijf, sociaal beleid, consumentenbescherming, landbouw en plattelandsontwikkeling, grensoverschrijdende en regionale samenwerking, onderwijs, opleiding, samenwerking tussen maatschappelijke organisaties, jeugd en culturele samenwerking. Op al deze terreinen start de versterkte samenwerking vanuit de huidige kaders, zowel bilateraal als multilateraal, en wordt gestreefd naar een meer systematische dialoog en de uitwisseling van informatie en goede werkwijzen. Centraal in de hoofdstukken inzake sectorale samenwerking staat een uitgebreid pakket voor geleidelijke aanpassing van de regelgeving aan de EU-normen, zoals beschreven in de bijlagen bij de overeenkomst. Specifieke tijdschema's voor de overname en uitvoering door de Republiek Moldavië van specifieke onderdelen van de EU-wetgeving geven richting aan de lopende samenwerking en vormen de kern van de agenda voor binnenlandse hervormingen en modernisering van de Republiek Moldavië.

De overeenkomst omvat een geactualiseerd institutioneel kader dat fora voor samenwerking en dialoog omvat. Een specifieke rol in de besluitvorming is vastgelegd voor de Associatieraad, die taken aan het Associatiecomité kan delegeren. De Associatieraad kan in een specifieke samenstelling bijeenkomen voor de bespreking van handelsvraagstukken. Er worden ook fora opgericht voor de samenwerking op het niveau van de maatschappelijke organisaties en tussen de parlementen. De overeenkomst omvat ook bepalingen inzake toezicht, aanpassing van de regelgeving, het nakomen van verplichtingen en geschillenbeslechting (met aparte bepalingen voor handelsgerelateerde vraagstukken).

Nauwere economische integratie via de brede en diepe vrijhandelsruimte zal een krachtige stimulans opleveren voor de economische groei van de Republiek Moldavië. De aanpassing door de Republiek Moldavië aan de wetgeving, normen en regels van de EU is de methode daarvoor. De brede en diepe vrijhandelsruimte is het centrale element van de associatie-overeenkomst en zal zowel in de EU als in de Republiek Moldavië zakelijke kansen creëren en de daadwerkelijke modernisering van de economie en geleidelijke integratie met de EU bevorderen. Dit proces moet uitmonden in strengere productnormen, betere dienstverlening aan de burgers, en vooral het vermogen van de Republiek Moldavië om daadwerkelijk concurrerend te zijn op de internationale markten.

1.

Juridische elementen van het voorstel



Voor de Unie vormt artikel 217 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, in combinatie met artikel 218, lid 6, onder a), artikel 218, lid 8, tweede alinea, alsmede artikel 218, lid 7, de juridische grondslag voor de sluiting van deze overeenkomst.

Het voorstel in de bijlage vormt het rechtsinstrument voor de sluiting van de associatie-overeenkomst namens de Unie. Een afzonderlijk rechtsinstrument is van toepassing voor de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie.

In het licht van voornoemde resultaten van de onderhandelingen stelt de Europese Commissie voor dat de Raad besluit dat de associatie-overeenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie en hun lidstaten, enerzijds, en de Republiek Moldavië, anderzijds, na goedkeuring van het Europees Parlement namens de Unie moet worden gesloten.

Dat de Europese Commissie dit voorstel indient als een overeenkomst tussen de Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie en hun lidstaten, enerzijds, en de Republiek Moldavië, anderzijds, houdt verband met het feit dat de overeenkomst tot stand is gekomen volgens de Verdragsregels die golden vóór de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon.