10 belangrijke veranderingen voor in de EU verkochte tabaksproducten - Hoofdinhoud

10 belangrijke veranderingen voor in de EU verkochte tabaksproducten(*)

1) Grotere en verplichte gezondheidswaarschuwingen in de vorm van afbeeldingen

Grafische gezondheidswaarschuwingen met foto's, tekst en de informatie over stoppen met roken moeten 65 % van de voor- en achterkant van de verpakking van sigaretten en shagtabak bedekken^(**). De waarschuwingen betreffen de gevolgen op sociaal gebeid en voor de gezondheid van roken en zijn bedoeld om het roken te ontmoedigen of om het stoppen met roken te bevorderen. De waarschuwingen worden ingedeeld in drie clusters, die jaarlijks roteren zodat zij hun effect zo lang mogelijk behouden. Het ontwerp van de waarschuwingen op de pakjes sigaretten en shagtabak is vastgelegd in een Uitvoeringsbesluit van de Commissie. Zie het model van de nieuwe sigarettenpakjes.

2) Verbod op sigaretten en shagtabak met een kenmerkend aroma

Sigaretten en shagtabak mogen niet langer kenmerkende aroma’s zoals menthol, vanille of snoepjes hebben die de smaak en de geur van tabak verhullen^(***). Voor producten met een marktaandeel van meer dan 3 % (bv. menthol) geldt het verbod met ingang van 2020.

Er is een procedure vastgesteld om te bepalen of een tabaksproduct een kenmerkend aroma heeft, en er wordt een onafhankelijke adviescommissie ingesteld om de Commissie en de lidstaten hierbij te helpen.

3) Vervanging van TNCO-etikettering

De vermelding van de gehalten aan teer, nicotine en koolmonoxide (TNCO) op de verpakking van sigaretten en shagtabak wordt nu vervangen door de informatieve boodschap "Tabaksrook bevat meer dan 70 stoffen die kanker veroorzaken." Onderzoek heeft uitgewezen dat de TNCO-etikettering misleidend is omdat de consument hierdoor de indruk krijgt dat sommige producten minder schadelijk voor de gezondheid zijn. De nieuwe informatieve boodschap geeft de werkelijke gevolgen voor de gezondheid van roken beter weer.

4) Geen wervende of misleidende verpakkingen meer

Pakjes sigaretten moet balkvormig zijn zodat de gecombineerde gezondheidswaarschuwingen goed zichtbaar zijn. Smalle pakjes en andere afwijkende vormen worden niet meer toegestaan. Ook pakjes met minder dan 20 sigaretten worden verboden. Pakjes met tien sigaretten, die bijzonder aantrekkelijk zijn voor jongeren met een beperkte koopkracht, zullen dan ook van de markt verdwijnen^{(^)}.

Reclame of misleidende kenmerken of elementen op de verpakking van tabaksproducten zijn niet toegestaan. Verwijzingen naar een bepaalde levensstijl, het vermelden van een smaak of aroma, speciale aanbiedingen of suggesties dat een bepaald product minder schadelijk is dan andere, beter biologisch afbreekbaar is of andere milieuvoordelen heeft, zijn voortaan uitgesloten.

5) Verplichte elektronische rapportering over ingrediënten

Om meer informatie te verzamelen over de ingrediënten van tabaksproducten en de effecten ervan op de gezondheid en verslaving, worden de producenten en importeurs van tabaksproducten verplicht om in een gestandaardiseerd elektronisch formaat verslag uit te brengen over de ingrediënten in alle producten die zij in de EU op de markt brengen. Voor bepaalde vaak gebruikte stoffen die volgens de eerste aanwijzingen kunnen bijdragen aan de toxiciteit of aan de verslavende werking, of die een kenmerkend aroma aan sigaretten of shagtabak kunnen geven, zullen gedetailleerdere rapportagevoorschriften gelden.

6) Veiligheids- en kwaliteitsvoorschriften voor elektronische sigaretten

De tabaksproductenrichtlijn omvat geen verbod op e-sigaretten. Klik hier voor de het wegnemen van andere misvattingen over de veranderingen. Daarentegen zijn voor het eerst bepaalde veiligheids- en kwaliteitsvoorschriften ingevoerd voor e-sigaretten die nicotine bevatten.

Eerst en vooral omdat nicotine een giftige stof is, schrijft de richtlijn maximale nicotineconcentraties en maximale hoeveelheden voor patronen en andere verpakkingseenheden van nicotinevloeistoffen voor. E-sigaretten moeten kindveilig en niet manipuleerbaar zijn en beschikken over een mechanisme dat navullen zonder morsen mogelijk maakt, om zo de consument te beschermen. De ingrediënten van e-sigaretten moeten zeer zuiver zijn en e-sigaretten moeten telkens bij elke trek van dezelfde kracht en duur dezelfde hoeveelheid nicotine afgeven.

7) Verpakkings- en etiketteringvoorschriften voor e-sigaretten

Voor e-sigaretten wordt een gezondheidswaarschuwing verplicht gesteld, waarmee de consument wordt gewaarschuwd dat elektronische sigaretten nicotine bevatten en niet bestemd zijn voor niet-rokers.

De verpakking moet ook een lijst bevatten van alle ingrediënten in het product, informatie over het nicotinegehalte van het product en een bijsluiter met gebruiksaanwijzing en informatie over de bijwerkingen, risicogroepen en verslavende werking en toxiciteit.

Reclame-uitingen op de verpakking van e-sigaretten zijn niet toegestaan, en grensoverschrijdende reclame voor en promotie van e-sigaretten is verboden.

8) Toezicht op en verslaglegging van de ontwikkelingen op het gebied van e-sigaretten

Aangezien e-sigaretten een relatief nieuw product zijn waarover de informatie nu pas bekend begint te worden, legt de richtlijn monitoring- en rapportagevereisten vast voor fabrikanten en importeurs, de lidstaten en de Commissie:

• - 

  De fabrikanten van e-sigaretten moeten lidstaten in kennis stellen van alle producten die zij op de markt brengen en hun jaarlijks verslag uitbrengen over verkoopvolumes, voorkeuren en tendensen.
• - 

  De autoriteiten van de lidstaten zullen toezicht op de markt houden om informatie te verzamelen die erop wijst dat e-sigaretten tot nicotineverslaving of tot tabaksgebruik leiden, met name bij jongeren en niet-rokers.
• - 

  De Commissie zal tevens het Europees Parlement en de Raad informeren over de ontwikkelingen op het gebied van e-sigaretten in haar uitvoeringsverslag dat na vijf jaar moet worden opgesteld.

9) Mogelijkheid om grensoverschrijdende verkoop op afstand te verbieden

De EU-landen mogen een verbod instellen op grensoverschrijdende verkoop op afstand van tabaksproducten, die consumenten — waaronder de zeer jonge — toegang bieden tot producten die niet aan de richtlijn voldoen. Indien een lidstaat hiervoor kiest, mogen de betrokken verkooppunten hun producten niet meer aan consumenten in dat land leveren. Zelfs indien een lidstaat deze verkoop niet verbiedt, moeten de detaillhandelaars zich registreren bij de bevoegde autoriteiten, zowel in het land van vestiging als in het land waar zij hun producten willen verkopen.

10) Maatregelen ter bestrijding van de illegale handel

Nieuwe maatregelen ter bestrijding van illegale handel in tabaksproducten omvatten een EU-breed volg- en traceersysteem voor de legale distributieketen, alsmede een beveiligingskenmerk bestaande uit zichtbare en onzichtbare elementen (bv. hologrammen) dat rechtshandhavingsinstanties, nationale autoriteiten en consumenten in staat moeten stellen om illegale producten te herkennen.

Deze maatregelen zullen worden ingevoerd voor sigaretten en shagtabak in 2019 en voor andere tabaksproducten dan sigaretten en shagtabak in 2024.

Nadere informatie

EU-tabaksbeleid

EU-tabaksproducten

Herziening van EU-tabaksproductenrichtlijn

Infografiek

Vragen en antwoorden: Nieuwe voorschiften voor tabaksproducten

^(*) De voorschriften gelden voor alle producten die met ingang van vandaag worden geproduceerd, maar de lidstaten mogen de fabrikanten een termijn van twaalf maanden toekennen om oude voorraden te verkopen.

^(**) De tabaksproductenrichtlijn (artikel 24) bepaalt dat de lidstaten strengere maatregelen mogen nemen, zoals neutrale verpakkingen ("plain packaging"), mits deze evenredig zijn en gerechtvaardigd zijn uit hoofde van bescherming van volksgezondheid.

^(***) Andere producten, zoals sigaren, cigarillo's en "snus" (tabak voor oraal gebruik) zijn vrijgesteld van het verbod.

^{(^)} Producten die vóór 20 mei 2016 op de markt zijn gebracht, mogen tot 2017 in de EU worden verkocht.

IP/16/1762