Toelichting bij COM(2004)515 - Opzet van een FLEGT-vergunningensysteem op vrijwillige basis voor de invoer van hout in de EG

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. Inleiding

In mei 2003 hechtte de Europese Commissie haar goedkeuring aan een EU-actieplan inzake wetshandhaving, governance en handel in de bosbouw (FLEGT)  i. Half oktober werden de conclusies van de Raad met betrekking tot het actieplan goedgekeurd  i.



In het actieplan wordt een vernieuwende aanpak uiteengezet voor de bestrijding van illegale houtkap en worden de ontwikkelingslanden gesteund in hun streven naar goed bestuur met behulp van de stimulansen die de Europese interne markt in dit verband kan bieden. De belangrijkste onderdelen van het actieplan zijn steun voor beter bestuur in houtproducerende landen en een vergunningensysteem om te garanderen dat alleen legaal hout de EU binnenkomt.

Het vergunningensysteem voor de invoer van hout zal op vrijwillige basis worden ingevoerd door middel van partnerschapsovereenkomsten met houtproducerende landen en regio's die op dit gebied met de EU willen samenwerken.

Overeenkomstig het verzoek dat de Raad in zijn conclusies deed, heeft de Commissie de volgende stappen genomen om te voldoen aan de termijn voor de verslaglegging halverwege 2004:

1. opzet van een ontwerpverordening voor een vergunningensysteem voor de invoer van hout in het kader van FLEGT;

2. samen met lidstaten overleg voeren met houtproducerende landen om hun mening over partnerschapsovereenkomsten te peilen;

3. onderzoeken welke juridische mogelijkheden er zijn om de doelstellingen van het actieplan te ondersteunen.

In dit voorstel wordt het wetgevend kader voor de invoering van een dergelijk vergunningensysteem beschreven. Er wordt regelmatig overleg gevoerd tussen de Commissie, belanghebbende lidstaten en potentiële partnerlanden. Hierover wordt uitgebreid verslag gedaan in de bijlage bij de aanbeveling voor onderhandelingsrichtsnoeren, die samen met dit voorstel wordt ingediend. Op basis van deze eerste overlegronden en andere politieke contacten wordt samen met dit voorstel in de aanbeveling voor een onderhandelingsmandaat inzake vrijwillige FLEGT-partnerschapsovereenkomsten voorgelegd aan de Raad.

De Commissie verkent momenteel verdere juridische mogelijkheden om de doelstellingen van het FLEGT-actieplan te ondersteunen en zal hierover in de loop van 2004 verslag uitbrengen aan de Raad.

Uitgebreide effectbeoordeling



Uit een uitgebreide effectbeoordeling is gebleken welke gevolgen het voorgestelde vrijwillige vergunningensysteem zal hebben voor de economie, de maatschappij en het milieu. In het algemeen zal de regeling het meeste effect hebben in Afrika, waar het aanbod aan legaal hout beperkt is in verhouding tot de vraag vanuit de EU. In Azië en Latijns-Amerika is de EU-markt van mindere betekenis.

De partnerlanden zullen aanzienlijk hogere inkomsten kunnen verwachten. Met betrekking tot het milieu wordt verwacht dat de druk op bossen en beschermde gebieden zal afnemen. De maatschappelijke gevolgen van het voorstel liggen wat genuanceerder: het verlies aan lokale werkgelegenheid onder mensen die afhankelijk zijn van de illegale houtkap zal gecompenseerd worden door het betere ondernemingsklimaat dat doorgaans ontstaat bij legale economische activiteiten. Er bestaat een duidelijk risico dat de illegale handel zich op andere markten zal gaan richten terwijl de legale productie naar de EU wordt uitgevoerd. Er moeten maatregelen genomen worden om dit risico tijdens de uitvoeringsfase te beperken.

In de EU kan het voorstel leiden tot veranderingen in prijs en aanbod van ingevoerd hout. Het interne effect zal naar verwachting klein zijn. De houtprijs zou kunnen stijgen wanneer illegaal hout niet langer de EU binnenkomt, maar het effect hiervan op de markt zal afhangen van de prijselasticiteit van houtproducten en de mate waarin vervangende producten aantrekkelijk worden.

Hoe groot het effect op de EU-markt zal zijn, hangt af van de vraag hoeveel landen aan het vergunningensysteem zullen deelnemen. Het effect zou minimaal zijn als alleen een paar van de belangrijkste exportlanden deelnemen, maar wordt groter als alle belangrijke exportlanden deelnemen.

De invoering van het vergunningensysteem in tropische landen zal het meeste effect hebben in de zes lidstaten die samen 83% van de invoer van tropisch hardhout in de EU voor hun rekening nemen. Wat betreft de invoer uit landen met een gematigd klimaat, met name Rusland, zal het effect zich concentreren op de noordelijke EU-lidstaten. De invoer vanuit Rusland naar de EU is vele malen groter dan de invoer vanuit tropische landen; hiermee moet rekening gehouden worden bij de opzet van een vrijwillig vergunningensysteem in het kader van een partnerschap met tropische landen.

In de partnerschapsovereenkomsten met houtproducerende landen moeten bepalingen worden opgenomen met betrekking tot het toezicht op het vergunningensysteem. Deze worden ook beschreven in de ontwerpverordening.

In het licht van het voorgaande doet de Commissie een voorstel voor een vergunningensysteem voor de invoer van hout, uit te voeren door middel van partnerschappen op vrijwillige basis met houtproducerende landen. Een uitgebreid voorstel daartoe wordt hierbij ingediend.