Toelichting bij COM(2002)400 - In of op levensmiddelen gebruikte of te gebruiken rookaroma's

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

Rookaroma's vallen onder de werkingssfeer van Richtlijn 88/388/EEG van de Raad inzake aroma's. Artikel 5 van die richtlijn bepaalt dat er voorschriften worden vastgesteld voor grondstoffen die voor de bereiding van rookaroma's worden gebruikt en voor de omstandigheden waaronder het chemische proces plaatsvindt. In het kader van de verbetering van de communautaire wetgeving op het gebied van levensmiddelen kondigde de Commissie in het witboek over voedselveiligheid een voorstel aan voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad inzake in of op levensmiddelen gebruikte of te gebruiken rookaroma's.

Op dit moment loopt de situatie betreffende de toelating van rookaroma's in de verschillende lidstaten uiteen. In sommige lidstaten is er een zeer strikte vergunningsprocedure, in andere helemaal niets. Er is dus behoefte aan harmonisatie op communautair niveau.

Dit voorstel is bedoeld om communautaire procedures vast te leggen voor de veiligheidsbeoordeling en de vergunningverlening voor rookaroma's, bedoeld voor gebruik in of op levensmiddelen, ter verwezenlijking van een hoog beschermingsniveau voor de menselijke gezondheid, de bescherming van de belangen van de consument alsmede eerlijke handelspraktijken.

Rookaroma's worden uit gecondenseerde rook gemaakt. De chemische samenstelling van rook is complex en hangt onder andere af van de gebruikte houtsoort, de voor het produceren van de rook gebruikte methode, het watergehalte van het hout en de temperatuur en zuurstofconcentratie tijdens de rookproductie. Algemeen gesproken kunnen gerookte levensmiddelen gezondheidsrisico's inhouden. Bij de bereiding van rookaroma's echter wordt de gecondenseerde rook gefractioneerd en gezuiverd. Als gevolg van dit zuiveringsproces wordt het gebruik van rookaroma's over het algemeen als minder bezwaarlijk voor de gezondheid beschouwd dan het traditionele rookproces.

Uit de gezuiverde primaire rookcondensaten worden tal van uiteenlopende rookaroma's geproduceerd. Het Wetenschappelijk Comité voor de menselijke voeding heeft in zijn verslag van 25 juni 1993 geconcludeerd dat de vele bestaande rookaroma's uit slechts een klein aantal in de handel verkrijgbare rookcondensaten worden bereid en dat daarom de toxicologische beoordeling zich moet richten op het geringe aantal verschillende rookcondensaten en niet op de talloze daarvan afgeleide rookaroma's.

Dit voorstel wil een veiligheidsbeoordeling en een vergunningsprocedure invoeren voor primaire rookcondensaten en primaire teerfracties die als zodanig in en op levensmiddelen kunnen worden gebruikt en/of voor de bereiding van afgeleide rookaroma's. Uit de beoordeling zal duidelijk worden welke primaire producten geen bedenkingen voor de gezondheid meebrengen en die zullen met gebruiksvoorwaarden worden opgenomen op een positieve lijst van producten, zodat alleen die producten in de Gemeenschap mogen worden gebruikt en geen andere.

Er zijn slechts enkele bedrijven in en buiten de EU die rookaroma's voor de communautaire markt produceren. Elk van deze bedrijven levert een zeer beperkt aantal primaire producten. Naar schatting hoeven niet meer dan 20 producten te worden beoordeeld.

Voorgesteld wordt de vergunningsduur te beperken tot 10 jaar, waarna de vergunning moet worden verlengd. Zo wordt ervoor gezorgd dat de producten van tijd tot tijd opnieuw beoordeeld worden aan de hand van de jongste wetenschappelijke en technische kennis en dat toegelaten producten die niet meer gebruikt worden van de positieve communautaire lijst worden afgevoerd.

Voor het aanvragen van een vergunning voor een primair product moet de aanvrager uitvoerige informatie verstrekken over de productiemethode voor het product zelf en de verschillende stappen bij de productie van ervan afgeleide rookaroma's, het beoogde gebruik in of op specifieke levensmiddelen of levensmiddelencategorieën, de chemische specificaties, toxicologische studies en gevalideerde methoden voor de bemonstering en aantoning van het primaire product en de daarvan afgeleide rookaroma's. De beoordeling wordt verricht door de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid volgens een vastgelegde, termijngebonden en transparante procedure. De Autoriteit moet de Commissie en de lidstaten op de hoogte stellen wanneer zij een aanvraag heeft ontvangen en hen een samenvatting van de aanvraag of het hele dossier toesturen. Als de aanvrager hierom verzoekt, worden bepaalde gegevens vertrouwelijk behandeld, behalve als het gaat om gegevens die rechtstreeks van belang zijn voor de veiligheidsbeoordeling van het product.

Wanneer de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid klaar is met de wetenschappelijke beoordeling, komt de Commissie met een risicomanagementbeslissing die volgens de regelgevingsprocedure van Besluit 1999/468/EG van de Raad moet worden goedgekeurd.

Aangezien er al tal van rookaroma's in de Gemeenschap in de handel zijn, moet de overgang naar een positieve communautaire lijst soepel te verlopen en mag dit geen oneerlijke situatie voor de producenten van rookaroma's opleveren. Daarom trekt het voorstel een periode van 18 maanden uit voor het indienen van aanvragen voor bestaande en nieuwe producten bij de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid. De opstelling van de communautaire lijst zal in één keer gebeuren nadat de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid advies heeft uitgebracht over alle producten waarvoor in die achttien maanden aanvragen zijn ingediend. Zo wordt ervoor gezorgd dat voor alle bedrijven dezelfde voorwaarden gelden. Nadat de lijst zo voor het eerst is opgesteld, kunnen er nieuwe producten aan worden toegevoegd na beoordeling door de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid.

Het Wetenschappelijk Comité voor de menselijke voeding had in zijn verslag van 25 juni 1993 een niet-volledige lijst opgenomen van houtsoorten die voor de productie van rookaroma's mogen worden gebruikt. Deze lijst is als bijlage bij de verordening gevoegd. Houtsoorten die nog niet op de lijst staan, kunnen daaraan worden toegevoegd wanneer met die houtsoorten geproduceerde primaire producten een gunstig advies van de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid hebben gekregen.

Dit voorstel streeft naar een hoog beschermingsniveau voor de menselijke gezondheid en bescherming van de belangen van de consument wat betreft rookaroma's voor gebruik in of op levensmiddelen en naar de eenheid van de markt, met inachtneming van het evenredigheidsbeginsel.

Dit voorstel heeft geen financiële gevolgen voor de begroting van de Europese Gemeenschappen.