Uitvoeringsprogramma Scheiden zonder Schade (bijlage bij 33836,nr.44) - Hoofdinhoud

Officiële titel	Uitvoeringsprogramma Scheiden zonder Schade (bijlage bij 33836,nr.44)
Document­datum	01-07-2019
Publicatie­datum	03-07-2019
Nummer	2019D28613
Kenmerk	33836, nr. 44
Externe link	originele PDF
Originele document in PDF

Uitvoeringsprogramma

Scheiden zonder Schade

“Een conflict tussen twee partners is

geen louter juridische strijd. De onder­

laag is niet juridisch. Als rechter kun je

de oplossing daarvoor ook niet geven.

Ga naar hulpverlening, ga in gesprek

met ieder mens in het systeem en zoek

naar oplossingen voor wat is gebroken

of gekwetst, voor verdriet en rouw.”

Mr. Frank Oelmeijer (senior rechter) bij Voorstelling van Zaken GOED SCHEIDEN

Uitvoeringsprogramma

Scheiden zonder Schade

Uitgave Programma Scheiden zonder Schade Juni 2019

Contact Contactszs@minjenv.nl

Foto omslag Drew Hays op Unsplash

Vormgeving Richard Sluijs Ontwerpen, Den Haag

Druk Xerox OBT, Den Haag



Inhoud

• 1. 

  INLEIDING 3 1.1 Ambitie, kernwaarden en doelen 3

• 2. 

  UITVOERINGSFASE 3 2.1 Project Communicatie en bewustwording 4 2.2 Project Ouderschap en Preventie 4 2.3 Project Steunfiguur kind 4 2.4 Project Professionalisering 5 2.5 Project Regiolabs 5 2.5.1 Scheidingsloket 5 2.5.2 Nieuwe scheidingsprocedure en gezinsvertegenwoordiger 6 2.5.3 Arrondissementen regiolabs 6

• 3. 

  RELATIE MET ANDERE PROGRAMMA’S 7

• 4. 

  MONITORING EN ONDERZOEK 7

• 5. 

  HET PLATFORM SzS 7

• 6. 

  BIJLAGES

6.1 BIJLAGE 1: PLANNING UITVOERING PROJECTEN EN ACTIES 8 6.2 BIJLAGE 2 : SAMENSTELLING PLATFORM SzS 12



• 1. 

  INLEIDING Het Programma SzS zet hiervoor onder andere in op:

Het Programma Scheiden zonder Schade (Programma • De ontwikkeling van een gemeentelijk scheidingsloket SzS) is op 1 september 2018 gestart, in opdracht van de dat scheidende ouders, hun kinderen en hun sociale minister van Justitie en Veiligheid (JenV), de minister omgeving ondersteunt, faciliteert en begeleidt van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS) en in gedurende het proces voor, tijdens en na de scheiding; partnerschap met de Vereniging van Nederlandse • Een steunfiguur kind, die waarborgt dat er steeds Gemeenten (VNG). 1 Doel van het Programma SzS is aandacht is voor het kind; uitvoering geven aan de 45 acties en 2 ontwikkelpunten • De ontwikkeling van een nieuwe scheidingsprocedure, uit de Agenda voor actie “Scheiden... en de kinderen dan?” die de-escalerend, oplossingsgericht en nauw verbonden van André Rouvoet, voorzitter van het Platform SzS. met goede hulp is en die moet voorkomen dat

scheidende of al gescheiden ouders in de juridische Scheiden is een veelvoorkomend maatschappelijk procedure in een toernooimodel terecht komen. verschijnsel geworden. Er komt veel bij kijken en het is voor alle betrokkenen een ingrijpende gebeurtenis. Het Programma SzS werkt vanuit de overtuiging dat de De betrokkenheid van kinderen maakt het daarbij nog complexiteit van scheidingszaken vraagt om: ingrijpender. Ouders zijn na een scheiding geen partners 1) samenwerking tussen de verschillende netwerkmeer, maar het ouderschap blijft. De meeste ouders partners en; lukt het om samen goede afspraken te maken over de 2) een lerende benadering vanuit de praktijk. invulling van het ouderschap als ze niet meer samen zijn.

Maar er zijn ook ouders bij wie dat niet lukt en waarbij 2. UITVOERINGSFASE het kind knel komt te zitten in de strijd tussen de ouders. De eerste fase van het Programma SzS stond in het teken Soms leidt dit er uiteindelijk toe dat het kind helemaal van “opbouwen” met als doel: het zorgen voor verder geen contact meer met één van zijn ouders heeft. commitment bij alle betrokken partners in het veld

(zogeheten kwartiermakersfase) en het concreet maken 1.1 Ambitie, kernwaarden en doelen van de plannen voor de uitvoering van de actiepunten uit Het Programma SzS wil dat er meer oog voor het kind is de Agenda voor actie. bij een scheiding en heeft als ambitie: Het Programma SzS gaat nu de uitvoeringsfase in waarbij

de insteek is om ruimte te geven aan het veld. Centrale De schade bij kinderen zoveel mogelijk beperken als gedachte hierachter is dat dit rijkere inzichten oplevert hun ouders uit elkaar gaan. bij en voor iedereen die het werk in de praktijk moet

doen. Bovendien leren de betrokken partijen van elkaar, Het Programma SzS sluit aan bij het Kinderrechtenverdrag ontstaan gedeelde inzichten en wordt verbinding gelegd dat bepaalt dat bij elke beslissing over een kind het belang tussen zorg en recht. Het doel hiervan is dat ouders op van het kind een eerste overweging moet zijn. een voor henzelf en voor de kinderen constructieve

manier uit elkaar gaan; ouders vervolg kunnen geven De kernwaarden van het Programma SzS zijn: aan ‘goed ouderschap’ en de belangen van de kinderen • We kijken niet weg als in onze omgeving mensen met voorop staan en gewaarborgd zijn.

kinderen gaan scheiden; • Hulp steunt als je gaat scheiden: hulp van je sociale Hoe is het georganiseerd?

netwerk en van professionals; Het uitvoeringsprogramma kent vijf projecten. Vier • Alle betrokken professionals handelen vanuit het projecten die uitvoering krijgen via het Platform SzS en

uitgangspunt dat blijvend contact met en positieve een project dat in de regio vorm krijgt. Dit zijn: ondersteuning van het kind door beide ouders in het • communicatie en bewustwording belang van een gezonde ontwikkeling van het kind is. • ouderschap en preventie • steunfiguur kind • professionalisering • regiolabs

Voor elk van de projecten geldt dat in de opbouwfase de hoofdlijnen zijn uitgedacht en concrete vervolgstappen

• 1. 

  Brief aan de Tweede Kamer van 9 mei 2018, Kamerstuknummer: daarvoor in kaart zijn gebracht.

Vergaderjaar 2017-2018, 33836, nr. 23.



Expertteams 2.2 Project Ouderschap en Preventie

Binnen het programma worden ook Expertteams Ouders hebben veel ballen in de lucht te houden. Ze ingezet die aandacht besteden aan de uitwerking van combineren de partnerrelatie met onder andere zorg, belangrijke complexe thema’s. werk en kinderen. Dat is geen makkelijke opgave. Ook

Een van deze thema’s gaat over naleving van contact- en zijn er vaak hoge en romantische verwachtingen bij omgangsproblematiek. Hierbij is in een groot aantal het hebben van een relatie. Maar in vrijwel elke relatie gevallen sprake van ernstige omgangsproblematiek, ontstaan vroeg of laat wrijvingen. Dat hoort erbij, maar waarbij soms een kind en een ouder (langdurig) geen hoe kom je deze periodes samen goed door? contact met elkaar hebben zonder dat daar gegronde redenen voor zijn (zoals bijvoorbeeld mishandeling Het project ‘Ouderschap en Preventie’ richt zich op drie of misbruik). Een ander thema is de rol van de gezinshoofdlijnen: vertegenwoordiger. 1. Relatielessen opnemen in het onderwijs.

• 2. 

  Aanstaande/jonge ouders voorbereiden op ouderschap 2.1 Project Communicatie en bewustwording en (nieuw) partnerschap.

Om maatschappelijke verandering tot stand te brengen 3. Investeren in preventieve relatie-educatieprogramma’s met meer aandacht voor het kind bij een scheiding is de en hulpaanbod. communicatiestrategie zowel gericht op het geven van informatie (voorlichting) als ook op het bieden van een De inzet is om relatielessen te ontwikkelen die een plek ander handelingsperspectief aan kinderen, ouders, de kunnen krijgen in bestaande onderwijsmethoden. sociale omgeving en professionals. Voor de voorbereiding op aanstaand ouderschap en

partnerschap en voor preventieve relatie-educatie De communicatiedoelstellingen zijn: programma’s, is de inzet om te zorgen dat bewezen 1. Informatie en handelingsperspectief bieden aan ouders effectieve aanpakken worden aangeboden of hiernaar

en omgeving met aandacht voor het (belang van het) wordt verwezen. Dit kan, bijvoorbeeld via het scheidingskind en voor diversiteit.

loket, wijkteams of andere instanties en professionals

• 2. 

  Kennis over (interventies bij) scheiding ophalen en die in contact staan met ouders.

ontsluiten voor professionals.

• 3. 

  Zichtbaarheid van het Programma SzS in het profes 2.3 Project Steunfiguur kind

sionele netwerk vergroten en versterken. Bij beslissingen die gaan over kinderen, moet het belang

• 4. 

  Leerervaringen van de regiolabs landelijk verspreiden. van het kind een eerste overweging zijn . Het belang en de 2

stem van het kind raken nu nog te vaak ondergesneeuwd

Mijlpalen: als ouders gaan scheiden. Steun uit de naaste omgeving

• 1) 

  Op 26 februari 2019 vond Voorstelling van Zaken versterkt de veerkracht van kinderen en draagt bij aan

GOED SCHEIDEN plaats in het Internationaal Theater het verminderen van risico’s op schade. Dit wordt nog

Amsterdam (mede dankzij het Programma SzS). Acteurs belangrijker wanneer stressvolle gezinsomstandigheden

Gijs Scholten van Aschat, Jacob Derwig en Hannah van zich opstapelen, zoals een scheiding in combinatie met

Lunteren speelden verschillende scenes uit tijdens het geweld, armoede of verlieservaringen.

interactieve theaterseminar. Het publiek bestond uit het

brede scala van professionals betrokken bij scheidingen: Wat is nodig?

hulpverleners werkzaam in jeugdhulp, maatschappelijk 1. Brede bewustwording dat een kind in een scheidingswerk of onderwijs, rechters, advocaten, mediators.

situatie of bij ernstige relatieproblemen tussen de

Doel van de voorstelling was om door het kijken naar de ouders en eventueel persoonlijke problemen bij ouders

scheidingsscenes en de gesprekken op het podium tussen een steunfiguur nodig heeft.

professionals en ervaringsdeskundigen inspiratie en 2. Bij een complexe scheiding is er altijd een steunfiguur

nieuwe inzichten op te doen en op andere ideeën te voor het kind aanwezig waarmee ook professionals

komen. contact kunnen onderhouden. Dit kan iemand zijn uit

• 2) 

  Oktober 2019 zijn de do’s and dont’s bij een scheiding het sociale netwerk maar ook een professional. Het

op basis van een enquête onder ervaringsdeskundige kind heeft een belangrijke stem in de keuze van deze

ouders in kaart gebracht. De stichting Family Factory steunfiguur.

brengt dit in beeld en de resultaten komen beschikbaar

in een handzaam boekje.

• 2. 

  Bron: Kinderrechtenverdrag General Comment nr. 14.



Mijlpaal: De ontwikkeling van een kennissynthese van ouders en kinderen in een scheidingssituatie. Ook wordt wat er bekend is in wetenschappelijke literatuur over het gewerkt aan een betere samenwerking tussen professioidee van een steunfiguur. De kennissynthese biedt onder nals met een juridische, gedragswetenschappelijke en andere een basis voor het vervolg van het project dat sociale achtergrond, en hun organisaties. Bijvoorbeeld zich richt op communicatie en bewustwording en op het door de gedragswetenschappelijke richtlijn en gedragsontwikkelen van hulpmiddelen voor de juiste keuze voor regels/-codes voor de verschillende beroepsgroepen beter een steunfiguur. Zoals bijvoorbeeld een stappenplan en op elkaar af te stemmen. beslisboom voor ouders, professionals en sociaal netwerk en een handreiking die het inzetten van het eigen netwerk 2.5 Project Regiolabs bevordert. In de regiolabs werken professionals uit de praktijk samen,

ieder vanuit hun eigen verantwoordelijkheid. Zij maken 2.4 Project Professionalisering en testen prototypes voor het aanpakken van complexe Vooral bij de meer complexe scheidingen, zijn vaak scheidingen. Het is een “bottom-up” benadering van verschillende instanties en professionals betrokken. samen leren en experimenteren en met veel ruimte voor Van huisartsen en leerkrachten tot advocaten, rechters professionals en uitvoeringsorganisaties. De regiolabs en hulpverleners die werkzaam zijn in de jeugd- en gaan aan de slag met de ontwikkelpunten scheidingsloket volwassenenzorg. Zij zijn nog te vaak zoekende naar en nieuwe scheidingsprocedure, inclusief de ontwikkeeen goede aanpak van de problemen tussen de ouders ling van de rol van een gezinsvertegenwoordiger. en om het belang en de stem van het kind hierin niet ondergesneeuwd te laten raken. Er wordt ingezet op de 2.5.1 Scheidingsloket betere en snellere herkenning van de signalen van een De bedoeling van het scheidingsloket is dat ouders, complexe scheiding, op mogelijkheden voor een eerdere kinderen, hun sociale netwerk en professionals een plek interventie en op duidelijkheid over welke interventies hebben waar ze terecht kunnen voor tijdens en na een ingezet kunnen worden en werken. scheiding. Het scheidingsloket geeft voorlichting,

Doelstelling van het project ‘Professionalisering’ is dat verstrekt informatie, stelt expertise beschikbaar, biedt professionals die werken met (aanstaande) ouders en toegang tot goede hulp op maat en activeert of onderkinderen: steunt de eigen kracht en het sociale netwerk. Daarnaast 1. De behoeften van ouders en kinderen bij scheiding heeft het scheidingsloket een belangrijke rol bij het

kennen, de risicofactoren kennen en inzicht hebben signaleren van mogelijke complicaties en het adequaat

in onderliggende problematiek; inspelen daarop. Het scheidingsloket richt zich ook op

• 2. 

  complexe of dreigende complexe scheidingen juist scheidingen zonder kinderen, maar heeft de focus op

kunnen signaleren; het belang van het kind.

• 3. 

  de sociale kaart bij scheiding kennen;
• 4. 

  een betere ondersteuning dan nu kunnen bieden, De jeugdhulpverlening is een lokale aangelegenheid.

onder andere door betere samenwerking; Gemeenten en jeugdregio’s bepalen zelf hoe zij dit

• 5. 

  eenzelfde visie hanteren, vanuit begrip én commitinrichten. Bestaande scheidingsloketten sluiten daar

ment. veelal op aan en ook het Programma SzS stuurt op een

regionale of lokale aanpak. Het scheidingsloket is niet

Mijlpaal: Een eerste belangrijke mijlpaal in 2019 is de noodzakelijkerwijs een instantie, het kan ook alleen een

herziening van de Richtlijn Scheiding en problemen functionaliteit in de bestaande structuur zijn. Van belang

van jeugdigen van de beroepsverenigingen NIP, NVO en is dat het scheidingsloket een goede koppeling heeft met

BPSW (uitgevoerd door het Nederlands Jeugdinstituut) het gemeentelijk wijkteam en zorgt voor verbinding en

voor SKJ- en BIG-geregistreerde professionals in het continuïteit.

Jeugddomein, zodat in de Richtlijn meer aandacht wordt

besteed aan het uitgangspunt van gelijkwaardig ouder Het is wenselijk dat het scheidingsloket bestaat uit

schap (actie 43). Het streven van de beroepsverenigingen scheidingsdeskundigen. Deze deskundigen ondersteunen

is om de herziene Richtlijn eind 2019 te publiceren. het sociale netwerk en andere professionals, zoals huisartsen, leerkrachten, sportleraren en buurtwerkers.

Het project ‘Professionalisering’ zal daarnaast voor Voor het inspelen op mogelijke complicaties heeft een

diverse andere betrokken beroepsgroepen in kaart scheidingsloket ook een verbindende en coördinerende

brengen over welke specifieke deskundigheid profesfunctie, waarbij indien nodig specifieke ondersteuning

sionals zouden moeten beschikken in het werken met kan worden ingezet.



2.5.2 Nieuwe scheidingsprocedure en gezinsvertegenwoordiger De positie en de stem van het kind zijn in de nieuwe

Voor de nieuwe scheidingsprocedure is 1) het gezinsprocedure een belangrijke factor. Het WODC onderzoek systeem het vertrekpunt en 2) het gezamenlijk voorover de procespositie van minderjarigen kan hiervoor als leggen van een geschil de route die het Programma SzS inspiratie fungeren. Het is daarbij van belang om ook de wilt inslaan . Met de term scheidingsprocedure wordt 3 psychische belasting of ontlasting van het kind voor, gedoeld op alle civielrechtelijke procedures die betrektijdens en na de procedure mee te laten wegen. Onder- king hebben op scheidingen waarbij kinderen betrokken zocht wordt ook vanaf welke leeftijd een kind betrokken zijn, voor zowel gehuwden als samenwonenden. Zowel in moet worden bij de procedure. eerste aanleg en hoger beroep als bij nevenvoorzieningen

(bijvoorbeeld gezag en omgang, alimentatie) en voor De regiolabs bieden ook de ruimte om op andere onderlopige voorzieningen. delen mogelijke verbeteringen te onderzoeken. De Agenda

voor actie beveelt bijvoorbeeld aan om forensische De inzet is dat de juridische afwikkeling zo snel en zo demediation (ouderschapsonderzoeken) behalve bij de escalerend mogelijk verloopt, gezamenlijke beslissingen hoven ook toe te passen bij de rechtbank. Ook wil het stimuleert en waar het kan ontdaan is van elementen Programma SzS met de Raad voor de Kinderbescherming van tegenspraak. In plaats van verzoek en verweer is het kijken naar alternatieven voor het onderzoek naar de idee één gezamenlijk inleidend processtuk te hebben, invulling van omgang. Hier ligt een relatie met verwijzing met daarin ook de punten waarover geen overeenstemdoor de rechter naar het uniform hulpaanbod, waardoor ming bestaat. Ook wordt gekeken welke rol een vorm onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming niet van (gekwalificeerde) gezinsvertegenwoordiger hierbij nodig is. Doel is te komen tot korte lijnen voor inzet hulp. kan spelen. Het Programma SzS wil stimuleren dat in de regiolabs ook

deze ruimte wordt benut. Om de effecten van de wijzigingen in de scheidingsprocedure goed te kunnen beoordelen en toch vaart 2.5.3 Arrondissementen regiolabs te maken, wordt de toepassing van ‘action learning’ In de arrondissementen Den Haag (rechtbank Den Haag, gestimuleerd en ondersteund, waarbij ervaringen in de jeugdregio’s Haaglanden, Holland-Rijnland en Midden praktijk direct worden benut om verbeteringen door te Holland) en Oost-Brabant (rechtbank Den Bosch, voeren. Als blijkt dat regelgeving een belemmering jeugdregio’s Noordoost-Brabant en Zuidoost-Brabant) vormt om een vernieuwing te testen, kan onder de komt een regiolab. Zowel de rechtbanken in deze arronnieuwe Experimentenwet ruimte worden gecreëerd dissementen als de Raad voor de Kinderbescherming, om deze belemmeringen weg te nemen. enkele gemeenten en wijkteams in de bijbehorende jeugdregio’s, hebben in de opbouwfase van het Programma SzS

Het is de vraag of de nieuwe scheidingsprocedure, enthousiasme en bereidheid getoond om in de regiolabs waarin een geschil gezamenlijk wordt voorgelegd, bij alle aan de slag te gaan 4 . De volgende stap in het opzetten scheidende ouders geschikt of gewenst is. In de huidige van de regiolabs is een regionaal overleg in beide regio’s rechtspraktijk verloopt reeds het overgrote deel van de om met de belangrijkste partners te bespreken hoe de zaken zonder tegenspraak (ca. 86%). Zaken die goed lopen regiolabs het beste vorm kunnen krijgen. De eerste regiomoeten goed kunnen blijven gaan. Ook moet bekeken nale overleggen hebben in mei plaatsgevonden. In juli worden of het gezamenlijk voorleggen van een geschil 2019 staan de regionale vervolgoverleggen gepland. In in sommige gevallen juist de strijd niet verder versterkt de opbouwfase van het Programma SzS is op bestuurlijk

(door bijvoorbeeld de aanwezigheid van een psychisch niveau een landelijke groep met de belangrijkste partners probleem bij één of beide ouders) en hoe deze gezinnen samengesteld die onder andere een rol heeft gespeeld anders geholpen kunnen worden. In de regiolabs wordt bij de definitieve regioselectie. Deze groep krijgt in de uitgezocht voor welke scheidende ouders de nieuwe uitvoeringsfase, afhankelijk van de behoefte die hieraan scheidingsprocedure gewenst is en of (en welke) aanin de regio’s is, een andere rol. vullende instrumenten nodig zijn voor deze en overige zaken.

• 4. 

  In de brief aan de Tweede Kamer van 9 mei 2018 over SzS is vermeld dat in drie arrondissementen een regiolab om te experimenteren gevormd zal worden. In de opbouwfase van het programma is in meerdere regio’s veel enthousiasme en bereidheid gebleken om aan de slag te gaan met een regiolab. Bij de definitieve selectie van de regio’s is besloten om daar van start te gaan waar tussen alle

• 3. 

  Visiedocument Rechtspraak (echt-)scheiding ouders met kinderen betrokken organisaties samenwerkingsverbanden reeds aanwezig zijn op het (10 oktober 2016). gebied van scheidingen.



Mijlpaal: Start in twee regio’s van experimenten met een 4. MONITORING EN ONDERZOEK scheidingsloket en de nieuwe scheidingsprocedure in Het programmateam volgt de uitvoering van de acties van najaar 2019. het Programma SzS middels een halfjaarlijks monitoringsoverzicht.

De mijlpalen en de bijbehorende planning vanuit hier Voor monitoring/ onderzoek in de regiolabs is van belang voor toegelichte projecten als ook de overige acties en op dat de aanpak in de regiolabs experimenteel en lerend van te leveren producten zijn opgenomen in bijlage 1. aard is: samen onderzoeken wat werkt aan de hand van

het ontwikkelen en testen van prototypes. Om de effecten 3. RELATIE MET ANDERE PROGRAMMA’S van het scheidingsloket en de wijzigingen in de scheidings Het Programma SzS werkt samen met andere programma’s procedure goed te kunnen beoordelen en toch vaart te die dezelfde problematiek raken. Zo versterken de maken stimuleert en ondersteunt het Programma SzS zoals programma’s elkaar. In de opbouwfase zijn stappen al eerder aangegeven is een vorm van ‘action learning’. gezet om de samenhang tussen deze programma’s te Hierbij worden ervaringen in de praktijk direct benut om concretiseren. Samengevat gaat het om de volgende verbeteringen door te voeren. Het Programma SzS initieert raakvlakken: hiervoor wetenschappelijk onderzoek.

Programma Zorg voor de jeugd 5. HET PLATFORM SzS

• • 

  Vakmanschap (pijler 6) Het Platform SzS heeft in september 2018 een doorstart

• • 

  Wijkteams (pijler 1) gemaakt en bestaat uit professionals/betrokkenen/

• • 

  Steunfiguur kind (pijler 1) ervaringsdeskundigen die een aantal keren per jaar bijeen• Actieplan Feitenonderzoeker (pijler 5) komen. In bijlage 2 is de samenstelling van het Platform

  opgenomen. In het Platform is zowel de juridische kant Programma Kansrijke Start als de zorgkant van scheidingszaken vertegenwoordigd. • Preventie en ouderschap André Rouvoet is net als in de voorgaande fase voorzitter

  van het Platform en ambassadeur voor het programma SzS Programma Besluit met muisjes als geheel. De leden van het Platform zijn betrokken bij de • Ondersteuning gemeenten in ontwikkelen uitvoering van de projecten die onderdeel uitmaken van

preventieve aanpak het Programma SzS.

Programma Geweld hoort nergens thuis

• • 

  Professionalisering (Veilig Thuis, wijkteams)

• • 

  Politie (ernstige omgangsproblematiek)

• • 

  Positie (of Steunfiguur) kind

Programma vernieuwing Rechtsbijstand

• • 

  Ontwikkeling experimenten scheidingen met een passende vergoeding voor rechtsbijstandsverleners ter ondersteuning van de experimenten in de regiolabs



Bijlage 1

PLANNING UITVOERING PROJECTEN EN ACTIES

Project Product Planning

Communicatie en Theaterseminar Voorstelling van Zaken GOED SCHEIDEN. Februari 2019 Bewustwording

Communicatieplan programma SzS: profilering, doelgroepen, Mei-juni 2019 kanalen, kernboodschappen, advies inzet communicatiemiddelen.

Database organisaties en contactpersonen: kanalen als basis voor Juni 2019 communicatiestrategie.

Voorstel voor gebruik website en ontwikkeling basisinformatie. Maart - juli 2019

Ontwikkeling praatplaat over het Programma SzS. Juli 2019

In beeld brengen vakbladen en tijdschriften die geschikt zijn Najaar 2019 voor publicaties.

Ontwikkeling en verspreiding onder gemeenten van top 5 do’s Oktober 2019 and don’ts door de Family Factory.

Ontwikkelen van een online/offline magazine over scheiden. Medio 2020

Update Rijksbrochure ‘Uit elkaar … En de kinderen dan?’ 2021

Ouderschap en Inventariseren van bewezen effectief aanbod die ouders Najaar 2019 preventie voorbereiden op partnerschap, ouderschap en de transitiemomenten daarin. Vervolgens zichtbaar maken van het aanbod

voor ouders en professionals die met ouders werken.

Inventariseren van bewezen effectieve en preventieve relatie Najaar 2019 educatie Programma’s. In dialoog met wijkteams en communicatieprofessionals onderzoeken hoe ouders tijdig en effectief bereikt kunnen worden om conflicten te voorkomen, te signaleren en te verminderen.

Ontwikkelen module over relatielessen die methodemakers Medio 2020 kunnen opnemen in bestaande lesmethoden, waarvan het gebruik o.a. via Gezonde School wordt gestimuleerd.

Steunfiguur kind Ontwikkelen kennissynthese o.b.v. analyse wetenschappelijke Najaar 2019 literatuur over effectiviteit van steun (aard, timing),

inventarisatie van bereik, impact en effectiviteit van bestaande initiatieven en op basis daarvan een advies over aanpak en vervolg.

Ontwikkelen hulpmiddelen juiste keuze steunfiguur: ondere Najaar 2019 andere stappenplan en beslisboom voor ouders, professionals.



Vervolg bijlage 1

PLANNING UITVOERING PROJECTEN EN ACTIES

Project Product Planning

Professionalisering Informatie aan gemeenteambtenaren over de wetenschappelijke Eind 2019 en organisatorische ontwikkelingen t.a.v. scheiding (i.s.m. Zorg

voor de Jeugd). Elkaar leren kennen en het ontwikkelen van een goede sociale kaart.

Inventariseren welke kennis er al is bij diverse beroepsgroepen/ 2019 verenigingen/opleidingen op het gebied van relatie- en scheidingsproblematiek.

Instellen expertgroep om advies te geven welke kennis, 2019 vaardigheden en deskundigheid de verschillende professionals moeten bezitten wanneer zij met een complexe scheiding te maken hebben, daarbij rekening houdend met ontwikkelingsfasen kinderen.

Uitwerking van een visie op interventies en de rol van de overheid, 2019 als basis voor invulling en uitvoering van acties uit de Agenda voor actie die gaan over interventies.

Advies expertgroep voor direct betrokken beroepen t.a.v. Najaar 2019 differentiatie in en omgaan met ernstige omgangsproblematiek.

Publicatie herziene Richtlijn Scheiding en problemen van jeugdigen Eind 2019 van de beroepsverenigingen NIP, NVO en BPSW (uitgevoerd door het Nederlands Jeugdinstituut) voor SKJ en BIG geregistreerde professionals in het jeugddomein.

Advies expertgroep voor beroepen huisarts, kinderarts, familie Voorjaar 2020 rechtadvocaat, jeugdrechtadvocaat, klinisch psycholoog en orthopedagoog.

Organiseren van geaccrediteerde en multidisciplinaire regio 2019 - 2020 bijeenkomsten, voor wijkteammedewerkers, scheidingsdeskundigen en beleidsmakers op verzoek van regio’s en waar mogelijk in samenwerking met Zorg voor de Jeugd en Geweld hoort nergens thuis.

Advies expertgroep voor zijdelings betrokken beroepen GGD Eind 2020 jeugdarts, psycholoog, orthopedagoog in het onderwijs en verder te bepalen beroepen.

10

Vervolg bijlage 1

PLANNING UITVOERING PROJECTEN EN ACTIES

Project Product Planning

Regiolabs Regionale overleggen over het instellen van de regiolabs. Mei 2019

Start toepassen prototypes in regio’s. Najaar 2019

Dialoogsessie ouderschap na scheiding. Najaar 2019

Conferentie over scheidingsloket. Najaar 2019

Diverse evaluatie-, leer- en ontwikkelbijeenkomsten voor de 2019 - 2021 uitvoering (regiolabs).

Twee keer per jaar een conferentie voor uitwisseling tussen 2020 - 2021 regiolabs en de rest van het land.

Overige acties

Individuele ouder Notitie/analyse/advies over scheidingsproblematiek en snijvlak Maart 2019 met GGZ en jeugdhulp.

Verbinding zoeken met GGZ. Zomer/najaar 2019

Good practices In beeld brengen goede voorbeelden bij problemen schulden, Eind 2019 huisvesting en zorgverzekeraars.

Gesprek met Aedes over knelpunten/oplossingen huisvesting. Voorjaar 2020

Goede voorbeelden inbrengen bij regiolabs. 2019 - 2021

Parallel ouderschap Herijken methodiek aanpak complexe scheidingen voor GI’s door Eind 2019 en weerbaarheid Jeugdzorg Nederland.

Werkgevers Korte inventarisatie ziekteverzuim door scheiding. Maart 2019

Gesprek met VNO-NCW over rol werkgevers bij scheiding. Najaar 2019

Gesprek(ken) met grote bedrijven en beroepsvereniging Najaar 2019/ Voorjaar 2020

bedrijfsartsen.

11

Vervolg bijlage 1

PLANNING UITVOERING PROJECTEN EN ACTIES

Project Product Planning

Omgangshuis Ronde tafel omgangshuizen om samen met gemeenten en Medio 2019 instellingen opvolging te geven aan advies Kinderombudsman

over omgangshuizen.

Politie Bijeenkomst om specifiek benodigde deskundigheid politie in Najaar 2019 beeld te brengen, als basis voor het opleidingsprogramma van

de politie.

Rechtsbijstand In het kader van het programma rechtsbijstand worden Eind 2019 experimenten scheidingen met een passende vergoeding voor

rechtsbijstandsverleners ontwikkeld ter ondersteuning van de experimenten in de regiolabs.

Toestemming - Inventarisatie knelpunten toestemmingsvereiste voor inzetten Medio 2020 hulpverlening jeugdhulp of medische behandeling.

• - 

  Formuleren visie over situaties waarin zonder toestemming, of met toestemming van één van beide ouders een behandeling of jeugdhulp kan worden ingezet.

CBS Jaarlijks (in mei) inzichtelijk maken van percentage kinderen van 2019 - 2022 gescheiden ouders met schoolvertraging, gebruik jeugdhulp en

jeugdbescherming.

1

Bijlage 2

SAMENSTELLING PLATFORM SzS

Voorzitter:

André Rouvoet

Vaste waarnemers:

Marion Smit (VWS)

Anna van Beuningen (JenV)

Deelnemende organisaties:

VNG, Victor Everhardt

Rechtspraak, Marion Beckers

Nova, Theda Boersema

NIP/NVO, Gerda de Boer

Kinderombudsman, Coby van der Kooi

Raad voor de Kinderbescherming, Annette Roeters

Villa Pinedo, Marsha Pinedo

Augeo Foundation, Mariëlle Dekker

GI’s / JN, René Meuwissen

LBBO, Loek Mak

Fas Advocaat / mediator, Dianne Kroezen

Psychologiepraktijk Hechtscheiden, Heleen Koppejan

Ervaringsdeskundige, Kyra de Hair

Wetenschappers, Esther Kluwer en Carolien Gravesteijn

Gastleden (op uitnodiging): een veranderdeskundige regionale projectleiders, wethouders en/of rechters wetgevers

“Het huwelijk is als een lang zebrapad.

Iedereen heeft de intentie om samen

aan de overkant te komen. Helaas lukt

het 40% van hen niet om veilig aan

de overkant te komen en men begint

opnieuw. Bij een 2 e poging komt 60%

niet aan de overkant. Wat klopt er niet

in het systeem? Wat zijn onze verwach­

tingen van elkaar in een relatie?”

Marsha Pinedo (directeur Villa Pinedo) bij Voorstelling van Zaken GOED SCHEIDEN

”Gooi niet het hele leven van kinderen

om als het verdriet nog vers is, maar

probeer in duidelijke afgebakende

periodes veranderingen in te zetten.”

Mr. Carrie Jansen (sociaal advocaat) bij Voorstelling van Zaken GOED SCHEIDEN

Uitgave

Het programma Scheiden zonder Schade wordt uitgevoerd door:

Ministerie van Justitie en Veiligheid

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in partnerschap met de Vereniging van Nederlandse gemeenten

Juni 2019