Toelichting bij COM(2013)721 - Wijziging Richtlijn 2006/112/EG betreffende het gemeenschappelijke stelsel van BTW wat een standaard btw-aangifte betreft - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2013)721 - Wijziging Richtlijn 2006/112/EG betreffende het gemeenschappelijke stelsel van BTW wat een standaard btw-aangifte betreft. |
|---|---|
| bron | COM(2013)721   |
| datum | 23-10-2013 |
Volgens de btw-voorschriften moeten bedrijven periodiek een btw-aangifte indienen met alle gegevens die voor de betaling van en de controle op de btw vereist zijn; dit kan bijzonder ingewikkeld zijn als zij in verschillende lidstaten een aangifte moeten indienen, omdat niet altijd dezelfde gegevens moeten worden vermeld, er geen geharmoniseerde definities van deze gegevens bestaan, goede gemeenschappelijke richtsnoeren ontbreken, de regels en procedures voor het indienen en corrigeren van aangiften uiteenlopen en de aangiften in de nationale taal moeten worden ingediend. Het gevolg van dit alles is dat het bedrijfsleven met hogere lasten wordt geconfronteerd, de stipte indiening van juiste btw-aangiften wordt bemoeilijkt en de grensoverschrijdende handel wordt belemmerd.
Om deze problemen aan te pakken, heeft de Commissie de betrokkenen via haar raadpleging over het Groenboek over de toekomst van de btw[1] naar hun mening over een standaard btw-aangifte gevraagd. Op basis van de positieve reacties die zij daarop heeft ontvangen, heeft zij zich er in haar mededeling over de toekomst van de btw[2] toe verbonden om vóór eind 2013 met een voorstel voor een dergelijke aangifte te komen.
Dit voorstel draagt bij aan andere initiatieven van de Commissie. Het actieprogramma ter vermindering van de administratieve lasten in de EU wordt ondersteund door een groep op hoog niveau, die een mandaat heeft tot oktober 2014 om de Commissie advies te geven over het verminderen van de administratieve lasten die voortvloeien uit EU-wetgeving. Dit actieprogramma is toegespitst op middelgrote, kleine en micro-ondernemingen en moet nationale overheden beter en efficiënter helpen inspelen op de behoeften van belanghebbenden bij de uitvoering van EU-wetgeving. Het concept van een standaard btw-aangifte sluit naadloos aan bij dit streven naar lastenverlichting.
Voortbouwen op het 'Denk eerst klein'-beginsel uit de Small Business Act door de administratieve rompslomp voor het mkb te verlagen, is een belangrijk doel van de Commissie. In haar recente mededeling over "Slimme regelgeving — Inspelen op de behoeften van kleine en middelgrote ondernemingen" benadrukte zij, op basis van de antwoorden op een onlineraadpleging van het mkb, dat de btw-richtlijn[3] als een van de lastigste gebieden van de EU-wetgeving wordt ervaren. Met name de btw-aangifte wordt aangemerkt als een gebied waar de verschillen een belemmering vormen voor het handelsverkeer in de Unie. Dit voorstel strekt ertoe de lasten te verlagen voor alle bedrijven, en met name het mkb, en wordt in de mededeling over slimme regelgeving[4] als prioriteit genoemd.
Bedrijven klagen er steeds vaker over dat het moeilijk kan zijn om hun btw-verplichtingen na te komen wanneer zij zaken doen in de EU. Dit is met name het geval voor e-commerce en goederenleveringen op de interne markt waarbij de afnemer een particulier is en de leverancier zich voor de btw moet identificeren in de lidstaat van de afnemer en daar ook de btw moet aangeven en voldoen. Deze verplichtingen kunnen de grensoverschrijdende handel belemmeren en een standaard btw-aangifte kan deze obstakels deels helpen wegnemen. In de Akte voor de interne markt II[5] wordt daarom gepleit voor de invoering van een standaard btw-aangifte.
Groeivriendelijke begrotingsconsolidatie is tevens een van de vijf prioriteiten van de jaarlijkse groeianalyse 2012. Aangezien de btw circa 21 % van de nationale belastinginkomsten vertegenwoordigt - en 12 % van de btw-inkomsten ongeïnd blijft -, moet er een efficiënter fraudebestendig btw-stelsel komen. De tijdige uitwisseling van gegevens tussen de lidstaten is van wezenlijk belang om fraude te beperken en de naleving te verbeteren; in dit opzicht kan een standaard btw-aangifte een positieve bijdrage leveren.
Inhoudsopgave
EN
Raadpleging van belanghebbende partijen
De standaard btw-aangifte is aan bod gekomen in verschillende raadplegingen. Het thema werd aangekaart in het Groenboek over de toekomst van de btw, waarvan de resultaten te vinden zijn op:
ec.europa.eu/taxation_customs/common
De bedrijven en de lidstaten zijn geraadpleegd tijdens de studie van PwC, in het kader waarvan ook een Fiscalis-seminar werd georganiseerd in oktober 2012. De bedrijven zijn verder ook geraadpleegd op bijeenkomsten van de btw-deskundigengroep in januari 2012 en op de follow-upvergadering van de Small Business Act met mkb-stakeholders in april 2013, terwijl de lidstaten zijn geraadpleegd in de groep over de toekomst van de btw in januari 2013.
De resultaten van de btw-deskundigengroep zijn te vinden op:
ec.europa.eu/taxation_customs/taxation/vat
De resultaten van de werkgroep over de toekomst van de btw zijn te vinden op:
ec.europa.eu/taxation_customs/taxation/vat
Effectbeoordeling
Bij het voorstel is een effectbeoordeling gevoegd.
Van alle opties die aan een grondige evaluatie zijn onderworpen, gaat de voorkeur uit naar de optie van de standaard btw-aangifte, die door de lidstaten en de bedrijven verplicht moet worden gebruikt en een reeks gestandaardiseerde gegevens omvat waarvan er slechts een klein aantal altijd moet worden vermeld. Deze aanpak zorgt voor een zo groot mogelijke lastenvermindering voor het bedrijfsleven en beperkt de kosten voor de lidstaten.
Volgens ramingen zal de voorkeursoptie de administratieve lasten met maximaal 15 miljard euro per jaar verminderen.
Het voorstel is gebaseerd op artikel 113 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) in zoverre harmonisatie noodzakelijk is om de werking van de interne markt te garanderen en concurrentieverstoringen te voorkomen.
Subsidiariteitsbeginsel
De doelstellingen van het voorstel kunnen niet voldoende door de lidstaten worden verwezenlijkt. Standaardisering van de verplichte btw-aangifte kan alleen worden verwezenlijkt via het EU-wetgevingsproces door middel van een wijziging van de btw-richtlijn waarin de desbetreffende regels van de btw-aangifte zijn vastgesteld.
Het toepassingsgebied van het voorstel gaat niet verder dan wat uitsluitend met EU-wetgeving kan worden bereikt en is derhalve in overeenstemming met het subsidiariteitsbeginsel.
Evenredigheidsbeginsel
De wijzigingen van de btw-richtlijn zijn noodzakelijk om de btw-aangifte te standaardiseren en de vereiste gegevensverstrekking te beperken tot wat nodig is voor de controle op en de inning van de btw, zodat de lasten voor het bedrijfsleven worden verlicht en de belemmeringen voor de goede werking van de interne markt worden weggenomen.
Concurrentieverstoringen zullen ook beter kunnen worden voorkomen door de ruimere controlemogelijkheden die de lidstaten dankzij de gestandaardiseerde aangifte krijgen.
Het voorstel is derhalve in overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel.
Keuze van instrumenten
Het voorgestelde instrument is een richtlijn omdat de wetgeving die wordt gewijzigd, ook een richtlijn is en een andere wetgevingshandeling derhalve niet geschikt zou zijn.
Toelichtende stukken
De lidstaten moeten de Commissie de tekst doen toekomen van de nationale bepalingen waarmee zij de richtlijn hebben omgezet, tezamen met een stuk waarin het verband tussen de onderdelen van deze richtlijn en de overeenkomstige delen van de nationale omzettingsinstrumenten wordt toegelicht. Dit is gerechtvaardigd en proportioneel.
Het voorstel heeft geen negatieve gevolgen voor de begroting van de Unie.
Het idee achter een standaard btw-aangifte bestaat erin dat alle bedrijven de mogelijkheid krijgen om iedere lidstaat gestandaardiseerde gegevens te verstrekken in een gemeenschappelijk, bij voorkeur elektronisch, formaat. Zo kan een bedrijf dat een btw-aangifte indient in een lidstaat, gemakkelijk een btw-aangifte opstellen en indienen in een andere lidstaat omdat de gegevens en de wijze van indiening gestandaardiseerd zijn.
De standaard btw-aangifte moet door alle bedrijven kunnen worden gebruikt omdat een beperking ervan tot bepaalde categorieën bedrijven alleen maar het toepassingsgebied zou verkleinen, de complexiteit zou verhogen en daarmee de lastenverlaging deels zou tenietdoen. Om ook voor de lidstaten een kostenverlaging en vereenvoudiging te realiseren, zou op het niveau van de EU slechts in één btw-aangifte moeten worden voorzien, namelijk de standaard btw-aangifte.
De punten die in het voorstel aan de orde komen, hebben betrekking op de inhoud van de standaard btw-aangifte, de wijze en het tijdstip waarop zij moet worden ingediend en de wijze waarop zij kan worden gecorrigeerd. Wat de inhoud betreft, is zowel de hoeveelheid gegevens als de standaardisering ervan van wezenlijk belang om de lasten voor het bedrijfsleven te verlagen. Het voorstel voorziet in een maximumaantal van 26 gegevensvakken die moeten worden ingevuld; de lidstaten kunnen de bedrijven van die verplichting ontheffen voor alle vakken behalve vijf. De verstrekte gegevens moeten consistent zijn in alle lidstaten, dat wil zeggen dat de wijze waarop de gegevens voor de aangifte worden bepaald, precies dezelfde moet zijn voor alle lidstaten.
Daarnaast mogen de lidstaten extra gegevens eisen met het oog op de controle op en de uitvoering van de btw-wetgeving voor specifieke regio’s en gebieden of voor bijzondere regelingen die bij wijze van uitzondering in de btw-wetgeving zijn toegestaan. Alleen in deze naar behoren gemotiveerde gevallen kunnen de lidstaten bedrijven verplichten om meer gegevens te verstrekken dan die waarin de 26 standaardvakken voorzien.
Wat de indiening betreft, wordt in het voorstel een minimumnorm vastgelegd. Alle bedrijven moeten de mogelijkheid hebben om een maandelijkse btw-aangifte in te dienen, waarbij de btw wordt verschuldigd en afgedragen vóór het verstrijken van de maand die volgt op het btw-aangiftetijdvak. Daarnaast mogen de lidstaten verdere lastenverlagingen introduceren waarbij het btw-aangiftetijdvak wordt verlengd tot maximaal één jaar en de termijn voor de indiening en de betaling van de btw wordt verlengd met maximaal één maand. Dit moet garanderen dat geen enkel bedrijf vaker een btw-aangifte moet indienen of de verschuldigde btw binnen een kortere termijn moet aangeven of afdragen.
Het voorstel stimuleert ook de elektronische indiening van aangiften. Bedrijven moeten het recht hebben om de standaard btw-aangifte in alle lidstaten langs elektronische weg in te dienen, inclusief door middel van elektronische bestandsoverdracht, met behulp van geavanceerde elektronische handtekeningen die in de hele EU kunnen worden gebruikt, of andere technologieën die een vergelijkbaar veiligheidsniveau bieden.
Om de standaardisering van bepaalde technische aspecten van de btw-aangifte te garanderen - hetgeen niet mogelijk is met een richtlijn -, voorziet het voorstel in de toepassing van de comitéprocedure. Deze procedure zal waar nodig worden toegepast voor de technische aspecten van de aangifte, de gemeenschappelijke definities en procedures, de gedetailleerde afhandeling van correcties en de gemeenschappelijke methoden van elektronische indiening.
Artikelen 178, 185, 211, 271 en 318
Waar de btw-richtlijn de term 'btw-aangifte' gebruikt, is deze vervangen door de term 'standaard btw-aangifte' om eventuele verwarring te voorkomen, omdat hoofdstuk 5 in titel XI voortaan is opgesplitst in twee afdelingen, namelijk 'Standaard btw-aangifte' en 'Andere aangiften en gegevens'. Dit leidt tot de wijzigingen in de artikelen 178, 185, 211, 271 en 318.
De definitie van 'btw-aangifte' in punt 5 van artikel 357 en punt 4 van artikel 358 vanaf 1 januari 2015 is specifiek voor het hoofdstuk betreffende de bijzondere regelingen voor niet in de Gemeenschap gevestigde belastingplichtigen die telecommunicatie-, omroep- en elektronische diensten aan niet-belastingplichtigen verlenen, en kan worden behouden.
Artikelen 206 en 252
Artikel 206 in zijn huidige vorm biedt de lidstaten de mogelijkheid om een ander tijdstip voor de betaling van de btw vast te stellen dan dat waarop de aangifte wordt ingediend, en om te bepalen dat voorlopige vooruitbetalingen moeten worden gedaan. Een dergelijke bepaling die toestaat dat verschillende betalingstermijnen naast elkaar bestaan, zou de voordelen van de voorgestelde standaard btw-aangifte deels wegnemen. Daarom wordt in artikel 206 de algemene regel dat de btw wordt voldaan bij de indiening van de standaard btw-aangifte gehandhaafd, maar wordt de mogelijkheid dat de lidstaten een andere betalingstermijn vaststellen geschrapt.
Overeenkomstig artikel 252 moet de standaard btw-aangifte worden ingediend vóór het einde van de maand die volgt op het standaard btw-aangiftetijdvak. Om in sommige gevallen te voorkomen dat de betalingstermijnen voor bedrijven worden verkort, mogen de lidstaten de termijn voor de indiening van de standaard btw-aangifte met één maand verlengen. De aangifte en de betaling van de btw moeten dus allebei plaatsvinden minimaal één maand en maximaal twee maanden na het verstrijken van het btw-aangiftetijdvak.
Het standaard btw-aangiftetijdvak is in artikel 252 vastgesteld op één maand. Om evenwel te voorkomen dat bedrijven vaker standaard btw-aangiften moeten indienen dan thans het geval is, kunnen de lidstaten bedrijven toestaan standaard btw-aangiften in te dienen voor een tijdvak tot maximaal één jaar.
In overeenstemming met het gemeenschappelijk Uniebeleid betreffende de definitie van kleine, middelgrote en micro-ondernemingen[6] mogen micro-ondernemingen met een jaaromzet van minder dan 2 miljoen euro een driemaandelijkse btw-aangifte indienen tenzij er een risico bestaat voor de controle op en de inning van de btw.
Artikel 250
In alle standaard btw-aangiften zijn vijf gegevenselementen verplicht, namelijk de voorbelasting en de in rekening gebrachte belasting, de desbetreffende nettobedragen, en het nettobedrag aan te betalen of terug te geven belasting. Alle lidstaten vereisen momenteel deze gegevens, overeenkomstig de bepalingen van het huidige artikel 250, lid 1.
Om het gewenste niveau van standaardisering te bereiken, zijn er gemeenschappelijke regels voor de correctie van btw-aangiften noodzakelijk. De lidstaten zouden echter wel zelf het correctietijdvak moeten kunnen vaststellen, omdat deze tijdvakken nauw verbonden zijn met de nationale controleprocedures. Daarom wordt in het tweede lid het beginsel geïntroduceerd dat belastingplichtigen hun btw-aangiften mogen corrigeren binnen een door de lidstaten bepaalde termijn. Het totale bedrag van intracommunautaire leveringen van goederen en intracommunautaire verwervingen van goederen kan worden bepaald aan de hand van de lijsten van intracommunautaire prestaties (opgaaf ICP) en hoeft dus niet te worden opgenomen in de standaard btw-aangifte. Er moet evenwel worden voorzien in een overgangsperiode ten behoeve van de aanpassing van de nationale statistische systemen, die momenteel voor het opstellen van de statistieken van de intracommunautaire goederenhandel[7] in hoge mate gebruikmaken van de gegevens die worden verstrekt in de btw-aangiften.
Artikel 251
Bovenop de verplichte gegevens in de standaard btw-aangifte kunnen door de lidstaten ook nog andere gegevens worden verlangd voor risicoanalyse- en controledoeleinden. Om de lasten voor het bedrijfsleven te verlichten en de aangifte niet te verzwaren met gegevens die voor statistische doeleinden maar niet voor btw-doeleinden vereist zijn, moet de aanvullende gegevensverstrekking gestandaardiseerd worden en tot een minimum beperkt blijven.
Een deel van de aanvullende gegevens is specifiek voor bepaalde transacties in de btw-richtlijn en wordt gestandaardiseerd. Artikel 251, lid 1, staat toe dat aanvullende gestandaardiseerde gegevens worden verlangd in verband met verrichte prestaties en de daarover verschuldigde btw en omvat acht gegevenselementen. Artikel 251, lid 2, staat toe dat dertien gestandaardiseerde gegevenselementen worden verlangd in verband met afgenomen prestaties en de desbetreffende aftrekbare btw.
Er zijn echter nog andere, aanvullende gegevens noodzakelijk wanneer de lidstaten bijzondere regels toepassen in bepaalde regio’s of gebieden of wanneer zij gebruikmaken van een bijzondere regeling die voor bepaalde belastingplichtigen of transacties geldt. Dit wordt geregeld in artikel 251, lid 3. Gelet op het specifieke karakter van de in artikel 251, lid 3, bedoelde aanvullende gegevens zal de inhoud daarvan worden gestandaardiseerd via de comitéprocedure.
Wanneer lidstaten aanvullende gegevens vereisen, dient dit, met het oog op de transparantie en om de naleving door de bedrijven te vergemakkelijken, ter kennis te worden gebracht van het bevoegde comité.
Nieuw artikel 252 bis
De indiening van aangiften langs elektronische weg moet verder worden gestimuleerd; hoewel de lidstaten al moeten toestaan - en ook kunnen verplichten - dat de aangifte elektronisch wordt ingediend, moet deze procedure nog worden uitgebreid en ook worden voorzien in de mogelijkheid van bestandsoverdracht, zoals het geval is met de lijsten van intracommunautaire prestaties, en in gemeenschappelijke veilige methoden voor de verzending, waaronder het gebruik van geavanceerde elektronische handtekeningen. De in dit artikel gebruikte definities zijn in overeenstemming met Richtlijn 1999/93/EG[8] betreffende elektronische handtekeningen. Het is evenwel mogelijk dat deze definities zullen moeten worden aangepast na de goedkeuring van het voorstel van de Commissie voor een verordening betreffende elektronische identificatie en vertrouwensdiensten voor elektronische transacties in de interne markt[9].
Met dit artikel wordt het huidige artikel 250, lid 2, verder gestandaardiseerd.
Artikel 253
Dit artikel wordt geschrapt omdat het een bijzondere maatregel betreft die alleen van toepassing is op Zweden en die in strijd zou zijn met het doel van een standaard btw-aangifte.
Artikel 254
De inhoud van dit artikel wordt verplaatst naar een nieuw artikel 257 bis in een nieuwe afdeling 2 onder de rubriek 'Andere aangiften en gegevens'. Dit is nodig omdat alle specifieke gegevens die van de verkoper van een nieuw vervoermiddel worden verlangd krachtens het huidige artikel 254, geen deel mogen uitmaken van een standaard btw-aangifte, terwijl het toch noodzakelijk is dat zij worden verstrekt.
Artikel 255
Dit artikel vervangt de artikelen 255, 256 en 257 en brengt ze samen in één artikel. Inhoudelijk wordt er niets gewijzigd.
Artikelen 256 en 257
De inhoud van deze artikelen wordt verplaatst naar artikel 255.
Artikelen 258 en 259
Artikel 258 betreffende de verstrekking van gegevens in verband met intracommunautaire verwervingen van nieuwe vervoermiddelen en accijnsproducten en artikel 259 betreffende de gegevens die noodzakelijk zijn om te beoordelen of de regels in verband met de verwerving van nieuwe vervoermiddelen correct zijn toegepast, zijn nog steeds noodzakelijk, maar worden gewijzigd om rekening te houden met het feit dat deze gegevens in andere aangiften vereist kunnen zijn.
Artikel 260
De verstrekking van gegevens over de invoer van goederen is nu opgenomen in artikel 251, lid 1, onder g), en artikel 251, lid 2, onder g); dit artikel moet bijgevolg worden geschrapt.
Artikel 261
De lidstaten mogen niet langer verlangen dat belastingplichtigen jaarlijks een btw-aangifte indienen die een gedetailleerd overzicht geeft van alle transacties die zij in hun periodieke btw-aangiften van het voorgaande jaar hebben aangegeven, en die de gegevens bevat die nodig zijn voor eventuele herzieningen. Via artikel 251, lid 2, onder h), worden de herzieningen in de standaard btw-aangifte opgenomen en artikel 261 moet derhalve worden geschrapt.
Nieuwe artikelen 255 bis en 255 ter
Net zoals bij de btw-aangifte voor de bijzondere regelingen voor niet in de Gemeenschap gevestigde belastingplichtigen die telecommunicatie-, omroep- of elektronische diensten verrichten voor niet-belastingplichtigen, moeten de vereiste gegevens in de btw-richtlijn worden vastgesteld en de nadere technische specificaties in een uitvoeringsverordening van de Commissie worden vastgelegd. In deze artikelen wordt dezelfde procedure gevolgd: de technische specificaties betreffende de in de artikelen 250 en 251 bedoelde gegevens, gemeenschappelijke definities en procedures voor het verstrekken van de gegevens, gemeenschappelijke procedures voor het aanbrengen van correcties en gemeenschappelijke elektronische methoden ter aanvulling van het gebruik van geavanceerde elektronische handtekeningen kunnen volgens de comitéprocedure met een uitvoeringsverordening van de Commissie worden aangenomen.
Nieuw artikel 257 bis
Artikel 254 wordt verplaatst naar een nieuwe afdeling 2 betreffende 'Andere aangiften en gegevens' omdat de gegevens over de verkoop van nieuwe vervoermiddelen geen deel uitmaken van de standaard btw-aangifte.
Artikel 272
Om te garanderen dat de standaard btw-aangifte consistente toepassing vindt, mag de lidstaten alleen in enkele beperkte gevallen worden toegestaan om belastingplichtigen te ontheffen van de verplichting tot het indienen van een btw-aangifte, namelijk wanneer de belastingplichtige niet btw-plichtig is over zijn intracommunautaire verwervingen, hij onder de vrijstelling voor kleine ondernemingen valt of onder de gemeenschappelijke forfaitaire regeling voor landbouwers.
Artikel 273
Om te garanderen dat de standaard btw-aangifte ook werkelijk gestandaardiseerd is, mag de lidstaten niet worden toegestaan om de bedrijven nog andere dan de genoemde verplichtingen in verband met de standaard btw-aangifte op te leggen; daarom moet de mogelijkheid daartoe die door artikel 273 wordt geboden, worden uitgesloten wat de standaard btw-aangifte betreft.