Toelichting bij COM(2023)523 - Toepassing in 2022 van Verordening (EG) nr. 1049/2001 inzake de toegang van het publiek tot documenten van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

Inhoudsopgave

1. Inleiding 2

2. Informatie en documenten beschikbaar maken via registers en websites 3

3. Analyse van de verzoeken om toegang tot documenten 4

3.1. Aantal verzoeken (tabellen 3 en 4 in de bijlage) 4

3.2. Aandeel verzoeken per dienst van de Commissie (tabel 5 in de bijlage) 5

4. Uitzonderingen op het toegangsrecht 7

4.1. Soorten verleende toegang (tabellen 8 en 9 in de bijlage) 7

4.2. Aangevoerde uitzonderingen op het recht van toegang (tabel 10 in de bijlage) 8

5. Bij de Europese Ombudsman ingediende klachten 9

6. Nieuwe rechtspraak over toegang tot documenten 9

6.1. Het Hof van Justitie 9

6.1.1. Opheldering over bepaalde procedurele bepalingen 9

6.2. Het Gerecht 10

6.2.1. Opheldering over bepaalde materiële bepalingen 11

6.3. In 2022 tegen de Europese Commissie ingestelde gerechtelijke procedures 11


1. Inleiding

Dit jaarverslag is opgesteld overeenkomstig artikel 17, lid 1, van Verordening (EG) nr. 1049/20011 inzake de toegang van het publiek tot documenten van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie (hierna: “Verordening (EG) nr. 1049/2001” genoemd). Het verslag betreft de uitvoering van Verordening (EG) nr. 1049/2001 door de Commissie in 2022 en is gebaseerd op statistische gegevens, die in de bijlage2 zijn samengevat. Ook wordt in dit verslag verwezen naar de bevindingen van de Europese Ombudsman over de uitvoering van Verordening (EG) nr. 1049/2001 door de Europese Commissie en naar de beslissingen van het Hof van Justitie van de Europese Unie.

Transparantie, integriteit en verantwoordelijkheid zijn essentiële voorwaarden voor een rechtsstaat. Het zijn belangrijke beginselen voor de bevordering van een goed bestuur en het opbouwen van vertrouwen in het beleidsproces, waardoor de legitimiteit en de geloofwaardigheid van openbare instellingen worden vergroot. Het waarborgen dat burgers daadwerkelijk recht op toegang hebben tot documenten die bij de instellingen berusten, is een hoeksteen van de toezegging van de Europese Commissie op het gebied van transparantie3.

Het jaar 2022 is begonnen met hoop op herstel na de pandemie, een herstel dat wordt ondersteund door het herstelinstrument NextGenerationEU. Sinds 24 februari 2022 heeft de niet-uitgelokte en ongerechtvaardigde militaire invasie van Oekraïne door Rusland haar stempel gedrukt op het aantal en de aard van de op grond van Verordening (EG) nr. 1049/2001 ingediende specifieke verzoeken.

De statistieken geven het aantal ontvangen verzoeken en verstrekte antwoorden in 2022 weer4. Na reguliere coderingscorrecties bieden deze statistieken nu nauwkeuriger gegevens dan in voorgaande jaren5. De gegevens over zaken waarin de aangevraagde documenten geheel of gedeeltelijk openbaar zijn gemaakt, worden nader uitgewerkt in hoofdstuk 4 en bevestigen dat de Europese Commissie zich binnen het geheel van haar transparantiebeleid gebonden acht door het recht op toegang tot documenten.

Bij de Europese Commissie worden initiële verzoeken om toegang tot documenten decentraal in behandeling genomen door de verschillende directoraten-generaal en diensten van de Commissie.

Confirmatieve verzoeken worden behandeld door de eenheid Transparantie, documentbeheer en toegang tot documenten van het secretariaat-generaal, met het oog op een onafhankelijke administratieve beoordeling van de in de initiële fase gegeven antwoorden.

Deze eenheid beheerde ook GestDem, het voormalige Commissiebrede interne IT-systeem voor de afhandeling van initiële en confirmatieve verzoeken om toegang tot documenten. Tegelijkertijd heeft de Europese Commissie in 2022 de ontwikkeling afgerond van haar huidige systeem voor het afhandelen van deze verzoeken via een elektronisch onlineportaal, te weten EASE (“Electronic AccesS to European Commission Documents” of “Elektronische toegang tot documenten van de Europese Commissie”). De Commissie heeft EASE in september 2022 in gebruik genomen. Het systeem bestaat uit twee delen:

1. een nieuw online portaal waarmee burgers onder andere informatie kunnen krijgen over toegang tot documenten, initiële en confirmatieve verzoeken kunnen indienen, hulp kunnen krijgen, lopende en afgeronde zaken kunnen bijhouden, hun persoonsgegevens kunnen beheren, kunnen communiceren met de Commissie, elektronisch antwoorden kunnen ontvangen en kunnen zoeken naar aan andere aanvragers openbaar gemaakte documenten6, en
2. een nieuw casemanagementsysteem waarmee Commissiemedewerkers de verzoeken om toegang tot documenten kunnen registreren, toewijzen en behandelen.

Het nieuwe systeem heeft nu het oude systeem GestDem vervangen. Het levert efficiëntievoordelen op en draagt bij aan een automatischer, duidelijker en transparanter proces voor het indienen en afhandelen van verzoeken om toegang tot documenten van de Commissie, zowel voor burgers als voor de Commissie.

De afdelingen van de Commissie worden ondersteund door de dienst Historische Archieven (HAS) voor aanvragen van toegang tot documenten uit archieven van voorgaande commissarissen en hun kabinetten. In 2022 heeft de HAS ondersteuning verleend in 145 gevallen7, met name aan het secretariaat-generaal (43) en de directoraten-generaal Concurrentie (21), Onderwijs, Jeugd, Sport en Cultuur (20), Justitie en Consumentenzaken (19), Personele Middelen en Veiligheid (19) en Handel (17).

2. Informatie en documenten beschikbaar maken via registers en websites

De Commissie publiceert een breed spectrum van juridische, administratieve, beleids- en andere documenten via verschillende websites en registers8. Veel documenten zijn beschikbaar in het register van documenten van de Commissie, het register van gedelegeerde en uitvoeringshandelingen en andere organisatiebrede registers die het secretariaat-generaal beheert, terwijl andere documenten te vinden zijn op door directoraten-generaal beheerde websites of op EUR-Lex.

In 2022 zijn er 12 196 nieuwe documenten aan RegDoc toegevoegd (zie tabel 1 in de bijlage), die binnen de volgende categorieën vallen: C, COM, JOIN, OJ, PV, SEC of SWD9.

In 2022 bedroeg het aantal bezoekers van “Toegang tot documenten” op de Europa-website10 13 966. Er werden 32 685 pagina’s bekeken (zie tabel 2 in de bijlage).

3. Analyse van de verzoeken om toegang tot documenten


1. Aantal verzoeken11 (tabellen 3 en 4 in de bijlage)

Zoals de onderstaande grafiek laat zien, werden er in 2022 in totaal 7 410 initiële verzoeken ingediend. De Europese Commissie verstrekte 7 503 antwoorden op grond van Verordening (EG) nr. 1049/2001 en 8 649 antwoorden in totaal12.


In 2022 waren er in totaal 418 confirmatieve verzoeken om herziening door de Commissie van initiële antwoorden die volledige of gedeeltelijke weigering van toegang inhouden, een opvallende stijging met bijna 17,8 % ten opzichte van 2021. De Europese Commissie verstrekte 296 antwoorden op grond van Verordening (EG) nr. 1049/2001 en 398 antwoorden in totaal11.



2. Aandeel verzoeken per dienst van de Commissie (tabel 5 in de bijlage)13

In 2022 ontving het secretariaat-generaal het hoogste aandeel initiële verzoeken (11,7 %). Dit werd gevolgd door het directoraat-generaal Interne Markt, Industrie, Ondernemerschap en Midden- en Kleinbedrijf (8,7 %), het directoraat-generaal Internationale Partnerschappen (8,3 %), het directoraat-generaal Gezondheid en Voedselveiligheid (7 %) en het directoraat-generaal Europees Nabuurschapsbeleid en Uitbreidingsonderhandelingen (5,7 %). De overige afdelingen van de Europese Commissie ontvingen elk minder dan 5 % van alle initiële verzoeken.


In 2022 werd het grootste aandeel confirmatieve verzoeken ingediend in verband met zaken die initieel door het secretariaat-generaal waren behandeld (12,0 %). Dit werd gevolgd door het directoraat-generaal Energie (10,1 %), het directoraat-generaal Financiële Stabiliteit, Financiële Diensten en Kapitaalmarktenunie (9,1 %), het directoraat-generaal Justitie en Consumentenzaken (7,4 %), het directoraat-generaal Concurrentie (7,2 %), het directoraat-generaal Gezondheid en Voedselveiligheid (6,7 %) en het directoraat-generaal Migratie en Binnenlandse Zaken (5,5 %). De overige afdelingen van de Europese Commissie ontvingen elk minder dan 5 % van alle confirmatieve verzoeken.


4. Uitzonderingen op het toegangsrecht14

Er gelden verschillende uitzonderingen op het recht op toegang als bedoeld in Verordening (EG) nr. 1049/2001, die in artikel 4 van de verordening worden opgesomd. Volledige of gedeeltelijke afwijzingen moeten met minstens een van deze uitzonderingen worden gerechtvaardigd.


3. Soorten verleende toegang (tabellen 8 en 9 in de bijlage)



4. Aangevoerde uitzonderingen op het recht van toegang15 (tabel 10 in de bijlage)


5. Bij de Europese Ombudsman ingediende klachten

In 2022 opende de Europese Ombudsman 56 nieuwe onderzoeken waarin toegang tot documenten het hoofdvoorwerp of een subsidiair onderdeel van de klacht was, tegen 41 in 2021, en sloot de Ombudsman 44 klachten af tegen 32 in 202116.

Tegen deze achtergrond was er volgens de Europese Ombudsman in 2 van de 44 gesloten zaken sprake van wanbestuur17. De overige 42 zaken werden afgesloten zonder enige opmerkingen of suggesties voor verbeteringen.

6. Nieuwe rechtspraak over toegang tot documenten


5. Het Hof van Justitie

In 2022 heeft het Hof van Justitie twee beschikkingen gegeven18 en een arrest in hogere voorziening gewezen19 inzake het recht op toegang van het publiek tot documenten op grond van Verordening (EG) nr. 1049/2001 in zaken waarin de Europese Commissie partij was.

In één zaak gelastte het Hof dat de zaak moest worden doorgehaald in het register van het Hof, toen de verzoekende partij de procedure besloot te staken20.

In één zaak heeft het Hof de hogere voorziening gedeeltelijk niet-ontvankelijk en gedeeltelijk ongegrond verklaard21.

In één zaak heeft het de beschikking van het Gerecht vernietigd voor zover het Gerecht het beroep bij die beschikking niet-ontvankelijk had verklaard, de zaak terugverwezen naar het Gerecht en het beroep voor het overige verworpen22.



1. Opheldering over bepaalde procedurele bepalingen

Het Hof van Justitie heeft opnieuw verklaard dat de aanvrager in zijn verzoek om toegang tot documenten niet uitdrukkelijk hoeft te verwijzen naar Verordening (EG) nr. 1049/2001 om die onder deze verordening te laten behandelen, zelfs als de aangevraagde documenten te maken hebben met onderzoeken waarop andere, mogelijk door de aanvrager genoemde regelgeving, van toepassing is23.


6. Het Gerecht

In 2022 heeft het Gerecht 26 arresten gewezen of beschikkingen gegeven24 in procedures waarin de Europese Commissie partij was met betrekking tot besluiten betreffende het recht op toegang tot documenten uit hoofde van Verordening (EG) nr. 1049/2001, tegenover 11 in 2021.

Het beroep tot nietigverklaring werd in zeven zaken verworpen25. In vijf zaken oordeelde het Gerecht dat er geen uitspraak hoefde te worden gedaan26. In zes zaken werd het beroep niet-ontvankelijk27 of kennelijk niet-ontvankelijk28 verklaard. In één zaak oordeelde het Gerecht dat geen uitspraak hoefde te worden gedaan en verwierp het voor het overige het beroep29. In twee zaken besliste het dat geen uitspraak hoefde te worden gedaan en werd de zaak niet-ontvankelijk30 of kennelijk niet-ontvankelijk31 verklaard.

In één zaak werd het besluit door het Gerecht nietig verklaard32. In één zaak oordeelde het Gerecht dat er geen uitspraak hoefde te worden gedaan voor een deel van de vordering, verklaarde het het bestreden besluit nietig voor zover daarbij de toegang werd geweigerd tot de betrokken documenten, en verwierp het voor het overige het beroep33. In één zaak verklaarde het Gerecht het bestreden besluit nietig en verwierp het beroep voor het overige34.

In één zaak gelastte het Gerecht dat de zaak in zijn register werd doorgehaald nadat de verzoekende partij had besloten de procedure te staken35.

In één zaak gelastte het Gerecht opschorting van het besluit van de Europese Commissie betreffende een confirmatief verzoek om toegang van het publiek tot documenten afkomstig van de Hongaarse autoriteiten, voor zover dat besluit toegang verleende tot documenten afkomstig van die autoriteiten36.

In het kader van deze rechtspraak uit 2022 had het Gerecht de gelegenheid opheldering te bieden in kwesties van materiële en meer procedurele aspecten van de uitvoering van Verordening (EG) nr. 1049/2001.



1. Opheldering over bepaalde materiële bepalingen

In 2022 hadden de materiële verduidelijkingen van het Gerecht in wezen betrekking op de toepassing van de uitzonderingen in verband met de bescherming van commerciële belangen37, gerechtelijke procedures38, juridisch advies39 en het besluitvormingsproces van de instelling40. Voorts heeft het Gerecht verdere verduidelijkingen verstrekt met betrekking tot de term “hoger openbaar belang”41 en het algemene vermoeden van vertrouwelijkheid42.


7. In 2022 tegen de Europese Commissie ingestelde gerechtelijke procedures

In 2022 werden bij de rechterlijke instanties van de Unie 11 zaken aanhangig gemaakt waarbij de Commissie betrokken was, tegen 27 zaken in 2021.

Negen zaken betreffen bij het Gerecht ingestelde vorderingen43. Drie daarvan zijn in 2022 al gesloten bij de hierboven genoemde beschikkingen44.

Daarnaast werden bij het Hof van Justitie twee nieuwe hogere voorzieningen ingesteld tegen een arrest van het Gerecht in zaken waarin de Europese Commissie partij was45. Een van deze zaken is in 2022 al gesloten bij de hierboven genoemde beschikking46.

1Verordening (EG) nr. 1049/2001 van het Europees Parlement en de Raad van 30 mei 2001 inzake de toegang van het publiek tot documenten van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie (PB L 145 van 31.5.2001, blz. 43).

2Tenzij anders wordt vermeld, zijn de statistieken in dit verslag gebaseerd op gegevens uit de IT-toepassingen van de Europese Commissie per 31 december 2022, zoals bijgewerkt na latere correcties van de codering. De percentages in het beschrijvende gedeelte van het verslag worden afgerond op de dichtstbijzijnde decimaal.

3 https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/new-push-european-democracy_nl

4De statistieken vormen geen afspiegeling van het aantal opgevraagde of (gedeeltelijk) vrijgegeven documenten. Dat aantal was veel hoger omdat individuele verzoeken betrekking kunnen hebben op meerdere documenten of zelfs hele dossiers over een specifiek onderwerp of een specifieke procedure.

5Om deze reden kunnen de cijfers in dit verslag enigszins verschillen van de cijfers uit eerdere verslagen.

6 www.ec.europa.eu/transparency/documents-request">https://www.ec.europa.eu/transparency/documents-request

7Tegenover 175 in 2021.

8De lijst met bronnen is bijvoorbeeld te vinden op https://commission.europa.eu/about-european-commission/service-standards-and-principles/transparency/access-documents/how-access-commission-documents_nl

9De afkortingen staan voor: C: autonome handelingen van de Commissie; COM: wetgevingsvoorstellen van de Commissie en andere documenten die werden meegedeeld aan andere instellingen, met de voorbereidende documenten; JOIN: gemeenschappelijke handelingen van de Commissie en de hoge vertegenwoordiger; OJ: agenda’s van de vergaderingen van de Commissie; P: beslissingen van de voorzitter van de Commissie; PV: notulen van de vergaderingen van de Commissie; SEC: documenten van de Commissie die niet onder de andere categorieën vallen; SWD: werkdocumenten van de diensten van de Commissie.

10Toegang tot documenten: https://commission.europa.eu/about-european-commission/service-standards-and-principles/transparency/access-documents_nl

11Meer statistieken over het sociale en beroepsprofiel en de geografische herkomst van de aanvragers staan in de tabellen 6 en 7 in de bijlage.

12Het aantal antwoorden omvat alle soorten antwoorden van de Europese Commissie, variërend van antwoorden op grond van Verordening (EG) nr. 1049/2001 (waaronder antwoorden waarin de Commissie verklaarde dat zij niet beschikt over de gevraagde documenten) tot antwoorden uit hoofde van andere rechtskaders (vanwege de inhoud van het verzoek, de status van de verzoeker enz.) of zelfs verzoeken waarvan de behandeling is afgesloten omdat de verzoeker heeft verzuimd de gevraagde opheldering te verschaffen of niet aan de procedurele vereisten heeft voldaan.

13De onderstaande gegevens voor het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) hebben uitsluitend betrekking op de verzoeken om toegang tot documenten met betrekking tot zijn administratieve activiteiten, die geregistreerd zijn in GestDem of EASE. Verzoeken om toegang tot documenten met betrekking tot zijn onderzoeksactiviteiten zijn, vanwege het gevoelige karakter hiervan, onderworpen aan een speciale procedure in overeenstemming met artikel 3, lid 3, en artikel 4 van de Uitvoerige regels voor de toepassing van Verordening (EG) nr. 1049/2001. Verder moet worden benadrukt dat de Commissie sinds de oprichting van de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO) uitsluitend documenten van de Dienst Instrumenten voor buitenlands beleid onder zich heeft.

14De gegevens over 2022 in hoofdstuk 4 betreffen uitsluitend antwoorden tot 23 september 2022, toen de gegevens uit GestDem, de buiten gebruik gestelde interne toepassing voor toegang tot documenten, zijn overgeplaatst naar de nieuwe toepassing EASE. De gegevens in EASE zullen hun weerslag krijgen in de volgende jaarverslagen.

15Op basis van artikel 4 van Verordening (EG) nr. 1049/2001. De categorie “Bezwaar van een lidstaat of derde” wordt niet meer gebruikt aangezien deze geen uitzondering vormt in de zin van artikel 4 van Verordening (EG) nr. 1049/2001. Deze categorie komt echter nog steeds voor, omdat de beschikbare ruwe gegevens niet in alle gevallen konden worden uitgesplitst overeenkomstig de uitzonderingen van artikel 4 van Verordening (EG) nr. 1049/2001.

16De statistieken hebben betrekking op de dossiers die de Ombudsman in behandeling had voor alle afdelingen van de Commissie, met uitzondering van OLAF.

17In zaak 1316/2021 verlangde de klager toegang tot tekstberichten en andere documenten betreffende gesprekken over de aanschaf van vaccins tegen COVID-19 tussen de Commissievoorzitter en de bestuursvoorzitter van een farmaceutisch bedrijf. Volgens de Commissie voldoen tekstberichten niet aan de criteria voor de registratie van interne documenten omdat de inhoud ervan kortlopend van aard is. De Ombudsman nam het standpunt in dat het feit dat de Commissie deze berichten niet identificeerde en beoordeelde, wanbestuur inhield. In zaak 211/2022 verlangde de klager van de Commissie onder andere toegang tot e-mails van haar vertegenwoordigers in Griekenland betreffende de migratiesituatie in twee probleemgebieden. De Commissie bevestigde dat de door de klager aangevraagde e-mails niet langer bestonden, aangezien zij waren vernietigd overeenkomstig het toepasselijke bewaarbeleid en niet voldeden aan de criteria om documenten te registreren. Naar de mening van de Ombudsman kwam het feit dat de Commissie de op dat moment nog bestaande e-mails niet identificeerde en beoordeelde, neer op wanbestuur.

18 Beschikkingen van 1 februari 2022, ViaSat, Inc./Europese Commissie, C-235/20 P, EU:C:2022:94, en 19 mei 2022, TUIfly GmbH/Europese Commissie, C-764/21, EU:T:2022:407.

19Arrest van 13 januari 2022, Liviu Dragnea/Europese Commissie, C‑351/20 P, EU:C:2022:8.

20Beschikking in ViaSat, Inc./Europese Commissie, C-235/20 P, reeds aangehaald.

21Beschikking in TUIfly GmbH/Europese Commissie, C-764/21 P, reeds aangehaald.

22Arrest in de zaak Liviu Dragnea/Europese Commissie, C‑351/20 P, reeds aangehaald.

23Arrest in de zaak Liviu Dragnea/Europese Commissie, C‑351/20 P, reeds aangehaald, punten 71-75.

24Beschikkingen van 2 juni 2022, Bertalan Tóth/Europese Commissie, T-17/22; 17 augustus 2022, Edward William Batchelor/Europese Commissie, T-85/18; 8 november 2022, Hahn Rechtsanwälte PartG mbB/Europese Commissie, T-87/22; 8 juni 2022, Hongarije/Europese Commissie, T‑104/22 R; 25 maart 2022, Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-151/21, EU:T:2022:208; 6 april 2022, Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-154/21, EU:T:2022:231; 12 oktober 2022, Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-165/22; 18 maart 2022, Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-232/21; 5 oktober 2022, Andrea Homoki/Europese Commissie, T-517/19 INTP; 13 mei 2022, Patrick Swords/Europese Commissie, T-586/21, EU:T:2022:294; 22 november 2022, Validity Foundation/Europese Commissie, T-640/20; 12 mei 2022, ClientEarth AISBL/Europese Commissie, T-661/21, EU:T:2022:286; 1 maart 2022, Smart Kid S.A./Europese Commissie, T-712/21; 14 september 2022, Liviu Dragnea/Europese Commissie, T‑738/18 RENV; 6 juli 2022, ClientEarth AISBL/Europese Commissie, T-792/21, en arresten van 19 oktober 2022, “Sistem ecologica” production, trade and services d.o.o. Srbac/Europese Commissie, T-81/21, EU:T:2022:641; 2 maart 2022, Huhtamaki Sàrl/Europese Commissie, T-134/20, EU:T:2022:100; 28 september 2022, Agrofert, a.s./Europees Parlement, T-174/21, EU:T:2022:586; 5 oktober 2022, Ondřej Múka/Europese Commissie, T-214/21, EU:T:2022:607; 5 oktober 2022, Giorgio Basaglia/Europese Commissie, T-257/21, EU:T:2022:608; 14 september 2022, Pollinis France/Europese Commissie, gevoegde zaken T-371/20 en T‑554/20, EU:T:2022:556; 7 september 2022, Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-448/21, EU:T:2022:525; 6 april 2022, Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-506/21, EU:T:2022:225; 12 oktober 2022, Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-524/21, EU:T:2022:632; 1 juni 2022, Algebris (UK) en Anchorage Capital Group/Europese Commissie, T-570/17, EU:T:2022:314, en 7 september 2022, Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-651/21, EU:T:2022:526.

25 Arresten in de zaken “Sistem ecologica” production, trade and services d.o.o. Srbac/Europese Commissie, T-81/21, reeds aangehaald; Ondřej Múka/Europese Commissie, T-214/21, reeds aangehaald; Giorgio Basaglia/Europese Commissie, T-257/21, reeds aangehaald; Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-448/21, reeds aangehaald; Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-506/21, reeds aangehaald; Algebris (UK) en Anchorage Capital Group/Europese Commissie, T-570/17, reeds aangehaald, en Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-651/21, reeds aangehaald.

26Te weten de beschikkingen in de zaken Bertalan Tóth/Europese Commissie, T-17/22, reeds aangehaald; Patrick Swords/Europese Commissie, T-586/21, reeds aangehaald; ClientEarth AISBL/Europese Commissie, T-661/21, reeds aangehaald; Liviu Dragnea/Europese Commissie, T‑738/18 RENV, reeds aangehaald, en ClientEarth AISBL/Europese Commissie, T-792/21, reeds aangehaald.

27Te weten de beschikkingen in de zaken Edward William Batchelor/Europese Commissie, T-85/18, reeds aangehaald; Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-165/22, reeds aangehaald, en Andrea Homoki/Europese Commissie, T-517/19 INTP, reeds aangehaald.

28Te weten de beschikkingen in de zaken Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-151/21, reeds aangehaald; Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-154/21, reeds aangehaald, en Smart Kid S.A./Europese Commissie, T-712/21, reeds aangehaald.

29Arrest in de zaak Agrofert, a.s./Europees Parlement, T-174/21, reeds aangehaald.

30Beschikking in de zaak Validity Foundation/Europese Commissie, T-640/20, reeds aangehaald.

31Beschikking in de zaak Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-232/21, reeds aangehaald.

32Arrest in de zaak Pollinis France/Europese Commissie, gevoegde zaken T-371/20 en T‑554/20, reeds aangehaald.

33Arrest in de zaak Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-524/21, reeds aangehaald.

34Arrest in de zaak Huhtamaki Sàrl/Europese Commissie, T-134/20, reeds aangehaald.

35Beschikking in de zaak Hahn Rechtsanwälte PartG mbB/Europese Commissie, T-87/22, reeds aangehaald.

36Beschikking in de zaak Hongarije/Europese Commissie, T‑104/22 R, reeds aangehaald.

37Arrest in de zaak Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-651/21, reeds aangehaald, punt 108.

38Arrest in de zaak Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-524/21, reeds aangehaald, punten 45-47, 49, 60.

39Arrest in de zaak Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-651/21, reeds aangehaald, punten 64 en 65.

40Arresten in de zaken Pollinis France/Europese Commissie, gevoegde zaken T-371/20 en T‑554/20, reeds aangehaald, punten 97, 111-113, 116, 117, 125-127, 131, 134-136; Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-448/21, reeds aangehaald, punt 77, en Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-651/21, reeds aangehaald, punt 87.

41Arrest in de zaak Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-651/21, reeds aangehaald, punten 42, 66, 90.

42 Arresten in de zaken Huhtamaki Sàrl/Europese Commissie, T-134/20, reeds aangehaald, punten 59, 60, 71-73, 75 en 78; Agrofert, a.s./Europees Parlement, T-174/21, reeds aangehaald, punten 92-94; Ondřej Múka/Europese Commissie, T-214/21, reeds aangehaald, punt 55, en Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-651/21, reeds aangehaald, punt 105.

43Zaken Bertalan Tóth/Europese Commissie, T-17/22, reeds aangehaald; Asesores Comunitarios, SL/Europese Commissie, T‑77/22; Hahn Rechtsanwälte PartG mbB/Europese Commissie, T-87/22, reeds aangehaald; Hongarije/Europese Commissie, T‑104/22; Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-165/22, reeds aangehaald; TotalEnergies Marketing Nederland NV/Europese Commissie, T-332/22; Herbert Smith Freehills LLP/Europese Commissie, T-570/22; Veneziana Energia Risorse Idriche Territorio Ambiente Servizi SpA/Europese Commissie, T-602/22, en Paola Primicerj/Europese Commissie, T-612/22.

44Bertalan Tóth/Europese Commissie, T-17/22, reeds aangehaald; Hahn Rechtsanwälte PartG mbB/Europese Commissie, T-87/22, reeds aangehaald, en Hans-Wilhelm Saure/Europese Commissie, T-165/22, reeds aangehaald.

45 Zaken Pollinis France/Europese Commissie, C-726/22 P, en TUIfly GmbH/Europese Commissie, C-764/21 P, reeds aangehaald.

46Beschikking in de zaak TUIfly GmbH/Europese Commissie, C-764/21 P, reeds aangehaald.

NL NL