Toelichting bij COM(2006)188-1 - Ondertekening van de overeenkomst met de Russisiche Federatie inzake de versoepeling van de afgifte van visa voor kort verblijf

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

I. POLITIEKE EN JURIDISCHE ACHTERGROND

De EU en Rusland zijn op de top van Sint-Petersburg overeengekomen de onderhandelingen over een overnameovereenkomst tijdig af te ronden en een beter gebruik van de in het Akkoord van Schengen bestaande mogelijkheden tot flexibiliteit op het gebied van visa te bevorderen.

Nadat de Raad de Commissie op 12 juli 2004 had gemachtigd, werden op 20-21 oktober 2004 de onderhandelingen met de Russische Federatie over de versoepeling van de afgifte van visa voor kort verblijf geopend, terwijl de onderhandelingen over een overnameovereenkomst werden voortgezet. Er werden zes onderhandelingsronden en vier technische bijeenkomsten gehouden. De definitieve tekst van de overnameovereenkomst en die van de visumversoepelingsovereenkomst werden tijdens de bijeenkomst van de PPC JBZ trojka tussen de Russische Federatie en de EU op 13 oktober in Luxemburg symbolisch geparafeerd (eerste en laatste bladzijde) door de vice-voorzitter van de Europese Commissie, de heer Franco Frattini, en de adviseur van de president, de heer Viktor Ivanov. Beide teksten werden op 4 april 2006 in Moskou formeel geparafeerd.

De lidstaten zijn gedurende alle fasen van de onderhandelingen regelmatig op de hoogte gehouden en geraadpleegd in werkgroepen en comités van de Raad.

Voor de Gemeenschap is artikel 62, punt 2, onder b), juncto artikel 300 van het EG-Verdrag de rechtsgrond voor de overeenkomst.

De bijgevoegde voorstellen vormen de rechtsinstrumenten voor de ondertekening en de sluiting van de overeenkomst. De Raad besluit met gekwalificeerde meerderheid. Overeenkomstig artikel 300, lid 3, van het EG-Verdrag moet het Europees Parlement formeel worden geraadpleegd over de sluiting van de overeenkomst.

Het voorgestelde besluit betreffende de sluiting van de overeenkomst bevat de noodzakelijk interne regelingen voor de praktische toepassing van de overeenkomst. Er wordt met name in bepaald dat de Europese Commissie, bijgestaan door deskundigen van de lidstaten, de Gemeenschap vertegenwoordigt in het gemengd comité dat bij artikel 13 van de overeenkomst wordt opgericht.

Krachtens artikel 13, lid 4, kan het gemengd comité voor de versoepeling van de visa-afgifte zijn eigen reglement van orde vaststellen. Daarbij zal het standpunt van de Gemeenschap worden vertolkt door de Commissie, na raadpleging van een door de Raad aangewezen bijzonder comité.

II. ONDERHANDELINGSRESULTAAT

De Commissie is van mening dat de doelstellingen die de Raad in de onderhandelingsrichtsnoeren had geformuleerd, zijn bereikt en dat de ontwerp-overeenkomst over de versoepeling van de visumafgifte aanvaardbaar is voor de Gemeenschap.

De overeenkomst houdt uiteindelijk het volgende in:

- in beginsel moet voor alle visumaanvragen binnen tien kalenderdagen worden besloten of al dan niet een visum wordt afgegeven. Deze periode kan worden verlengd tot 30 dagen indien nader onderzoek nodig is. In dringende gevallen kan de periode voor het nemen van een beslissing worden beperkt tot 3 dagen of minder;

- de door Rusland geheven visumleges zijn aanmerkelijk verlaagd, tot 35 euro (de huidige leges voor een Schengenvisum). Deze leges moeten worden betaald door alle burgers van de EU en Rusland (inclusief toeristen), zowel voor enkelvoudige als voor meervoudige visa. Bij dringende aanvragen kan 70 euro worden aangerekend indien de visumaanvraag en de benodigde documenten pas drie dagen of korter voor vertrek worden ingediend zonder dat hiervoor een reden wordt opgegeven. Dit is niet van toepassing op visumaanvragen die verband houden met humanitaire of gezondheidsredenen of met het overlijden van familieleden. Bovendien worden bepaalde categorieën personen vrijgesteld van de visumleges: naaste familieleden, ambtenaren die deelnemen aan regeringsactiviteiten, studenten, deelnemers aan culturele en educatieve uitwisselingsprogramma's of sportevenementen, en humanitaire gevallen;

- voor sommige categorieën personen geldt een vereenvoudiging ten aanzien van de over te leggen documenten: naaste familieleden, zakenlieden, leden van officiële delegaties, studenten, deelnemers aan wetenschappelijke, culturele en sportieven manifestaties, journalisten, personen die een militaire of civiele begraafplaats bezoeken, en chauffeurs die internationaal goederen- en personenvervoer verzorgen, hoeven alleen over de in de overeenkomst genoemde documenten te beschikken om hun reis te motiveren. Andere vormen van motivering, uitnodiging of validering die worden voorgeschreven door de wetgeving van de overeenkomstsluitende partijen zijn niet nodig;

- ook de criteria voor de afgifte van een meervoudig visum zijn vereenvoudigd voor de volgende categorieën personen:

a) aan leden van nationale en regionale regeringen en parlementen, constitutionele hoven en hoogste rechterlijke instanties, en echtgenoten en kinderen die op bezoek gaan bij burgers van de EU of de Russische Federatie die legaal op het grondgebied van de andere partij verblijven, kan een visum worden verstrekt dat vijf jaar geldig is (of korter, afhankelijk van de duur van het mandaat of de geldigheidsduur van de verblijfsvergunning);

b) aan leden van officiële delegaties, zakenlieden, deelnemers aan wetenschappelijke, culturele en sportieve evenementen, journalisten, chauffeurs en treinpersoneel, mits zij gedurende de twee voorafgaande jaren goed gebruik hebben gemaakt van een meervoudig visum van een jaar en de redenen voor het aanvragen van een meervoudig visum nog steeds gelden, kan een visum worden verstrekt met een geldigheidsduur van minimaal 2 jaar en maximaal 5 jaar;

- houders van diplomatieke paspoorten zijn vrijgesteld van de visumplicht voor een kort verblijf. Een gemeenschappelijke verklaring bepaalt dat elk van de partijen de bepaling inzake de visumvrijstelling voor houders van diplomatieke paspoorten kan opschorten (artikel 11) indien de andere partij misbruik maakt van deze bepaling of de toepassing ervan een bedreiging vormt van de openbare veiligheid;

- beide partijen komen overeen zo snel mogelijk maatregelen te nemen om de registratieprocedures te vereenvoudigen. In een briefwisseling van 6 oktober 2005 tussen het Britse Voorzitterschap en de Russische ambassadeur bij de Europese Unie werd overeengekomen dat deze kwestie regelmatig zal worden besproken in het kader van bijeenkomsten tussen de EU en Rusland die verband houden met JBZ. De permanente partnerschapsraad EU-Rusland (JBZ) die op 13 oktober 2005 werd gehouden in Luxemburg, was de eerste gelegenheid voor een positieve gedachtewisseling over dit onderwerp;

- er werd een protocol vastgesteld dat inhoudt dat de Europese Gemeenschap maatregelen moet nemen om de doorreis van houders van Schengenvisa of Schengenverblijfstitels over het grondgebied van de lidstaten die het Schengenacquis nog niet volledig toepassen, te vereenvoudigen. De Commissie heeft op 22 augustus 2005 een voorstel ingediend voor een vereenvoudigde regeling voor de personencontrole aan de buitengrenzen op basis van de eenzijdige erkenning door de nieuwe lidstaten van bepaalde documenten die door de Schengenstaten worden afgegeven. De onderhandelingen over dit voorstel lopen nog en zullen waarschijnlijk de komende maanden worden afgerond.

De specifieke situatie van Denemarken, het Verenigd Koninkrijk en Ierland wordt belicht in de preambule en in twee gemeenschappelijke verklaringen die aan de overeenkomst zijn gehecht. Ook de nauwe betrokkenheid van Noorwegen en IJsland bij de uivoering, de toepassing en de ontwikkeling van het Schengenacquis komt tot uiting in een aan de overeenkomst gehechte gemeenschappelijke verklaring.

Omdat de overeenkomst inzake de versoepeling van de visumafgifte en de overnameovereenkomst onderling verband houden, moeten beide overeenkomsten tegelijkertijd worden ondertekend en gesloten en in werking treden.

III. CONCLUSIES

In het licht van de hierboven beschreven resultaten stelt de Commissie voor dat de Raad:

- besluit dat de overeenkomst namens de Gemeenschap wordt ondertekend en de voorzitter van de Raad machtigt om de persoon/personen aan te wijzen die naar behoren is/zijn gemachtigd om de overeenkomst namens de Gemeenschap te ondertekenen;

- na raadpleging van het Europees Parlement de bijgevoegde Overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap en de Russische Federatie inzake de versoepeling van de afgifte van visa voor kort verblijf goedkeurt.