Memorie van toelichting - Wijziging van de begrotingsstaat van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) voor het jaar 2023 (wijziging samenhangende met Miljoenennota)

Deze memorie van toelichting i is onder nr. 2 toegevoegd aan wetsvoorstel 36435 XVII - Wijziging begroting Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking 2023 (wijziging samenhangende met Miljoenennota).

1.

Kerngegevens

Officiële titel Wijziging van de begrotingsstaat van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) voor het jaar 2023 (wijziging samenhangende met Miljoenennota); Memorie van toelichting; Memorie van toelichting
Document­datum 27-09-2023
Publicatie­datum 28-09-2023
Nummer KST36435XVII2
Kenmerk 36435 XVII, nr. 2
Externe link origineel bericht
Originele document in PDF

2.

Tekst

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Vergaderjaar 2023-

2024

36 435 XVII

Wijziging van de begrotingsstaat van Buitenlandse Handel en

Ontwikkelingssamenwerking (XVII) voor het jaar 2023 (wijziging samenhangende met Miljoenennota)

Nr. 2

MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2023 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat voor het Ministerie Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, E.N.A.J. Schreinemacher

kst-36435-XVII-2 ISSN 0921 - 7371 's-Gravenhage 2023

B. BEGROTINGSTOELICHTING

  • 1. 
    Leeswijzer

De voorliggende suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de Voorjaarsnota 2023 van hoofdstuk XVII van de begroting van het Rijk.

Hoofdstuk 2 bevat per beleidsartikel een tabel budgettaire gevolgen van beleid. Na de tabel «budgettaire gevolgen van beleid» wordt een toelichting op de mutaties gegeven. Hierbij worden per artikel de mutaties die groter of gelijk zijn aan de ondergrenzen in onderstaande staffel (tabel 1) conform de Rijksbegrotingsvoorschriften toegelicht. De wijzigingen van de verplichtingen worden alleen toegelicht wanneer ze groter zijn dan 10% ten opzichte van de vorige stand op artikelniveau.

Als gevolg van hoger dan verwachte eerstejaars asieluitgaven, heeft een herschikking van het ODA-budget plaatsgevonden. Dit betekent in 2023 een ombuiging van EUR 559 miljoen op de BHOS-begroting. Met deze incidentele suppletoire begroting 2023 wordt de verdeling van deze ombuiging op de BHOS-begroting uiteengezet, zoals toegezegd tijdens het Commissiedebat Humanitaire Hulp d.d. 11 mei 20231. Daarmee wordt de bij eerste suppletoire begroting op verschillende artikelonderdelen administratief geboekte «pro rata» ombuiging tegengeboekt en vervangen door de ombuigingen per artikelonderdeel.

De verhoging van het ODA-budget als gevolg van de nieuwe CPB-raming (Macro-Economische Verkenning (MEV)) verzacht meerjarig de gevolgen van de asieltegenvaller op het ODA-budget, waarmee humanitaire hulp kan worden ontzien van een korting. Het kabinet handelt hiermee in de geest van de motie Grinwis c.s.2 Met deze ISB wordt ook voldaan aan de motie Van der Graaf/Hammelburg.3

Het budget dat in 2023 beschikbaar komt vanwege de MEV wordt met de tweede suppletoire begroting herverdeeld over de diverse artikelonderdelen. In verband met de korte verwerkingstijd na het verschijnen van de MEV-cijfers is dit budget nu per thema op «Nog te verdelen» geboekt.

Gezien het feit dat de ombuiging gedurende het lopende jaar duidelij'k werd, is gekozen voor een technische verwerking in 2023. Dit betekent dat alleen is omgebogen op budgetten die nog niet juridisch verplicht zij'n. De rest van de ombuiging wordt behaald door betalingen door te schuiven naar 2024. Daarnaast is gekeken naar de uitvoerbaarheid van de programmering voor 2023.

Tabel 1 Ondergrenzen conform RBV

 

Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen

Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)

Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)

< 50

1

2

=> 50 en < 200

2

4

=> 200 en < 1.000

5

10

=> 1.000

10

20

  • 2. 
    Beleidsartikelen

Artikel 1: Duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleidsartikel 1 Duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen (mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag) (bedragen x € 1.000)

 
   

Vastgestelde

Mutaties

Stand

   

begroting

suppletoire

suppletoire

   

(incl.

begroting

begroting

   

Suppletoire

Prinsjesdag

Prinsjesdag (3)

   

Begrotingen,

(2)

  • (1)+ (2)
   

NvW en amende-

   
   

menten) (1)

   
   

2023

2023

2023

 

Verplichtingen

501.495

30.610

532.105

 

Uitgaven:

     
 

Programma-uitgaven totaal waarvan juridisch verplicht

572.242

30.610

602.852

1.1

Duurzaam handels- en investe-ringssysteem, incl. MVO

35.934

  • - 
    3.000

32.934

 

Subsidies (regelingen)

MVO en beleidsondersteuning (ODA)

15.875

  • 3.000

12.875

 

MVO en beleidsondersteuning (non-ODA)

4.338

0

4.338

 

Opdrachten

MVO en beleidsondersteuning (non-ODA)

2.226

0

2.226

 

Bijdrage aan agentschappen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

2.300

0

2.300

 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

MVO en beleidsondersteuning

(ODA)

5.000

0

5.000

 

Contributies internationaal ondernemen (non-ODA)

6.195

0

6.195

1.2

Versterkte Nederlandse Handelsen Investeringspositie

96.181

0

96.181

 

Subsidies (regelingen)

Programma's internationaal ondernemen

10.000

0

10.000

 

Versterking concurrentiepositie Nederland

6.502

0

6.502

 

Invest Internationaal

9.780

0

9.780

 

Dutch Trade and Investment Fund

4.499

0

4.499

 

Garanties

Dutch Trade and Investment Fund

1.500

0

1.500

 

Opdrachten

Programma's internationaal ondernemen

10.566

0

10.566

 

Dutch Trade and Investment Fund

4.186

0

4.186

 

Wereldtentoonstelling

4.000

0

4.000

 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties suppletoire begroting

Prinsjesdag

(2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

 

2023

2023

2023

Bijdrage aan agentschappen Rijksdienst voor ondernemend Nederland

45.148

0

45.148

1.3    Versterkte private sector en arbeidsmarkt in ontwikkelingslanden

440.127

33.610

473.737

Subsidies (regelingen) Marktontwikkeling en markttoegang

13.450

  • 4.000

9.450

Economic governance and institutions

12.900

  • 7.700

5.200

Financiële sector ontwikkeling

42.270

0

42.270

Infrastructuurontwikkeling

31.460

  • 1.673

29.787

Duurzame productie en handel

44.700

  • 16.000

28.700

(Jeugd)werkgelegenheid

9.000

0

9.000

Nexus onderwijs en werk

9.825

0

9.825

Lokale private sector ontwikkeling

4.590

0

4.590

Leningen

Infrastructuurontwikkeling

9.000

  • 9.000

0

Financiële sector ontwikkeling

20.000

0

20.000

Garanties

Financiële sector ontwikkeling

10.000

0

10.000

Opdrachten

Marktontwikkeling en markttoegang

11.000

0

11.000

Economic governance and institutions

17.000

  • 13.000

4.000

Financiële sector ontwikkeling

4.000

0

4.000

Infrastructuurontwikkeling

7.750

0

7.750

(Jeugd)werkgelegenheid

25.850

0

25.850

Bijdrage aan agentschappen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

24.000

0

24.000

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

International Labour Organisation

5.700

0

5.700

Lokale private sector ontwikkeling

45.925

0

45.925

Marktontwikkeling en markttoegang

15.200

  • 7.800

7.400

Partnershipprogramma ILO

6.500

0

6.500

Economic governance and institutions

6.000

0

6.000

Financiële sector ontwikkeling

17.000

0

17.000

Infrastructuurontwikkeling

115.790

  • 30.500

85.290

(Jeugd)werkgelegenheid

0

0

0

Nexus onderwijs en werk

14.000

0

14.000

Nog te verdelen

Nog te verdelen

  • 82.783

123.283

40.500

Ontvangsten

14.000

10.000

24.000

Ontvangsten duurzame economische ontwikkeling, handel en

1.10    investeringen

7.000

0

7.000

 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties suppletoire begroting

Prinsjesdag

(2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

 

2023

2023

2023

1.30    Ontvangsten DGGF

7.000

10.000

17.000

Toelichting

Als gevolg van de hogere bezetting bij het COA van eerstejaars asielzoekers uit DAC-landen, heeft er een herschikking plaatsgevonden binnen het ODA-budget. Dit betekent een ombuiging op de BHOS-programma's. De bij eerste suppletoire begroting op verschillende artikelonderdelen administratief geboekte «pro rata» ombuiging wordt tegengeboekt en vervangen door de ombuigingen per artikelonderdeel.

Op artikel 1.3 wordt per saldo EUR 61 miljoen omgebogen. Vanwege de MEV is de ombuiging circa EUR 40,5 miljoen lager dan bij Voorjaarsnota voorzien. Dit wordt bij tweede suppletoire begroting herverdeeld over de diverse artikelonderdelen.

Voor het infrastructuur programma wordt EUR 35 miljoen aan betalingen uitgesteld naar 2024 en EUR 19,5 miljoen onverplichte ruimte ingeleverd.

Ook worden jaarbijdragen voor het programma duurzame productie en handel uitgesteld naar 2024 (EUR 16 miljoen).

Op het thema marktontwikkeling wordt EUR 11,8 miljoen omgebogen door het kasritme van een grote activiteit uit te stellen tot 2024.

De ombuiging bij economic governance van EUR 17,7 miljoen wordt ingvuld door EUR 7,7 miljoen aan betalingen van lopende verplichtingen uit te stellen naar 2024. Voor de overige EUR 10 miljoen die wordt omgebogen, worden nieuwe verplichtingen (met kasuitgaven in 2023) uitgesteld en worden de betalingen voor nieuwe verplichtingen uitgesteld naar 2024 of 2025.

De aflossingen op de wisselfinancieringen van DGGF III worden EUR 10 miljoen hoger geraamd.

Artikel 2: Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid, water en klimaat

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleidsartikel 2 Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid, water en klimaat (mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag) (bedragen x € 1.000)

 
   

Vastgestelde

Mutaties

Stand

   

begroting

suppletoire

suppletoire

   

(incl.

begroting

begroting

   

Suppletoire

Prinsjesdag

Prinsjesdag (3)

   

Begrotingen,

(2)

  • (1)+ (2)
   

NvW en amende-

   
   

menten) (1)

   
   

2023

2023

2023

 

Verplichtingen

1.125.178

119.430

1.244.608

 

Uitgaven:

     
 

Programma-uitgaven totaal waarvan juridisch verplicht

792.660

75.348

868.008

2.1

Voedselzekerheid

281.204

108.350

389.554

 

Subsidies (regelingen)

Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen

15.000

  • 2.000

13.000

 

Bevorderen inclusieve, duurzame groei in de agrarische sect.

14.000

0

14.000

 

Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid

3.000

0

3.000

 

Uitbannen huidige honger en voeding

20.327

  • 4.000

16.327

 

Voedselzekerheid

61.509

  • 6.000

55.509

 

Opdrachten

Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid

20.550

0

20.550

 

Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen

10.000

0

10.000

 

Voedselzekerheid

1.000

0

1.000

 

Bijdrage aan agentschappen Rijksdienst voor ondernemend Nederland

3.370

0

3.370

 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

Voedselzekerheid

124.298

  • 4.000

120.298

 

Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen

25.000

  • 8.000

17.000

 

Bevorderen inclusieve, duurzame groei in de agrarische sect.

40.500

0

40.500

 

Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid

27.000

0

27.000

 

Uitbannen huidige honger en voeding

52.000

  • 4.000

48.000

 

Nog te verdelen

Nog te verdelen

  • 136.350

136.350

0

2.2

Water

201.367

  • - 
    2.132

199.235

 

Subsidies (regelingen)

Waterbeheer

26.767

  • 600

26.167

 

Drinkwater en sanitatie

26.695

3.868

30.563

 

Opdrachten

Waterbeheer

3.770

  • 600

3.170

 

Vastgestelde

Mutaties

Stand

 

begroting

suppletoire

suppletoire

 

(incl.

begroting

begroting

 

Suppletoire

Prinsjesdag

Prinsjesdag (3)

 

Begrotingen,

(2)

  • (1)+ (2)
 

NvW en amende-

   
 

menten) (1)

   
 

2023

2023

2023

Bijdrage aan agentschappen Rijksdienst voor ondernemend Nederland

2.000

0

2.000

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

Waterbeheer

96.385

  • 4.800

91.585

Drinkwater en sanitatie

45.750

0

45.750

2.3    Klimaat

310.089

  • - 
    30.870

279.219

Subsidies (regelingen)

Klimaat algemeen

33.863

0

33.863

Hernieuwbare energie

Dutch Fund for Climate and

26.000

0

26.000

Development

40.000

0

40.000

Bijdrage aan agentschappen Rijksdienst voor ondernemend Nederland

3.400

0

3.400

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

Contributie IZA/IZT

357

0

357

Klimaatprogramma's (non-ODA)

1.595

130

1.725

Klimaat algemeen

160.232

  • 31.000

129.232

Hernieuwbare energie

36.000

0

36.000

UNEP

8.642

0

8.642

Toelichting

Als gevolg van de hogere bezetting bij het COA van eerstejaars asielzoekers uit DAC-landen, heeft er een herschikking plaatsgevonden binnen het ODA-budget. Dit betekent een ombuiging op de BHOS-programma's. De bij eerste suppletoire begroting op verschillende artikelonderdelen administratief geboekte «pro rata» ombuiging wordt tegengeboekt en vervangen door de ombuigingen per artikelonderdeel.

Op artikel 2 wordt een aantal betalingen aangehouden, bijvoorbeeld van voedselprojecten in de Democratische Republiek Congo, voor klimaatfi-nanciering en voor Gain/CARE. Daarnaast wordt er onverplichte ruimte op water ingeleverd en worden voedselsubsidies verminderd, bijvoorbeeld in verband met de oorlog in Soedan.

Zoals gemeld aan het parlement op 4 juli 2023 (Kamerstuk 36 045 nr. 165), is er EUR 3,9 miljoen vrijgemaakt uit algemene middelen ter ondersteuning van waterbedrijven in Oekraine, door middel van financiële ondersteuning van Nederlandse publieke drinkwaterbedrijven (verenigd in WaterWorX en vertegenwoordigd door Vitens Evides International).

Artikel 3: Sociale vooruitgang Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleidsartikel 3 Sociale vooruitgang (mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag) (bedragen x € 1.000)

 
   

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties suppletoire begroting

Prinsjesdag

(2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

   

2023

2023

2023

 

Verplichtingen

454.932

108.336

563.268

 

Uitgaven:

     
 

Programma-uitgaven totaal waarvan juridisch verplicht

739.442

73.782

813.224

3.1

Mondiale gezondheid en seksuele en reproductieve gezondheid en rechten

422.983

84.982

507.965

 

Subsidies (regelingen)

Mondiale gezondheid en SRGR Global Fund to Fight Aids, Malaria and Tuberculosis

230.865

0

  • 68.687

0

162.178

0

 

Opdrachten

Mondiale gezondheid en SRGR

16.397

0

16.397

 

Bijdrage aan agentschappen Rijksdienst voor ondernemend Nederland

137

0

137

 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

WHO/PAHO

Mondiale gezondheid en SRGR UNFPA

UNAIDS

Partnershipprogramma WHO

Global Fund to Fight Aids, Malaria and Tuberculosis

UNICEF

Vrouwenrechten en keuzevrijheid

6.713

184.410

60.000

23.000

14.402

0

0

0

0

11.928

  • 11.700

0

0

0

0

0

6.713

196.338

48.300

23.000

14.402

0

0

0

 

Nog te verdelen

Nog te verdelen

  • 112.941

153.441

40.500

3.2

Vrouwenrechten en gendergelijkheid

49.667

0

49.667

 

Subsidies (regelingen) Vrouwenrechten

37.067

  • 4.000

33.067

 

Opdrachten

Vrouwenrechten

0

0

0

 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

Vrouwenrechten

UNWOMEN

6.600

6.000

0

0

6.600

6.000

 

Nog te verdelen

Nog te verdelen

0

4.000

4.000

3.3

Maatschappelijk middenveld

199.642

  • - 
    1.200

198.442

Vastgestelde

Mutaties

Stand

begroting

suppletoire

suppletoire

(incl.

begroting

begroting

Suppletoire

Prinsjesdag

Prinsjesdag (3)

Begrotingen,

(2)

  • (1)+ (2)

NvW en

   

amende-

   

menten) (1)

   

2023

2023

2023

Subsidies (regelingen)

 

Twinningsfaciliteit Suriname Versterking maatschappelijk

850

0

850

middenveld

181.057

  • 5.200

175.857

Opdrachten

Versterking maatschappelijk middenveld

6.000

0

6.000

Versterking maatschappelijk middenveld Monitoringsfonds

1.417

0

1.417

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

Versterking maatschappelijk middenveld

10.318

0

10.318

Nog te verdelen

Nog te verdelen

0

4.000

4.000

3.4    Onderwijs

67.150

  • - 
    10.000

57.150

Subsidies (regelingen) Onderzoeksprogramma's

1.500

0

1.500

Opdrachten

Onderwijs

200

0

200

Onderzoekprogramma's

2.000

0

2.000

Hoger Onderwijs

50.932

  • 10.000

40.932

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

Onderwijs

2.518

0

2.518

Global partnership for education

10.000

0

10.000

Toelichting

Als gevolg van de hogere bezetting bij het COA van eerstejaars asielzoekers uit DAC-landen, heeft er een herschikking plaatsgevonden binnen het ODA-budget. Dit betekent een ombuiging op de BHOS-programma's. De bij eerste suppletoire begroting op verschillende artikelonderdelen administratief geboekte «pro rata» ombuiging wordt tegengeboekt en vervangen door de ombuigingen per artikelonderdeel.

Op artikel 3.1 Mondiale gezondheid en seksuele en reproductieve gezondheid en rechten wordt per saldo EUR 53 miljoen omgebogen. Vanwege de MEV is de ombuiging circa EUR 40,5 miljoen lager dan bij Voorjaarsnota voorzien. De voorziene ombuigingen op 3.2 en 3.3 (ieder EUR 4 miljoen) worden teruggedraaid. Dit wordt bij tweede suppletoire begroting herverdeeld over de diverse artikelonderdelen.

Op 3.1 wordt er omgebogen door het verlagen van de SRGR-budgetten van de posten (totaal EUR 12 miljoen) en inzet van nog niet juridische verplichte middelen (EUR 42 miljoen) door de start van een aantal nieuwe verplichtingen uit te stellen naar 2024 of betalingen voor nieuwe verplichtingen uit te stellen naar 2024.

Zoals gemeld aan het parlement op 4 juli 2023 (Kamerstuk 36 045 nr. 165), is er EUR 25 miljoen vrijgemaakt uit algemene middelen voor geïntegreerde en brede ondersteuning van het gezondheidssysteem in Oekraïne, uitgaande van de gezondheidsnoden zoals onderbouwd in de Ukraine rapid damage and needs assessment. Financiering loopt via multilaterale kanalen waarmee reeds wordt samengewerkt.

Door de verwerking van de «Nog te verdelen» ombuigingen uit de Voorjaarsnota naar de andere (sub)artikelen komt het saldo op artikel 3.1 hoger uit ten opzichte van de eerste suppletoire begroting.

Op artikel 3.3 - Maatschappelijk middenveld worden de uitgaven met EUR 1,2 miljoen verlaagd. Deze uitgaven zijn onderdeel van de verhoging van EUR 2,4 miljoen als gevolg van het amendement Hammelburg en zal nu over 2023 en 2024 verdeeld worden. De mogelijkheden voor een regionaal project in Oost Europa worden onderzocht. Ontwikkeling en uitvoering van deze activiteit met betrokkenheid van meerdere partijen in verschillende landen heeft twee jaar tijd nodig.

Op artikel 3.4 - Onderwijs wordt EUR 10 miljoen omgebogen door het nieuwe Beroeps- en Hoger onderwijsprogramma pas in 2024 te starten.

Artikel 4: Vrede, veiligheid en duurzame ontwikkeling

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleidsartikel 4 Vrede, veiligheid en duurzame ontwikkeling (mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag) (bedragen x € 1.000)

 
   

Vastgestelde

Mutaties

Stand

   

begroting

suppletoire

suppletoire

   

(incl.

begroting

begroting

   

Suppletoire

Prinsjesdag

Prinsjesdag (3)

   

Begrotingen,

(2)

  • (1)+ (2)
   

NvW en amende-

   
   

menten) (1)

   
   

2023

2023

2023

 

Verplichtingen

1.675.143

78.706

1.753.849

 

Uitgaven:

     
 

Programma-uitgaven totaal waarvan juridisch verplicht

963.006

78.706

1.041.712

4.1

Humanitaire hulp

584.017

0

584.017

 

Subsidies (regelingen) Noodhulpprogramma's

117.000

0

117.000

 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

Noodhulpprogramma's

352.000

0

352.000

 

Noodhulpprogramma's non-ODA

1.017

0

1.017

 

UNHCR

35.000

0

35.000

 

UNRWA

19.000

0

19.000

 

Wereldvoedselprogramma

60 000

0

60.000

 

Opvang en bescherming in de

     

4.2

regio en migratiesamenwerking

304.000

  • - 
    57.000

247.000

 

Subsidies (regelingen)

Opvang in de regio

5.000

0

5.000

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

 
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties suppletoire begroting

Prinsjesdag

(2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

 

2023

2023

2023

Opvang in de regio

240.000

  • 48.000

192.000

Migratie en ontwikkeling

59.000

  • 9.000

50 000

Veiligheid en Rechtstaatontwikke-

ling

74.989

135.706

210.695

Subsidies (regelingen)

Legitieme stabiliteit

5.500

0

5.500

Inclusieve vredes- en politieke processen

10.000

  • 6.500

3.500

Vredesdividend: werkgelegenheid en basisvoorzieningen

0

0

0

Functionerende rechtsorde

43.165

  • 5.000

38.165

Opdrachten

Inclusieve vredes- en politieke processen

1.500

  • 1.500

0

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

Legitieme stabiliteit

4.000

  • 4.000

0

Functionerende rechtsorde

110.680

  • 8.000

102.680

Inclusieve vredes- en politieke processen

40.850

0

40.850

Nog te verdelen

Nog te verdelen

  • 140.706

160.706

20.000

Toelichting

Als gevolg van de hogere bezetting bij het COA van eerstejaars asielzoekers uit DAC-landen, heeft er een herschikking plaatsgevonden binnen het ODA-budget. Dit betekent een ombuiging op de BHOS-programma's. De bij eerste suppletoire begroting op verschillende artikelonderdelen administratief geboekte «pro rata» ombuiging wordt tegengeboekt en vervangen door de ombuigingen per artikelonderdeel.

De per saldo ombuiging op artikel 4.3 komt uit op EUR 5 miljoen. De oorspronkelijke ombuiging (EUR 25 miljoen) wordt gedeeltelijk teruggedraaid met extra budget voortkomend uit MEV. Dit budget staat nu op Nog te verdelen en zal bij de tweede suppletoire begroting naar de budgetten herverdeeld worden.

De programmering op artikel 4 wordt voor wat betreft het onderdeel Opvang in de Regio en Migratiesamenwerking bijgesteld. Ten opzichte van 2022 was een stijging voorzien van EUR 85 miljoen in 2023. Dit wordt verlaagd met EUR 57 miljoen door de planning uit te stellen (EUR 44 miljoen) en een geplande betaling wordt verschoven van eind 2023 naar 2024 (EUR 13 miljoen).

Artikel 5: Multilaterale samenwerking en overige inzet Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleidsartikel 5 Multilaterale samenwerking en overige inzet (mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag) (bedragen x € 1.000)

 
   

Vastgestelde

Mutaties

Stand

   

begroting

suppletoire

suppletoire

   

(incl.

begroting

begroting

   

Suppletoire

Prinsjesdag

Prinsjesdag (3)

   

Begrotingen,

(2)

  • (1)+ (2)
   

NvW en amende-

   
   

menten) (1)

   
   

2023

2023

2023

 

Verplichtingen

760.080

12.052

772.132

 

Uitgaven:

     
 

Programma-uitgaven totaal waarvan juridisch verplicht

412.994

  • - 
    49.155

363.839

5.1

Multilaterale samenwerking

315.025

4.528

319.553

 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

UNIDO

1.950

  • 419

1.531

 

UNDP

39.000

  • 10.750

28.250

 

UNICEF

44.000

  • 12.750

31.250

 

Speciale multilaterale activiteiten

24.077

  • 10.500

13.577

 

Assistent deskundigenprogramma Internationale Financiële Instellin-

9.000

0

9.000

 

gen

8.000

0

8.000

 

Middelenaanvullingen multilaterale banken en fondsen

79.789

0

79.789

 

Kapitaalaanvullingen bij regionale ontwikkelingsbanken

8.156

0

8.156

 

Bijdrage aan IFI's voor steun

Oekraine

140.000

0

140.000

 

Nog te verdelen

Nog te verdelen

  • 38.947

38.947

0

5.2

Overig armoedebeleid

97.969

5.247

103.216

 

Subsidies (regelingen)

Kleine activiteiten posten en cultuur en ontwikkeling

8.385

0

8.385

 

Nationale SDG Implementatie

650

0

650

 

Opdrachten

Nationale SDG Implementatie Programmamiddelen steun

170

  • 15

155

 

Oekraine - ln-kind steun

0

5.300

5.300

 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

UNESCO

4.400

  • 63

4.337

 

Diverse ondersteunende activiteiten

21.547

2.327

23.874

 

Kleine activiteiten posten en cultuur en ontwikkeling

2.529

0

2.529

 

Schuldverlichting

Voorlichting op het terrein van

60.038

  • 2.302

57.736

 

Ontwikkelingssamenwerking

250

0

250

 

Nog te verdelen i.v.m. wijzigingen

     

5.4

BNI en/of toerekeningen

0

  • - 
    58 930
  • - 
    58.930
 

Ontvangsten

45.088

0

45.088

   

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties suppletoire begroting

Prinsjesdag

(2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

   

2023

2023

2023

5.20

Ontvangsten en restituties met betrekking tot leningen

22.182

0

22.182

5.21

Ontvangsten OS

21.176

0

21.176

5.22

Koersverschillen OS

0

0

0

5.23

Diverse ontvangsten non-ODA

1.730

0

1.730

Toelichting

Als gevolg van de hogere bezetting bij het COA van eerstejaars asielzoekers uit DAC-landen, heeft er een herschikking plaatsgevonden binnen het ODA-budget. Dit betekent een ombuiging op de BHOS-programma's. De bij eerste suppletoire begroting op verschillende artikelonderdelen administratief geboekte «pro rata» ombuiging wordt tegengeboekt en vervangen door de ombuigingen per artikelonderdeel.

In 2023 zijn de Algemene Vrijwillige bijdragen voor UNDP en UNICEF meerjarig verplicht. Hierbij was de intentie om te blijven voldoen aan de zo genoemde UN-Funding Compact afspraken over de verhouding tussen geoormerkte en ongeoormerkte financiering aan VN-instellingen.

Vanwege de noodzakelijke ombuigingen kan hieraan slechts deels worden voldaan. Verder is de planning van financiering van multilaterale activiteiten afgestemd op de aangepaste begroting.

Zoals gemeld aan het parlement op 4 juli 2023 (Kamerstuk 36 045 nr. 165), is er EUR 5,3 miljoen vrijgemaakt uit algemene middelen om via in-kind bijdragen directe steun te leveren aan Oekraïne. Het betreft bijdragen die voorzien in de behoeften die Oekraïne kenbaar heeft gemaakt via het EU Civil Protection Mechanism of anderszins, en die door Nederland zullen worden geleverd.

Om de inzichtelijkheid van de BHOS-begroting verder te verbeteren is er met ingang van begrotingsjaar 2017 artikelonderdeel 5.4 gecreëerd. Op dit artikelonderdeel wordt ook overprogrammering geregistreerd. Overprogrammering houdt in dat er meer programma's of bijdragen worden gepland dan waarvoor budget beschikbaar is, in de verwachting dat over het algemeen de uitvoering van programma's en/of betalingen vertraging oploopt. De uitvoering van het beleid leert dat bijvoorbeeld (geo)politieke ontwikkelingen en uitvoeringsmogelijkheden in landen waarin programma's worden uitgevoerd gedurende het jaar kunnen leiden tot vertragingen in de uitputting van de ODA-middelen. Indien er sprake is van overprogrammering is dat zichtbaar als een negatieve stand op het verdeelartikel. Over de verdere werking van dit artikel verwijs ik u naar de Kamerbrief als reactie op Motie van der Graaf c.s. (Kamerstuk II, 36200 XVII nr. 32) over fluctuaties van het ODA-budget.

De totale ombuiging op de BHOS-begroting (EUR 559 miljoen, na inzet buffer EUR 531 miljoen) is gedempt met het extra budget voortkomend uit MEV (EUR 165 miljoen). Dit leidt tot een bezuiniging van EUR 297 miljoen op de BHOS-budgetten. Daarnaast is EUR 9 miljoen op de ODA-budgetten van het Ministerie van Buitenlandse Zaken bezuinigd. De overprogrammering is hiermee EUR 60 miljoen.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2023-2024, 36 435 XVII, nr. 2 14

1

   TZ202305-088

2

   Motie 36 350 nr. 20

3

   Motie 36 350-XVII nr. 7


 
 
 

3.

Meer informatie

 

4.

Parlementaire Monitor

Met de Parlementaire Monitor volgt u alle parlementaire dossiers die voor u van belang zijn en bent u op de hoogte van alles wat er speelt in die dossiers. Helaas kunnen wij geen nieuwe gebruikers aansluiten, deze dienst zal over enige tijd de werkzaamheden staken.